ကျွန်တော်၏ ငယ်ဘဝစာမျက်နှာတွင် စိတ်နှလုံး ကြည်လင်ပျော်ရွှင်စေရန် ရှေးဦးစွာ ဆုံစည်းသည်က ရေဒီယိုမဟုတ်ပါချေ။ နှစ်ခြိုက်စွာ ပွေ့ပိုက်ခဲ့ရသည်က မဟော်ဂနီရောင် အသံမှော်သေတ္တာတစ်လုံးပဲ ဖြစ်ပါသည်။ အလျားအနံ တစ်ပေခွဲ၊ တစ်ပေနှင့် အမြင့်တစ်ပေခန့်ရှိ ဓာတ်စက်ဖြစ်၏။ သီချင်းများကို ထွက်ပေါ်စေသဖြင့် စက်သီချင်းဟုလည်း ခေါ်ပါသည်။

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်းနှစ်ထောင်ကျော်လောက်ကတည်းက အတွေးအခေါ်ပညာရှင် အရစ္စတိုတယ်က တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး သို့မဟုတ် တရားဥပဒေဖြင့် အုပ်ချုပ်ခြင်းနဲ့ လူတစ်စု၊ လူတစ်ဖွဲ့က အုပ်ချုပ်ခြင်းတို့ကို ခွဲခြားသိမြင်ခဲ့ပါတယ်။ Rule of Law is better than any individual. “လူတစ်စု၊ လူတစ်ဖွဲ့က အုပ်ချုပ်ခြင်းထက် ဥပဒေဖြင့်အုပ်ချုပ်ခြင်းက သာလွန်ကောင်းမွန်တယ်” ဆိုပြီး သူ့ရဲ့အတွေးအခေါ်နဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးသဘောတရားကို အလင်းပြခဲ့ပါတယ်။

COVID-19 ကြောင့် စီးပွားရေးထိခိုက်မှုများကို သက်သာစေရေးစီမံချက်အတိုင်း ပုံမှန်ဝင်ငွေမရှိသော အခြေခံလူတန်းစားများသို့ ငွေကြေးနှင့် စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများ ပံ့ပိုးကူညီခြင်းများကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် အလုပ်သမားများအပေါ် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှု လျော့နည်းစေရေးနှင့် အိမ်ထောင်စုများအပေါ် ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှု လျော့နည်းစေရေး ရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်များကို ချမှတ်ကာ COVID-19 ကြောင့် စီးပွားရေးထိခိုက်မှုသက်သာစေရေး စီမံချက်ထားကာ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ တီထွင်ဆန်းသစ်သည့် ထုတ်ကုန်များထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အားပေးမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေးနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်များ ပိုမိုအားကောင်းလာစေရန် ဆောင်ရွက်ရေးများကိုလည်း ပန်းတိုင်ထားကာ COVID-19 ကြောင့် ပြည်သူများ စီးပွားရေးထိခိုက်မှု သက်သာစေရေးအတွက် ရည်မှန်းချက်ထားဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

“ဗုဒ္ဓစာပေဝတ္ထုတွေအကြောင်း ဆရာပြောပြလို့ တော်တော်မြင်သွားပါပြီဆရာ။ ဇာတက၊ ဗုဒ္ဓဝင်၊ ဇင်းမယ်ပဏ္ဏာသ၊ ဓမ္မပဒဝတ္ထုတွေဟာ ပါဠိက မြန်မာစာကိုပေးတဲ့ အမွေအနှစ်တွေလို့ ဆရာသုံးသပ်ပြတာ အများကြီး ဗဟုသုတတိုးပါတယ် ဆရာ”

ပေးခဲ့သည့်ကတိအတိုင်း ကျွန်မဆယ်တန်းအောင်လို့ ပါပါ (အဖေ့ကို ကျွန်မတို့မောင်နှမတွေအခေါ်) က ရေဒီယိုလေး ဝယ်ပေးခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က အိမ်တိုင်းတွင် ရေဒီယိုမရှိ သေးပေ။

“ဝင်းကိုကိုအောင် ရေးသားပြုစုတဲ့ ၂၁ ရာစု လူငယ် တစ်ယောက် (A 21st CENTURY BURMESE GUY) အကြောင်း မိတ်ဆက်ရေးသားချင်လို့ပါ။ လူငယ်တွေအကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်တဲ့သဘောပါ”

လူတိုင်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားကြပါသည်။ ဘေးအန္တရာယ်အပေါင်းမှ ကင်းဝေးပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ အချင်းချင်း ပေါင်းသင်းဆက်ဆံကာ ကိုယ်စိတ်နှစ်ဖြာ ကျန်းမာချမ်းသာစွာ နေထိုင်လိုကြပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဘေးအန္တရာယ် ဒုက္ခပေါင်းစုံမှ လွတ်မြောက်နိုင်ရန်အတွက် ကာကွယ် စောင့်ရှောက်ပေးပါရန် ရှေးအခါက နတ်ဘုရားပေါင်းစုံ တို့ကို အားကိုးတကြီး ကိုးကွယ်ခဲ့ကြပါသည်။ ဒုက္ခပေး တောက်လောင်တတ်သည့် မီးကိုလည်း ကိုးကွယ်ခဲ့ကြပါသည်။ မြွေနဂါးများကိုပင် ကိုးကွယ်ခဲ့ကြပါသည်။ အုပ်ချုပ်သူမင်းတရားများနှင့် အင်အားကြီးသူများထံ ခိုကိုး အားထားခဲ့ကြပါသည်။ သို့ရာတွင် ကမ္ဘာ့သမိုင်း အဆက်ဆက်မှာ လူသားတို့ ငြိမ်းချမ်းမှု မရရှိခဲ့ကြဘဲ ဒုက္ခဆင်းရဲပေါင်းစုံတို့ကို ခံစားနေရသည်မှာ ယနေ့တိုင်ပင် ဖြစ်ပါသည်။

ကျွန်မငယ်ငယ်က သည်လိုမကြာခဏပူဆာလေ့ရှိပါ သည်။ ဖေဖေကလည်း ကျွန်မကို “ သမီးရေ လေတိုတီ နားထောင်ရအောင်လာဟေ့” ဟု ခေါ်လေ့ရှိပါသည်။ လေတိုတီဆိုသည်မှာ ရေဒီယိုကိုခေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကျွန်မ ကလေးဘဝက ရေဒီယိုကို ရေဒီယိုဟု ပီပီသသ မခေါ်တတ်ဘဲ လေတိုတီဟု ခေါ်လေ့ရှိရာ ကျွန်မ၏ မိဘများကလည်း ကျွန်မခေါ်သလို လေတိုတီဟု လိုက်ခေါ်ခဲ့ကြပါသည်။ ထိုရေဒီယိုလေးတစ်လုံးက ကျွန်မတို့ မိသားစုကြားတွင် အလွန်အရေးပါခဲ့ပါသည်။ ကျွန်မတို့ အိမ်လေးထဲတွင် ရေဒီယိုသံလေး အမြဲလိုပျံ့လွင့်နေ တတ်ခဲ့လေသည်။ ကျွန်မတို့ဟာ ရေဒီယိုချစ်သူများပေါ့။

ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာဆိုင်ရာ သီးသန့်အခွင့်အရေး (Moral Right) ဆိုတာကို မပြောခင်အရင်ဦးစွာအားလုံးသိကြတဲ့ Copyright Law အကြောင်းလေးကို နိဒါန်းပျိုးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။ စာပေနှင့် အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေ (Copyright Law) သည် ကိုယ်ပိုင်စိတ်ကူးဉာဏ်ဖြင့် ဖန်တီးပြုလုပ်ထားသည့် စာပေအနုပညာလက်ရာ (မူလလက်ရာများ)အပေါ် မူပိုင်ခွင့်အခွင့်အရေးနဲ့ ဆက်နွယ်တဲ့အခွင့်အရေးများ ရရှိစေဖို့အတွက် အကာအကွယ်ပေးတဲ့ ဥပဒေပဲဖြစ်ပါတယ်။ စာပေနှင့် အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေအရ မူလလက်ရာရှင် (သို့) မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်တို့ဟာ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ သီးသန့်အခွင့်အရေး (Economic Right)အပြင် ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာဆိုင်ရာ သီးသန့်အခွင့်အရေးကိုလည်း ရရှိနိုင်ပါတယ်။

မြန်မာ့အသံနှင့်ရုပ်မြင်သံကြား၏ ပုံရိပ်တို့သည် ၇၅ နှစ်ဆိုသော ကာလ၏ ဝါးမျိုခြင်းဖြင့် ပျောက်ကွယ်လုမတက် ကျန်ရစ်ခဲ့ပေပြီ။ စင်စစ် ခေတ်စနစ်အဆက်ဆက်တွင် ရှင်သန်၊ အချိုးအကွေ့ ပေါင်းများစွာကိုကျော်ဖြတ်၊ အခြေအနေအချိန်အခါနှင့်အညီ ပြုပြင်တီထွင်၊ အားမာန်သွင်းရပ်တည်ရင်း၊ ပြည်သူကို အလုပ်အကျွေးပြုခဲ့သော ပုံရိပ်တို့သည် ဝေဝါး ပျောက်ကွယ်ကောင်းသည့်အရာများ မဟုတ်ကြပါ။