နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအနေဖြင့် စစ်မှန်၍ စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုအခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်နိုင်ရေးအတွက် စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဦးတည်ချက်(၉)ရပ်ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိပါသည်။ လမ်းခရီးတွင် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးမျှခြေကို ပျက်စီးစေသော၊ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသော၊ နိုင်ငံ၏အင်စတီကျူးရှင်း (စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများ) အပေါ် ယုံကြည်မှုလျော့နည်းစေသော၊ နှစ်ကာလရှည်ကြာစွာ ရှင်သန်အမြစ်တွယ်နေသည့် အဂတိလိုက်စားမှုပြဿနာ (Endemic Corruption) ကိုလည်း ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနေရပါသည်။ အဂတိလိုက်စားမှုကို အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုက်ဖျက်ရာတွင် ပြည်သူလူထု၏လက်တွဲ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုနှင့် အဂတိလိုက်စား မှုတိုက်ဖျက်ရေး သိမြင်နားလည်မှု ရေချိန်မြင့်မားရန်လည်း အထူးလိုအပ်လှပါသည်။

ဒီမိုကရေစီထွန်းကားဖို့ဆိုရင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဟာ ဒီမိုကရေစီအမှန်တကယ် ထွန်းကားနိုင်စေတဲ့ လမ်းကြောင်းမှန် ပေါ်မှာလျှောက်လှမ်းနေဖို့ မဖြစ်မနေလိုအပ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းတွေကို ပုံမှန်ဖွံ့ဖြိုးရှင်သန်လာစေရေး အင်တိုက် အားတိုက် ပြုစုပျိုးထောင်နေဖို့မဖြစ်မနေ လိုအပ်ပါတယ်။ နိုင်ငံသားတွေနဲ့ နိုင်ငံရေး အဖွဲ့အစည်း (နိုင်ငံရေးပါတီ) တွေမှာ ဒီမိုကရေစီဓလေ့စရိုက် ပေါ်ထွန်းစေဖို့ သင်ယူလေ့ကျင့်နေရန် မဖြစ်မနေ လိုအပ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အင်စတီကျူးရှင်းတွေကို ဒီမိုကရေစီနဲ့ စပ်အပ်လျော်ညီပြီး ခိုင်မာတောင့်တင်းတဲ့ အင်စတီကျူး ရှင်းတွေအဖြစ်တည်ဆောက်ဖို့ မဖြစ်မနေလိုအပ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီစနစ် ထွန်းကားပြီး တိုးတက်သာယာဝပြောတဲ့ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအဖြစ် မြင်လိုတွေ့လို ကြောင်း တွင်တွင်အော်နေကြတဲ့နိုင်ငံ -တချို့ဟာ အမှန်စင်စစ်မှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံကောင်းစား မှာကို လုံးဝမလိုလားကြောင်း အထင်အရှားတွေ့မြင် နိုင်တဲ့အထောက်အထားတွေမြောက်မြားစွာရှိနေပြီဆိုတာ တွေ့မြင်လာရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် လစ်ဘရယ် ဒီမိုကရေစီစနစ် တစ်ခုတည်းကိုမှကောင်းတဲ့နိုင်ငံရေး စနစ်ပါလို့ဟစ်ကြွေးကြပြီးတော့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ လစ်ဘရယ်ဝါဒတစ်ခု တည်းသာ လွှမ်းမိုးစေလိုတယ်ဆိုတဲ့ အနောက်နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ စိတ်စေတနာကို အခုအချိန်အခါမှာ မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့မြင်လာရပြီဖြစ်ပါတယ်။

စာရေးသူတို့ နေထိုင်ရာကမ္ဘာကြီးသည် ရေထုများသောကြောင့် ရေကမ္ဘာဟုပင် ခေါ်ကြပါသည်။ နေ့စဉ်လူနေမှုဘဝတွင် ရေသည် အဓိကအစိတ် အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ အဖိုးတန်၍ ရှားပါးလာသော သယံဇာတလည်း ဖြစ်သည်။ ရှားပါးသောအရာသည် တန်ဖိုးကြီးမားလှပြီး စာရေးသူတို့ အနေဖြင့် တန်ဖိုးကြီးမားသောအရာကို တန်ဖိုးထားတတ်ဖို့လည်း များစွာလိုအပ်ပါသည်။

လူတိုင်းမဟုတ်သော်ငြား လူအများစုသည် ဘဝတွင်သင်တန်းတစ်ခု (သို့) တစ်ခုထက်ပိုသော သင်တန်းများကို တက်ရောက်ဖူးကြသူများ ဖြစ်ပါသည်။ သင်တန်းဆိုရာတွင် အသိပညာရပ် ဆိုင်ရာ သင်တန်း၊ သက်မွေးပညာသင်တန်း၊ အတတ်ပညာရပ်ဆိုင်ရာ သင်တန်း၊ ဘာသာစကား သင်တန်း စသည်ဖြင့် သင်တန်းအမျိုးမျိုး၊ ပုံစံအမျိုးမျိုး ရှိပါသည်။ ကာလတိုဖြစ်စေ၊ ကာလရှည်ဖြစ်စေ၊ အချိန်ပိုင်းဖြစ်စေ သင်တန်းဟု ဆိုလိုက်သည်နှင့် အဆိုပါသင်တန်း ဖွင့်လှစ်ရသည့် ရည်ရွယ်ချက်ရှိပြီး ဖြစ်ပါသည်။

လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုသမိုင်း၏ အထင်ကရမှတ်တိုင်ဖြစ်သည့် ပင်လုံစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်မှာ စိန်ရတုတိုင်ရှိခဲ့ပါပြီ။ တိုင်းရင်းသားများ၏ စည်းလုံးမှုဟု ကမ္ပည်းတင်ခဲ့သည်။ ပြည်ထောင်စုနေ့ဟု သတ်မှတ်ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။

အသိပညာဗဟုသုတ အလိမ္မာထဲမှာ -

ပြည်ထောင်စုဟု ဆိုလိုက်လျှင် မတူကွဲပြားမှုများဖြင့် စုစည်းနေထိုင်ခြင်း၊ ပေါင်းစည်းခြင်း၊ ညီညွတ်ခြင်းသဘောတို့ ပါဝင်ပါသည်။ စုစည်းမှု၊ ညီညွတ်မှုမရှိဘဲ ပြည်ထောင်စုအဖြစ် မည်သို့တည်ဆောက်ကြမည်နည်း။ ပြည်ထောင်စုနှင့် ညီညွတ်ရေးသည် ခွဲခြား၍မရနိုင်ပါ။ ပြည်ထောင်စု၏ အဓိကကြန်အင်လက္ခဏာလည်း ဖြစ်ပါသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့သည် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးရှိ တိုင်းရင်းသား ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးက တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို အမွန် အမြတ် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်လာခဲ့သည့် (၇၅)နှစ်မြောက် စိန်ရတုပြည်ထောင်စုနေ့ ဖြစ်ပါသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်ကြီး ဖြစ်တည်လာရေးအတွက် အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး လှုပ်ရှားမှုသမိုင်းစဉ်တွင် တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို အခိုင်အမာ ဖော်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည့် သမိုင်းဝင် နေ့ထူးနေ့မြတ်ကြီးလည်း ဖြစ်ပေသည်။

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်အတွင်း မှီတင်းနေထိုင်ကြသော ကချင်၊ ကယား၊ ကရင်၊ ချင်း၊ ဗမာ၊ မွန်၊ ရခိုင်၊ ရှမ်း စသော မြန်မာပြည်ဖွား တိုင်းရင်းသားလူမျိုး ၁၀၀ ကျော်တို့သည် ရှေးနှစ်ပေါင်း ထောင်ချီသောကာလကပင် စည်းလုံးညီညွတ်စွာ အတူလက်တွဲ နေထိုင်ခဲ့ကြပါ သည်။ တောင်တန်း၊ ပြည်မဒေသမတူ၊ ဘာသာစကားမတူ၊ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု၊ ဝတ်စား ဆင်ယင်မှုမတူကွဲပြားကြသော်လည်း မြန်မာပြည်သားဟူသော စိတ်ဓာတ်တူညီမှုဖြင့် ငြိမ်းချမ်း စွာအတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ခဲ့ကြပါသည်။

ဒီမိုကရက်တစ် အစိုးရတစ်ခုအတွက် လိုအပ်သည့်အခြေခံအချက်များကို ကမ္ဘာပေါ်ရှိနိုင်ငံအသီးသီး၊ အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးက အမျိုးမျိုးသတ်မှတ်ကြပါသည်။ ဤအခြေခံအချက်များသည် ဒီမိုကရေစီပြည့်ဝသော လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် အလွန်လိုအပ်ပါသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံနှင့် အခြားနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရက်တစ် အစိုးရတစ်ခုအတွက် လိုအပ်သည့်စံနှုန်းများ ထပ်တူထပ်မျှ တူညီချင်မှ တူညီမည်ဖြစ်သော်လည်း အောက်ဖော်ပြမည့် အခြေခံအချက်များ အားလုံးလိုလို ပြည့်စုံမှသာ စည်းကမ်းပြည့်ဝသည့် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံကို တည်ထောင်နိုင်ပါမည်။