လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပတော့မည်ဆိုလျှင် နိုင်ငံရေးပါတီများမှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း များပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ကြသကဲ့သို့ တစ်သီးပုဂ္ဂလလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကလည်း ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင် ကြစမြဲဖြစ်သည်။ ဤတွင် တစ်သီးပုဂ္ဂလလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဆိုသည်မှာ အဘယ်နည်း။ ရွေးကောက်ပွဲတွင် တစ်သီးပုဂ္ဂလ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မှု အခြေအနေ မည်သို့ရှိသနည်း လေ့လာမိသည်။ အနှစ်ချုပ်၍ မျှဝေပါရ စေ။
“ရေးတဲ့အကြောင်းအရာနဲ့ ရေးသူရဲ့ စိတ်အစဉ်ကိုလိုက်ပြီး ဝါကျအတိုအရှည် ပမာဏကွဲပြား တတ်ပုံကို ဘဘတို့ ပြောပြီးကြပြီ နော်။ ခုတစ်ခါ ရေးသူရဲ့ အလေးပေးလိုတဲ့ သဘောထားအရ ဝါကျတစ်ခုရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေ အနေအထား ကွဲပြားတတ်ပုံကို ပြောရအုံးမယ်”
“ဟုတ်ကဲ့၊ ပြောပြပါ ဘဘ”
“လက်တွေ့သာဓက တစ်ခုပြောရအောင်။ သမီးသင်တန်းတစ်ခု တက်နေတာ မနေ့က ကောင်းကောင်း နေမကောင်းပေမဲ့ သင်တန်းမဖျက်ချင်လို့ သွားတက်လိုက်တယ်လို့ သမီးပြောတယ် မဟုတ်လား”
“ဟုတ်ပါတယ် ဘဘ”
“ဒီတော့ ဘဘက အဲဒီအကြောင်း ပြောမယ်ဆိုပါတော့။ ‘ခိုင်ခိုင်ဟာ နေမကောင်းပေမဲ့ သင်တန်း တက်တယ်’ လို့ ပြောမှာပေါ့။ ဟုတ်တယ် မဟုတ်လား”
“ဟုတ်ပါတယ် ဘဘ”
၂ဝ၂ဝ ပြည့်နှစ် မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့ဟာ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသနေ့ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသ အဖွဲ့ချုပ်ကြီးနဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ အမျိုးသားမိုးလေဝသနဲ့ ဇလဗေဒဌာနများက ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသနေ့ကို ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသအဖွဲ့ချုပ်ကြီး တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ခမ်းနားထည်ဝါစွာ ကျင်းပလေ့ ရှိကြပါတယ်။ ဒီနှစ်မှာတော့ မတ်လ ၂၂ ရက်နေ့မှာ ကျရောက်မယ့် ကမ္ဘာ့ရေနေ့ (World Water Day ) နဲ့ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသနေ့ (World Meteorological Day) အခမ်းအနားကို ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဂျီနီဗာမြို့ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသ အဖွဲ့ချုပ်ရုံးမှာ ပူးတွဲကျင်းပကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသနေ့ အခမ်းအနားများကို နှစ်စဉ်ကျင်းပရာမှာ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ မိုးလေဝသ၊ ရာသီဥတုအခြေအနေများနှ
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲဘယ်တော့ကျင်းပမှာလဲ သိချင်နေကြသည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်းကျင်းပမည်ကို သိနေကြသော်လည်း ဘယ်ရက်မှာ ကျင်းပမည်။ ဘယ် ရက်မှာ အသိပေးကြေညာလိမ့်မည်ကို သိလိုကြသဖြင့် မေးမြန်းနေကြခြင်းဖြစ်သည်။ ယခင်ကျင်းပပြီးစီးခဲ့သည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများ ဘယ်နေ့ကျင်းပခဲ့သလဲ။ ဘယ်လိုကြေညာပေးခဲ့သလဲ။ အနှစ်ချုပ်၍မျှဝေပါရစေ။
၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ
နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအကြောင်းတရားများစွာတွင် ယဉ်ကျေးမှုလက္ခဏာတစ်ရပ်လည်း အပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ ယဉ်ကျေးမှုတွင် လူသားတို့ကိုယ်တိုင်ဖန်တီးယူသော အနုပညာအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ရုပ်ရှင်ပညာရပ်လည်း အပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ ရုပ်ရှင်အနုပညာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် နိုင်ငံအတွက် အားတစ်ရပ်လည်းဖြစ်သည်ဆိုလျှင် ရုပ်ရှင်ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန်အတွက် ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်သူရော၊ အတတ်ပညာရှင်များသာမက သရုပ်ဆောင်များအားလုံး၏ အခန်းကဏ္ဍသည် အရေးကြီးလှပါသည်။
ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် Soft Power တစ်ခု
စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာချက် တစ်စောင်ကို မတ် ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားခဲ့ပြီး ယင်းကြေညာချက်အရ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် စီးပွားရေး သက်ရောက်မှုများအပေါ် ကုစားရေးကော်မတီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသားပိုင် စီအမ်ပီလုပ်ငန်းများ၊ ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးလုပ်ငန်းများနှင့် အသေးစား၊ အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို အတိုးနှုန်း ၁ ရာခိုင်နှုန်း၊ ချေးငွေကာလ ၁ နှစ်သတ်မှတ်၍ ထုတ်ချေးသွားမည့် အစီအစဉ်အပေါ် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းနယ်ပယ် အသီးသီးမှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါသည်။
ဦးဇော်မင်းဝင်း
ဥက္ကဋ္ဌ
မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်/စက်မှုအသင်းချုပ်
ယခုရက်ပိုင်း COVID-19 လို့ခေါ်တဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများကို ပြန့်လာတာကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံး သဲသဲလှုပ်ဖြစ်နေကြပါတယ်။ တချို့ လူတွေက အကြောက်တရားလွန်ကဲပြီး စားသောက်ဖွယ်ရာကအစ ရေအိမ်သုံးစက္ကူတွေအဆုံး ဝယ်ယူသိုလှောင် တာတွေပါ စိုးရိမ်မှုလွန်ကဲပြီး ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။
စူပါမားကတ်တွေမှာ အစောင့်ချထားရပြီး စားစရာနဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကိုဝေစုတွေနဲ့ ရောင်းချပေးရတဲ့အထိ ဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။
အရှုံးပေါ်
လူတစ်ခု ပူမှုဆယ်ကုဋေဟု ဆိုရမလိုပင်။ လူတို့၏ အတ္တ၊ လောဘ၊ မာန်မာနတို့ကြောင့် အပူမီးများ တောက်လောင်နေကြ သည်။ အလိုလိုနေရင်း ဒေါသစိတ်တွ ကြေီးထွားနေကြသည်။ အဆင်အခြင် မဲ့လာသည်။ သာမန်ကိစ္စလေးများကို အကြောင်းပြု၍ ကြောက်စရာကောင်းလှသော ပြစ်မှုများကို လွယ်လွယ်ကျူးလွန်လာနေ ကြသည်။ ကိုယ်ချင်းစာတရား၊ မေတ္တာတရားများ ပွားများရန် မေ့လာကြသည်။ ပြစ်မှုဆိုင်ရာ သုတေသနပညာရှင်များကလည်း ပြောကြသည်။ လူတို့ယခုကဲ့သို့ ဖြစ်ပွားရာတွင် ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုကလည်း အခန်းကဏ္ဍတစ်ခု အနေဖြင့် ပါဝင်နေသတဲ့လေ။ ဘာမှတော့မဆိုင်သလိုပဲ။ ဒါပေမယ့် သုတေသနရလဒ်တွေအရ အအေးပိုင်းနိုင်ငံတွေထက် အပူပိုင်းနိုင်ငံတွေက ပြစ်မှုကြီးတွေ ကျူးလွန်မှု ပိုမိုမျ
စာတည်းများနှင့်တွေ့ဆုံခြင်း
တစ်နေ့က စာတည်းများ၊ သတင်းထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံကြသည်။ သတင်းမီဒီယာ မွမ်းမံသင်တန်း ဖြစ်ပါ သည်။ ကျောင်းဆရာနှင့် တပည့် စာသင်ခန်းမှာ ပညာသင်ကြားသည့်ပုံစံ မဟုတ်ပါ။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆွေးနွေး ချင်တာ ဆွေးနွေးကြပါ။ သတင်းမီဒီယာ ဥပဒေအကြောင်း အပ်ကြောင်းထပ် နေပြီမို့ လေးစား အတုယူ သင့်သော အယ်ဒီတာကြီးများ (စာတည်းကြီးများ)၊စာရေးဆရာ၊ သတင်းစာဆရာ၊ ပင်တိုင် ဆောင်းပါး ရှင် ကြီးများ အကြောင်း ပြောပြသည်။ လူငယ်ပေါက်စ စာတည်းများ ဖြစ်ကြ၍ ရှေးခေတ်ဟောင်းက သတင်းစာ ဆရာကြီး များကို နာမည်ပင် ကြားဖူးပါ မည်လား။ ကျွန်တော် စိတ်ပူသည်။ ထို့ကြောင့် ဤစာရေးခြင်း ဖြစ်ပါ သည်။
နိုင်ငံတကာခရီးသွားများအနေဖြင့် ပုဂံမြို့ရှိ အထင်ကရ နေရာများကို လေ့လာလည်ပတ်ကြသလို သမိုင်းရာဇဝင် အသီးသီးဖြင့် တည်ထားခဲ့ကြသည့် ဟောင်းနွမ်းနေသော ရှေးဟောင်း ဘုရားပုထိုးစေတီများကိုလည်း စိတ်ဝင်တစား ကြည့်ရှုလေ့လာကြသည်။ မြန်မာ့ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် အနုပညာလက်ရာများက စူးစမ်းလေ့လာ ချင်စရာကောင်းလှပြီး ဒေသထွက်ကုန်အစားအစာများ ကလည်း ၎င်းတို့အတွက် မြည်းစမ်းချင်စရာပင်။