မြန်မာ့အသံနှင့် ရုပ်မြင်သံကြားမှ နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက် ညနေ ၆ နာရီခွဲတွင် ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သည့် ကိုဗစ် - ၁၉ အကြောင်း သိကောင်းစရာ အမေး / အဖြေ အစီအစဉ်၏ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားပြီး ပြန်လည်ကျန်းမာလာသူများနှင့် ဆွေးနွေးမေးမြန်းခန်းအစီအစဉ်ကို ပြည်သူများ သိရှိနိုင်ရန်အတွက် ပြန်လည်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

နာတာရှည် အဆုတ်ပွ လေပြွန်ကျဉ်းရောဂါဟု ကြားလျှင် ရောဂါအသစ်ဟု ထင်နိုင်စရာ ရှိပါသည်။ သို့သော် ရောဂါ အသစ်မဟုတ်ပါ။ လူအများက ဤရောဂါအမည်ကို မြန်မာလို မယဉ်ပါးသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ်လို Chronic Obstructive Pulmonary Disease အတိုကောက် COPD ဟု ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများက ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲနေသော ရောဂါဖြစ်ပြီး လူအများက အဆုတ်ပွရောဂါအဖြစ် သိရှိနေကြပါသည်။

ဘာသာစကားများသည် ရပ်တန့်နေသည်ဟူ၍မရှိဘဲ အစဉ်အမြဲအလိုက် ပြောင်းလဲနေကြသည်။ စကားလုံး အသစ်များလည်း ခေတ်အခြေအနေအပေါ် မူတည်ကာ ထွက်ပေါ်လာလေ့ရှိကြသည်။ ဥပမာ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ စကားတွင် British Exit from European Union ဥရောပသမဂ္ဂမှ ဗြိတိသျှတို့ နုတ်ထွက်ခြင်းဟူသော အဓိပ္ပာယ်ဆောင်သည့် British Exit ကို Brexit ဟူ၍ ခေါ်ဆိုနေပါသည်။ ယင်းဝေါဟာရမှာ ခရစ်နှစ် ၂၀၁၀ မှ ၂၀၂၀ ကြားတွင် ပေါ်လာခဲ့သော စကားလုံး ဖြစ်သည်။ မြန်မာဘာသာတွင်လည်း အလားတူပင် အရေးအသား အခေါ်အဝေါ် ပြောင်းလဲခြင်းများစွာရှိခဲ့၊ ရှိနေဆဲ ဖြစ်ပါ သည်။ ကျွန်တော်တို့ငယ်စဉ်က “ဆရာ” ဟူသော ဝေါဟာရ ကို ရှေးကျသော ဆေးကျမ်းများ၊ အချို့သောလုပ်ငန်း (ဥပမာ ပန်းရန်၊ ပန်းပဲ)များတွင် “ဆြာ” ဟု ရေးသားခဲ့ကြ သည်။ ဘာသာစကားများသည်လည်း အမြဲရှင်သန် ပြောင်းလဲနေကြသည်ဆိုသောအချက်ကို တင်ပြနေခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

တက္ကသိုလ်ကျောင်းက ငွေလမင်းသီချင်းသည် မြကျွန်းညိုရဲ့ ရင်ခွင်တွင် ကြီးပြင်းခဲ့ရသူတို့၏ နှလုံးသား ကို လှုပ်ခါစေသည်။ သြော်.........ကျွန်ုပ်တို့၏ တက္ကသီလာ (ဝါ) မြကျွန်းညိုသည် ရာပြည့်သို့ပင် တိုင်ခဲ့လေပြီ။ ထို သီချင်းသံသည် ရာပြည့်သဘင်ကျင်းပရာ ဘွဲ့နှင်းသဘင် ခန်းမဆီမှ ဖြစ်လေမည်။ ထိုသီချင်းထဲကအတိုင်း စာရေးသူ မိမိသည် မုံရွာဆိုသည့်နယ်မြို့မှ အမိရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဘာသာရပ်ကို သင်ယူလာခဲ့သည်မှာ လေးနှစ်တိုင်ပြီ ဖြစ်သည်။ တစ်မြို့ဆီ တစ်နယ်ဆီက သူငယ်ချင်းပေါင်းစုံနှင့် မိတ်ဆွေအပေါင်း အသင်းဖြစ်ခဲ့ပါသော်လည်း စိတ်အနေမပြောင်းခဲ့ပါလေ။ သို့သော် အမိတက္ကသိုလ်တွင် အမှတ်တရများစွာနှင့် ပျော်ရွှင်ဖွယ်အတိဖြစ်ခဲ့သည်။ ထိုအထဲမှ စာ‌ရေးသူ တက္ကသိုလ်ရောက်စဉ်ကတည်းက ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့သည့် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကြက်ခြေနီအသင်းခွဲသည် အမှတ်တရအများအပြားနှင့် ဒုတိယမိသားစုကဲ့သို့ပင် ဖြစ်သည်။

ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သည် သုတ၊ ရသ စာကောင်းပေမွန်များ အစဉ်အဆက်ပေါ်ထွန်းရာ ‘ရေခံမြေခံကောင်း’ ဖြစ်ပါသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ သင်ကြားပို့ချသော ပညာရှင်ဆရာ ဆရာမများသည် ပညာရပ်ဂျာနယ် စာစောင်များတွင် ပညာရပ်အမျိုးမျိုးကို စာတမ်းများ၊ ဆောင်းပါးများဖြင့် ဖြန့်ဝေသကဲ့သို့ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ ပညာဆည်းပူးသော ကျောင်းသား ကျောင်းသူများထဲမှ စာပေဝါသနာရှင်များသည် တက္ကသိုလ်မဂ္ဂဇင်း စာစောင်များတွင် ဝတ္ထု၊ ဆောင်းပါး၊ ကဗျာများ ရေးသားကြသည်။ ဤအစဉ်အလာသည် အမိတက္ကသိုလ်ကြီး၏ နှစ်တစ်ရာသက်တမ်းကာလအထိ ရှင်သန်ဖွံ့ဖြိုးနေဆဲဖြစ်သည်။

ဒေသတွင်းဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု (Regional Comprehensive Economic Partnership – RCEP) ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သတင်းစာတွင် အလျဉ်းသင့်သလို ရေးသားဖော်ပြမှုများရှိခဲ့သလို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်တွင်လည်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် များအား ရှင်းလင်းတင်ပြမှုများ ရှိခဲ့ပါသည်။ ယခုအခါ အဆိုပါ သဘောတူစာချုပ်အား ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် (၄) ကြိမ်မြောက် ဒေသတွင်းဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၌ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးဝန်ကြီးများက နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ၏ ရှေ့မှောက်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးဖြစ်ပါသည်။ RCEP စာချုပ်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အစိုးရဌာနများ၊ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍမှ လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် သိသင့်သိထိုက်သည်များကို သိရှိစေရန် ရည်ရွယ်၍ ရေးသားဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

အားလုံးက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တဲ့အတွက်ကြောင့် အခုရွေးကောက်ပွဲကြီးက ချောမောအောင်မြင်စွာ ပြီးစီးခဲ့တာဖြစ်တယ်

“ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်” ဟု ကြားလိုက်သည်နှင့် လူတိုင်း ရင်ထဲတွင် ကြည်နူးသွားစေပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးတက္ကသိုလ်အဖြစ် ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာ လ ၁ ရက်နေ့တွင် ပေါ်ထွန်းလာခဲ့သော ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက် နေ့တွင် နှစ် ၁၀၀ ပြည့်မြောက်တော့မည် ဖြစ်ပါသည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် နှစ် ၁၀၀ ပြည့်ခရီးတွင် ပါဝင်ခွင့် ရခဲ့သည့် မိမိ၏ဘဝခရီးအတွက် ဝမ်းမြောက်နှစ်သက် ခဲ့ရပါသည်။

ကျွန်မတို့တစ်တွေ ကမ္ဘာနဲ့တစ်ဝန်း လူပေါင်းများစွာရဲ့ အသက်ပေါင်းများစွာကို ထိခိုက်ဖျက်ဆီး ခဲ့တဲ့အပြင် စိုးရိမ်ကြောင့်ကြ ဒုက္ခများစွာခံစားရစေတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကို ခုခံတွန်းလှန် နိုင်ဖို့အတွက် ကာကွယ် ဆေးကို အမျှော်လင့်ကြီး မျှော်လင့်နေကြရပါတယ်။

အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက်နေ့ မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာတွင် ဒေါက်တာဦးသန်းဦးက “ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်နေ ကျောင်းသား ဘဝ”ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဆောင်းပါးရေးသားခဲ့ရာတွင် “အချုပ်အားဖြင့် စာရေးသူအနေဖြင့် တင်ပြဆွေးနွေးလိုသည်မှာ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်၊ သိပ္ပံ စသည့် ကျောင်းသား ဘဝတွင် စာသင်သားဘဝသက်သက်ဖြင့် ပြည့်စုံလုံလောက်မှု မရှိပါ၊ အဆောင်နေဘဝပါ တစ်ပါတည်း ထည့်သွင်းပါဝင်မှုပြုပါမှ ပြည့်စုံသောဘဝကို မုချရရှိကြရလိမ့်မည်ဖြစ်ပါသည်”ဟု ရေးသားထားသည်ကို တွေ့ရပါသည်။