​​​​​​​တိုင်းပြည်အနာဂတ်အတွက် ပညာရေးသည် အဓိကလိုအပ်ချက်ဖြစ်သည်။ ပညာရေးကောင်းမွန်ပါမှ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာကျွမ်းကျင်သူများ၊ အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်များသည် တိုင်းပြည်အတွက် အလုပ်အကျွေးပြုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ တိုင်းပြည်တွင် အသိပညာ၊ အတတ်ပညာအားနည်းနေပါက နိုင်ငံရေးနှင့်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်ကို တာဝန်ယူဆောင်ရွက်နေသောအစိုးရက နိုင်ငံ့စီးပွားတိုးတက်ရေးနှင့် ပညာရေးကို အားပေးမြှင့်တင်ပေးလျက်ရှိသည်။

​​​​​​​ကိုဗစ် - ၁၉ ရောဂါ အပတ်စဉ်ပိုးတွေ့ရှိရမှု အနည်းငယ်မြင့်တက် နေခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ တစ်ကိုယ်ရေကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ လိုက်နာဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြည်သူလူထုသို့ အသိပေးတိုက်တွန်းနှိုးဆော်ချက် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ လွန်ခဲ့သည့်လအတွင်း ဒေသတွင်းနိုင်ငံအချို့နှင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံအချို့တွင် ကိုဗစ် - ၁၉ မျိုးရိုးဗီဇပြောင်း အိုမီခရွန်ရောဂါပိုး JN.1 ကူးစက်မှုများပြားခဲ့ရာမှ မြန်မာနိုင်ငံသို့လည်း ဝင်ရောက်လာပြီး ကိုဗစ် - ၁၉ ရောဂါ အပတ်စဉ်ပိုးတွေ့ရှိရမှု အနည်းငယ်မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိနိုင်ငံတော်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသောအခြေအနေများအရ အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ပုံမှန်မဟုတ်သည့် အခြေအနေများရှိနေဆဲဖြစ်သည့်အတွက် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး (၁/၂၀၂၄) အရ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈) နှင့်အညီ နိုင်ငံ့တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့် ၆ လသက်တမ်းတိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး (၁/၂၀၂၄) တွင် အဖွဲ့ဝင်များအားလုံး၏ သဘောတူဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်ချက်များအရ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာထားသည့်ကာလကို နောက်ထပ် ၆ လ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ လက်ရှိနိုင်ငံတော်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် သာမန်မဟုတ်သည့်အခြေအနေများအရ အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်လျက်ရှိရာ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့်ကို မဖြစ်မနေ သက်တမ်းတိုးမြှင့်ရဦးမည်ဖြစ်သကဲ့သို့ ၆ လတာကာလ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ချက်များမှ ထွက်ပေါ်လာသည့်ရလဒ်များပေါ်မူတည်၍ လိုအပ်ပါက ထပ်မံသက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးသွားရဦးမည်ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ဇန်နဝါရီလ တစ်လတည်းအတွင်းမှာပင် နိုင်ငံတစ်ဝန်း မီးလောင်မှု ၁၆၆ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု တန်ဖိုးမှာ ကျပ်ငွေ ခုနစ်ဘီလီယံခန့်ရှိခဲ့သည်။ ဤသည်မှာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝန်းမီးလောင်မှု ၁၄၉၉ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့ရာတွင် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတန်ဖိုး စုစုပေါင်း ကျပ် ၆ ဒသမ ၇ ဘီလီယံကျော်ထက်ပင် ပိုမိုနေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မီးလောင်မှုကြောင့်ပျက်စီး ဆုံးရှုံးမှုသည် ပမာဏအားဖြင့် ကြီးမားသည်နှင့်အမျှ နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးအတွက် အဟန့်အတားဖြစ်စေနိုင်သည့်အပြင် အများပြည်သူအတွက်လည်း ဥစ္စာပစ္စည်းဆုံးရှုံးမှုကိုရော အသက်ဆုံးရှုံးမှုကိုပါ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတွင် မည်သည့်အခြေအနေတွင် ရှိနေသည်ဖြစ်စေ မဖြစ်မနေဆောင်ရွက်နေရမည့်ကိစ္စသည် စီးပွားရေးဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးကောင်းမွန်ပါမှ နိုင်ငံရေး၊ လုံခြုံရေး၊ လူမှုရေးစသည်ဖြင့် အစစအရာရာ ကောင်းမွန်လာအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်တွင် လျှောက်လှမ်းရာ၌ အစိုးရတစ်ရပ်နှင့်တစ်ရပ် အကောင်အထည်ဖော်မှုများ မတူညီသဖြင့် လိုအပ်ချက်များ ရှိမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများတွင် ဆန္ဒပြုမှုများမှသည် သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုများကြောင့် ဆူပူသောင်းကျန်းမှု၊ အကြမ်းဖက်ဖျက်ဆီးမှု စသည်ဖြင့် အဆင့်ဆင့်ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းပေါ်မှသည် အကြမ်းဖက်လက်နက်ကိုင်ဆန့်ကျင်သည့် လမ်းကြောင်းဆီသို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်ကို လွန်ခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်း ပြည်သူအားလုံး တွေ့ရှိခဲ့ကြပြီးဖြစ်သည်။ PDF အပါအဝင် အဆိုပါကာလအတွင်း ပေါ်ပေါက်လာသည့် အမည်အမျိုးမျိုး ခံယူထားကြသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၊ အုပ်စုများမှာ ၎င်းတို့လက်တွေ့ ပြုကျင့်ခဲ့သည့် လုပ်ရပ်များအရ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များဖြစ်ကြသည် ကိုလည်း တွေ့ရှိနိုင်သည်။

ယနေ့ကမ္ဘာကြီးတွင် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာဖြင့် အရာအားလုံးကို လွှမ်းခြုံလည်ပတ်နေပြီဖြစ်သည်။ သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ တိုးတက်မြင့်မားလာသည်နှင့်အမျှ နယ်ပယ်ကဏ္ဍအသီးသီးတွင် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာကိုအသုံးပြုပြီး ထိရောက်စွာအသုံးချနေသည်ကို တွေ့မြင်ရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ စစ်ရေး စသည့်မျက်နှာစာအသီးသီးတွင် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာကို ထိရောက်စွာအသုံးချနိုင်သည့်နိုင်ငံများသည် တိုးတက်အောင်မြင်ပြီး ရှေ့တန်းသို့ ရောက်လာကြသည်ကို တွေ့ရသည်။

မိမိတို့နိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်နိုင်သည့် အသက်အရွယ်ရှိ လူဦးရေ အချိုးအစားများပြားခြင်းကြောင့် လူဦးရေဆုလာဘ်ရရှိထားသည်ဟုပင် တင်စားထားသည်။ သို့ရာတွင် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ကြားဖြတ်သန်းခေါင်စာရင်းအရ အသက် ၁၅ နှစ်အထက် လူဦးရေ၊ တစ်နည်းအားဖြင့် အလုပ်လုပ်နိုင်သူ ၂၂ ဒသမ ၉ သန်းအနက် ထက်ဝက်ခန့်သာလျှင် အလယ်တန်းအဆင့် ပညာတတ်မြောက်မှုအဆင့်၌သာ ရှိနေသည်။

ပြည်သူများလိုလားသည့် နိုင်ငံရေးစနစ်မှာ ဒီမိုကရေစီစနစ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရရှိသည်မှစ၍ ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည် ဖော်ခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်မှုမရှိချေ။ ဆိုရှယ်လစ်ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်သော်လည်း ပျက်သုဉ်းခဲ့သည်။ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်သောအခါ ပဋိပက္ခပြဿနာမျိုးစုံနှင့်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ သို့ဆိုလျှင် နိုင်ငံရေးစနစ်ကြောင့်လား၊ လူကြောင့်လား သုံးသပ်ကြည့်နိုင်ပေသည်။