၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို တာဝန်ယူကျင်းပပေးခဲ့သော ယခင်ကော်မရှင် လက်ထက်က ပြုစုခဲ့သည့်မဲစာရင်းတွင် မဲဆန္ဒရှင် စုစုပေါင်း ၃၈၂၇၁၄၄၇ ဦးရှိသည့်အနက် နိုင်ငံသားကတ်၊ ဧည့်နိုင်ငံသား သို့မဟုတ် နိုင်ငံသားပြုခွင့်ရ လက်မှတ် တစ်ခုခုမရှိဘဲ မဲစာရင်းတွင်ပါဝင်နေသူ ၄၈၆၉၄၂၇ ဦး၊ နိုင်ငံသားကတ်တစ်ခုတည်းဖြင့် မဲစာရင်းတွင် သုံးကြိမ်နှင့်အထက် ပါဝင်နေသူ ၂၉၅၄၀၅ ဦး၊ နှစ်ကြိမ်ပါဝင်နေသူ ၃၅၉၆၂၀၆ ဦး၊ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ် အချင်းချင်း မဲစာရင်းထပ်သူ ၁၀၉၁၇၇၆ ဦး၊ မဲစာရင်းပါ မွေးသက္ကရာဇ်အရ အသက် (၁၀၀) နှစ် အထက်ရှိသူ၂၀၅၆၆ ဦး၊ အသက် (၁၈) နှစ်မပြည့်ဘဲ မဲစာရင်းတွင်ပါဝင်နေသူ ၁၄၄၁၂ ဦး၊ တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာအရ တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ် အချင်းချင်း မဲစာရင်းထပ်သူ၁၄၁၇၅၉၈ ဦးဖြစ်သဖြင့် မဲစာရင်းတွင် မဲမသမာမှု ၁၁၃၀၅၃၉၀၊ မဲဆန္ဒရှင် စာရင်း၏ ၂၉ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် လက်ထက်တွင်ပြန်လည်စစ်ဆေးခဲ့ရာမှ မဲမသမာမှု ဖြစ်စဉ်များ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ များနှင့် လက်ရှိပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်များအရ သိရှိရပါသည်။

ယခုအခါ အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပမည့် အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးသို့ မြန်မာနိုင်ငံမှ နိုင်ငံရေးအရ ခန့်အပ်သည့်ရာထူး မဟုတ်သော ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးကိုသာ အာဆီယံအမြဲတမ်းကော်မတီဥက္ကဋ္ဌက ဖိတ်ကြားမည်ဆိုသည့် သတင်းအပေါ်တွင် စိတ်ဝင်စားမှုများ မြင့်တက်လျက်ရှိကြရာ ယင်းကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှအမြင်ကို ပြည်သူများ သိရှိနိုင်ရန် သုံးသပ်တင်ပြလိုပါသည်။

ညစ်ညမ်းခြင်းအမျိုးမျိုး၏ လိုအပ်ချက်များသည် ပြင်ပပစ္စည်းများ သို့မဟုတ်စွမ်းအင်များ သို့မဟုတ် သဘာဝအလျောက် ဖြစ်ပွားသောအရာများ ဖြစ်နိုင်သည်။ သဘာဝအဆင့်များကို ကျော်လွန်ပါက ညစ်ညမ်းစေသောအရာများအဖြစ် သဘော ထား ခြင်းခံရသည်။ လေထု ညစ်ညမ်းခြင်း၊ ရေထုညစ်ညမ်းခြင်း၊ မြေထုညစ်ညမ်းခြင်း အမျိုးမျိုး ရှိသည့်အနက် အသံ ညစ်ညမ်းခြင်းသည်လည်း ညစ်ညမ်းမှုအမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်သည်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) အခန်း(၁)၊ နိုင်ငံတော်အခြေခံမူများအခန်း ပုဒ်မ ၄ တွင် “နိုင်ငံတော်၏ အချုပ်အခြာ အာဏာသည် နိုင်ငံသား များထံမှဆင်းသက်ပြီး နိုင်ငံတော်တစ်ဝန်း လုံး၌ တည်သည်” ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ပုဒ်မ ၇ တွင် “နိုင်ငံတော်သည် စစ်မှန်၍ စည်းကမ်း ပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံးသည်” ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ။

ကိုဗစ်တတိယလှိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာချိန်တွင် ပြည်သူများက ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံရန် စိတ်အားထက်သန်လာကြသည်။ ကာကွယ်ဆေးနှစ်ကြိမ် ထိုးပြီးသူများကလည်း ဗီဇမျိုးပြောင်း အန္တရာယ်ကိုကြောက်၍ နောက်တစ်ကြိမ် ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံရန် သင့်၊ မသင့် ဝိရောဓိဖြစ်နေကြသည်။ တချို့ကလည်း မိမိသဘောဖြင့် နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် ထိုးနှံနေကြသူများလည်း တွေ့ရသည်။ သို့ပါ၍ အပိုဆောင်းကာကွယ်ဆေး ထိုးသင့်၊ မထိုးသင့် ကွဲကွဲပြားပြား ရေးသားဖော်ပြပေးလိုပါသည်။

ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပျက်ကပ်ကြီးမှာ တစ်ကမ္ဘာလုံး စီးပွားရေးကျဆင်းခဲ့သောအချိန်ဖြစ်ပြီး ခေတ်သစ် သမိုင်းတွင် အကြီးကျယ်ဆုံးနှင့်အရေးပါဆုံး စီးပွားရေးကျဆင်းမှုဖြစ်ကာ၂၁ရာစုတွင်ကမ္ဘာ၏စီးပွား ရေး မည်ရွေ့မည်မျှအထိ ကျဆင်းနိုင်သည်ကို သတ်မှတ်သော စံတစ်ခုဖြစ်လာသည်။ ကမ္ဘာ့စီးပွား ပျက်ကပ်ကြီးသည် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ စတင်ခဲ့ပြီး သမိုင်းပညာရှင်တို့က အမည်းရောင်အင်္ဂါနေ့ဟု သိကြသော ၁၉၂၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၉ ရက် စတော့ဈေးကွက်ပြိုလဲသည့်နေ့ကို စတင်သည့် နေ့ အဖြစ် ရည်ညွှန်းလေ့ရှိကြသည်။

အဖွဲအစည်းကြီးတွေ၊ ကုမ္ပဏီကြီးတွေကတော့ စီမံကိန်းလုပ်ငန်းကြီးတစ်ခု လုပ်တော့မယ်ကြံတိုင်း သက်ဆိုင်ရာ စီမံကိန်းနဲ့ပတ်သက်လို ဖြစ်နိုင်ခြေ လေ့လာဆန်းစစ်တဲ့လုပ်ငန်းကို အချိန်ယူပြီး ကျကျ နန လုပ်လေ့ရှိကြပါတယ်။

တစ်လောက ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်မှ အစ်ကိုတစ်ယောက်ရေးတဲ့ အကြောင်းလေး စိတ်ဝင်စားလို့မှတ် မိနေတာလေး ပြန်လည်မျှဝေချင်လို့ပါ။ ရေးတဲ့အကြောင်းက အခြားမဟုတ်ပါ။ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး နဲ့ဆိုင်တဲ့ စီမံကိန်းလေးတစ်ခုအကြောင်းပါ။ ခေါင်းစဉ်က ရေမီတာသုံး ကျေးရွာလေးများတဲ့၊ စိတ်ဝင် စားစရာ ကောင်းတာက စီမံကိန်းလို့သာ ပြောတာ၊ အမှန်တကယ် လုပ်သွားတာက အဲဒီဒေသ၊ အဲဒီကျေးရွာတွေမှာ နေထိုင်နေကြတဲ့ ပြည်သူတွေ။ အဲဒါကြောင့်လည်း စိတ်ဝင်စားလို့ ဖတ်မိရင်း မှတ်မှတ်ရရ စိတ်ထဲစွဲနေတာပါ။

 

 

(ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုး )

 

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါမြန်မာနိုင်ငံတွင် ပျံ့နှံ့လာပြီးနောက် ချင်း (ဂျင်း) စားသုံးမှုမြင့်မားလာသည်ကို သတိပြုမိပါသည်။ ယခင်က ချင်းကို နေ့စဉ်ဟင်းချက်ရာတွင် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ချင်းသုပ်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ချင်းဆီးပြားပြုလုပ်၍လည်းကောင်း စားသုံးလေ့ရှိရာမှ ယခုအခါ ဖျားနာခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် အတွက် ချင်းမှုန့်ကို ရေနွေးကြမ်းတွင်ခတ်၍ သောက်သုံးသည့်အလေ့ ဖြစ်ထွန်းလာသည်ကိုလည်း တွေ့ရှိရ ပါသည်။