ကုန်အမှတ်တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေ အာဏာသက်ရောက်လာပြီဖြစ်၍ ယင်းဥပဒေအရစွဲဆိုမှုများ၊ အငြင်းပွားမှုများလည်း တိုးပွားလာမည်ဖြစ်ပါသည်။ ကုန်အမှတ်တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးပိုင်ရှင်များအနေဖြင့် မိမိတို့၏အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်ရန်လိုအပ်သကဲ့သို့ အခြားတစ်ဘက်တွင်လည်း အခြားသူ၏အမှတ်တံဆိပ်အခွင့်အရေးကို ချိုးဖောက်ရာမရောက်အောင် သတိပြုရန်လိုအပ်မည်ဖြစ်၍ ယင်းဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များမှ သိမှတ်ဖွယ်ရာများကို ကောက်နုတ်တင်ပြအပ်ပါသည်။

လူငယ်ဟူသည် အနာဂတ်အတွက် အရင်းအနှီး ကောင်းများဖြစ်သည်။ ယနေ့ကာလတွင် လူငယ်များကို အကောင်းဆုံးပြုစုပျိုးထောင်ပေးလျက်ရှိသည်။ ရုပ်ရည်လှပခြင်းထက် ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်ခြင်းဟူသော စိတ်အလှကို မွေးမြူထားရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်၏ အနာဂတ်တိုးတက်ခြင်း၊ ဆုတ်ယုတ်ခြင်းတို့သည် လူငယ်တို့၏ အရည်အချင်းပေါ်တွင် မူတည်သည်။ ပညာတတ်သော်လည်း ကိုယ်ကျင့်တရားချို့ယွင်းသူ၊ ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းမွန်သော်လည်း ပညာရေးတွင် ချို့တဲ့သူမဖြစ်အောင် နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့် ဘက်စုံပညာရေးကို ကျင့်သုံးလျက်ရှိသည်။

ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက ရပ်ကွက်ဓမ္မာရုံက ဆွမ်းအောင်ပွဲအဖြစ် လှူဒါန်းကျွေးမွေးတဲ့ စတုဒိသာအလှူပွဲလေးတစ်ခုကို ကျွန်မတကူးတကသွားစားဖြစ်တယ်။ တကူးတကဆိုတာကဓမ္မာရုံက ရင်းနှီးတဲ့ဓမ္မမိတ်ဆွေတွေက ဆက်ဆက်ကြွလှမ်းခဲ့ဖို့မှာလို့ပါ။ ညနေပိုင်းကျွန်မရောက်တဲ့အချိန်မှာ အကျွေးအမွေးကစနေပြီ။ စတုဒိသာဆိုတဲ့အတိုင်း အရပ်လေးမျက်နှာက လူကြီး၊ လူငယ်၊ ကလေးတွေကအစ လက်လုပ်လက်စား၊ ဆိုက်ကားဆရာတွေအဆုံး လူတန်းစားမရွေး အားရပါးရစားသောက်နေကြတာတွေ့ရတယ်။

တရုတ် - မြန်မာဆက်ဆံရေးက သမိုင်းနှင့်ချီသည့် အစဉ်အဆက် ချစ်ကြည်ရေးကို တည်ဆောက်ပြီးသားဖြစ်သည်။ ခေါင်းဆောင်များအကြား အစိုးရချင်း၊ ပြည်သူချင်း၊ တပ်မတော်နှစ်ရပ်အကြား နားလည်မှု၊ ချစ်ကြည်မှု ပိုမိုခိုင်မာလာအောင် အမြော်အမြင်ရှိရှိ ကြိုးစားတည်ဆောက်ထားပြီးဖြစ်သည်။ မကြာမီရက်များအတွင်းက အချို့သော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၊ ပြည်ဖျက်မီဒီယာများက ကောလာဟလများဖန်တီးပြီး နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရေးပျက်ပြားအောင် လုပ်ဆောင်လာကြရာတွင် နည်းပညာဆိုင်ရာ အားနည်းချက်အချို့ကို အခွင့်ကောင်းယူ၍ နိုင်ငံရေးအရ အမြတ်ထုတ်၊ အချုပ်အခြာ ကျိုး‌ပေါက်အောင် ချိုးဖျက်မှုများကို ယနေ့မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် မြန်မာပြည်သူများ ရင်ဆိုင်နေရသည်။ သတင်းတု၊ သတင်းမှားများအောက်မှာ အောက်တန်းကျစွာဖြင့် နှစ်ဖက်ပြည်သူများအကြား ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်အောင် လုပ်လာကြသည်ကိုတွေ့ရသည်။

မိုးကုန်တာနဲ့ ဆောင်းအငွေ့အသက်တွေကို တွေ့ထိလာရပြီ။ မနက်အစောပိုင်း အေးစိမ့်စိမ့်အရသာလေး ထိတွေ့လိုက်ရင် စိတ်ကိုလန်းသွားတာပဲ။ မြောက်ပြန်လေဝင်လာတော့ အအေး ဓာတ်လေးလည်းပါလာတယ်။ နေ့ခင်းတော့ မအေးသေးပါဘူး။ မနက်ပိုင်းနဲ့ ညပိုင်းလောက်ပဲ အေးသေးတယ်။

အိမ်တစ်အိမ်၏ ဆည်းလည်းရတနာဟု တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြရသည့် ကလေးများသည် တိုင်းပြည်၏တာဝန်ကို ပခုံးလွှဲပြောင်းတာဝန်ယူကြရမည့် အနာဂတ်၏ မျိုးဆက်သစ်များ ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အနာဂတ်၏ လူတော်လူကောင်းများ ဖြစ်လာစေရန် ကလေးများကို အသိပညာတိုးပွားစေရေး၊ ယဉ်ကျေးလိမ္မာ၍ ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းစေရေး၊ မိမိတာဝန်ကို ကျေပွန်စွာထမ်းဆောင်နိုင်စေရေး၊ သူတစ်ပါးအပေါ် ကိုယ်ချင်းစာစိတ်ထားရှိတတ်စေရေး၊ တိုင်းပြည်နှင့် လူမျိုးအပေါ် ချစ်ခင်သည့်စိတ်များဖြစ်ပေါ်မည့် အလေ့အကျင့်ကောင်းများဖြင့် ပြုစုပျိုးထောင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။

မိုးကုန်တာနဲ့ ဆောင်းအငွေ့အသက်တွေကို တွေ့ထိလာရပြီ။ မနက်အစောပိုင်းဆိုရင် အေးစိမ့်စိမ့်အရသာလေး ထိတွေ့လိုက်ရင် စိတ်ကိုလန်းသွားတာပဲ။ မြောက်ပြန်လေဝင်လာတော့ အအေးဓာတ်လေးလည်း ပါလာတယ်။ နေ့ခင်းတော့ မအေးသေးပါဘူး။ မနက်ပိုင်းနဲ့ ညပိုင်းလောက်ပဲ အေးသေးတယ်။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံ၏ စာတတ်မြောက်မှုနှုန်းဖြင့် တိုင်းတာလေ့ရှိသည်။ စာတတ်မြောက်ခြင်းသည် လူတစ်ဦးတစ်ယောက်၏ဘဝနှင့် လူနေမှုအဆင့်အတန်းကိုသာမက မိမိပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းအဖွဲ့အစည်းကိုပါ ပြောင်းလဲစေနိုင်သည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအပေါ်မူတည်ပြီး အသိပညာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုမှာလည်း စာတတ်မြောက်မှုအပေါ် များစွာအမှီသဟဲပြုနေသဖြင့် စာတတ်မြောက်မှုကို အလေးထားဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ကမ္ဘာ​ပေါ်တွင် ဆီးချို​သွေးချို​ရောဂါသည် ကပ်​ရောဂါတစ်ရပ်အ​နေဖြင့် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသော ပြည်သူ့ကျန်းမာ​​ရေး အဓိကပြဿနာတစ်ရပ်ဖြစ်ပါသည်။ ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်၏ သွေးကြောငယ်များထိခိုက်ကာ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်း၊ မျက်စိကွယ်ခြင်း၊ အာရုံကြောများပျက်စီး၍ ခြေလက်ထုံနာကျင်နာဖြစ်ခြင်း၊ ဆီးချိုနှင့် ယင်း၏ဆက်နွှယ်နေသော သွေးတိုး၊ သွေးတွင်း အဆီဓာတ်များခြင်းတို့ကြောင့် သွေးကြောကြီးများထိခိုက်ကာ လေဖြတ်ခြင်း၊ နှလုံးသွေးကြောပိတ်ခြင်း၊ ခြေထောက်ဖြတ်ရခြင်းတို့ ခံစားရပါသည်။ ထို့အပြင် ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါသည် အခြားမကူးစက်နိုင်သောရောဂါများဖြစ်သည့် လေဖြတ်လေငန်းရောဂါ၊ သွေးတိုးရောဂါ၊ နှလုံးသွေးကြောရောဂါများနှင့် နှလုံးအားနည်းရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါတို့နှင့် တွဲဖြစ်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရပါသည်။

De-dollarization ဆိုသည်မှာ ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေး၊ ငွေကြေးလည်ပတ်စီးဆင်းမှုတို့တွင် ဒေါ်လာအစား အခြားသောငွေကြေးစနစ်များကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံးခြင်းဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပါသည်။ ယင်းဖြစ်စဉ်တွင် နိုင်ငံသုံးငွေကြေး၊ ပြည်တွင်းငွေပေးချေမှုနှင့် အရန်ငွေကြေးစနစ်တို့ကို ပြောင်းလဲပြင်ဆင်ကျင့်သုံးခြင်းတို့ ပါဝင်နေပါသည်။