“နိုင်ငံနဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ချောက်ထဲတွန်းချမှာက နိုင်ငံသားတွေရဲ့ပညာမဲ့ခြင်းနဲ့ အသိဉာဏ်ခေါင်းပါးခြင်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံကိုမြင့်မားအောင်လုပ်မှာကတော့ နိုင်ငံသားတိုင်းမှာ ပညာဉာဏ်ထွန်းတောက်နေခြင်းပါပဲ”

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဦးတည်ချက်(၁၂)ရပ်အနက် ဦးတည်ချက် ၁(ဃ)သည် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကို ဖော်ပြထားသည် (ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်မှု လုံခြုံချောမွေ့စေရေး)။ ထို့အပြင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်က ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် အစည်းအဝေး၌ “စီးပွားရေးကို အထောက်အကူပြုနိုင်တဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်တွေ ကျွန်တော်တို့ရှိဖို့လိုပါတယ်။ လမ်းတွေကောင်းအောင်လုပ်ရပါမယ်။ မဖြစ်မနေ လမ်းတွေကောင်းအောင်လုပ်ရပါမယ်။...လာမယ့်နှစ်မှာ လမ်းတွေကောင်းအောင်လုပ်ဖို့ ကျွန်တော်တို့လျာထားပါတယ်။” ဟူ၍ လမ်းများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အလေးထားပြောကြားသွားခဲ့သည်။ ဤသို့ ညွှန်ကြားခဲ့ခြင်း၏နောက်ကွယ်၌ ဖွံ့ဖြိုးမှုသီအိုရီများရှိသည်ဟုဆိုနိုင်သည်။

ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အလယ်ပိုင်းနှင့် ယင်းနှင့် ဆက်စပ်လျက်ရှိသော ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အရှေ့တောင်ပိုင်းတို့တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် အလွန့်အလွန်အားကောင်းသော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း မိုခါသည် ၁၄-၅-၂၀၂၃ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းဒေသများကို စစ်တွေမြို့အနီးမှ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး အလွန်အားကောင်းသော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းအဖြစ် ချင်းပြည်နယ် မတူပီ မြို့အနီးမှလည်းကောင်း၊ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း အဖြစ် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်း ကသာမြို့ အနီးမှလည်းကောင်း ဖြတ်သန်းဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်များသို့ ဆက်လက် ရွေ့လျားဝင်ရောက်ကာ မုန်တိုင်းဖြတ်သန်းသွားသော လမ်းကြောင်းပေါ်ရှိ မြို့နယ်အသီးသီးတို့တွင် မိုးသက်လေပြင်းများ ကျရောက်ပြီး လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု အများဆုံး ဖြစ်ခဲ့ရာ ရခိုင်ပြည်နယ်မှ ၁၇ မြို့နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်မှ လေးမြို့နယ်တို့ကို သဘာဝဘေး အန္တရာယ်ကျရောက်သောဒေသများအဖြစ် ကြေညာ ခဲ့သည်။

ယနေ့ခေတ်သည် ပညာခေတ်ဖြစ်သည်နှင့်အညီ လူငယ်ထုအတွက်ပြိုင်ဆိုင်မှုများ၊ စိန်ခေါ်မှုများက ယခင်ခေတ်များနှင့်မတူ ပို၍ကြီးမားလာသည်။ ကုလသမဂ္ဂကလည်း ကမ္ဘာ့လူဦးရေနေ့ (World Population Day)၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူငယ်များနေ့ (International Youth Day)အခမ်းအနားများတွင် လူငယ်များနှင့်ဆက်စပ်၍ “လူငယ်တွေဟာ မည်သည့်လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာမှ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးအသွင်မဖြစ်စေရေး၊ လူငယ်တွေဟာ အဖိုးထက်ဆုံးရတနာများဖြစ်စေရမည်”

မိဘတိုင်း မိဘတိုင်းသည် မိမိတို့၏သားသမီးများကိုဆင်စီး၍ မြင်းရံသည်ကိုမြင်ချင်ကြသည်။ ဉာဏ်ပညာထူးချွန်ထက်မြက်သည့် သားကောင်းသမီးကောင်းဖြစ်လိုကြသည်။ များသောအားဖြင့် မိဘများသည် မိမိတို့သားသမီးများကို အရည်အချင်းကောင်းများ ရှိနေကြသူများဟုသာ ခံယူထားကြ၏။ ဆန်းစစ်လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းသောကလေးငယ်များသည် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အသိဉာဏ်အဆင့်အတန်း အတန်အသင့်မြင့်မားကြသည်ဟု ဆိုထားသည်။

ယနေ့ခေတ်သည် ပညာခေတ်ဖြစ်သည် နှင့်အညီ လူငယ်ထုအတွက်ပြိုင်ဆိုင်မှု များ၊ စိန်ခေါ်မှုများက ယခင်ခေတ်များ နှင့်မတူ ပို၍ကြီးမားလာသည်။ ကုလသမဂ္ဂ ကလည်း ကမ္ဘာ့လူဦးရေနေ့ (World Population Day)၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူငယ်များနေ့ (International Youth Day)အခမ်းအနားများတွင် လူငယ်များ နှင့်ဆက်စပ်၍ “လူငယ်တွေဟာ မည်သည့်လူ့အဖွဲ့ အစည်းမှာမှ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးအသွင် မဖြစ် စေရေး၊ လူငယ်တွေဟာ အဖိုးထက်ဆုံး ရတနာများဖြစ်စေရမည်” “လူငယ်များကျန်းမာရေးကောင်းရ မည်၊ လေးစားလောက်သူများဖြစ်ရမည်၊ ပါဝင်စွမ်းဆောင်ခွင့်ရှိရမည်” “လူငယ်များအတွက် သိက္ခာရှိပြီး ထုတ်လုပ်မှုရှိတဲ့ အလုပ်တွေဖွင့်ပေး ကြပါ” စသည်ဖြင့် ဆောင်ပုဒ်များ၊ လှုံ့ဆော်မှု များ၊ ကြွေးကြော်မှုများကို နှစ်စဉ် ထုတ်ပြန်လေ့ရှိသည်။

ကြေကွဲဖွယ်ရာ နာဂစ်အလွန် ၁၅ နှစ်အကြာ ဆူနာမီထက်ပင်ဆိုးရွားခဲ့‌သော ၁၄၅ မိုင်နှုန်း နာဂစ်ကဲ့သို့ပင် အလွန့်အလွန်အားကောင်းသော တစ်နာရီ ၁၃၇ မိုင်နှုန်း မိုခါဆိုင်ကလုန်းဒဏ်ကို မြန်မာပြည်သူတို့ ရှောင်လွှဲမရ ရင်ဆိုင်ကြုံခဲ့ရပြန်ပါပြီ။ ကြိုတင်မျှော်တွေး၊ ကြိုတင်ပြင်ဆင်၊ အလျင်မြန်ဆုံးတုံ့ပြန်မှုများက အနည်းဆုံးသော ထိခိုက်မှုကိုသာ ဖြစ်စေခဲ့သည်ဟုဆိုရမည်။ ယခုအခါတွင်မူ ပြည်တွင်းအင်အား၊ ပြည့်အင်အားဖြင့် မူလအခြေအနေထက်ပိုကောင်းလာမည့် ယုံကြည်ချက် မျှော်လင့်ချက်များကား ပြန်လည်နိုးထလာပေပြီ။

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုသည်မှာ အချိန်အခါမရွေး၊ နေရာဒေသမရွေး ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ လူသားတို့ မှီတင်းနေထိုင်လျက်ရှိသော ကမ္ဘာပေါ်မှာ သဘာဝအလျောက် ရုတ်တရက် ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်လာသော ဖြစ်စဉ်တစ်ရပ်ကို သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဟု သတ်မှတ်ပါတယ်။ မြေငလျင်လှုပ်ခြင်း၊ မုန်တိုင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ မိုးကြီးခြင်း၊ ရေလျှံခြင်း၊ မြေပြိုခြင်း၊ မီးတောင်ပေါက်ကွဲခြင်း၊ ဆူနာမီရေလှိုင်းရိုက်ခတ်ခြင်း၊ မိုးခေါင်ရေရှားခြင်း၊ ထူးဆန်းရောဂါဘေးများ ကျရောက်ခြင်း၊ အပူလှိုင်း၊ အအေးလှိုင်းများ ကျရောက်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းအတွင်းက ကျင်းပခဲ့သော (၁၇) ကြိမ်မြောက် ကေအင်(န်)ယူ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးကွန်ဂရက်နှင့် ကေအင်(န်)ယူ ထိပ်ပိုင်း အပြောင်းအလဲများနှင့်အတူ “မဟာလူမျိုးကြီးဝါဒနှင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်တိုက်ဖျက်ရေး၊ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်ထူထောင်ရေး၊ ကရင်အမျိုးသားတို့၏ ရသင့်ရထိုက်သော အမျိုးသားတန်းတူရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးများရရှိရေး” စသည်ဖြင့် ဖော်ပြထားသည့် ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်များ။

လေမုန်တိုင်းကျရောက်ပြီးနောက် ဖြစ်ပွားနိုင်သည့် ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါသည် ရောဂါပိုးများပါရှိသည့် မသန့်ရှင်းသောရေနှင့် အစားအသောက်များကို စားသောက်မိ ခြင်းမှတစ်ဆင့်ကူးစက်ဖြစ်ပွား၍ အသက်အန္တရာယ်ထိခိုက်နိုင်သည့် ပြင်းထန်ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါအသွင်ဖြင့်လည်း ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါ ဖြစ်ပွားပါက အရည်ဝမ်းများသွားခြင်း၊ အော့အန်ခြင်း၊ အားအင်ကုန်ခန်းခြင်း၊ ကြွက်တက်ခြင်း၊ သတိလစ်ခြင်း စသည်တို့ဖြစ်ပွားနိုင်ပြီး အသက်သေဆုံးသည်အထိ ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။