လှေကို ခြေနှင့်လှော်သောကြောင့်၊ ခရီးကို လှေဖြင့်သွားသောကြောင့်၊ အိမ်ကို ရေတွင် ဆောက်သောကြောင့် ပြည်တွင်းပြည်ပခရီးသွားများ၏ စိတ်ဝင်တစား လည်ပတ်သော နေရာတစ်ခုအဖြစ် အင်းလေးကန်သည် ထင်ရှား၏။ ထိုသို့ ကန်နှင့်အတူ ရှင်သန်နေထိုင်သော အင်းသူအင်းသားတို့၏ လူမှုဘဝနှင့် ရိုးရာဓလေ့များသာမက ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲ များစွာကိုပါ အင်းလေးကန်ဝန်းကျင်ဒေသတွင် လေ့လာနိုင်သည်။

နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် အစိုးရလုပ်ငန်းဌာန အဖွဲ့အစည်းများ၊ ပုဂ္ဂလိကအသင်းအဖွဲ့များနှင့် စေတနာ့ဝန်ထမ်းအဖွဲ့အစည်းများ အမြောက်အမြား လည်ပတ်တည်ရှိနေကြသည်။ သို့ရာတွင် ယင်းအဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် လုပ်ငန်းသဘောသဘာဝချင်း မတူကွဲပြားကြပါ။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များ မတူကြသည့်အတွက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရသည့် ဝန်ထမ်းများ၏ လုပ်ငန်း တာဝန်များလည်း မတူညီနိုင်ကြပါ။

နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၏ အဓိကကုန်ထုတ် စွမ်းအားစုဖြစ်သည့် လူငယ်လူရွယ်များ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း စွမ်းဆောင်ရည်ပြည့်ဝသော ကျွမ်းကျင်သူ၊ ပညာရှင်များဖြစ်လာ‌စေရန် ပြုစုပျိုးထောင်ရာတွင် အတန်းပညာသာမက သက်မွေးပညာကဏ္ဍသည်လည်း လွန်စွာမှပင် အရေးပါလှသည်။

“မောင်တို့၊ မယ်တို့...။ မိမိပညာရပ်တွေကို မိမိသေချာလေ့လာ ဆည်းပူးသင်ကြားကြပါ။ ပညာ မပြည့်စုံ၊ ဗဟုသုတမရှိရင် ကိုယ့်ရဲ့အတတ်ပညာက ဘယ်သူ့ကိုမှ ကောင်းကျိုးမပြုဘဲ မင်းတို့တွေဟာ “မယ်သုည၊ မောင်သုည” တွေ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်။ မယ်သုည၊ မောင်သုညတွေ တိုင်းပြည်တာဝန် ထမ်းရင်တော့ ငါတို့တိုင်းပြည် ခါးကျိုးလိမ့်မယ်...။”

အခုရက်ပိုင်းအတွင်းမှာ ကျေးဇူးရှင်ဆရာ ဆရာမကြီးတွေကို အထူးပဲ သတိရနေမိတယ်။ သူတို့ကျေးဇူးနဲ့ မြန်မာပြည်ကြီးမှာ “ကျောက်ကြီးရောဂါ” (Smallpox) လုံးဝပျောက်သွားခဲ့တယ်။ ရာစုနှစ်တစ်ဝက် ရှိသွားပါပြီ။ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး (Public Health) ကဏ္ဍရဲ့ သမိုင်းဝင်အောင်ပွဲကြီးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းပြည်လွတ်လပ်ရေး ရပြီးချိန်မှာ မြန်မာ့ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေရဲ့ လက်ရုံးကို ဆန့်တန်းပြလိုက်တဲ့ပွဲလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အောက်ခြေက စွန့်စားအကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ရတဲ့ “ကျောက်ထိုးဆရာ” တွေကြောင့်လည်း ကျွန်တော်တို့ဆရာကြီးတွေရဲ့ စီမံချက်တွေ အောင်မြင်ခဲ့ရတယ်ဆိုတာ သေချာပါတယ်။

တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး၊ တစ်ဖွဲ့နဲ့တစ်ဖွဲ့အကြား ကွဲပြားခြားနားချက်တွေရှိနေလို့၊ မကျေလည်ကြလို့၊ သဘောထားတွေမတိုက်ဆိုင်ကြလို့ သဘောတူညီချက်တွေရအောင်ဆိုပြီး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခြင်းဆိုတာ ရှိလာရပါတယ်၊၊ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်အတွက် မှန်ကန်တဲ့အဖြေတစ်ခုရဖို့ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင် ညှိနှိုင်းခြင်းနည်းလမ်းကလွဲပြီး အခြားမရှိပါဘူး။

ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၇ တွင် နိုင်ငံတော်သည် စစ်မှန်၍ စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို ကျင့်သုံးသည် ဟု ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှေးဟောင်းသမိုင်းမတင်မီခေတ်၊ သမိုင်းတင်ခေတ်အသီးသီးနှင့်ပတ်သက်၍ သုတေသီများစွာ၊ သမိုင်းပညာရှင်များစွာ၊ ရှေးဟောင်းသုတေသန ပညာရှင်များစွာ ပြည်တွင်း ပြည်ပတွင် ရှိကြသည့်အထဲမှ အဂလန်နိုင်ငံ ကိန်းဘရစ်တကသိုလ်၊ ဆစ်ဒနီ ဆပ်ဆက်ကောလိပ်၊ ပထဝီဌာနမှ Professor Janice Mary Stargartd (1936 -2020) ၏ ပျူခေတ်သုတေသန ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိချက်များကိုမူ အထူးတလည် ဂုဏ်ပြုဖော်ပြလိုပါသည်၊၊

ပဲပုပ်၊ ပဲ၊ ပြောင်း၊ သစ်သီးဝလံ၊ ပန်းမန်နှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် စသည့် တောင်ကြီးဒေသ ထွက်ကုန်များသည် ဖြူ၊ နီ၊ ပြာ၊ ဝါအရောင်စုံဖြင့် လတ်ဆတ်နေသည်။ တောင်ကြီးဈေးအတွင်း ဈေးဖွင့်ချိန် နံနက်ခင်းမှသည် ဈေးသိမ်းချိန် ညနေပိုင်းအထိ ရောင်းဝယ်လှုပ်ရှားမှုများဖြင့် စည်ကားနေသည်မှာ ဒေသလူမှုစီးပွား ဝေစည်ဖွံ့ဖြိုးမှုကို လှစ်ဟပြသနေသကဲ့သို့ပင်။

မဟာဗျူဟာနှင့် ပင်မလုပ်ငန်းအစီအစဉ်တွင် ပန်းတိုင်ခြောက်ခုကို ချမှတ်ထားပါသည်။ အဆိုပါ ပန်းတိုင်တစ်ခုချင်းစီနှင့် ပတ်သက်၍ ကာလတို (၂၀၁၈-၂၀၂၀)၊ ကြားကာလ (၂၀၂၁-၂၀၂၅)နှင့် ကာလရှည် (၂၀၂၆-၂၀၃၀)အလိုက် ဆောင်ရွက်မည့် အဓိကကျသောရည်မှန်းချက်များနှင့် အဆိုပြုလုပ်ဆောင်ချက်များကို ရေးဆွဲချမှတ်ထားပါသည်။ အဆိုပါ ပန်းတိုင်ခြောက်ခုမှာ -