“နိုင်ငံကို ဖိုးသုညတွေ၊ မယ်သုညတွေနဲ့ တည်ဆောက်လို့မရဘူး” ဆိုတဲ့စကားကို ခေတ်အဆက်ဆက် နိုင်ငံ့အကြီးအကဲတွေပြောခဲ့ကြတာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်လောက်ကြာခဲ့ပါပြီ။ ဒီစကားဟာ တိုင်းပြည်ကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်လုပ်နိုင်ဖို့အတွက် အသိပညာရှင်တွေ၊ အတတ်ပညာရှင်တွေ၊ ကျွမ်းကျင်သူတွေ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တယ်လို့ ဆိုလိုတာဖြစ်တယ်ဆိုတာ လူတိုင်းသိကြပြီးသားပါ။

အသေးစား၊ အငယ်စားနှင့်အလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ (Micro, Small and Medium Enterprises - MSMEs)သည် နိုင်ငံ့စီးပွားရေးတိုးတက်မှု၏ အခြေခံကျသောလုပ်ငန်းအမျိုးအစားများဖြစ်ပါသည်။ အရင်းအနှီးအသင့်အတင့်ရင်းနှီးရုံမျှဖြင့် လုပ်ငန်းသစ်များစတင်နိုင်ခြင်း၊ အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးနိုင်ခြင်း၊ ဒေသထုတ်ကုန်တိုးတက်နိုင်ခြင်းနှင့် ဝင်ငွေတိုးတက်နိုင်ခြင်းစသည့် အကျိုးကျေးဇူးများကို ဖြစ်ထွန်းစေပါသည်။

ကျွန်တော်အပါအဝင် လောကလူသားများသည် တစ်စုံတစ်ခုကို လိုချင်တပ်မက်စိတ်ဖြင့် အမြဲတမ်း အသက်ရှင်နေထိုင်တတ်ပါသည်။ ထိုတစ်စုံတစ်ခုကို ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရရှိပြီးလျှင်လည်း နောက်ထပ်လိုချင်သောအရာတစ်ခု ထပ်မံပေါ်ပေါက်လာတတ်ပြန်ပါသည်။ လူအများသည် မိမိပတ်ဝန်းကျင်နှင့် လောကအပေါ် အနိုင်ယူလိုစိတ်များလာသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ကိုယ်ချင်းစာတရားများ ပျောက်ဆုံးလာပြီး အတောမသတ်နိုင်သည့် လူသားတို့၏ အတ္တ၊ လောဘ၊ မာန်မာနများသည်ပင်လျှင် လူ့အခွင့်အရေးများ ချိုးဖောက်လာရခြင်း၏ မူလဇာစ်မြစ်တစ်ခုဟု ကျွန်တော်ထင်မြင်ယူဆမိပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ဒီမိုကရေစီစနစ်သို့ အသွင်ကူးပြောင်းခဲ့သည်မှာ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကျော်ကာလသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။ ဒီမိုကရေစီစနစ်သို့ အသွင်ကူးပြောင်းရာတွင် ရွေးကောက်ပွဲများကျင်းပခြင်းသည် အခြေခံအကျဆုံးနှင့် မဖြစ်မနေဖြတ်သန်းရမည့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ လွတ်လပ်ရေးမရသေးမီ ဗြိတိသျှ လက်အောက်ကျရောက်စဉ် အချိန်ကတည်းကစ၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲများကျင်းပခဲ့ကြပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် ၁၉၂၂ ခုနှစ် မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထိ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ၁၇ ကြိမ်၊ ကြားဖြတ် ရွေးကောက်ပွဲသုံးကြိမ် ကျင်းပခဲ့ပါသည်။

ယခုနှစ် ဆောင်းဦးကာလသည် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ထက်သို့ အလှပဆုံးသော ပန်းချီကားတစ်ချပ်အဖြစ် ရောက်ရှိနေချိန်ဖြစ်သည်။ ရွက်ဝါကြွေချိန်၏ အေးမြသော လေပြည်နှင့်အတူ နီ၊ ဝါ၊ စိမ်း ရောင်စုံသစ်ရွက်တို့က လမ်းဘေးဝဲယာတွင် ဝေဆာနေကြသည်။ ထိုသို့သာယာလှပသော နိုဝင်ဘာလရက်စွဲများတွင် ကျွန်တော်တို့ သတင်းသမား နှစ်ဦးသည် "ASEAN Journalists Invitation Program" သို့ တက်ရောက်ရန် ကိုရီးယားပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။

ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် သွားရောက်ခဲ့သည့် ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်သတင်းများ၊ ရုရှားနိုင်ငံမှကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များ၏ မြန်မာနိုင်ငံချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်သတင်းများ၊ မကြာသေးမီရက်ပိုင်းအတွင်းက ဘယ်လာရုစ်သမ္မတကြီးနှင့်အဖွဲ့၏ မြန်မာနိုင်ငံချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ် သတင်းများ စသည်၊ စသည်ဖြင့် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ၊ ဘယ်လာရုစ်သမ္မတနိုင်ငံတို့နှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးသော အားရဖွယ်ခရီးစဉ်သတင်းများ၊ ဆောင်းပါးများကို စဉ်ဆက်မပြတ်မြင်တွေ့ရ၊ ဖတ်ရှုရသောအခါ များစွာဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာဖြစ်မိပြီး လွန်ခဲ့သော နှစ် ၆၀ ဝန်းကျင်ကာလက ကျွန်တော်တို့သတင်းစာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များ ရုရှား(ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု)နိုင်ငံသို့ အကြိမ်ကြိမ်ရောက်ရှိခဲ့သည်များကို သူ့အလိုလို ပြန်လည်၍ အမှတ်ရလာမိပါသည်။

စွမ်းရည်အခြေခံပညာရေး(Skill-Based Education) ဆိုတာဟာ ကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေကို လက်တွေ့ဘဝနဲ့လုပ်ငန်းခွင်တွေမှာ တိုက်ရိုက်အသုံးချနိုင်တဲ့ တိကျတဲ့စွမ်းရည်တွေ (Practical Skills) တိုးတက်လာစေဖို့ အဓိကထားသင်ကြားပေးတဲ့စနစ်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

ယနေ့ကမ္ဘာ့သတင်းတွေမှာ KK Park၊ ရွှေကုက္ကိုလ်၊ မြဝတီနဲ့ လောက်ကိုင်လို့ ပြောလိုက်တာနဲ့ အွန်လိုင်းလိမ်လည်မှုတွေရဲ့ ဗဟိုအချက်အချာဆိုပြီး ဖော်ပြကြတာမျိုး မြင်တွေ့ရပါတယ်။ ဒီမှာ လူတွေ အလိမ်အညာခံရတယ်၊ ထိခိုက်ခံစားကြရတယ်လို့ သတင်းတွေကဖော်ပြပြီး တည်နေရာကတော့ မိမိတို့နိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသတွေပေါ့။ ဒါပေမယ့် အရင်းအမြစ်ကို ဖော်ထုတ်ရေးသားတဲ့မီဒီယာအချို့ တွေ့ရပေမယ့် အတော်လေး နည်းပါတယ်။ မြေပြင်အခြေအနေမှန်ကို ထင်ဟပ်နိုင်တာမရှိဘဲ မြန်မာနိုင်ငံက လူဆိုးဂိုဏ်းတွေ တည်ထောင်၊ တစ်ကမ္ဘာလုံးကလူတွေကို ခေါ်၊ ဒုက္ခပေးနှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းနေသယောင်ပါပဲ။

မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး မြင်းခြံခရိုင်အတွင်းရှိ နွားထိုးကြီးမြို့ကလေးမှာ တစ်ချိန်က အေးချမ်းသာယာခဲ့သည့် မြို့ကလေးဖြစ်သည်။ မန္တလေး-မြင်းခြံရထားလမ်းနှင့် ကားလမ်းတို့ဆုံရာတွင် တည်ရှိနေသည့် နွားထိုးကြီးမြို့၏ စီးပွားရေးအခြေခံမှာ မိရိုးဖလာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးတို့သာဖြစ်သည့်အလျောက် စည်စည်ကားကားမြို့ကြီးများနှင့် ယှဉ်ပြိုင်လျှင် သာမန်နယ်မြို့ကလေးတစ်မြို့သာ။ နွားထိုးကြီးမြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ရှစ်ခုတွင်နေထိုင်သူ စုစုပေါင်းမှာ ၁၄၀၀၀ ကျော်မျှသာဖြစ်ရာ မြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျန်လူဦးရေ နှစ်သိန်းလျော့လျော့တို့မှာ ကျေးရွာများတွင် နေထိုင်ကြခြင်းဖြစ်သည်။

ယနေ့ Multipolar, Multilateral ကမ္ဘာကြီးမှာ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ဦးတည်ပြီး တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ မိတ်ဆွေဖြစ်ရန် ကြိုးစားလာကြသည်။ ယခုလိုကာလမျိုး ပဋိပက္ခ၊ သဘာဝဘေး၊ ရောဂါမျိုးစုံဘေးဒုက္ခအစုံနှင့် ပြည့်နေသည့် ကမ္ဘာကြီးမှာ ရန်ဘက်အသွင်ပြောင်းနိုင်ငံများအကြား နိုင်ငံတကာ မိတ်ဖက်အသိုက်အဝန်းတစ်ခု ဖန်တီးဖို့ဆိုသည်မှာ ခက်ခက်ခဲခဲကြိုးပမ်းမှ ရလာနိုင်သည့် အခြေအနေမျိုးဖြစ်သည်။ အကျိုးစီးပွားပဓာနနိုင်ငံများ၊ အတ္တကြီးမား ခေါင်းဆောင်များကြောင့် စိန်ခေါ်မှုများ ရှိမြဲရှိနေငြား မြန်မာနှင့်ဘယ်လာရုစ်နှစ်နိုင်ငံအကြား ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများက အရှိန်တစ်ခုမှာ ခပ်သွက်သွက်ဖြစ်လာသည်။ နှစ်နိုင်ငံအကြား ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုသည် မိသားစု ပမာ၊ ညီအစ်ကိုရင်းပမာ ညီညွတ်သောမဟာမိတ်အသွင် ပို၍ထင်ရှားလာနေသည်။