“မောင်တို့၊ မယ်တို့...။ မိမိပညာရပ်တွေကို မိမိသေချာလေ့လာ ဆည်းပူးသင်ကြားကြပါ။ ပညာ မပြည့်စုံ၊ ဗဟုသုတမရှိရင် ကိုယ့်ရဲ့အတတ်ပညာက ဘယ်သူ့ကိုမှ ကောင်းကျိုးမပြုဘဲ မင်းတို့တွေဟာ “မယ်သုည၊ မောင်သုည” တွေ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်။ မယ်သုည၊ မောင်သုညတွေ တိုင်းပြည်တာဝန် ထမ်းရင်တော့ ငါတို့တိုင်းပြည် ခါးကျိုးလိမ့်မယ်...။”

အခုရက်ပိုင်းအတွင်းမှာ ကျေးဇူးရှင်ဆရာ ဆရာမကြီးတွေကို အထူးပဲ သတိရနေမိတယ်။ သူတို့ကျေးဇူးနဲ့ မြန်မာပြည်ကြီးမှာ “ကျောက်ကြီးရောဂါ” (Smallpox) လုံးဝပျောက်သွားခဲ့တယ်။ ရာစုနှစ်တစ်ဝက် ရှိသွားပါပြီ။ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး (Public Health) ကဏ္ဍရဲ့ သမိုင်းဝင်အောင်ပွဲကြီးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းပြည်လွတ်လပ်ရေး ရပြီးချိန်မှာ မြန်မာ့ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေရဲ့ လက်ရုံးကို ဆန့်တန်းပြလိုက်တဲ့ပွဲလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အောက်ခြေက စွန့်စားအကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ရတဲ့ “ကျောက်ထိုးဆရာ” တွေကြောင့်လည်း ကျွန်တော်တို့ဆရာကြီးတွေရဲ့ စီမံချက်တွေ အောင်မြင်ခဲ့ရတယ်ဆိုတာ သေချာပါတယ်။

တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး၊ တစ်ဖွဲ့နဲ့တစ်ဖွဲ့အကြား ကွဲပြားခြားနားချက်တွေရှိနေလို့၊ မကျေလည်ကြလို့၊ သဘောထားတွေမတိုက်ဆိုင်ကြလို့ သဘောတူညီချက်တွေရအောင်ဆိုပြီး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းဆိုတာ ရှိလာရပါတယ်၊၊ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်အတွက် မှန်ကန်တဲ့အဖြေတစ်ခုရဖို့ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင် ညှိနှိုင်းခြင်းနည်းလမ်းကလွဲပြီး အခြားမရှိပါဘူး။

ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၇ တွင် နိုင်ငံတော်သည် စစ်မှန်၍ စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို ကျင့်သုံးသည် ဟု ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှေးဟောင်းသမိုင်းမတင်မီခေတ်၊ သမိုင်းတင်ခေတ်အသီးသီးနှင့်ပတ်သက်၍ သုတေသီများစွာ၊ သမိုင်းပညာရှင်များစွာ၊ ရှေးဟောင်းသုတေသန ပညာရှင်များစွာ ပြည်တွင်း ပြည်ပတွင် ရှိကြသည့်အထဲမှ အဂလန်နိုင်ငံ ကိန်းဘရစ်တကသိုလ်၊ ဆစ်ဒနီ ဆပ်ဆက်ကောလိပ်၊ ပထဝီဌာနမှ Professor Janice Mary Stargartd (1936 -2020) ၏ ပျူခေတ်သုတေသန ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိချက်များကိုမူ အထူးတလည် ဂုဏ်ပြုဖော်ပြလိုပါသည်၊၊

ပဲပုပ်၊ ပဲ၊ ပြောင်း၊ သစ်သီးဝလံ၊ ပန်းမန်နှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် စသည့် တောင်ကြီးဒေသ ထွက်ကုန်များသည် ဖြူ၊ နီ၊ ပြာ၊ ဝါအရောင်စုံဖြင့် လတ်ဆတ်နေသည်။ တောင်ကြီးဈေးအတွင်း ဈေးဖွင့်ချိန် နံနက်ခင်းမှသည် ဈေးသိမ်းချိန် ညနေပိုင်းအထိ ရောင်းဝယ်လှုပ်ရှားမှုများဖြင့် စည်ကားနေသည်မှာ ဒေသလူမှုစီးပွား ဝေစည်ဖွံ့ဖြိုးမှုကို လှစ်ဟပြသနေသကဲ့သို့ပင်။

မဟာဗျူဟာနှင့် ပင်မလုပ်ငန်းအစီအစဉ်တွင် ပန်းတိုင်ခြောက်ခုကို ချမှတ်ထားပါသည်။ အဆိုပါ ပန်းတိုင်တစ်ခုချင်းစီနှင့် ပတ်သက်၍ ကာလတို (၂၀၁၈-၂၀၂၀)၊ ကြားကာလ (၂၀၂၁-၂၀၂၅)နှင့် ကာလရှည် (၂၀၂၆-၂၀၃၀)အလိုက် ဆောင်ရွက်မည့် အဓိကကျသောရည်မှန်းချက်များနှင့် အဆိုပြုလုပ်ဆောင်ချက်များကို ရေးဆွဲချမှတ်ထားပါသည်။ အဆိုပါ ပန်းတိုင်ခြောက်ခုမှာ -

"Every man is his own historian." လူတိုင်းလူတိုင်းဟာ ကိုယ့်သမိုင်းကို ကိုယ်တိုင်ပဲ ရေးနေကြရတာဖြစ်ပါတယ်။ (ဆိုရိုးစကား)

တကယ်သွားဖို့ ကြံရွယ်ထားသည်က သန်လျင်မြို့ရှိ သမဝါယမနှင့်စီမံခန့်ခွဲမှုပညာတက္ကသိုလ်။ အရင်ဆုံးရောက်သွားသည်က သမဝါယမကောလိပ် (ဖောင်ကြီး) ဖြစ်လို့နေပါတော့သည်။ ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို့သို့ သွားရောက်သည့် ခရီးစဉ်တွင် လမ်းကြောင်းလည်း သင့်နေသောကြောင့် ဝင်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်၏။

ကျွန်ုပ်တို့၏ နေ့စဉ်လူနေမှုဘဝတွင် မလွဲမသွေ တွေ့ကြုံနေရသောအရာများတွင် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများသည် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ကောင်းမွန်သည့်စွန့်ပစ်ပစ္စည်း စီမံခန့်ခွဲမှုများနှင့်အတူ သန့်ရှင်းသည့် ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေများရှိသလို စွန့်ပစ်ပစ္စည်း စီမံခန့်ခွဲမှု ဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များနှင့် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကို စည်းကမ်းမဲ့စွာ စွန့်ပစ်မှုများကြောင့် မြေထု၊ ရေထုနှင့် လေထုညစ်ညမ်းမှုများ အပါအဝင်ညစ်ညမ်းသည့် ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေများ ရှိနေပါသည်။ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော သန့်ရှင်းသည့်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်ရှင်သန်နိုင်ရေးကို ရည်ရွယ်၍ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းစီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး လေ့လာတင်ပြလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။