နိုင်ငံနှင့် ဒေသ ၂၀၀ ကျော်ဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည့် ငွေကြေးဆိုင်ရာအရေးယူဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (FATF) က မြန်မာနိုင်ငံအား တိုးမြှင့်စောင့်ကြည့်ခွင့်ရှိသည့် နိုင်ငံနှင့် ဒေသများစာရင်းမှ စိစစ်ဆောင်ရွက်မှုပြုရန် တောင်းဆိုခြင်းခံရသည့် အန္တရာယ်မြင့်မားမှုရှိသော နိုင်ငံနှင့်ဒေသများစာရင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ထည့်သွင်းခြင်းခံရမှုအခြေအနေကို မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ၂၀၂၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကြောင့် တိုးတက်ဖြစ်ထွန်းမှုများ ပေါ်ထွက်လာပြီဖြစ်သည်။

“သွေးသည်အသက်” ဟု အဆိုရှိသည်။ အသက်ရှင်သန်နိုင်ရေးအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော သွေးကို ပေးလှူကြသည့် သွေးအလှူရှင်များကို ဂုဏ်ပြုသည့်အနေဖြင့် နှစ်စဉ် ဇွန်လ ၁၄ ရက်ကို “ကမ္ဘာ့သွေးလှူရှင်များနေ့” အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ သွေးလိုအပ်နေသူများအတွက် လုံခြုံစိတ်ချရသည့် သွေးရရှိရန်အရေးကြီးသည် ဆိုသည့်အချက်ကို အများပြည်သူသိရှိနိုင်ရေးအတွက် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှစကာ နှစ်စဉ် ကမ္ဘာ့သွေးလှူရှင်များနေ့ကို ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ် (၅) ရပ်နှင့် ဦးတည် ချက် (၉) ရပ်ချမှတ်ကာ ပြည်သူလူထု၏ လူမှုစီးပွားဘဝလုံခြုံရေးအတွက် ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်းလုံး တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးအပြည့် အဝရရှိစေရန် အလေးထားဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝ လုံခြုံစိတ်ချမှုရရှိစေရန်အတွက် သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများ၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ ပြည်သူများလည်း ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြပါမှ လုံခြုံစိတ်ချမှုအပြည့်အဝရရှိမည်ဖြစ်သည်။

ယနေ့တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထုကြီးတစ်ရပ်လုံး၏ လိုလားချက်မှာ နိုင်ငံတော်တစ်ဝန်းလုံးတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးပင်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိကာလနိုင်ငံအတွင်း ဒေသအချို့မှာ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးသတ်ဖြတ်မှုများ ဖြစ်‌ပေါ်နေပြီး ယင်းတို့၏ဒဏ်ကို ဒေသတွင်းနေအပြစ်မဲ့ပြည်သူများက အဓိကခါးစည်းခံနေကြရသည်။ အကြမ်းဖက်အဖျက်လုပ်ရပ်များကြောင့် အသက်အိုးအိမ်ပစ္စည်းဥစ္စာပိုင်ဆိုင်မှုများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးကြရသည့်အပြင် လူမှုဘဝများပါ ထိခိုက်နစ်နာကြရခြင်းအပေါ် သည်းမခံနိုင်ကြတော့သည့်အလျောက် အကြမ်းဖက်အဖျက်သမားတို့၏ လှုပ်ရှားမှုများ၊ လက်နက်ခဲယမ်းသယ်ဆောင်မှုများကို သတင်းပေးခြင်းအားဖြင့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ပိုမိုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လာကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးကို အခြေခံသောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်များဖြင့် နိုင်ငံ့စီးပွား၊ လူမှုစီးပွားဘဝ မြင့်မားတိုးတက်လာအောင် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ပြည်သူတို့၏ အဓိကလိုအပ်ချက်ဖြစ်သည့် စား၊ ဝတ်၊ နေရေး အရေးသုံးပါးတွင် ဝတ်ရေးလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးကာ ပြည်တွင်း၌ ဖူလုံပြီး ပြည်ပသို့သွင်းကုန်လျှော့ချခြင်းဖြင့် နိုင်ငံ့စီးပွားတိုးတက်ရေးကို အထောက်အကူပြုမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ်က ကောက်ယူခဲ့သည့် စစ်တမ်းတစ်ရပ်အရ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကလေးဦးရေ ၁၂ သန်းကျော်ရှိသည့်အနက် ကလေးအလုပ်သမားဦးရေ ၁ ဒသမ ၁ သန်းကျော် ရှိနေသည်ဟုဆိုသည်။ အဆိုပါအရေအတွက်ထဲတွင် အသက် ၁၂ နှစ်မှ ၁၄ နှစ်ကြား ၂၄ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် အသက် ၁၅ နှစ်မှ ၁၇ နှစ်ကြား ၇၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်သည်။ အဆိုပါကလေးအလုပ်သမားများသည် လုပ်ငန်းခွင်များတွင် အချိန်ကြာမြင့်စွာ အလုပ်လုပ်နေကြရကြောင်းလည်း စစ်တမ်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရန်အတွက် ပညာတတ်များစွာလိုအပ်သည်။ ပညာတတ်များပေါများသည့်နိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သည့်နိုင်ငံဖြစ်နေပြီး ပညာတတ် နည်းပါးသည့်နိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနိမ့်ကျနေသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံများ၌ ပညာတတ်များပေါများရန်အတွက် ပညာရေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများစွာ ပြုလုပ်နေကြသည်။ အလားတူ ပညာတတ်များပေါများလာရေးအပြင် အသိပညာဗဟုသုတများ တိုးပွားလာစေရန်အတွက် စာပေဖတ်ရှုသည့် အလေ့အထများကို စဉ်ဆက်မပြတ် ပြုလုပ်နေကြသည်။

ပဲခူးမြစ်ကူးတံတား (သန်လျင်တံတားအမှတ်-၃)ကို အောင်မြင်စွာ တည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့ပြီး ဇွန် ၈ ရက်နေ့တွင် ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ရာ ရန်ကုန်နှင့်သန်လျင်ကြား ကူးသန်းသွားလာမှု ပိုမိုလျင်မြန် ချောမွေ့သွားပြီဖြစ်သည်။ ပဲခူးမြစ်ကူးတံတားများ တစ်စင်းပြီးတစ်စင်း တည်ဆောက်ဖွင့်လှစ်နိုင်ခြင်းအားဖြင့် ရန်ကုန်နှင့်သန်လျင်တို့ တစ်ဆက်တစ်စပ်တည်းဖြစ်လာပြီး ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလည်း အရှိန်အဟုန်မြင့်မားလာမည်ဖြစ်သည်။

ယနေ့ကာလတွင် နိုင်ငံအတွင်းရှိ အချို့ဒေသများ၌ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကိုတွေ့ရမည် ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမဲမသမာမှုကို အကြောင်းပြု၍ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သော နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲတွင် ပြည်ပသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့သည့် NUG/CRPH အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အားပေးကူညီထောက်ပံ့ပေးသည့် နိုင်ငံကြီးအချို့ကြောင့် PDF အမည်ခံ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များ ပေါ်ပေါက်လာပြီး EAO အဖွဲ့အချို့၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုဖြင့် အကြမ်းဖက်အဖျက်လုပ်ရပ်များ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအရှိန်အဟုန်မြင့်မားပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူဦးရေအများဆုံးဖြစ်သော နိုင်ငံကြီးနှစ်နိုင်ငံနှင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေအထူ ထပ်ဆုံးနိုင်ငံတို့နှင့်ထိစပ်နေသည့် မြန်မာနိုင်ငံအဖို့ တစ်ဖက်တွင် စိန်ခေါ်မှုများရှိနေသကဲ့သို့ အခြားတစ်ဖက်တွင် အခွင့်အလမ်းများလည်း ရှိနေသည်။ သို့ရာတွင် အခွင့်အလမ်းသည် သူ့အလိုလို ရောက်ရှိလာမည်မဟုတ်ဘဲ ကြိုးစားပမ်းစား အလုပ်လုပ်ရန်နှင့် ထွက်ပေါ်လာသည့် အခွင့်အလမ်းကို မိမိရရဆုပ်ကိုင်နိုင်ရန်လိုသည်။