ကုလသမဂ္ဂပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့အစည်း (ယူနက်စကို-UNESCO) က ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန်အတွက် နှစ်စဉ်စာရင်းသွင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ဟုဆိုရာတွင် ဒြပ်ရှိယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် (Tangible Cultural Heritage -TCH)နှင့် ဒြပ်မဲ့ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် (Intangible Cultural Heritage - ICH )ဟူ၍ နှစ်မျိုးခွဲခြားနိုင်သည်။

သြဂုတ်လ ၇ ရက်နေ့တွင် ကျွန်မသည် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့်အတူ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတောင်ငူမြို့ရှိ တရုတ်ခရီးရှည်ချီတက်တပ်အထိမ်းအမှတ် ကျောက်တိုင်သို့ သွားရောက်ဂါရဝပြုခဲ့ကြပါသည်။ နှစ်စဉ်တရုတ်သံရုံးက ဤကဲ့သို့သော ဂါရဝပြုအခမ်းအနားများ ပြုလုပ်လေ့ရှိပြီး သမိုင်းကို ပြန်လည်သုံးသပ်ကာ အာဇာနည်များအား အောက်မေ့ခြင်းနှင့် ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးအချက်ပြမှုများ ပြုလုပ်ရန်ဖြစ်ပါသည်။

သမိုင်းပညာအား လေ့လာသင်ယူခြင်းဆိုသည်မှာ အတိတ်တွင်ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမျိုးရေး၊ စစ်ရေးဆိုင်ရာ ဖြစ်စဉ်များအား ချဉ်းကပ်လေ့လာရင်း ပစ္စုပ္ပန်နှင့် အနာဂတ်တွင်ဖြစ်ပျက်လာ မည့်ဖြစ်စဉ်များအားပြင်ဆင်ရန် ကြိုးစားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် လူမျိုးတစ်မျိုး၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ သမိုင်းသည် ထိုနိုင်ငံနှင့်လူမျိုးတို့၏ တန်ဖိုးဖြတ်မရသည့် အမွေအနှစ်တစ်ခုပင်ဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတိုင်းသည်  ၎င်းတို့၏သမိုင်းကြောင်းအား တိကျသေချာစွာလေ့လာနိုင်ရန် စဉ်ဆက်မပြတ်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိကာ သမိုင်းပညာ၏ နယ်ပယ်သည် လွန်စွာကျယ်ပြန့်လာခဲ့သည်။

ယခုအခါ လူငယ်အချို့တွင် PDF ဂိမ်းကစားခြင်း ခေတ်စားနေသည်။ PDF game ဟူသည် အကြမ်းဖက်အားပေး ဂိမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ PDF လူငယ်များက IT အကူအညီရယူ၍ online ကြော်ငြာခြင်း၊ online ဂိမ်းကစားခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ အကြမ်းဖက်လုပ်ငန်းများအတွက် အလှူငွေရှာခြင်း နည်းအမျိုးမျိုးအနက် တစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။ PDF ဂိမ်းအသစ်တစ်ခုပြီး တစ်ခုထွက်၍ လူများများဆော့နိုင်ရန် အချင်းချင်းမျှဝေကြသည်။ အင်တာနက်ကဲ့သို့ဖြစ်ပြီး ပေးထားသည့် Link ကိုဖွင့်၍ VPN ခံကာ ဒေါင်းလုပ်ဆွဲဆော့ကြရသည့် လက်ကိုင်ဖုန်းဂိမ်း အမျိုးအစား တစ်ခုပင်ဖြစ်ပါသည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အင်တာနက်နည်းပညာလုပ်ငန်းကြီးဖြစ်တဲ့ ဂူဂဲလ်(Google)ဟာ သတင်းအချက်အလက်နဲ့ နည်းပညာဆိုင်ရာ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေး အစရှိတဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကို တစ်ကမ္ဘာလုံးလွှမ်းခြုံကာ အချိန်နဲ့အမျှဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။

“ဆရာ။ ဒီကဦးလေးက မိတ္ထီလာမြို့နယ် ကုန်းတောင်းကျေးရွာက ဦးစန်းမောင်ပါ။ လက်ရှိ နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေးရန်ပုံငွေက ဝက်မွေးမြူရေးချေးငွေ ငါးယူနစ်ယူထားပါတယ်။ အဲဒါ နောက်ထပ် ၁၀ ယူနစ် ထပ်ပြီးယူချင်တယ်ဆိုတာကြောင့် ဆရာ့ဆီခေါ်လာခဲ့တာပါ”

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှာ ကျင်းပမယ့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲဟာ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ခိုင်မာစေရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံတဲ့ ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာ အရေးပါတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို နိုင်ငံရေးပါးဝသူတိုင်း၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးကို လေ့လာတီးခေါက်မိသူတိုင်း နားလည်သဘောပေါက်ကြပေမယ့် နယ်တစ်နယ် ဓားတစ်စင်း၊ တစ်တောတစ်ကြက်ဖ စစ်ဘုရင်ဝါဒကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ကိုင်စွဲထားပြီး လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို သဘောတွေ့နေကြတဲ့ ပြည်တွင်းတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းအချို့ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံတဲ့သဘောထားတွေကို ထုတ်ဖော်ပြောနေတာ ကြားရပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ သမ္မတကြီးထံ ယခင်နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၊ ယခု နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌက အလျဉ်းသင့်၍ ပါးခဲ့သည့် သဝဏ်လွှာပါအကြောင်းကြားစာမှ အကြောင်းအရာတစ်ခုနှင့်ပတ်သက်ပြီး စဉ်းစားမိတာလေးရှိလာခဲ့သည်။ မြန်မာနှင့် အမေရိကန်တို့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်များတွင် တူညီစွာကြုံခဲ့ရသော နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တစ်ခုနှင့်ပတ်သက်၍ နောက်ဆက်တွဲ စဉ်းစားမိခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၂၀ အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲမှာ သမ္မတကြီးဒေါ်နယ်ထရမ့် ကြုံခဲ့ရသလို ကျွန်တော်တို့မြန်မာနိုင်ငံရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ကြီးမားသည့်မဲမသမာမှု ကြုံခဲ့ရပုံသည် နှိုင်းယှဉ်စရာဖြစ်ခဲ့သည်။

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်“လွတ်လပ်တဲ့ လုပ်ငန်းယန္တရား” လို့ တထစ်ချသတ်မှတ်ထားတဲ့ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ဟာ အခြေအမြစ်မရှိတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေပါတဲ့ အစီရင်ခံစာတစ်စောင်ကို မကြာသေးခင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ တကယ်တော့ အဲဒီကြီးကျယ်ခမ်းနားလေးစားလောက်စရာ အဖွဲ့အစည်းကြီးဟာ အခုအခါ ဘတ်ဂျက်အကြီးအကျယ် ဖြတ်တောက်ခံနေရတာပါ။ သူတို့တစ်တွေ တစ်သွားတည်းသွားနေတဲ့ ခရီးသွားစရိတ်တွေနဲ့ လျှာအရင်းမြက်စရာ ညစာစားပွဲတွေအတွက် ရန်ပုံငွေရဖို့ အသည်းအသန်ရှာဖွေနေကြရပါတယ်။ တစ်ခါတလေလောက်တော့ လူသားတွေရဲ့အကျိုးအတွက် ကိုယ်ကျိုးလေးစွန့်ပြီး ရိုးရိုးတန်းလောက်နဲ့ ခရီးသွားလိုက်ပါဦးလား။ ဒါမျိုးတော့ သူတို့ဗီဇထဲမှာ ပါလာပုံမရပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ “မဟာအန်ကယ်ကြီး” ကနေ အခုလို ဘတ်ဂျက်အကြီးအကျယ် ဖြတ်တောက်ခံရတာ သူတို့တစ်သက်မှာ မကြုံဖူးပါဘူး။