မြန်မာနိုင်ငံလူဦးရေ၏ သုံးပုံနှစ်ပုံခန့်သည် ကျေးလက်နေ ပြည်သူများဖြစ်ကြရာ နိုင်ငံ့စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် ကျေးလက်ဒေသစီးပွားရေးဖြစ်သည့် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် လိုအပ်သည်။ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဦးတည်ချက် (၁၂) ရပ်တွင် “စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကို အခြေခံသည့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှု ခေတ်မီနည်းစနစ်များဖြင့် ပိုမိုဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ပြီး အခြားစီးပွားရေးကဏ္ဍ များကိုလည်း ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် တည်ဆောက်ရေး”ဟူသော စီးပွားရေးဦး တည်ချက်လည်း ပါဝင်ရာ နိုင်ငံ့စီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်မှု တွင် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးမှ စတင်ကြ ရမည်ဖြစ်သည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်သည် ရိုးမတောင်တန်းကြီးနှင့် မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်၊ ကျွန်းကြီး ကျွန်းငယ်များဖြင့် ရာသီဥတုကောင်းမွန်သောပြည်နယ်ဖြစ်သည်။ ရေခံမြေခံကောင်းများကို ပိုင်ဆိုင်ထားပြီး သဘာဝသယံဇာတများလည်း ပေါများကြွယ်ဝသည်။ ရှည်လျားပြီးသာယာလှပသည့် ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းနှင့် ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များရှိသည့်ပြည်နယ်ကို တည်ငြိမ်အေးချမ်းဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်လာအောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသည်။

အုန်းသီးနှင့် အခြားဆက်စပ်ထုတ်ကုန်များ ပြည်ပသို့တင်ပို့မှုမှ နှစ်စဉ်အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်း ၁၀၀၀ ရရှိရန် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက မျှော်မှန်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း ဖော်ပြထားသည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်က ဆင်ဟွာသတင်းဌာန၏ သတင်းတစ်ပုဒ်မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသည်။ အဆိုပါသတင်းတွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းစက်မှုလုပ်ငန်းက အုန်းအခြေခံအစားအစာ ၂၀၀ ခန့်ကို တီထွင်ခဲ့ကြောင်း၊ မိရိုးဖလာထုတ်ကုန်များအပြင် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများသည် အုန်းပင်ထွက် သစ်သားများ၊ အုန်းမှုတ်ခွံနှင့် အုန်းဆံမျှင်ကဲ့သို့သော အခြားအုန်းအခြေခံထုတ်ကုန်များကို ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ခြင်းမှ ဝင်ငွေတိုးတက်မည့် အလားအလာကောင်းများ ရှိကြောင်းလည်း ဖော်ပြထားသည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကချမှတ်ထားသည့် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်(၅)ရပ်သည် နိုင်ငံတော်၏ ပကတိအခြေအနေများအပေါ်မူတည်၍ နိုင်ငံတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားပြည်သူအားလုံး၏ အကျိုးစီးပွားဖြစ်ထွန်းလာရေးကို ရှေးရှုချမှတ် ဖော်ဆောင်နေသော လုပ်ငန်းစဉ်များဖြစ်သည်။ နိုင်ငံကိုတာဝန်ယူဆောင်ရွက် နေသောကာလအတွင်း အစ၊ အလယ်၊ အဆုံးသုံးပါးစလုံးအတွက် မမှိတ်မသုန်ခံယူ ဆောင်ရွက်နေသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များဖြစ်သည်။

သတ္တလောကကြီးတွင် လူနှင့်အတူ တိရစ္ဆာန်များနှင့် အခြားသက်ရှိဇီဝများလည်း အမြောက်အမြားရှင်သန်နေထိုင်ကြရာ လူနှင့်တိရစ္ဆာန်များအကြားတွင် ထင်မှတ်မထားဘဲ ပေါ်ထွက်လာသည့်ရောဂါအသစ်အဆန်းများက လူသားထုတစ်ရပ်လုံးကို မကြာခဏဆိုသလိုခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။ ၂၁ ရာစုသို့အဝင် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော်ကာလအတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အထိတ်တလန့်ဖြစ်ဖွယ်ရောဂါများ၏ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းမှာ တိရစ္ဆာန်မှလူသို့ကူးစက်သော ရောဂါများဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေတိုးပွားလာခြင်း၊ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းသို့ လူနှင့်ကုန်စည်များ အမြောက်အမြား လျင်မြန်စွာကူးသန်းသွားလာနိုင်ခြင်း၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ပျက်စီးယိုယွင်းခြင်းနှင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲလာခြင်းတို့က တိရစ္ဆာန်မှ လူသို့ကူးစက်တတ်သောရောဂါများ (Zoonosis)တို့ ပေါ်ထွက်လာရခြင်း၏ အခြေခံအကြောင်းရင်းများ ဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။

နိုင်ငံတော်ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်၏ ဒုတိယအချက်ဖြစ်သည့် “တိုင်းပြည်သာယာဝပြောရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် ပြည်သူလူထုဗဟိုပြုဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများကို လူမှုစီးပွားဘဝဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ဆောင်ရွက်သွားမည်” အချက်သည် ပြည်သူ လူထုအကျိုးစီးပွားအတွက် ဦးစားပေးရည်မှန်းချက်ဖြစ်သည်။ တိုင်းပြည်သာယာဝပြောရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆောင်ရွက်ရာ၌ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးသည် အဓိကကျသဖြင့် ယင်းအချက်ကိုလည်း ထိထိရောက်ရောက် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ပြည်ပအလုပ်အကိုင် လမ်းညွှန်သင်တန်းနှင့် OWIC ခေါ် Overseas Worker Identity Card လျှောက်ထားခြင်းများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ပွဲစားများ/အေဂျင်စီများထံ ဝန်ဆောင်ခအဖြစ် ငွေကြေးအဆမတန်ပေး၍ လုပ်ငန်းအပ်နှံခြင်းမပြုဘဲ မိမိကိုယ်တိုင် တင်ပြလျှောက်ထားကြရန် သက်ဆိုင်ရာဌာနဖြစ်သည့် အလုပ်သမားညွှန်ကြားရေးဦးစီးဌာနက အများပြည်သူသိရှိနိုင်ရန် အသိပေးကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ထားသည်။ အလားတူပင် လွန်ခဲ့သည့် ရက်အနည်းငယ်အတွင်းက မြန်မာနိုင်ငံကူးလက်မှတ်များကို Online Booking စနစ်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံကူးလက်မှတ်ထုတ်ပေးရေးရုံး (ရန်ကုန်)၌ ကျင့်သုံးဆောင်ရွက်ပေးနေပြီဖြစ်ကြောင်းနှင့် မည်သူမဆို လွယ်ကူစွာလျှောက်ထားနိုင်ရန် စီစဉ်ထားရှိပြီး ကြားခံပွဲစားများဖြင့် အခကြေးငွေပေးဆောင်၍ လျှောက်ထားခြင်းမပြုရန် သက်ဆိုင်ရာဌာနက မီဒီယာမှတစ်ဆင့် အများပြည်သူထံသို့ အသိပေးပန်ကြားချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ နှစ်နှစ်တာကာလ တာဝန်ထမ်းဆောင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ယာယီသမ္မတထံသို့ အစီရင်ခံတင်ပြခဲ့ပြီး အ‌ရေးပေါ်သက်တမ်းကာလကို ခြောက်လ ထပ်မံတိုးခဲ့ရာ တွေ့ရှိရသည့်ဝေဖန်မှုများ၊ တုံ့ပြန်ချက်များနှင့် လိုအင်ဆန္ဒများကို လေ့လာဆန်းစစ်ခဲ့ကြောင်း၊ တွေ့ရှိချက်များအရ ရွေးကောက်ပွဲပြန်လည်ဆောင်ရွက်ပေးရန်၊ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုရှိအောင်ဆောင်ရွက်ပေးရန်နှင့် ကုန်ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပေးရန်ဟူသည့် အချက်သုံးချက်သည် အဓိကဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအစည်းအဝေး (၂/၂၀၂၃)သို့ တက်ရောက်အမှာစကားပြောကြားရာတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကူးစက်ရောဂါအမျိုးမျိုးရှိသည့်အနက် ငှက်ဖျားပိုးကြောင့် ကူးစက်ပြန့်ပွားမှုကို သတိမူကြရမည်ဖြစ်သည်။ ပြည်သူများအနေဖြင့် ငှက်ဖျားရောဂါမှာ တောတောင်စိမ့်စမ်းများတွင် ငှက်ဖျားပိုးရှိသည့်ခြင်အကိုက်ခံရမှသာ ဖြစ်ပွားသည်ဟု မှတ်ယူထားကြသည်။ ငှက်ဖျားရောဂါသည် ခြင်မှတစ်ဆင့်ကူးစက်ပြီး ငှက်ဖျားရောဂါကပ်ပါးပိုးမျိုးကွဲများကြောင့် ဖြစ်ပွားသည်။ ၎င်းကပ်ပါးပိုးသည် လူတစ်ဦးမှတစ်ဦးသို့ ငှက်ဖျားပိုးသယ်ဆောင်လာသည့်ခြင်ကိုက်ခံရခြင်းမှ ကူးစက်ပျံ့နှံ့ဖြစ်ပွားသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှစ်တာကာလကို ပြန်ကြည့်လျှင် မိမိတို့နိုင်ငံသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကြောင့် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုများ ထိခိုက်ကျဆင်းခဲ့ရသည်။ မြွေပူရာကင်းမှောင့်ဆိုသည့်နှယ် ထိုကာလအတွင်းက နိုင်ငံစီးပွားပျက်စီးစေရန်အတွက် ဘဏ်စနစ်များပြိုလဲအောင် ထိုးနှက်တိုက်ခိုက်မှုများလည်းရှိခဲ့ရာ ဘဏ်စနစ်မပြိုလဲစေရန်၊ နိုင်ငံ့စီးပွားရေး ထိခိုက်ပျက်စီးမှုမဖြစ်စေရန် အစိုးရက ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ရသည်။