​​​​​​​မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရပြီး သုံးလအကြာတွင် ပုဂ္ဂိုလ်စွဲ၊ ဝါဒစွဲများကြောင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ စတင်ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစတင်၍ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ကာလရှည်ကြာဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်မှာ ယနေ့အချိန်ဆိုလျှင် နှစ်ပေါင်း ၈၀ နီးပါးရှိလာပြီဖြစ်သည်။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် လွတ်လပ်ရေးရပင်ရငြားသော်လည်း လွတ်လပ်ရေးအသီးအပွင့်များကို တန်းတူညီမျှမခံစားကြရသေးပေ။ ထိုမျှသာမက တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင်လည်း နှေးကွေးသွားခဲ့ပြီး ယနေ့အချိန်ဆိုလျှင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံအချင်းချင်းနှိုင်းယှဉ်ပါက နောက်ကျကျန်နေသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။

​​​​​​​၂၀၂၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း ပြည်ထောင်စုအစီရင်ခံစာထွက်ပေါ်လာခဲ့ပြီဖြစ်ရာ နိုင်ငံတော်၏ လက်ရှိလူဦးရေ၊ မြို့ပြနှင့် ကျေးလက်တို့တွင် နေထိုင်နေကြသည့် လူဦးရေ၊ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားတို့၏ ပညာရေးအဆင့်အတန်း၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်နိုင်သည့် လူဦးရေနှင့် မည်သည့်အလုပ်များ လုပ်ကိုင်နေကြသည့်အခြေအနေ၊ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုအခြေအနေနှင့် လူမှုဘဝအခြေအနေတို့ကို ကိန်းဂဏန်း စာရင်းဇယားအချက်အလက်များဖြင့် တိတိကျကျသိရှိကြရပြီဖြစ်သည်။ အဆိုပါကိန်းဂဏန်း အချက်အလက်များက မိမိတို့နိုင်ငံတွင် ရေတိုရေရှည်ဆောင်ရွက် ရမည့်လုပ်ငန်းဆောင်တာများအတွက် ရည်ညွှန်းကိုးကားရန် အဖိုးတန်သည့် အရင်းအမြစ်လည်းဖြစ်သည်။

ပြည်ထောင်စုမပြိုကွဲရေး၊ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲရေးနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာတည်တံ့ခိုင်မြဲရေးဟူသည့် ဒို့တာဝန်အရေးသုံးပါးကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ရန် နိုင်ငံသားတိုင်းတွင် တာဝန်ရှိသည်။ ယင်းတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်နိုင်ရေးအတွက် စစ်ပညာသင်ကြားရန်နှင့် နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်နိုင်ရန်ရည်ရွယ်၍ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်တွင် စတင်အာဏာတည်ပြီးနောက် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းသင်တန်းများကို ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပေးလျက်ရှိရာ ယခုအခါ သင်တန်း ၁၈ ခု ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပြီး အမှတ်စဉ် (၁၅) အထိ သင်တန်းဆင်းခဲ့ပြီးဖြစ်ရာ ကျရာတပ်ရင်း/ တပ်ဖွဲ့အသီးသီးတွင် နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးတာဝန်များကို ဦးလည်မသုန်ကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်နေကြပြီဖြစ်သည်။

စည်းကမ်းဆိုသည်မှာ မွေးရာပါဗီဇမဟုတ်ဘဲ လေ့ကျင့်ပေးရသည့် အရာသာဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ အိမ်မှာ၊ ကျောင်းမှာစသည်ဖြင့် ငယ်စဉ်ကတည်းက စည်းကမ်းနှင့် အသားတကျဖြစ်အောင် သင်ကြားပေးကြရသည်။ ရဟန်းမှာ ဝိနည်း၊ ရွာကြီးမှာ စည်းရိုး၊ လူမျိုးမှာ စည်းကမ်းဟူသော ဆိုရိုးစကားနှင့်အညီ မြန်မာလူမျိုးတို့မှာ စည်းကမ်းကို အလေးထားကြသော လူမျိုးဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် ပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝများ လုံခြုံစိတ်ချရေးအတွက် အနှောင့်အယှက်အဟန့်အတားတစ်ခု ဖြစ်နေသည့်အွန်လိုင်းလိမ် လည်မှုများနှင့် လောင်းကစားမှုများကို နိုင်ငံတော်အစိုးရ အနေဖြင့်ပြည်တွင်း၌သာမက နယ်စပ်ဒေသများတွင်ပါ ရှာဖွေဖော်ထုတ် တားဆီးအရေးယူ တိုက်ဖျက်လျက်ရှိရာ ယခုအခါ အဆိုပါအမှုအမျိုးမျိုးကို ကျူးလွန်လျက်ရှိသည့် ဒုစရိုက်ဂိုဏ်းများနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်သူများကို ဥပဒေနှင့်အညီ အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင် အရေးယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

၂၁ ရာစုဆန်းစတွင် ပေါ်လာသည့် e-cigarette (အီး-စီးကရက်) မှာ ယနေ့ခေတ်လူငယ်များကြားတွင် တွင်တွင်ကျယ်ကျယ်ရေပန်း စားနေပြီဖြစ်သည်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာပြဿနာများမှာ အန္တရာယ်ကြီးမားသည့်အလျောက် ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှု ဆန့်ကျင်တိုက်ဖျက်ရေးကို ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးတို့တွင် နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြရာမှ အီး-စီးကရက်ပေါ်ထွက်လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခြင်း၏ အခြေခံအုတ်မြစ်သည် ပညာတတ်အရင်းအမြစ်များ ပေါများခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် အသိပညာ၊ အတတ်ပညာပြည့်စုံသည့် ပညာတတ်များဖြင့် အေးချမ်းသာယာဝပြောသည့် အနာဂတ်နိုင်ငံတော်ကြီးကို တည်ဆောက်နိုင်ရန် ဦးတည်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး အရည်အသွေးပြည့်ဝသည့် ဘက်စုံပညာရေးစနစ် တိုးတက်ဖြစ်ပေါ်လာရေးကို ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးငယ်တိုင်း ပညာသင်ယူနိုင်ရေး မိဘ၊ ဆရာ၊ ဒေသဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများအားလုံးက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။

နောင်ချို၊ ကျောက်မဲပြီးသည့်နောက် သီပေါမှ ကလေးများလည်း ပညာသင်ခွင့်ရကြပြီဖြစ်သည်။ သက်ဆိုင်ရာက ကျောင်းအပ်ဆက်လက်လက်ခံလျက်ရှိရာ ကျောင်းအပ်သူများလည်း ဆက်လက်အပ်နှံနေကြဆဲ။ TNLA အကြမ်းဖက်လက်နက်ကိုင် သောင်းကျန်းသူတို့ သီပေါကို ထိန်းချုပ်ထားသည့်ကာလအတွင်း နေရပ်စွန့်ခွာတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြသည့် ဒေသခံပြည်သူများမှာလည်း မိမိတို့မြို့ဆီသို့ တဖွဲဖွဲပြန်လည်ဝင်ရောက်လာနေကြပြီဖြစ်သည်။

​​​​​​​တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီး ဂုဏ်ယူဖွယ်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်စေရန်အတွက် အသိဉာဏ်ပညာနှင့် အမြော်အမြင်ကြီးမားသည့် ခေါင်းဆောင်များရှိနေရုံဖြင့် မလုံလောက်ပေ။ အသိဉာဏ်ပညာဗဟုသုတနှင့် တွေးခေါ်ဆင်ခြင်နိုင်မှုမြင့်မားသော နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများလည်း ပေါများနေရန်လိုအပ်သည်။ အစိုးရကနိုင်ငံတော်ကို ကောင်းမွန်လာအောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သလို နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများကလည်း နိုင်ငံ့သားကောင်းပီသစွာဖြင့် ပါဝင်ဆောင်ရွက်မှသာ မျှော်မှန်းထားသည့်အတိုင်း ဖြစ်လာနိုင်ပေသည်။

​​​​​​​နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့၏ ပညာရေးအဆင့်အတန်းအခြေအနေမှာ နိုင်ငံကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် တည်ဆောက်မှုအပေါ်တွင် သက်ရောက်မှုရှိသည်။ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့ ပညာရည်မြင့်မားမှသာ နိုင်ငံကိုကောင်းမွန်အောင်၊ မြင့်မားအောင် တည်ဆောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် လက်ရှိမိမိတို့နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများ ပညာရေးအခြေအနေမှာ ပျမ်းမျှအားဖြင့်ဆိုရလျှင်မကောင်း။ ဘွဲ့ရပညာတတ်ဦးရေမှာလည်း နိုင်ငံလူဦးရေနှင့်စာလျှင် အချိုးအစားနည်းပါးလျက်ရှိရာ အမျိုးသားပညာရေးကို မဖြစ်မနေမြှင့်တင်ရမည့်အခြေအနေဖြစ်သည်။