ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်စာကြည့်တိုက်ဆိုတာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဝင်းထဲကို အဓိပတိ လမ်းအတိုင်း ဝင်လာရင် ဘွဲ့နှင်းသဘင်ခန်းမ မရောက်ခင် လမ်းရဲ့ ညာဘက် သစ်ပုပ်ပင်ကြီးရဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာရှိတဲ့ ပညာပေါင်းစုံသိုမှီးရာ အထင်ကရနေရာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်နဲ့ ပတ်သက်ဆက်နွှယ်ပြီး ပညာရှာမှီးသူတွေဟာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်စာကြည့် တိုက်ကို အကြိမ်ကြိမ်အခါခါ ရောက်ရှိခဲ့ကြတာဖြစ်ပေမဲ့ ဒီအဆောက်အအုံထဲမှာ ပုဂံခေတ် ကျန်စစ်သားမင်းကြီးရဲ့ အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ ရှေးဟောင်း အမွေအနှစ်စစ်စစ်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုတာ သိတဲ့သူ သိပ်များများစားစား မရှိလှပါဘူး။

မြန်မာ့အသံနှင့် ရုပ်မြင်သံကြားမှ နိုဝင်ဘာ ၅ ရက် ညနေ ၆ နာရီခွဲတွင် ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည့် ကိုဗစ် - ၁၉ အကြောင်း သိကောင်းစရာ အမေး / အဖြေ အစီအစဉ်ကို ပြည်သူများ သိရှိနိုင်ရန်အတွက် ပြန်လည်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

တစ်နေ့သော ညနေချမ်းတွင် မိုးသည် သဲသဲမဲမဲရွာနေ၏။ မိုးရာသီပဲ ရွာမှာပေါ့ဟု အားပေးသူများလည်း ရှိကြသည်။ မိုးသည် လယ်သမားများအတွက် အားဆေးတစ်ခွက် ဖြစ်မည်။ ကျွန်တော်တို့လို အဓိပတိလမ်းမပေါ် လမ်းလျှောက်လိုသူများအတွက် အဖျက်သမားဖြစ်မည်။ လမ်းဘေးဈေးသည် များအဖို့ မဟာရန်သူမည်၏။ မိုးခေါင်ရေရှား စိုက်ပျိုးရေးသမားများအတွက် အနဂ္ဃရတနာထိုက်မည်။ ထိုစဉ် ခိုင်ထူးသီချင်းထဲက “မှောင်မိုက်ခြင်းရဲ့အဓိပ္ပာယ် အလင်းတန်းတွေ့တဲ့အခါ သိလိမ့်မယ်”ဆိုသည့် သီချင်းပိုဒ်ကလေးကို အကြိမ်ကြိမ် ရွတ်ဆိုမိခဲ့သည်။ မှန်ပါပေ၏။ အခုလည်း အချို့က မိုးကို အပြစ်တင်ကြ၊ မုန်းတီးကြ၊ အားပေးကြနှင့် အရောင်အသွေး စုံလှ၏။ အကယ်၍ မိုးသာမရွာဘဲ ကြာနေပါက တမ်းတကြမည်။ ကျွန်တော်လည်း ရှေ့ဆုံးကပါ ပါလိမ့်မည်။

သီပေါမင်းလက်ထက်က အထက်မြန်မာနိုင်ငံတွင် လျှပ်စစ်မီးစက်တစ်ခုကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ အောက်မြန်မာနိုင်ငံတွင်မူ ၁၈၇၀ ပြည့်နှစ်ဝန်းကျင်ကပင် ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဥရောပတိုက်သားပိုင် ဆန်စက်ကြီး လေးလုံးတွင် လျှပ်စစ်မီးများ ထွန်းလင်းနိုင်ခဲ့ကြပြီဖြစ်ရာ ရေနွေးငွေ့သုံး ကိုယ်ပိုင် လျှပ်စစ်ဓာတ် အားပေးစက်များဖြင့် ထွန်းလင်းစေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အများပြည်သူသုံး နေအိမ် လျှပ်စစ်မီး ထွန်းရန်အတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ၁၉၀၅ ခုနှစ်ခန့်က ရန်ကုန်မြို့တွင် စတင်ရရှိခဲ့သည်။ ထိုနှစ်က ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်သော Rangoon Electric Tramway and Supply Company Ltd. က ရန်ကုန်မြို့တွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူး ရောင်းချခဲ့သည်။

ဆူနာမီဟူသည့် ဝေါဟာရသည် ဂျပန်ဘာသာစကား မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး ကမ်းခြေသို့ ရိုက်ခတ်လာ သော လှိုင်းလုံးကြီးဟူသည့် အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်ပါသည်။ အဓိက အကြောင်းရင်းများဖြစ်သည့် ပင်လယ်အောက်ကြမ်းပြင် တွင် မြေငလျင်လှုပ်ခြင်း၊ မြေပြိုခြင်း၊ မီးတောင်ပေါက်ကွဲ ခြင်း(သို့မဟုတ်) ရေအောက်ကြမ်းပြင်တွင် ပြင်းထန်သည့် ပေါက်ကွဲမှုတစ်ခုခုဖြစ်ပွားခြင်း၊ ရေခဲတောင်များပြိုကျ ခြင်း၊ ပင်လယ်ပြင်အတွင်းသို့ ဥက္ကာခဲများ ကျရောက်ခြင်း နှင့် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အပေါ် (သို့မဟုတ်) အောက်ဘက်တွင် ကြီးမားပြင်းထန်သည့် တုန်ခါမှုတစ်ခုခု တို့ကြောင့် ဆူနာမီဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။ ဘေးအန္တရာယ် ဆိုင်ရာ ကိန်းဂဏန်းများအရ ဖြစ်ပွားသည့် အကြိမ် အရေအတွက်နှင့် နှိုင်းဆကြည့်ပါက ဆူနာမီဘေးသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူသေဆုံးမှုနှင့်ထိခိုက်ပျက်စီးမှု အများဆုံး ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သော သေမင်းတမန် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါသည်။

သင့်အနေဖြင့် အခြားသူတစ်ဦး ပြောကြားသည့်စကားကို နောက်ဆုံးမည်သည့်အချိန်က အသေအချာ နားထောင်ခဲ့ ပါသနည်း။ အသေအချာနားထောင်သည်ဆိုသည်မှာ သင့်အ နေဖြင့် နောက်ထပ်ဘာပြောလိုသည်ကို စဉ်းစား ခြင်းမရှိဘဲ၊ သင်၏လက်ကိုင်ဖုန်းကို တစ်ချက်မျှ မကြည့် ဘဲ၊ တစ်ဖက်သား၏ ပြောကြားချက်အပေါ် သင်ပေးလို သည့် မှတ်ချက်ကို မစဉ်းစားဘဲ နားထောင်ခြင်းမျိုးကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ အလားတူပင် နောက်ဆုံး မည်သည့် အချိန်တွင် အခြားသူတစ်ဦးက သင်ပြောကြားသည်ကို အသေအချာ နားထောင်ခဲ့ပါသနည်း။ ဆိုလိုသည်မှာ သင်ပြောကြားနေသည်ကို တစ်ပါးသူက အလေးဂရုပြု နားထောင်၍ သင်ပြောကြားနေသည့် အကြောင်းအရာ အပေါ် မှန်ကန်စွာ တုံ့ပြန်ခြင်းမျိုး ဖြစ်သည်။

ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ပညာသင်ယူတက်ရောက်ခဲ့ဖူးသော ကျောင်းသား ကျောင်းသူတိုင်း အင်းလျား ကန်ပေါင်ပေါ် မရောက်ဖူးသူ ရှိလိမ့်မည်မထင်။ ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်လည်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားဘဝတွင် အကြိမ်များစွာရောက်ခဲ့ဖူးသည်။ အကြောင်း သည်ကား အင်းလျားကန်သည် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား ကျောင်းသူများ၊ ဆရာ ဆရာမများအတွက် အပန်းဖြေအနားယူရန် အကောင်းဆုံးနေရာ ဖြစ်နေခြင်းကြောင့်ပင်။

အတွေးအမြင်စာစောင်ကို ဆရာမောင်ဝံသ မရှိတော့သော်လည်း ဆက်လက်ရှင်သန်စေရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းခဲ့သူ၊ ဆရာ၏ ချစ်ဇနီး ဒေါ်မြင့်မြင့်(သီရိဝံသ)ဆုံးသည့်သတင်းသည် နွေခေါင်ခေါင်မှာ မိုးကြိုးပစ်သံ ကြားလိုက်ရသလို ကျွန်မ အကြီးအကျယ် တုန်လှုပ်သွားမိသည်။ စိတ်ထိခိုက် မိပါသည်။ နှမြောတသ ကြေကွဲဝမ်းနည်းရပါသည်။

ပညာသည် အမှောင်ကိုခွင်းကာ အလင်းကို ဆောင်စေသဖြင့် အနန္တကျေးဇူးတော်ရှင် မြတ်ဗုဒ္ဓ သခင်က “ပညာသမာ အာဘာနတ္ထိ - လောက၌ ပညာနှင့်တူသော အလင်းရောင် မရှိနိုင်” ဟူ၍လည်းကောင်း၊ “ပညာနရာနံ ရတနံ - ပညာကား လူတို့၏ ရတနာစစ် ရတနာမှန်ဖြစ်သည်” ဟူ၍လည်းကောင်း ဟောဖော်ညွှန်ပြတော်မူခဲ့ပါသည်။