ယနေ့ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးသည် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးဆိုင်ရာပဋိပက္ခများနှင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများ နှောင့်နှေးနေရသကဲ့သို့ အဂတိလိုက်စားမှု၏ စိန်ခေါ်မှုများကြောင့် လူသားတို့၏ လူမှုစီးပွားဘဝဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများ ထိခိုက်ပျက်စီးလျက်ရှိပြီး ဆင်းရဲ မွဲတေမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရပေသည်။ ထို့အတူကျွန်ုပ်တို့ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်ကြီးတွင်လည်း တိုင်းရင်းသားညီအစ်ကိုမောင်နှမများ၏ ဘဝတည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုရှိစေရေး၊ နိုင်ငံသားများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ နိုင်ငံတော်၏ကဏ္ဍပေါင်းစုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့အတွက် အဟန့်အတားဖြစ်နေသည့် အဂတိလိုက်စားမှုများကို အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်နှင့် ပြည်သူလူထု၊ အစိုးရဝန်ထမ်းများနှင့် နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးကဏ္ဍများမှ တာဝန်ရှိသူများက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြပါမှသာ အဂတိလိုက်စားမှုကင်းစင်ပြီး စားရေရိက္ခာပေါများသည့် စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေသော နိုင်ငံတော်ကြီးအဖြစ် ကမ္ဘာ့အလယ်တွင် ထည်ဝါစွာရပ်တည် နိုင်ပြီးအဂတိပယ်ခွာ ပြည်သာယာလာမည်ဖြစ်ပေသည်။

( င )   အားကစားသမားများ၏ ကိုယ်ခန္ဓာကြံ့ခိုင်မှုအတွက် GYM လေ့ကျင့်ရာတွင် ထိရောက်မှု ရှိ မရှိ Fitness Coach Team ဖွဲ့စည်းခန့်အပ်စစ်ဆေးခြင်း အပါအဝင် အားကစားသမား၏ စိတ်အခြေအနေကို စိတ်ဆရာဝန်နှင့် ပုံမှန်စစ်ဆေးပေးရန်၊

အားကစားမှပေးသော အကျိုးကျေးဇူးများက များပြားလှပါသည်။ သိသာထင်ရှားသော ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကျိုးတရားများအပြင် မမြင်သာသော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများကိုလည်း ရရှိစေပါသည်။ အားကစားနည်းတစ်ခုကို ကိုယ်တိုင်ကျင့် ကိုယ်တိုင်ပြိုင်ပြီး မိမိကိုယ်မိမိ ယုံကြည်မှုပိုရှိလာခြင်းမှာ အထူးအဆန်းမဟုတ်ပါ။ ဝီရိယထား မဆုတ်မနစ် ကြိုးစားရသည့်အတွက် ဇွဲကောင်းလာမည်။ အားကစားကြောင့် မိမိကျန်းမာရေး၊ မိမိကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးများကို လေးစားတန်ဖိုးထားတတ်လာမည်။ အာဟာရကိုမျှတအောင် စားသောက်နေထိုင်ရသည့်အတွက်လည်း ရရှိလာသော ညီညွတ်မျှတသည့် အာဟာရ အလေ့အကျင့်သည် မိမိခန္ဓာဖွံ့ဖြိုးမှုကို အထောက်အကူပြုသည်သာ ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တည်ငြိမ်အေးချမ်းလျက် စစ်မှန်၍ စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ခိုင်မာစေရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုအခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကိုတည်ဆောက်နိုင်ရေး ဦးတည်လျက် ချမှတ်ထားသည့် ဦးတည်ချက်(၉)ရပ်အနက် နိုင်ငံသားအားလုံး သက်ရှည်ကျန်းမာစေရေးအတွက် လူမှုရေးဦးတည်ချက် ဒုတိယအချက်တွင် “တစ်မျိုးသားလုံးကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် ပြည်သူအားလုံးအကျုံးဝင်မည့် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍနှင့် အားကစားကဏ္ဍမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေး” ဟူသောအချက်ကို ထည့်သွင်းထားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် အဆိုပါဦးတည်ချက် အောင်မြင်ပေါက်မြောက်ရန်အလို့ငှာ အားကစားကဏ္ဍသည် ပဓာနကျကြောင်းဖော်ညွှန်းနေပေသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့မှ ၇ ရက်နေ့အထိ ပါရာဂွေးနိုင်ငံ၌ ကျင်းပလျက်ရှိသည့် (၁၉) ကြိမ်မြောက် UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) ကမ္ဘာ့ဒြပ်မဲ့ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ဆိုင်ရာညီလာခံ (Intergovernmental Committee for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage) ၌ မြန်မာ့ရိုးရာနှစ်သစ်ကူး အတာသင်္ကြန်ပွဲတော်အား မြန်မာတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ဒြပ်မဲ့ယဉ်ကျေးမှုအဖြစ် မဲခွဲအတည်ပြုဆုံးဖြတ်ကြရန် စီစဉ်ထားကြောင်းကြားသိရပါသည်။ အတာသင်္ကြန်ပွဲတော်ဟူသည် ရှေးနှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာမှသည် ယနေ့တိုင်အောင် နှစ်စဉ်မပျက်မကွက် ကျင်းပလျက်ရှိသည့် မြန်မာ့ရိုးရာ နှစ်သစ်ကူး ပွဲတော်တစ်ခုပင် ဖြစ်ပါသည်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း မြန်မာတစ်မျိုးသားလုံးအပါအဝင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများ၊ လူမျိုး၊ ဘာသာ၊ လူတန်းစားမရွေး ပျော်ရွှင်စွာ ပါဝင်ဆင်နွှဲလေ့ ရှိကြသည့် ကမ္ဘာသိရိုးရာပွဲတော်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

အားကစားနှင့်လူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာအားကစားပြိုင်ပွဲများတွင် အောင်မြင်မှုရရှိစေရေးအတွက် အောင်မြင်မှုအစဉ်အလာရှိသော အားကစားနည်းများကို ပထမဦးစားပေးသတ်မှတ်၍လည်းကောင်း၊ အောင်မြင်ရန် အလားအလာရှိသော အားကစားနည်းများကို ဒုတိယဦးစားပေးအဆင့် သတ်မှတ်၍လည်းကောင်း၊ အောင်မြင်မှုအလားအလာ နည်းပါးသော်လည်း အိုလံပစ်အားကစားနည်းဖြစ်ခြင်း၊ ယှဉ်ပြိုင်မှုမှတစ်ဆင့် လူသားဆန်သောအတွေးအခေါ်အယူအဆ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံမှု မြင့်မားစေပြီး ဗလငါးတန်ဖွံ့ဖြိုးစေသည့် အားကစားနည်းများကို တတိယဦးစားပေးသတ်မှတ်၍လည်းကောင်း၊ ရေတို၊ ရေရှည်စီမံကိန်းထားရှိဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ အောင်မြင်မှုအစဉ်အလာရှိသော အားကစားနည်းများကို သက်ဆိုင်ရာအားကစားအဖွဲ့ချုပ် (သို့) နေပြည်တော်အားကစားလေ့ကျင့်ရေးစခန်းတွင် လေ့ကျင့်စေမည်ဆိုပါက အရည်အသွေးပြည့်မီသည့် နိုင်ငံခြားသားနည်းပြများနှင့် အတွေ့အကြုံရှိသည့် ပြည်တွင်းနည်းပြများ ပူးတွဲတာဝန်ပေးအပ်၍ ကြပ်ကြပ်မတ်မတ် ဆောင်ရွက်စေသင့်ပါသည်။ ဝန်ကြီးဌာန၊ ဦးစီးဌာနနှင့် သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့ချုပ်များ၏ တာဝန်ရှိသူများကိုလည်း မကြာခဏ စစ်ဆေးဆောင်ရွက်စေသင့်ပါသည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဦးတည်ချက် (၉) ရပ်အနက် စီးပွားရေးဦးတည်ချက် (၃) ရပ်တွင် “တိုးတက်ကောင်းမွန်လာသည့် စီးပွားရေးမောင်းနှင်အားကို မဏ္ဍိုင်ပြု၍ MSME စက်မှုလုပ်ငန်းများကို အားပေးဆောင်ရွက်ကာ ပို့ကုန်ကဏ္ဍ မြှင့်တင်ရေး” ဆိုသည့်အချက် ပါဝင်ပါသည်။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် ထိုနိုင်ငံသားတိုင်း၏ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်မှုနှင့် စိတ်နေစိတ်ထားတို့ တိုက်ရိုက်အချိုးကျလျက်ရှိသည်ဟု မှတ်သားဖူးပါသည်။ သို့ဖြစ်၍လည်း အားကစားနှင့်လူငယ်ရေးရာ ဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် တစ်မျိုးသားလုံး ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေး၊ အားကစားနည်းအလိုက် မျိုးဆက်သစ်များ စဉ်ဆက်မပြတ်ပေါ်ထွက်ရေးမှသည် နိုင်ငံတကာအားကစားပြိုင်ပွဲများတွင် အောင်မြင်မှုရရှိရေးနှင့် လူငယ်လူရွယ်များ၏ ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို ဦးတည်ရည်မှန်းချက်များအဖြစ် သတ်မှတ်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဦးတည်ချက် (၉) ရပ်တွင် ပါဝင်သော လူမှုရေးဦးတည်ချက် (၃) ရပ်၌ တစ်မျိုးသားလုံး သက်ရှည်ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် ပြည်သူအားလုံးအကျုံးဝင်သည့် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍနှင့် အားကစားကဏ္ဍမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေးနှင့် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ၌ လူငယ်များအနေဖြင့် အဓိကစွမ်းအားစုအဖြစ် ပါဝင်နိုင်ရေး၊ ဗလငါးတန်နှင့်ပြည့်စုံသော လူငယ်များဖြစ်စေရန် လူငယ်ကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေးဆိုသည့် ဦးတည်ရည်မှန်းချက်များကို ချမှတ်ပေးခဲ့ပါသည်။ အားကစားနှင့် လူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ အဓိကဦးစားပေးဖော်ဆောင်လျက်ရှိသည့် တစ်မျိုးသားလုံး ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို အောင်မြင်အောင် ဖော်ဆောင်နိုင်မည်ဆိုပါက ကျန်လုပ်ငန်းစဉ် (၂) ရပ်မှာလည်း ကျွဲကူးရေပါဆိုသကဲ့သို့ အောင်မြင်မှု ရရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဆောင်ခရမ်ဟူသည့် ရေကစားပွဲတော်အား ကမ္ဘာ့ဒြပ်မဲ့ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်စာရင်းဝင်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုလိုက်သဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ထိုင်းနိုင်ငံ ဆောင်ခရမ်ပွဲတော်အား ဝှဲချီးကျင်းပကာ နာမည်ကျော်အနုပညာရှင်များဖြင့် promotion ဆင်းကာ ခရီးသွားလုပ်ငန်းတိုးတက်စေရေး လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပါသည်။ ထိုအဖြစ်အပျက်နှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာ့ရိုးရာအတာသင်္ကြန်ပွဲတော်အား ထိုင်းတို့မှ ခိုးသွားသည်ဆိုသူဆို၊ အစိုးရ အလုပ်မလုပ်ဘူးဆိုသူဆို၊ ဒီတိုင်းကြည့်နေရမှာလားဆိုသူဆို စသဖြင့်ဝေဖန်သံများစွာ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါ သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဆောင်ခရမ်အား ICH (Intangible Cultural Heritage) ဟူသည့် ဒြပ်မဲ့ယဉ်ကျေးမှု UNESCO သို့တင်ရာတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားတို့ နှစ်စဉ် နှစ်တိုင်းဆင်နွှဲသည့် ပွဲတော်တစ်ခုအနေဖြင့်သာတင်ခဲ့ပြီး မြန်မာ့ရိုးရာအတာသင်္ကြန်၏ မူရင်းပုံစံ ဖြင့် တင်ခွင့်မရရှိခဲ့သည်ကို သိရှိသူနည်းပါးလှသည်။ မြန်မာ့ရိုးရာအတာသင်္ကြန်ကိုလည်း ICH စာရင်းဝင်ရန်အတွက် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ (Myanmar Cultural Heritage Trust) ကဲ့သို့ NGO အဖွဲ့များ၊ Living Myanmar Media Group နှင့် Ko Hein’s Vlog ကဲ့သို့ မီဒီယာနှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာအဖွဲ့များ၊ မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအား ချစ်မြတ်နိုးသည့် ပညာရှင်များနှင့် ပြည်သူများ ပူးပေါင်းကာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ကြိုးစားဆောင်ရွက် ခဲ့ကြောင်း ကြားသိရပါသည်။

မသန်သော်လည်း စွမ်းရမည်ဆိုသော ဆောင်ပုဒ်ကို တော်တော်များများ သိရှိကြသည်။ ကျန်းမာသန်စွမ်းမှုမရှိသော လူတစ်ဦးသည် လုပ်ဆောင်နိုင်မှု စွမ်းရည်ရှိရမည်ဟုဆိုလိုခြင်း ဖြစ်သည်။ မသန်စွမ်းသူများ၏ လုပ်ရည်ကိုင်ရည်များ တိုးတက်မြင့်မားလာစေရန် ၎င်းတို့၏ကျန်းမာရေး၊ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေးရပိုင်ခွင့်များ အပြည့်အဝရရှိရေး ဆောင်ရွက်ပေးရန်မှာ လူသားတိုင်း၏ တာဝန်ဖြစ်သည်။