ယနေ့ကာလတွင် ပြည်သူများ၏ နေ့စဉ်လူနေမှု ဘဝ၊ စီးပွားရေးဘ၀ အသုံးပြုမှုပုံစံများ ပြောင်းလဲ လာသည်နှင့်အမျှ လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တွင် ရှေးယခင် ကဲ့သို့ သမားရိုးကျပုံစံမဟုတ်တော့ဘဲ နေရာအနှံ့ လျှပ်စစ်မီး၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကိုပိုမိုသုံးစွဲလာကြ သည်။ နိုင်ငံတော်က ပြည်သူများအတွက် လျှပ်စစ် ဓာတ်အားသုံးစွဲနိုင်ရေးကို နှစ်စဉ်ဖြည့်ဆည်းပေး လျက်ရှိရာ ယခုအခါ တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ အိမ်ထောင်စု ထက်ဝက်မက လျှပ်စစ်ဓာတ်အား သုံးစွဲလာနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ ပညာရှင်များ၏ သုံးသပ်ချက်အရ မြန်မာပြည်တွင် လူတစ်ဦးလျှင် ပျမ်းမျှလျှပ်စစ် ဓာတ်အား ၃၈၉ ယူနစ်အထိ ပိုမိုသုံးစွဲလာကြောင်း လေ့လာသိရသည်။ ထိုသို့လျှပ်စစ်ဓာတ်အားသုံးစွဲမှု များပြားလာခြင်း၏ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအဖြစ် လျှပ်စစ်မှဖြစ်ပေါ်လာသည့် မီးလောင်မှုကဲ့သို့ အန္တရာယ်များ မကြာခဏ ကြုံတွေ့လာရသည်။ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများသည် လူသားများအား အကျိုး ပြုသလို ဘေးအန္တရာယ်ရှိသည်ကိုလည်း သတိပြု ရမည်ဖြစ်ပေသည်။ နိုင်ငံတစ်ဝန်း မီးလောင်မှု ဖြစ်စဉ်များကို လေ့လာကြည့်ရာ၌ နေအိမ်သုံး။ လုပ်ငန်းသုံးလျှပ်စစ်ဓာတ်အား အပူလွန်ကဲမှု၊ လျှပ်စစ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ရှော့ခ်ဖြစ်မှုများကြောင့် မီးလောင်ဖြစ်ပွားမှု များပြားကြောင်း သိရသည်။

ကျန်းမာလိုလျှင် ကိုယ်တိုင်ဆောင်ရွက်သင့်သည့်လုပ်ငန်း ကိုးခု ရှိကြောင်း ကျွန်တော်ရေးခဲ့ပါသည်။ လျှော့ (၃) လျှော့၊ ဖြတ် (၃) ဖြတ်၊ ဆောင် (၃) ဆောင် ဟူ၍ အတိုကောက်မှတ်နိုင်ပါသည်။ ဆီစားသုံးမှု လျှော့ချရန်၊ အငန်စားသုံးမှုလျှော့ချရန်၊ အချိုမှုန့်ကဲ့သို့ သဘာဝမဟုတ်သောအရာများကို လျှော့စားရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပါသည်။

လူတွေလူတွေ တော်တော်ဆင်းရဲကြတယ်နော်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာကော၊ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာကော။ မိသားစုအတော်များများဟာ လူတန်းစေ့အောင် မနေနိုင်ကြဘဲ ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးခြင်း ဘေးဆိုးကြီး ဆိုက်ရောက်နေလို့ သေမင်းနှုတ်ခမ်းဝကျရောက်နေ ကြသူတွေ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ၄၂ သန်းကျော် ရှိနေပါ တယ်တဲ့။ ကုလသမဂ္ဂ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေးဗစ်ဘီစလေဆိုသူက CNN သတင်းဌာနကို ပြောပြလို့သိရတယ်။ အစာဆန်ရေ ပေါတဲ့မြေမို့ ကျွန်တော်တို့ တော်ပေသေး။

နွေမှာပွင့်လန်း၊ ပိတောက်ပန်းကို ဆင်မြန်းပန်ဆင်၊ လှယဉ်ယဉ်မင့် သူ့တွင် အလှမမြဲပါ။ • မိုးမှာပွင့်လန်း၊ စံပယ်ပန်းကို ဆင်မြန်းပန်ဆင်၊ လှယဉ်ယဉ်မင့်သူ့တွင် အလှမမြဲပါ။ • ဆောင်းမှာပွင့်လန်း၊ သဇင်ပန်းကို ဆင်မြန်းပန်ဆင်၊ လှယဉ်ယဉ်မင့်သူ့တွင် အလှမမြဲပါ။ • ပိတောက်၊ သဇင်၊ စံပယ်ယဉ်ကို အသင်စွဲလမ်း၊ ပန်ဆင်မြန်းလည်း ပန်း၏အလှ၊ တဒင်္ဂမျှ ကြွေနွမ်းဘဝ၊ သင်္ခါရကြောင့် တစ်ဘဝမှာ၊ ထာဝရလန်း ပညာပန်းကို၊ လိုလိုချင်ချင် သင်ပန်ဆင်က၊ အစဉ်ထာဝရ လှပနေမည်သာတည်း။ ။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အသက် ၁၈ နှစ်နှင့်အထက် ပြည်သူများအား ဦးတည်အုပ်စုအလိုက် ကိုဗစ်-၁၉ ရေဂါ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းကို တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးမည့်သူများအား ကြိုတင်မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ကာကွယ်ဆေးထိုး လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များကို မှတ်တမ်းတင်ခြင်း၊ ကာကွယ်ဆေးသုံးစွဲမှုနှင့် ဆေးထိုးလုပ်ငန်း လွှမ်းခြုံမှုကို ကြီးကြပ်ခြင်း၊ ကာကွယ်ဆေးထိုး မှတ်တမ်းကတ်ပြား ထုတ်ပေးခြင်း၊ ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပြီးစီးမှု ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးခြင်း စသည့်အချက်များကို အချိန်နှင့် တစ်ပြေးညီ လွယ်ကူလျင်မြန်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အီလက်ထရွန်နစ် သတင်းအချက်အလက် စနစ်တစ်ခု အသုံးပြုရန်လိုအပ်နေသည့်အတွက် တပ်မတော် (ကြည်း၊ရေ၊လေ) သတင်းနှင့်နည်းပညာဌာန၏ နည်းပညာပံ့ပိုးမှုဖြင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်ဆေးထိုးလုပ်ငန်း စီမံခန့်ခွဲမှု သတင်း အချက်အလက်စနစ် (Vaccination Management Information System-VMIS) ကို ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ၌ စတင်သုံးစွဲနိုင်ခဲ့ပါသည်။

သုံးလောကထွတ်ထား မြတ်ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်သည် ရှင်ဒေဝဒတ်အား ရဟန်းသံဃာတော်တို့ကို ဦးဆောင်အုပ်ချုပ်စီမံခွင့် လုံးဝ မပေးအပ်ခဲ့ပါ။ သစ်ပင်တို့သည် အမြစ်ပျက်စီးနေပါက ရှင်သန်ခွင့် လုံးဝမရှိတော့ပါ။ ရှင်ဒေဝဒတ်သည် မြတ်ဗုဒ္ဓအား မင်းသူဌေးသူကြွယ် ဒါယကာများ ပေါများသည်ကို မနာလိုသကဲ့သို့ ဘုရားရှင်ကဲ့သို့ပင် ဒါယကာအလှူ ရှင်များနှင့် လှူဖွယ်ဝတ္ထုပစ္စည်း ပေါများလို၏။ သူသာလျှင် ဘုရားတစ်ဆူ လုပ်လို၏။ ထို့ကြောင့် မြတ်ဗုဒ္ဓအား - “အို အရှင်ဗုဒ္ဓ၊ သင်ကား အိုမင်းရင့် ရော်နေပါပြီ။ ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်ကိုယ်တိုင် ရဟန်း သံဃာတော်များကို ဦးဆောင်အုပ်ချုပ်သွားပါမည်။ ကျွန်ုပ်အား အုပ်ချုပ်ခွင့် လွှဲအပ်ပေးပါ”ဟု တောင်းဆိုခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် မြတ်ဗုဒ္ဓက ရှင်ဒေဝဒတ်ကြောင့် ဗုဒ္ဓသာသနာ တော်ကြီး ပျက်စီးမည် ကို သိထားတော်မူ၍ ဒေဝဒတ်အား လုံးဝ မလွှဲအပ်ခဲ့ပါ။

ကျေးလက်မီးလင်းရေးဟုဆိုလိုက်လျှင် လူအတော်များများသည် ယခင်ခေတ်၂၀၁၀ ဝန်းကျင်က ဆိုလာမီးအိမ်လေးတွေကို ပြေးမြင်တတ်ကြသည်။ စင်စစ်မူ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ်မှစ၍ အမျိုးသား လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိရေးစီမံကိန်း (NEP)၏မဟာဓာတ်အားလိုင်းပြင်ပအစီအစဉ်အရ ကျေးလက်ဒေသများအတွက် Quality Service ဖြစ်စေခဲ့သည်။

၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ဗြိတိသျှလက်အောက်မှ လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့သည်။ မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေး၏ ဗိသုကာအမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် လွတ်လပ်ရေး မရမီကတည်းက မြန်မာအပါအဝင် အာရှနှင့်အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများသည် ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် သာယာဝပြောရေးအတွက် အသင်းအဖွဲ့အနေဖြင့် စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သင့်သည်ဟူသော သဘောထားရပ်တည်ချက်ရှိခဲ့သည်။

ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် အခြေခံပညာကျောင်းများ၊ ပုဂ္ဂလိကကျောင်းများနှင့် ဘုန်းတော်ကြီးသင်ပညာရေးကျောင်းများကို ယာယီပိတ်ထားခဲ့ရပြီး ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ၏ ပညာသင်ကြားမှုအခွင့် အရေးများ ဆုံးရှုံးနစ်နာခဲ့ရသည်။

မည်သူမျှတော့ မိမိခန္ဓာကိုယ်အနှံ့မှာ အဆီပိုတွေစုနေတာ၊ ကိုယ်အလေးချိန်တက်ပြီး တဖြည်းဖြည်း ဝလာနေတာ၊ သွေးပေါင်ချိန် တက်၊ သွေးတိုးရောဂါဖြစ်ပြီး ရုတ်တရက်နာတာရှည် နှလုံးသွေးကြောပိတ်ရောဂါတို့၊ ဆီးချိုရောဂါတို့ ဖြစ်နေပြီဆိုတဲ့ အခြေအနေဆိုး တစ်ခုဆီကို ကြုံချင်တွေ့ချင်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်ကောင်းတဲ့ ဒီလိုရောဂါတွေဟာ နေ့စဉ်မိမိတို့ သတိမမူမိဘဲ စားသောက်နေကြတဲ့၊ ကျန်းမာရေးနဲ့မညီညွတ်တဲ့ စားသုံးဆီ၊ ဆီကြော်အစားအစာတွေနဲ့ အတော်အတန်ပါဝင်ပတ်သက် နေပါတယ်။ ဒီအချက်ဟာ အရေးလည်းကြီး၊ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုမှာလည်း အဓိကအခန်းကဏ္ဍက ပါဝင်နေပါတယ်။