စာမရေးဖြစ်တာ ကြာပြီဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော့်ကို ဒီဆောင်းပါးရေး ဖြစ်အောင် စေ့ဆော်ခဲ့တဲ့ လူမှုကွန်ရက်က စိတ်မကောင်းစရာသတင်း တစ်ပုဒ်အကြောင်း ပြောချင်ပါတယ်။ Facebook သုံးစွဲသူ တော်တော် များများ မြင်တွေ့ကြားသိပြီးဖြစ်မယ့် သတင်းလို့လည်း ယူဆမိပါတယ်။

၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်များဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အိမ်စောင့်အစိုးရလက်ထက် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းခေတ် ရွေးကောက်ပွဲပါတီများ ပြိုင်ပွဲဝင်ကြရာမှာ မိမိပါတီအနိုင်ရရေး ဘာသာရေး အခြေပြု အားပြိုင်ကြတာတွေ၊ တိုင်းပြည်အရေး ထက်ပါတီနိုင်ငံရေး ရှေ့တန်းတင်ခဲ့လေရော့သလား၊ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုယှဉ်ပြိုင်မှုမှာ အပုပ်ချ ငယ်ကျိုး ငယ်နာဖော်၊ ထဘီအနီ၊ အစိမ်း၊ အဝါတွေဝတ် ယှဉ်ပြိုင်တဲ့ကာလဖြစ်ကြောင်း ယနေ့အချိန်အခါမှာ ပြန်ပြောင်းမြင်မိပါတယ်။ တစ်ရွာမှာ ရေဒီယို တစ်လုံးသာရှိတဲ့ကျေးရွာပေါင်းက ထောင်သောင်း၊ ခုနစ်ဆယ် ရာခိုင်နှုန်းရှိတဲ့ မြန်မာလူထုဟာ ခွဲခြား စိတ်ဖြာနိုင်ရန် မလွယ်ကူသော ကာလဖြစ်ခဲ့တယ် ဆိုတာ အခုပြန်လည်စဉ်းစားနိုင်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို နိုင်ငံ ပေါင်း ၁၁၀၊ ၅၄ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်းက ကြိုက်နှစ် သက်တဲ့ နိုင်ငံရေးစနစ်တစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီဟာ ကမ္ဘာနဲ့ချီကြည့်ရင် ပျိုတိုင်းကြိုက်တဲ့ နှင်းဆီခိုင်တော့ မဟုတ်သေးပါ။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအချို့ဟာ ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကို အမျိုးမျိုးသော အခက်အခဲ အကျပ်အတည်းကြားမှ တည်ဆောက်ကြရပါတယ်။

စာမရေးဖြစ်တာ ကြာပြီဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော့်ကို ဒီဆောင်းပါးရေး ဖြစ်အောင် စေ့ဆော်ခဲ့တဲ့ လူမှုကွန်ရက်က စိတ်မကောင်းစရာသတင်း တစ်ပုဒ်အကြောင်း ပြောချင်ပါတယ်။ Facebook သုံးစွဲသူ တော်တော် များများ မြင်တွေ့ကြားသိပြီးဖြစ်မယ့် သတင်းလို့လည်း ယူဆမိပါတယ်။

လူမှုမီဒီယာကို အကျိုးရှိရှိ ဘယ်လိုသုံးကြမလဲဆိုတဲ့မေးခွန်းက ထူးဆန်းတဲ့မေးခွန်းတော့ မဟုတ်ပါ ဘူး။ ဒီနေ့ခေတ် လူမှုမီဒီယာတွေကိုသုံးကြတဲ့ လူတိုင်းနီးပါးတွေးမိ၊ စဉ်းစားမိတဲ့မေးခွန်းပါ။ ကိုယ်တိုင်အတွက်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ သားသမီး လူငယ်တွေအတွက်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ပတ်ဝန်းကျင်အသိုက်အဝန်း အတွက်ပဲဖြစ်ဖြစ် လူမှုမီဒီယာ အသုံးပြုနေတာတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ စဉ်းစားမိလိုက်တိုင်း အဲဒီမေးခွန်းက ထိပ်ဆုံးရောက်လာတာပါပဲ။

မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးအခြေခံ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ ဆန်၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ဆီထွက် သီးနှံများအား အဓိကထားစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ပြည်တွင်းစိုက်ပျိုး ဧရိယာ၏ ၁၆ ရာခိုင်နှုန်းကို ဆီထွက်သီးနှံများ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ၂၀၁၉၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ဆီထွက်သီးနှံ (မြေပဲ၊ နှမ်း၊ နေကြာ၊ မုန်ညင်း၊ ပန်းနှမ်း) စိုက်ဧရိယာ ဧက ၇ ဒသမ ၅၅ သန်းရှိပြီး စုစုပေါင်းတင်း ၁၉၆ ဒသမ ၇၅ သန်း ထွက်ရှိခဲ့ပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေကြောင်းကောလိပ်သည် ပို့ဆောင်ရေးနှင့်ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်တွင်တည်ရှိသော သမိုင်းအစဉ်အလာရှိသော ရေကြောင်းအတတ်ပညာသင် ကျောင်းတစ်ကျောင်း ဖြစ်ပါသည်။ တစ်ချိန်က ရေကြောင်းပညာသိပ္ပံ (Institute of Marine Technology) IMT အမည်ဖြင့် ကာလရှည်ကြာစွာ ရပ်တည်ခဲ့ပြီး ပင်လယ်ပျော် သင်္ဘောသားတို့ မွေးထုတ်ပေးရာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ တစ်ခုတည်းသော ရေကြောင်းအတတ်ပညာ သင်ကျောင်းလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ ယနေ့အချိန်တွင်လည်း နိုင်ငံတကာနှင့် ရင်ပေါင်တန်းနိုင်သည့် မျိုးဆက်သစ် ရေကြောင်းအရာရှိလောင်းတို့ကို အားသစ်လောင်းကာ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း စဉ်ဆက်မပြတ် မွေးထုတ်ပေးနေပြီး နိုင်ငံတော်အတွက်သာမက နိုင်ငံတကာ ရေကြောင်းလောကအတွက်ပါ အားထားရသော ရေကြောင်းကောလိပ်တစ်ခုအဖြစ် ရပ်တည်လျက်ရှိပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် စာတတ်မြောက်မှုမြင့်မားသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်း အရာသန်းခေါင်စာရင်းအရ မြို့ပြနေစာတတ်မြောက်မှုနှုန်းမှာ ၉၅ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး ကျေးလက်များတွင် ၈၇ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။ သက်ကြီးစာတတ်မြောက် မှုနှုန်းမှာလည်း အားရဖွယ်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးသူငယ်နှင့် လူငယ်အားလုံးပညာ သင်ယူခွင့်ရှိသည်။ မသန်စွမ်းသူ နိုင်ငံသားများ အပါအဝင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ပညာသင်ယူခွင့်မရရှိသူများကိုပင် ပညာသင်ယူခွင့်ရရှိ စေရန် ဥပဒေအရ အခွင့်အရေးပေးထားသည်။ ထို့ကြောင့် စာတတ်လာသူ ကလေးသူငယ်၊ အရွယ်ရောက်သူတိုင်း

အသက်အရွယ်ကန့်သတ်ချက်တို့ ကွဲပြားနေ ကြငြား အနာဂတ်ခြေလှမ်းတို့ကို ပိုင်ဆိုင်နေသူ သည် လူငယ်ပင်ဖြစ်သည်။ လူငယ်ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်း စဉ်ကမူ အသက် (၁၅) နှစ်မှ (၃၅) နှစ်အထိကိုလူငယ် ဟု ဆိုသည်။

ပုသိမ်မြို့ရေပေးရေးဖွင့်ပွဲကို ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့် အတူတက်ရန် ခရီးစဉ်ဖြစ်လာလို့ ဇာတိရွာ မရောက်တာ ခြောက်နှစ်ကျော်၊ ခုနစ်နှစ်... အဖေနဲ့မတွေ့ရတာ သုံးနှစ်ခန့်ရှိပြီ။ အဖေက အသက် (၉၁) နှစ်။ အမေကတော့ အသက် (၈၁) နှစ်... လွန်ခဲ့တဲ့ လေးနှစ်က ကွယ်လွန် သွားပြီ။ ဝန်ကြီးထံ ခွင့်တောင်းပြီး ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းတွေစစ်ရင်း ဇာတိရွာကို ရောက်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။