​​​​​​​ယနေ့သည် မာရဝိဇယဗုဒ္ဓရုပ်ပွား တော်မြတ်ကြီးသို့ အများပြည်သူဖူးမြော် နိုင်ရန် ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သော ခုနစ်ရက်မြောက် နေ့(တနင်္လာနေ့)ဖြစ်သည်။ မာရဝိဇယ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်မြတ်ကြီးဆီ ဦးတည်ရာ လမ်းကြောင်းတွင် ဘုရားဖူးယာဉ်များ သင့်တင့်စွာရှိနေသည့်အတွက် ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှုမရှိ ဗုဒ္ဓပရိဝုဏ်အတွင်းသို့ ချောမွေ့စွာ ရောက်ရှိနိုင်ခဲ့သည်။

မာရဝိဇယမြတ်ဗုဒ္ဓကို ရပ်နီးရပ်ဝေးက ရဟန်းရှင်လူပြည်သူတွေ အများအပြား စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ လာရောက်ဖူးမြော်ကြည်ညိုကြတာ တွေ့မြင်ရတော့ စိတ်ထဲမှာ အလွန်ကြည်နူးလိုက်တာလေ။

မြန်မာသတင်းစာများ သမိုင်းကို ပြန်လှန်သုံးသပ်ကြည့်ရလျှင်မူ ခေတ်ဦး သတင်းစာများမှသည် ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်မှ ၁၉၂၉ ခုနှစ်အတွင်းထုတ်ခဲ့သည့် သတင်းစာများတွင် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပိုမိုထင်ဟပ်ခဲ့သည်။ ခေတ်ဦးသတင်းစာအများစုသည် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုခုကို ထောက်ခံရေးသားလေ့ရှိကြသည်။ ထိုအချိန်တွင် ကာရန်သွင်း နဘေထပ်သတင်းစာအရေးအသား လည်း အနည်းငယ်ပျောက်သလောက် ဖြစ်လာကာ သတင်းကိုထောင့်စုံအောင်ထည့်သွင်းပြီး သတင်းအနေအထား အပြင်အဆင်၊ ခေါင်းစည်းတပ်ပုံစသည်တို့ ထူးခြားတိုးတက်လာသည်။ ကာတွန်း အသုံးပြုမှုလည်း အရှိန်ရလာခဲ့ပြီး သတင်းဓာတ်ပုံများလည်း အသုံးပြုလာခဲ့သည်။

(၁၇)ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ-တရုတ် လူမှုဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့်ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးဖိုရမ် (ASEAN-China Social Development and Poverty Reduction Forum)တက်ရောက်ဖို့အတွက် စာရေးသူအနေနဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဦးစီးဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ကိုနေထက်ရှိန်၊ ကလောမြို့နယ် ဘော်နင်းကျေးရွာမှကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ကိုမောင်ညိုတို့နဲ့ အတူ ၂၄-၆-၂၀၂၃ ရက်နေ့မှာ ရန်ကုန်-ကွမ်ကျိုးနှင့် ကွမ်ကျိုး-နန်နင်း ခရီးစဉ်တို့ကို လေယာဉ်၊ နန်နင်း မှ Beihai (ပေဟိုင်)ခရီးစဉ်ကိုတော့ ကားနဲ့စီးခဲ့ရလို့ လေယာဉ်နှစ်ဆင့်၊  ကားတစ်ဆင့်စီးပြီး ခရီးနှင်ခဲ့ရပါတယ်။ ကွမ်ကျိုးလေဆိပ်မှာ ခြောက်နာရီကြာ စောင့်ရလို့သိပ်အဆင်မပြေပေမယ့် Southern China Airline Business Lounge မှာ စောင့်ရတာ သက်သောင့်သက်သာတော့ရှိပါတယ်။ နန်နင်းကို ရောက်တော့ ည ၁၂:၀၀ နာရီ၊ နန်နင်းမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်အဆင့် တာဝန်ရှိသူအပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကောင်စစ်ဝန်ရုံးမှ ကိုကျော်စိုးသိမ်း၊ Counsellor General နဲ့ Ms. Daisy၊ မြန်မာစာနဲ့ဘွဲ့ရတဲ့ တရုတ်ဝန်ထမ်းတို့ လာကြိုပါတယ်။ မြန်မာစကားပြန်ပါတော့ အစစအဆင်ပြေပါတယ်။

ကျွန်တော်က ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် တပ်မတော်သားဘဝမှ နယ်ဘက်တာဝန်ကူးပြောင်းထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်၏။ ထိုစဉ်က အများအခေါ် နတလတွင် နယ်စပ်ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ပေးရန် ကိုးကန့်ဒေသ၊ ‘ဝ’ဒေသ ပန်ဆန်း၊ မိုင်းမော၊ ဝိန်းကောင်၊ ကချင်အထူးဒေသ(၁) နှင့် (၂)၊ မွန်၊ ကရင်၊ မော်ဖ ဒေသ(မက်မန်း)၊ ကဘော်ချိုင့်ဝှမ်းဒေသများသို့ အလှည့်ကျသွားရောက်တာဝန်ထမ်းဆောင်နေရချိန်ဖြစ်သည်။

၁၉၃၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်တွင် အင်္ဂလိပ်နှင့်ဟစ်တလာ၏ ဂျာမနီတို့စစ်ကြေညာပြီး ဥရောပတိုက်တွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မီးကြီး ပေါက်ကွဲတောက်လောင်နေသော အချိန်အခါသမယဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ဦးကိုကိုကြီးက ရန်ကုန်မြို့ ပန်းဆိုးတန်း၌ မြန်မာ့အလင်းစာပုံနှိပ်တိုက်ဖွင့်ပြီးလျှင် ၁၉၁၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်တွင် မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာသစ် (The New Light of Burma) အမည်ဖြင့် တစ်ပတ်လျှင်သုံးကြိမ် တနင်္လာ၊ ဗုဒ္ဓဟူး၊ သောကြာနေ့များ၌ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ အယ်ဒီတာချုပ်မှာ ဦးစိန်း၊ တာဝန်ခံအယ်ဒီတာမှာ ဆရာသင်ဖြစ်၍ ဦးကိုကိုကြီး(နောင်တွင် အမရပူရရက်ကန်းကျောင်းအုပ်ကြီး)က တိုက်ပိုင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ ၁၉၁၉ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာသစ်ကို နေ့စဉ်သတင်းစာအဖြစ် ပြောင်းလဲထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၁၉၁၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက် ည ၁၀ နာရီတွင် အယ်ဒီတာ ဆရာသင်သည် လူဆိုးကြီးမောင်မိုး၏ လက်ချက်ဖြင့် အနိစ္စရောက်ခဲ့သဖြင့် ဦးစိန်းသည် မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာတိုက်အုပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ရသည့်အပြင် အယ်ဒီတာတာဝန်ကိုလည်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ရသည်။

နှစ်စဉ် ဩဂုတ်လ ၁၂ ရက်နေ့ဟာ နိုင်ငံတကာလူငယ်များနေ့ဖြစ်ပါတယ်။ လူငယ်များနဲ့ပတ်သက်လို့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း အသိပညာကျယ်ပြန့်စေဖို့အတွက် နိုင်ငံတကာလူငယ်များနေ့ကို ကမ္ဘာတစ်ဝန်း နှစ်စဉ်ကျင်းပလျက်ရှိပါတယ်။

“သတင်းစာတွင် ဖော်ပြပါရှိသည့် ပြည်သူ့အရေးအခင်းတို့သည် ယနေ့အဘို့၌ “သတင်း” ဖြစ်သော်လည်း နောက်နေ့တွင် “သမိုင်း”အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိသွားကြလေသည်။ ထို့ကြောင့် သတင်းစာများသည် သမိုင်းကို မှတ်တမ်းတင်နေကြသည်ဟု ဆိုရိုးရှိလေသည်။ ဤစကားသည် မှန်၏။ သို့သော် မပြည့်စုံသေးချေ။ သတင်းစာ၏ အခန်းကဏ္ဍကို တဝက်တပျက်မျှသာ ထပ်ဟပ်ခြင်းဖြစ်ပေသည်။ အကြောင်းသော်ကား သတင်းစာများသည် သမိုင်းကို မှတ်တမ်းတင်နေကြသည်သာမဟုတ်ဘဲ အနာဂတ်သမိုင်းကိုပါ ဖန်တီးနေကြ၍ ဖြစ်သည်။ ဤနေရာတွင် သတင်းစာဟုဆိုရာ၌ စာနယ်ဇင်းတရပ်လုံးကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါသည်”ဟု သတင်းစာဆရာကြီး ဇဝနက စာနယ်ဇင်းနှင့် နိုင်ငံရေးစာတန်းတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

အာဆီယံကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေး ဝန်ကြီးများအဆင့်အစည်းအဝေး (AMRDPE)၊ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများအဆင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေး အစည်းအဝေး(SOMRDPE)နှင့် ဆက်စပ်အစည်းအဝေးများကို အာဆီယံနိုင်ငံများအလိုက် အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံက အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပနိုင်ခဲ့ပြီး (၁၃) ကြိမ်မြောက် အာဆီယံကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးဝန်ကြီးများ အဆင့်အစည်းအဝေး (13th AMRDPE)နှင့် အကြိမ် (၂၀) မြောက် အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများအဆင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးအစည်းအဝေး (20th SOMRDPE)ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် သုံးရက်ကြာ ကျင်းပသွားရန် ရှိပါတယ်။