မဟာသုတကာရီ မဃဒေဝလင်္ကာသစ်ကျမ်းကြီးကို မန်လည်ဆရာတော်ကြီး ရေးသားသီကုံးပြီးဆုံးသည့်နေ့သည် ဇာတာတော်သက်အရဆိုပါက ဤနေ့တွင် (၁၃၈၅ တော်သလင်းလဆုတ် ၁၄-ရက်) နှစ်ပေါင်း ၁၂၀ ပြည့်ခဲ့လေပြီ။

ကမ္ဘာဦးအစကပင် လူသားတို့သည် ရှင်သန်ရပ်တည်နိုင်ရန် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး၊ တစ်ဖွဲ့နှင့်တစ်ဖွဲ့ မှီတင်းသဟဲပြု ပေါင်းဖက်နေထိုင်ခဲ့ကြရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးကို အသက်ပေါင်းများစွာ ရင်းနှီးပေးဆပ်ပြီးမှ ရရှိလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံအချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးအတွက်လည်း အသက်ပေါင်းများစွာ ရင်းနှီးပေးဆပ်ခဲ့ရသည်။ နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးအတွက်လည်း ဘဝပေါင်းများစွာ ရင်းနှီးပေးဆပ်ခဲ့ရသည်။ ဤသို့ခက်ခဲစွာပေးဆပ်ရင်းနှီး၍ တည်ဆောက်ထားရသည့် ပြည်ထောင်စုကြီး ထာဝရငြိမ်းချမ်းပြီး အေးချမ်းသာယာဝပြောအောင် အားလုံးပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော် လွတ်လပ်ရေးနှင့်အတူ ပေါ်ပေါက်လာသော လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများသည် ယနေ့ထက်တိုင်အောင် ဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်၍ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် စိတ်မအေးဖွယ်ဖြစ်မည်။

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးလောကတွင် သဘောထားတင်းမာသူများ၊ စစ်လိုလားသူများကို လင်းယုန်များ၊ စွန်ရဲများ၊ hard-liner တရားသေအမာဂိုဏ်းသားများဟုလည်းကောင်း၊ သဘောထားပျော့ပျောင်းသူ၊ ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားသူများကို ရွှေပြည်အေးဝါဒီများ၊ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးသမားများ၊ ချိုးငှက်များ၊ အပျော့ဂိုဏ်းသားများဟုလည်းကောင်း တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက အတိုက်အခံပါတီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ BNP(Bangladesh Nationalist Party) ဟာ ၃ -၉ -၂၀၂၃ ရက်နေ့က Rhohingya Crisis and Repatriation Seminor ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုကို ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဆွေးနွေးပွဲမှာ သူတို့အခေါ် ရိုဟင်ဂျာ (ယခုဆောင်းပါးမှာတော့ တရားမဝင်အခေါ် ရိုဟင်ဂျာအစားတရားဝင်အမည် ဘင်္ဂါလီလို့ပဲတောက်လျှောက်ရေးသား သုံးစွဲသွားပါ့မယ်) အကျပ်အတည်းနဲ့ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် ထိရောက်စွာဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအဆိုပြုချက် ၁၆ ချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး သတင်းဆောင်းပါးတစ်ခုမှာ ဖော်ပြပါရှိတာကို ဖတ်ရှုလိုက်ရပါတယ်။

လာအိုနိုင်ငံဟာ အရှေ့တောင်အာရှရဲ့တစ်ခုတည်းသော ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်ရဲ့အလယ်မှာ တည်ရှိတဲ့အတွက် ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းမရှိတဲ့ နိုင်ငံလည်းဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့အကျယ်အဝန်းဟာ စတုရန်းကီလိုမီတာ ၂ ဒသမ ၃၆၈ သိန်းဖြစ်ပြီး ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ကမ္ဘာ့လူဦးရေဆန်းစစ်ချက် နောက်ဆုံးအချက်အလက်တွေအရ ၂၀၂၃ခုနှစ် စာရင်းအရ လူဦးရေ ၇ ဒသမ ၆ သန်းခန့် နေထိုင်ပါတယ်။ လာအိုလူမျိုးအပါအဝင် လူမျိုးပေါင်း ၅၀ ခန့်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ပြင်သစ်နိုင်ငံရဲ့ ကိုလိုနီဖြစ်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၃ခုနှစ်မှာ စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ်အဖြစ် လွတ်လပ်ရေးရခဲ့ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအနက် တစ်ခုတည်းသော ဆိုရှယ်လစ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို ထောက်ခံတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ တရားဝင်နိုင်ငံရေးပါတီဟာ လာအိုပြည်သူ့တော်လှန်ရေးပါတီဖြစ်ပြီး တစ်ပါတီနိုင်ငံဖြစ်တာကြောင့် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး(ပါတီခေါင်းဆောင်)ဟာ နိုင်ငံနဲ့အစိုးရရဲ့ခေါင်းဆောင်၊ သမ္မတ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဒုတိယသက်တမ်းအကြာမြင့်ဆုံး နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ကမ္ဘာ့စာပို့တိုက်သမဂ္ဂ (Universal Postal Union - UPU )ကို ၁၈၇၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၉ ရက်နေ့တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဘန်းမြို့၌ ဌာနချုပ်ရုံးထားရှိပါသည်။ UPUသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ specialized agencyတစ်ခုဖြစ်ပြီး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံပေါင်း၁၉၂နိုင်ငံရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် စာပို့တိုက်ကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်နှင့် ကမ္ဘာ့စာပို့တိုက်ကွန်ရက်ဖြင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ၁၉၄၉ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် UPU အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး UPUအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် ချိတ်ဆက်၍ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာချောပစ္စည်းများကို လက်ခံ၊ ပေးဝေခြင်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

ဥပဒေအသိပညာပြန့်ပွားရေးသင်တန်းသည် အစိုးရဌာနဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများ၏ လုပ်ငန်းများကို ဥပဒေအမြင်ဖြင့်သုံးသပ်ကာ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ဌာနဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ ပိုမို ထိရောက်အောင်မြင်စေရန် လမ်းပြပေနိုင်သော အရေးပါသည့်သင်တန်းတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၏ လမ်းညွှန်မှုနှင့် ဥပဒေရေးရာဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့် ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်၏ ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်မှုတို့ဖြင့် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းအကြီးအမှူးများအတွက် ဥပဒေအသိပညာပြန့်ပွားရေးသင်တန်းကို ဥပဒေရေးရာ ဝန်ကြီးဌာနတွင် တတိယအကြိမ်မြောက် ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့မှ သြဂုတ်လ ၁၉ ရက်နေ့အထိ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည့် ဥပဒေအသိပညာပြန့်ပွားရေးသင်တန်း အမှတ်စဉ် (၃)တွင် စာရေးသူအပါအဝင် ဝန်ကြီးဌာနအသီးသီးမှ သင်တန်းသား၃၇ဦး တက်ရောက်ခဲ့ကြပါသည်။

အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းဆိုင်ရာနှင့် အာဟာရဖူလုံရေးဆိုင်ရာ ကဏ္ဍနှစ်ခုအတွက် ငါးမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများမှ တိုးတက်ထုတ်လုပ်ထောက်ပံ့နိုင်ရန် လိုအပ်လျက်ရှိသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် နိုင်ငံတွင်း ငါးစားသုံးမှုသည် အသားစားသုံးမှစုစုပေါင်း၏ ၆၀ရာခိုင်နှုန်းကျော်ရှိနေသည့်အတွက်ဖြစ်သည်။

လက်ပံတန်း - မိုးညို - နတ္တလင်းလမ်းပိုင်း၏ မိုးညိုမြို့နယ်အပိုင်းတွင် ဧရာဝတီမြစ်ရေတိုးဝင်ရာ ရေနက်ကွင်းများ၊ အင်းအိုင်များက လမ်း၏ တစ်ဖက်တစ်ချက်စီတွင် တစ်ဆက်တစ်စပ်တည်း တည်ရှိနေသည်။ ရေတိုးပြီးတင်ကျန်ရစ်သည့် နုန်းတင်မြေနုများ၊ ရွှံ့နွံအင်းအိုင်များက မိုးညိုဒေသ စိုက်ပျိုးရေးအတွက်၊ ငါးလုပ်ငန်းအတွက် များစွာအထောက်အကူပြုနေပြီး ဒေသမှ သီးနှံနှင့် ရေထွက်ကုန်များစွာ ထွက်ရှိသည်။ သို့သော် ဒေသထွက်သီးနှံနှင့် ရေထွက်ကုန်များစွာကို ဈေးကွက်အတွင်း နေ့ချင်းရောက် ရောင်းချနိုင်ရန် ခက်ခဲသည့် အခြေအနေရှိခဲ့သည်။