​​​​​​​မိမိတို့နိုင်ငံတွင် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် ရေကြီးရေလျှံ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်မှာ တောင်ပေါ်ဒေသ၊ မြေပြန့်ဒေသ၊ မြစ်ဝကျွန်းပေါ် ဒေသများပါဝင်သည့် တိုင်းဒေသကြီးများနှင့် ပြည်နယ်များတွင် ကျရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ရာ နယ်ပယ်ကျယ်ဝန်းသည်။ ရေဘေးကြောင့် တိမ်းရှောင်ရသူ လူဦးရေလေးသိန်းကျော်ရှိပြီး ရာနှင့်ချီ၍ သေဆုံးခဲ့ကြရသည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် အချို့ဒေသများ ရေကျသွားပြီဖြစ်၍ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးများ ပြုလုပ်နေကြပြီဖြစ်သော်လည်း အချို့ဒေသများတွင် ကူညီကယ်ဆယ်မှုများ ပြုလုပ်နေရဆဲဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်ရက်သတ္တပတ်အတွင်းက မမျှော်မှန်းနိုင်သော ရုတ်တရက်ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ရေကြီးရေလျှံမှုသဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကို နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ ကြုံတွေ့ခံစားခဲ့ကြရသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံများ၌ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကို မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း ဖြစ်ပေါ်လာမည်ဟု မထင်မှတ်ထားခြင်း၊ ညပိုင်းအချိန်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းတို့ကြောင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင် ရှောင်ရှားနိုင်ခြင်းမရှိခဲ့သဖြင့် ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုများပြားခဲ့သည်။

မသန့်ရှင်းသောအစားအစာတစ်ခုခုကို စားသောက်မိရာမှ အစာအဆိပ်သင့်ခြင်းဖြစ်ပေါ်လာရသည်။ မသန့်ရှင်းသော အစားအစာဆိုသည်မှာ ရာသီဥတုစိုထိုင်းဆများချိန်၊ အပူချိန်မြင့်မားချိန်တို့တွင် ပေါက်ပွားသည့် ရောဂါပိုးများပါဝင်နေသည့် အစားအစာပင်ဖြစ်သည်။ အစာအဆိပ်သင့်စေသည့် ရောဂါပိုးများတွင် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများ၊ ဗက်တီးရီးယားများနှင့်ကပ်ပါး ပိုးများ၊ မှိုများ စသည်တို့ပါဝင်ပြီး သားစိမ်း၊ ငါးစိမ်းများ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊ မသန့်ရှင်းသောလက်နှင့် ပြင်ဆင်ချက်ပြုတ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့် ပစ္စည်း၊ အိုးခွက်များ စသည်တို့တွင် တွယ်ကပ်ပါရှိနေနိုင်သည်။

ယနေ့ကမ္ဘာတွင် ဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲတိုးတက်မှုအခြေအနေအရ ပညာတတ်လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များ အဆက်မပြတ်လိုအပ်လျက်ရှိသည်။ ခေတ်မီတိုးတက်ပြီး အဆင့်အတန်းမြင့်မားသော နိုင်ငံတည်ဆောက်နိုင်ရန်အတွက် ပညာရည် တိုးတက်မြင့်မားရေးသာမက စဉ်းစားဆင်ခြင်တွေးခေါ်မှုနှင့် ဆင်ခြင်တုံတရားမြင့်မားသော နိုင်ငံသားများလိုအပ်နေသည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံအများသည် ပညာရေးကိုအခြေခံသည့် လူ့ဘောင်အသိုက်အဝန်းကို တည်ဆောက်လျက်ရှိသည်။

နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေအပါအဝင် တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်အချို့တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် ရေကြီးရေလျှံမှုများအတွင်း ထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများရှိခဲ့ရာ စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက် ညနေ ၄ နာရီအထိ ကောက်ယူရရှိထားသောစာရင်းများအရ တိရစ္ဆာန်မျိုးစုံ စုစုပေါင်း ၁၂၈၃၄၄ ကောင် သေဆုံးခဲ့ခြင်းနှင့် စပါးနှင့်သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ဧက ၆၄၃၀၈၁ ဧက ရေဝင်နစ်မြုပ်ခြင်းတို့လည်း ပါဝင်သည်။ မိုးလေဝသကြိုတင်သတိပေးချက်များရှိခဲ့သော်လည်း မျှော်လင့်မထားသည့် အတိုင်းအတာအထိ ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အဓိကစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဖြစ်သော မွေးမြူရေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများတွင် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု များပြားသည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းရာဂီနှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် မုန်တိုင်းငယ်တို့၏ အရှိန်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်လာမည့် မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းမှု၊ ရေကြီးရေလျှံမှုနှင့် မြေပြိုနိုင်မှုအခြေအနေများကို မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနက စက်တင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသိပေးနှိုးဆော်ခဲ့သည်။

ဥရောပအရှေ့ပိုင်းနှင့် အလယ်ပိုင်းရှိ နိုင်ငံများတွင် ဘောရစ်မုန်တိုင်းဝင်ရောက်တိုက်ခတ်မှုကြောင့် မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုနှင့် ရေကြီးရေလျှံမှုများဖြစ်ပြီး လူများသေဆုံးမှုနှင့် လူထောင်ချီ၍ ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းကြရသည်။ အိုးအိမ်၊ လမ်း၊ တံတားများ၊ ဓာတ်အားလိုင်းများ ပျက်စီးပြီး ဆည်တစ်ခုကျိုး၍ ဆည်အောက်မြို့ရွာများ ရေလွှမ်းသည်။ ဘောရစ်မုန်တိုင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကို ဩစတြီးယား၊ ချက်၊ ဟန်ဂေရီ၊ ရိုမေးနီးယား၊ ဆလိုဗက်ကီးယားတို့ ကြုံတွေ့ခဲ့ရာ ‘‘ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် ဥရောပတွင် အလွန်လျင်မြန်စွာ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်းနှင့် ကြောက်စရာကောင်းသော အကျိုးဆက်များကို ရင်ဆိုင်နေရပြီဖြစ်ကြောင်း’’ ရိုးမေးနီးယားသမ္မတက ကောက်ချက်ချခဲ့သည်ဟု နိုင်ငံတကာသတင်းများတွင် တွေ့ရသည်။

လူတိုင်းလူတိုင်း လိုက်နာစောင့်ထိန်းအပ်သော အကျင့်တရားမှာ ငါးပါးသီလဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာအများဆုံး ယုံကြည်ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်သောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာဝင်အပေါင်းတို့ လိုက်နာစောင့်ထိန်းကြသော ငါးပါးသီလသည် ဂရုဓမ္မသီလပင်ဖြစ်သည်။ အမျိုးကောင်းသား သူတော်ကောင်းအပေါင်းတို့ အရေးတယူ ဂရုတစိုက်ကျင့်သုံးကြသောသီလဖြစ်၍ ဂရုဓမ္မသီလဟု ခေါ်တွင်ခြင်းဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့မီဒီယာများ၏အစသည် သတင်းစာကဖြစ်၍ သတင်းစာများ၏ အစသည် ၁၇ ရာစုကာလ ဥရောပကဖြစ်သည်။ သတင်းစာလုပ်ငန်း စဦးတီထွင်ခဲ့သည့် ဥရောပနိုင်ငံတို့ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်တွင် နယ်ချဲ့ကြသည့်အခါ ၎င်းတို့ရောက်လေရာရာတွင် သတင်းစာလုပ်ငန်းများပျံ့နှံ့ခဲ့ပြီး ဝါဒဖြန့်ချိရာတွင်လည်း ကောင်းစွာအသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ နှစ်ပေါင်း ၅၀၀ ခန့်ကြာအောင် ကမ္ဘာ့မီဒီယာလောကကို လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်ဦး‌ဆောင်နိုင်ခဲ့သည့် အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံတို့သည် ၎င်းတို့ပိုင်အင်အားကြီးမီဒီယာများမှတစ်ဆင့် ကမ္ဘာကို၎င်းတို့စိတ်ကြိုက်ခြယ်လှယ်ပုံဖော်ခဲ့ကြသည်။

မျက်မှောက်ကာလတွင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ နောက်ဆက်တွဲအကျိုးဆက်ဖြစ်သည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်အမျိုးမျိုးတို့ကို ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံအများစု ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသည်။ နွေ၊ မိုး၊ ဆောင်းဟူသော ပုံမှန်အလှည့်ကျရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များ ပျက်ပြားပြီး အစွန်းရောက်ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ မိုးခေါင်ခြင်း၊ ရေကြီးခြင်း၊ အပူလွန်ကဲခြင်း၊ အအေးပြင်းထန်ခြင်း၊ မုန်တိုင်းတိုက်ခတ်ခြင်းစသည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကို ကမ္ဘာ့ပြည်သူများအားလုံး ကြုံတွေ့ခံစားနေရပြီဖြစ်သည်။