မိဘတွေမှာ သားသမီးများ ရှိကြတယ်။ ဆရာ ဆရာမတွေမှာလည်း သားသမီးတွေ ရှိကြပါတယ်။ နိုင်ငံတော်မှာလည်း သားသမီးတွေရှိတာပါပဲ။ မိဘတွေမှာရှိနေတဲ့ သားသမီးများကတော့ ရင်မှာလွယ်ဖွား မွေးဖွားခဲ့ရသူများပါ။ ဆရာ ဆရာမတွေဆီမှာ ရောက်လာတဲ့ မိဘတွေရဲ့ သားသမီးများကတော့ ဆရာ ဆရာမတွေရဲ့ တပည့် သားသမီးများပါပဲ။ နိုင်ငံတော်အတွင်းမှာ မှီတင်းနေထိုင်ကြတဲ့ မိဘတွေရဲ့ သားသမီးများကတော့ နိုင်ငံတော်ရဲ့ သားသမီးများပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

လူကုန်ကူးမှုဆိုသည်မှာ “ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးသည် အခြားသူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကို ထိုသူ၏ သဘောတူညီချက်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ လူများကို သိမ်းသွင်း စုဆောင်းခြင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း၊ လွှဲပြောင်းခြင်း၊ ရောင်းချခြင်း၊ ဝယ်ယူခြင်း၊ ငှားရမ်းခြင်း၊ငှားယူခြင်း၊ ခိုလှုံခွင့်ပေးခြင်း သို့မဟုတ် လက်ခံပေးခြင်းများကို ဆိုလိုကြောင်း လူကုန်ကူးမှုတားဆီး ကာကွယ်ရေးဥပဒေ အခန်း-၁၊ ပုဒ်မ-၃ တွင် ဖွင့်ဆိုထားသည်။ ယောက်ျား၊ မိန်းမ၊ ကလေး၊ လူကြီး တစ်ဦးတစ်ယောက်အား ပြည့်တန်ဆာပြုခြင်း၊ ကျေးကျွန်အဖြစ် လုပ်အားကို ခေါင်းပုံဖြတ်ခြင်း၊ ကြွေးမြီဖြင့် နှောင်ဖွဲ့စေခိုင်းခြင်း၊ သူတစ်ပါး၏ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းအား ထုတ်ယူခြင်း၊ ရောင်းချခြင်းတို့သည် လူကုန်ကူးမှု၏ လက္ခဏာများ ဖြစ်ပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ‘အသုံးလုံး’ဟု ခေါ်သော စာမတတ်သူပပျောက်ရေးစီမံကိန်း၊ နောင်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ စာတတ်မြောက်ရေးစီမံကိန်း ကြိုးပမ်း လှုပ်ရှားမှုကြီးကြောင့် ကမ္ဘာကျော်ခဲ့သည်။

ဤကမ္ဘာမြေကြီးပေါ်တွင် နေထိုင်ကြကုန်သော သက်ရှိသတ္တဝါအားလုံးနှင့် သက်မဲ့ဖြစ်သော သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်တို့သည် အပြန်အလှန် အမှီသဟဲပြု၍ နေထိုင်ကြသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ဆိုသော် အပြန်အလှန် ဆက်နွှယ်နေထိုင်ကြခြင်းကြောင့် ဂေဟအဖွဲ့အစည်း(Ecosystem)ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက ခေါ်ဆိုကြ၏။ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အပြန်အလှန်ဆက်နွှယ်ရာတွင် တစ်ဦးဘက်မှ ချို့ယွင်းဖောက်ဖျက်ခဲ့လျှင် တခြားတစ်ဦးဘက်၌လည်း ချို့ယွင်းပျက်စီးမည် ဖြစ်သည်။

အမြင်အားဖြင့်ကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ ARMY 2022 ဖိုရမ်က တင့်တွေကိုပဲဦးစားပေး ပြသတယ်ဆိုသော်ငြားလည်း တကယ်တမ်းမှာ အမျိုးမျိုးသော သံချပ်ကာယာဉ်များကို အကန့်အသတ်ရှိတဲ့ နေရာလေးတစ်ခုမှာ ရှားရှားပါးပါး တွေ့မြင်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်း နိုင်ငံ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက စီစဉ်ကြီးမှူးတဲ့ ARMY 2022 အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စစ်ဘက်နှင့် နည်းပညာဖိုရမ်ကို ဩဂုတ် ၁၅ ရက်ကနေ ၂၁ ရက် အထိ ရုရှားနိုင်ငံက လက်ခံ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီရက်တွေမှာပဲ Army International Games နဲ့ (၁၀) ကြိမ်မြောက် နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ မော်စကို ညီလာခံကိုလည်း တစ်ပြိုင်နက်တည်း ပြုလုပ်ခဲ့ပါ သေးတယ်။

ကျွန်မ၏ဝန်ထမ်းငယ်ဘဝမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ဖြစ်သည်အထိ လုပ်သက် (၃၄)နှစ်အတွင်း ဌာနဆိုင်ရာသင်တန်းပေါင်းများစွာကို တက်ရောက်ခဲ့ရပြီး ၁၉၉၆ခုနှစ်တွင် ယခင်ဗဟိုဝန်ထမ်း တက္ကသိုလ် (ယခုနိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတက္ကသိုလ်)၌ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည့် စည်ပင်သာယာရေးဦးစီးဌာန အရာရှိများ မွမ်းမံသင်တန်း အမှတ်စဉ်(၂) နှင့် ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည့် ဗဟိုဝန်ထမ်းလောင်းသင်တန်း ဇေယျ (၁၅၀) သင်တန်းများ တက်ရောက်ခဲ့ရပါသည်။

ယဉ်ကျေးမှုဟူသည် လူမျိုး၏ နှလုံးသည်းပွတ်သဖွယ်ဖြစ်သည်။ လူသည် မည်မျှခွန်အားဗလ ကောင်းစေကာမူ နှလုံးသည်းပွတ် ချို့ယွင်းပါက အသက်ရှင်သန်နိုင်မည် မဟုတ်သကဲ့သို့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ မည်မျှပင် မြေပေါ်မြေအောက် သယံဇာတပစ္စည်းများ အဆမတန် ကြွယ်ဝနေစေကာမူ မိမိတို့၏ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်စောင့်ရှောက်နိုင်မှု မရှိပါလျှင် လူမျိုးပါ ကွယ်ပျောက်သွားဖွယ် ရှိပါသည်။

လူတို့၏ လူမှုဘဝအတွက် ဝါးသည်အမျိုးမျိုး အသုံးပြုနိုင်သည့် အရေးပါသော သစ်တော သယံဇာတတစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ဝါးရုံ တစ်ရုံ၏ သက်တမ်းမှာ မြေအောက်ပင်စည်အဖွဲ့အစည်းပေါ် တွင်သာ တည်မီပြီး မြေပေါ်ပင်စည် (ဝါးပင်) ၏ သက်တမ်းမှာ ထွက်ရှိလာသည့် နှစ်အပိုင်းအခြား ပေါ်တွင်မူတည်သည်။ ဝါးရုံတစ်ရုံတွင် သက်တမ်း မတူသည့် ဝါးပင်များ (ဝါးနု၊ တညင်၊ ဝါးရင့်) ဖြင့် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ထားပြီး နှစ်စဉ်ထွက်ရှိသည့် ဝါးနုများ (မျှစ်)သည် လူသားများအတွက် စားနပ်ရိက္ခာကို အထောက်အပံ့ပေးနိုင်ခြင်း၊ တစ်နှစ်သား ဝါးများ(တညင်) မှနှီးဖြာ၍ ဝါးနှီးဖြင့် ရက်လုပ်ရသော လူ့အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်နိုင် ခြင်း၊ ထိုမှသက်တမ်းရင့်လာပြီး သုံးနှစ်နှင့် အထက် သက်တမ်းရှိသည့် ဝါးများ၏ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက် မှုသည် ရူပဂုဏ်သတ္တိ ရင့်သန်လာသဖြင့် အိမ်ရာအဆောက်အအုံများဆောက်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြု နိုင်ခြင်းကြောင့် ဝါး၏အသုံးဝင်ပုံကို “မောင်ငယ် ရင်သွေး ဟင်းစားပေး၍၊ အစ်ကိုလတ်ကား နှီးနွှယ် တတ်ကာ၊ အစ်ကိုကြီးက အိမ်ရာပေး၏” ဟူ၍ ဝါး၏အသုံးဝင်ပုံကို ရှေးမြန်မာ့လူကြီးသူမများက တင်စားခဲ့ကြပါသည်။