သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါသည် ရာသီမရွေးဖြစ်ပွားတတ်ပြီး မိုးဦးကျကာလမှစတင်၍ မိုးရာသီတွင် အဖြစ်အများဆုံးရောဂါ ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ ထက်ဝက်ခန့်တွင် သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါ ဖြစ်ပွားနေပြီး တစ်နှစ်လျှင် ရောဂါကူးစက်ခံရသူ သန်း ၄၀၀ နီးပါး ရှိကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနက် လူကြီး ၁၀ ရာခိုင် နှုန်းနှင့် ကလေး ၃ဝ ရာခိုင်နှုန်း ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။ မှတ်တမ်းများအရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါကို ကပ်ရောဂါအဖြစ် ၁၆၃၅ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်တွင် ကပ်ရောဂါအဖြစ် ရန်ကုန်မြို့၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

တစ်ခါတစ်ရံ တစ်ခုခုသောနေရာ၊ တစ်ခုခုသော အဆောက်အအုံ၊ တစ်ခုခုသောအခြေအနေ အဖြစ်အပျက်ကို တွေ့ကြုံရသောအခါ ငါအရင်က ဤနေရာ၊ ဤအဆောက်အအုံ ဤအခြေအနေ၊ ဤအဖြစ်အပျက်မျိုးနှင့် တွေ့ကြုံဖူးသည်ဟု စိတ်၌ မှတ်ထင်တတ်လေသည်။ ။

နိုင်ငံရေးဆိုတာ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ ကံကြမ္မာ အကောင်း၊ အဆိုးကို အဓိကအခန်းကဏ္ဍကနေ ပြဋ္ဌာန်းပေး တဲ့ အခြေခံအကြောင်းတရားကြီးဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကို နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရပ်က အတိအလင်းဖွင့်ဆို ထားပါတယ်။ ဒါဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှုကို အခြေခံပြီးတော့မှကျန်တဲ့စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ လူမှုရေးစတဲ့ ဘက်စုံကဏ္ဍတွေအားလုံး ကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် တည်ဆောက်နိုင်တာမို့ လို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီထက်ပိုတိကျအောင်ပြောရရင်တော့ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုရှိမှ စီးပွားရေးတည်ငြိမ်မှု ရှိဖို့ အာမခံချက်ပေးနိုင်မှာဖြစ်ပြီးတော့ စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှုက စောစောကပြောတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အာမခံချက်ပေးနိုင် တာကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခါ စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှုကို နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုက ပံ့ပိုးမှုကောင်းစွာပြုနိုင်တာနဲ့အမျှ စီးပွားဖြစ်ထွန်းမှုကို ဖန်တီးနိုင်ပြီး တော့ နိုင်ငံတစ်ခုဟာ စီးပွားရေးအရတောင့်တင်းလာလေ နိုင်ငံသားတွေရဲ့ လူနေမှု အဆင့်အတန်း၊ ပညာရေးအဆင့်အတန်း၊ ယဉ်ကျေးမှုအဆင့်အတန်းတွေကိုမြှင့်တင်ပေးနိုင်ရုံ မျှမက နိုင်ငံရေးစနစ်ကို ပိုမိုကောင်း မွန်ပြည့်စုံရေး တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် အားဖြည့်ပေးတယ် လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုရှိဖို့နဲ့ စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှုရှိဖို့ ဆိုတာဟာ တစ်ခုကိုတစ်ခု အပြန်အလှန်ကောင်းစွာအထောက်အပံ့ပြုပေးနေတာ ဖြစ်တယ် လို့ဆိုရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ။

ယနေ့ကာလတွင် သူတစ်ပါးပိုင်၊ အများ ပြည်သူပိုင် နေအိမ်၊ ကျောင်း၊ အဆောက် အအုံတို့ကိုမသမာသူအဖျက်သမားတို့က မီးရှို့ ဖျက်ဆီးခြင်း၊ ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်ခြင်း တို့အပြင် “ငါနဲ့မတူ ငါ့ရန်သူ” အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ကြ သည်ကို မြင်တွေ့ကြားသိနေရပါ၏။ ထိုသို့ မီးရှို့၊ ဗုံးခွဲ၊ သတ်ဖြတ်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ဖမ်းဆီးရမိသူများ၏ ထွက်ဆိုချက် များအရ NLD အစွန်းရောက်များ၊ CRPH နှင့် NUG ၊ ၎င်းတို့ကို ထောက်ခံသူများ၊ PDF များ၊ ၎င်းတို့က ငွေပေးစေခိုင်း သူများက ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်ဟု ထွက် ဆိုထားသည်။ မလွဲမသွေခံစား NLD ပါတီဝင် အစွန်းရောက်များ၊ NLD ပါတီကို ထောက်ခံသူများ၊ ဝန်းရံသူများ နှင့် တပ်မတော်အပေါ် အမြင်မကြည် လင်သူများ၊ မကျေနပ် သူများသည် အများပြည်သူဆိုင်ရာတို့ကို ဗုံးခွဲ၊ မီးရှို့ ဖျက်ဆီးမှုများအား ၎င်းတို့၏ အားထုတ်မှု ဖြစ်သော်လည်း လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ပြုလုပ်သယောင် မဟုတ်မမှန်လုပ်ကြံစွပ်စွဲ ပြောဆိုနေ ကြသည်ကို လူမှုကွန်ရက်များပေါ်တွင် နေ့စဉ်မြင်တွေ့ကြားသိနေရသည်။

(၂၁) ရာစုဟာ အနောက်ကမ္ဘာ အကျ။ အရှေ့ကမ္ဘာအတက် ရာစုနှစ်ဖြစ် အကြောင်း စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေး ပညာရှင် များက ခပ်စိတ်စိတ်ဟောကိန်းထုတ်လာ ကြတဲ့အတိုင်းပဲ အခုနှစ်များမှာ အနောက်ကမ္ဘာရဲ့ နိုင်ငံရေးသြဇာ ကစဉ့်ကလျား ဖြစ်လာခြင်းနဲ့ ကိုဗစ် ကပ်ဘေးကို အကြောင်းပြုတဲ့ စီးပွားရေး ဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများ ပေါ်ပေါက် ခြင်းကို ကြုံတွေ့နေရပြီဖြစ်ကြောင်း -မျက်ဝါးထင်ထင် မြင်တွေ့လာနေရ ပါတယ်။ ကိုဗစ်ဂယက်ကြောင့် ထိခိုက်ကြရတာ တစ်ကမ္ဘာလုံး ဖြစ်သော်ငြားလည်း နဂိုမူလ ချမ်းသာကြွယ်ဝပြီးသား အနောက်တိုင်း အင်အားကြီးနိုင်ငံများက ပိုထိခိုက်မှု ပြင်းထန်ကြရပါတယ်။ ပညာရှင်များတွက်ချက်ထားတဲ့အထဲမှာ ကိုဗစ်ကပ် ရောဂါကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာရ တဲ့ ပြဿနာတွေ မပါဝင်ပါဘူး။ ကိုဗစ်ကြောင့် အနောက်ကမ္ဘာရဲ့ ပါဝါ ဆုတ်ကပ်ကို ပိုမိုဆိုးရွားစေခဲ့ရပါတယ်။

ခေါင်းစဉ်မှာ ဒီလိုပြောလို့ စာရေးသူက ယခုအသစ်ဖွဲ့ထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ကို ကိုယ်စားပြုပြီးရေးသား တယ်လို့တော့မထင်လိုက်ပါနဲ့။ မဲမသမာ မှုဖြစ်ခဲ့တဲ့ အချက်တွေကို ဖော်ပြမှာဖြစ် လို့ တပ်မတော်ထောက် ခံသူလို့လည်း မထင်စေချင်ပါဘူး။ စာရေးသူက ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲမသမာမှုတွေ ဘယ်လို ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်ဆိုတာကို စိတ်ဝင်စားလို့ UEC အသစ်ရဲ့ စစ်ဆေး တွေ့ရှိမှု - ထုတ်ပြန်ချက်တွေကို စောင့်ကြည့်လေ့လာနေတဲ့ သာမန် ပြည်သူတစ်ဦးပဲဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးတွင် ထိုနိုင်ငံ၏ဂုဏ်ကို ကိုယ်စားပြုသော အမှတ်သင်္ကေတများစွာ ရှိကြသည်။ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ်၊ သယံဇာတ၊ သစ်တောနှင့် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တို့၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ထိုနိုင်ငံ၏ ထင်ပေါ် ကျော်ကြားမှုအဖြစ် ဂုဏ်ယူပြသလေ့ရှိသည်။ မြန်မာပြည်သည် သယံဇာတပေါကြွယ်သောနိုင်ငံ ဖြစ်သည့်အပြင် ရေသယံဇာတ ကြယ်ဝသောနိုင်ငံအဖြစ် ကမ္ဘာက သိရှိပြီးဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် ပင်လယ်ပြင်၊ ကမ်းရိုးတန်းနှင့် နိုင်ငံကို ဖြတ်သန်းစီးဆင်း နေသော မြစ်ကြီးများကို ပိုင်ဆိုင်ထားသောကြောင့် ရေသယံဇာတ ပေါကြွယ်ဝသောနိုင်ငံလည်းဖြစ်သည်။ ထိုရေသယံဇာတတို့တွင် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းထောင်ချီက ရှိခဲ့သော မြန်မာပြည်၏ ရတနာတစ်ပါးဖြစ်သည့် ဧရာဝတီလင်းပိုင်လည်း ပါဝင်သည်။

မူးယစ်ဆေးဝါးပြဿနာကို မြန်မာနိုင်ငံတစ်ခုတည်းတွင်သာ ကြုံတွေ့နေရသည်မဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများစုလည်း ကြုံတွေ့နေရသည်။ မူးယစ်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်မှု ပြဿနာသည် နယ်မြေအေးချမ်းမှု မရှိသော၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု အားနည်းသော၊ သွားလာရခက်ခဲသော၊ လုံခြုံမှု အားနည်းသော ဒေသများတွင် အများဆုံးဖြစ်ပေါ်နေပြီး ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံအချို့တို့တွင်လည်း ထုတ်လုပ်နေလျက်ရှိသည်။ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမှု ပြဿနာ ကြုံတွေ့နေရသောနိုင်ငံအများစုမှာ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများနှင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင်ဖြစ်သော်လည်း နောက်ဆက်တွဲ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ၊ လူမှုရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများတွင် ဆင်းရဲသောနိုင်ငံများမှာ ပိုမိုခံစားနေရသည်။ ထို့ပြင် ကျေးလက်နေပြည်သူများထက် မြို့နေလူတန်းစား များတွင် မူးယစ်ဆေးဝါးသုံး စွဲသူပိုမိုများပြားသော်လည်း ကျေးလက်နေပြည်သူများမှာမူးယစ်ဆေးဝါး ပြဿနာနှင့်နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးများကို ပိုမိုခံစားနေရပါသည်။

ရန်ကုန်တောင်ပိုင်းခရိုင် ကျောက်တန်းမြို့နယ် ရွှေညောင်ပင်လမ်း အထက (၁) ကျောင်းရှေ့မှာ ဇွန် ၁၆ ရက် နံနက်က လူတစ်ယောက် သွေးအိုင် ထဲမှာ လဲကျသေဆုံးနေတယ်။ ဘေးမှာ ထမင်းချိုင့် လေးက ထောင်လျက် သားလေး။ ယာဘက်ရင်အုံ က သွေးတို့က တစိမ့်စိမ့်ယိုစီးကျလျက်။ အကြမ်း ဖက်သမားနှစ်ဦးက ဆိုင်ကယ်ပေါ် ကနေ ၃၈ ဘို့ သေနတ်နဲ့ ပစ်ခတ်လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းခံလိုက် ရသူက အသက် (၅၃)နှစ် အရွယ်ရှိ ဒုတိယမြို့နယ် ပညာရေးမှူး ဦးအေးထွန်း ဖြစ်ပါတယ်။ နေအိမ်က နေ အလုပ်သွားစဉ်မှာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံလိုက်ရ ခြင်းဖြစ်ပါ တယ်။ သူ့မှာ ဘာအပြစ်ရှိလို့လဲ။ အမှန် တရားဟာ နှုတ်ဆိတ်နေတယ်။