ဒီနေ့ခေတ်မှာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို စစ်စတင်တိုက်ခိုက်တယ်ဆိုတာ လွယ်တာမဟုတ်ဘူး။ လွယ်တာမဟုတ်ဘူးဆိုတာ အင်အားကြီးတိုင်း စစ်တိုက်လို့ရတာမဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်ဘက်က စတင်တိုက်ခိုက်တာ မှန်ကြောင်းပြဖို့လိုတယ်။ နိုင်ငံတကာက လက်ခံဖို့လိုတယ်။ လူထုက ကိုယ့်ဘက်ပါဖို့လိုတယ်။ သမိုင်းအထောက်အထား ကျန်ခဲ့ဖို့လိုတယ်။ မဟုတ်ရင် ကျူးကျော်သူ၊ လူဆိုး၊ လူမိုက်နိုင်ငံဖြစ်သွားမှာပေါ့။

မုတ်သုံမိုးက ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း နေ့စဉ်နီးပါးရွာသွန်းလျက်ရှိသည်။ မိုးကြောင့်ပတ်ဝန်းကျင်သည် စိမ်းစိုလန်းဆန်းနေသည်။ ကျောင်းတက်ကျောင်းဆင်းချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်ပါက ဝန်းကျင်တစ်ခိုသည် ပို၍ စိမ်းမြသစ်လွင်နေတော့သည်။ သည်မြင်ကွင်းကား အခြေခံပညာကျောင်းများဖွင့်လှစ်ချိန် ဇွန်လရောက်လျှင် တွေ့မြင်နေကျမြင်ကွင်းတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ဘယ်သောအခါမျှမရိုးနိုင်ပါပေ။ စိတ်အစဉ်ကို ကြည်နူးချမ်းမြေ့စေသည်။

လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးချိန်မှစ၍ ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည့် ပြည်တွင်းလက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများက နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်ပြီး ပဋိပက္ခများကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးသည်လည်း နှောင့်နှေးနေခဲ့ရပါသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေး မရရှိခြင်းကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများ နောက်ကျခဲ့ရသဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရေးသည် အရေးကြီးသည့်အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက်ရှိသည်။

“ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ၁၁-၅-၂၀၂၅ ရက်နေ့ ည ၈ နာရီမှ ၁၈-၅-၂၀၂၅ ရက်နေ့ ည ၈ နာရီအထိ ရက်သတ္တပတ်အတွင်း ဓာတ်ခွဲနမူနာစုစုပေါင်း ၂၄၆၁ ခုကိုစစ်ဆေးခဲ့ရာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာသစ်တစ်ဦးတွေ့ရှိ” ဆိုတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အသိပေးထုတ်ပြန်ချက်ကို မေလ ၁၉ ရက်နေ့ ည ၈ နာရီမှာ ကြားသိလိုက်ရပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး နှစ်နှစ်ကျော်ကာလမှာ ပထမဆုံးပြန်လည်ကြားသိလိုက်ရတဲ့ ကျန်းမာရေးအချက်ပေးခေါင်းလောင်းထိုးသံဖြစ်ပါတယ်။

အမှိုက်ဆိုသည်မှာ လူတို့ကအသုံးမလို၍ စွန့်လိုက်သောအစအန၊ အညစ်အကြေးများပင်ဖြစ်သည်။ ပတ်ဝန်းကျင်တွင် တွေ့မြင်နေရသော အမှိုက်သရိုက်အများစုတွင် ပလတ်စတစ်ပစ္စည်းအမျိုးမျိုး၊ ကြွပ်ကြွပ်အိတ်များ၊ လူ့အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းအဟောင်းများကများသည်။ ထိုပစ္စည်းတို့သည် တစ်ချိန်က လူတို့၏လက်အတွင်း သို့မဟုတ် အိမ်အတွင်း သို့မဟုတ် မီးဖိုချောင်အတွင်း၌ လှပစွာနေရာယူခဲ့သည့်အရာများဖြစ်သည်။ အသုံးလိုစဉ် ဝယ်ယူအသုံးပြုခဲ့ကြပြီး အသုံးမလိုသည့်အချိန်တွင် အမှိုက်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ စွန့်ပစ်လိုက်ခြင်းခံရသည့် အရာများပင်ဖြစ်သည်။ ကြုံသလိုဖြစ်နေသည့် အမှိုက်များက ရေမြောင်းများအတွင်းရောက်ရှိကာ ရေမြောင်းများ ပိတ်ဆို့စေခြင်း၊ မြစ်များ၊ ချောင်းများ၊ သမုဒ္ဒရာများအတွင်းရောက်ရှိကာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်စေခြင်း စသည့်ဆိုးကျိုးများကို ဖြစ်စေသည်။

ဇွန်လ ၂၆ ရက်နေ့သည် “အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမူးယစ်ဆေးဝါးအလွဲသုံးမှုနှင့် တရားမဝင်ရောင်းဝယ်မှု တိုက်ဖျက်ရေးနေ့ - International Day Against Drug Abuse and Illicit Trafficking” ဖြစ်သည်။ ဇွန်လ ၂၆ ရက်နေ့ကို သတ်မှတ်ရသည့် သမိုင်းကြောင်းရှိပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံတွင် ပထမဘိန်းစစ်ပွဲဖြစ်ခါနီး ၁၈၃၉ ခုနှစ်မှာ ဥရောပတိုက်သားများဖြစ်ကြသော ပေါ်တူဂီ၊ စပိန်နှင့် ဒတ်ချ်ကုန်သည်များက တရုတ်နိုင်ငံကို ဘိန်းများရောင်းချရန်အတွက် ဂွမ်ဒုန်းပြည်နယ် ဟူမင်းမြို့သို့ ရောက်လာကြသည်။

မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် စိတ်ကိုပြောင်းလဲစေသော ဆေးဝါးများနှင့် စိတ်ကြွဆေးများ ဖမ်းဆီးရမှုအခြေအနေ နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် စိတ်ကိုပြောင်းလဲစေသောဆေးဝါးများ၊ စိတ်ကြွဆေးများ အများအပြားဖမ်းဆီးရမှုသတင်းများကို နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာများ၌ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ဖတ်ရှုမြင်တွေ့နေရပါသည်။ မူးယစ်တားဆီးကာကွယ်ရေးဗဟိုအဖွဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာအရ နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ မူးယစ်ဆေးဝါးအမှုပေါင်း ၅၅၉၃ မှု၊ တရားခံ ၇၈၂၈ ဦးနှင့် စုစုပေါင်းတန်ဖိုးငွေကျပ် ၉၉၈ ဒသမ ၆၀၄ ဘီလီယံကျော် (အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်း ၂၉၉ ဒသမ ၈၈၁) တန်ဖိုးခန့် ဖမ်းဆီးရမိပါသည်။

ယနေ့လူငယ် နောင်ဝယ်လူကြီးဟူသည့် ဆိုရိုးစကားအတိုင်း နောင်တစ်ချိန်တွင် တိုင်းပြည်၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့အတွက် အနာဂတ်နိုင်ငံတော်ကို ယနေ့လူငယ်များ၏လက်ထဲသို့ လွှဲပြောင်းတာဝန်ပေးအပ်ရမည်ဖြစ်သည်။ လူငယ်များက ကလေးဘဝမှသည် လူငယ်၊ လူကြီး အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိကြရသည်ဖြစ်ရာ ကလေးဘဝမှပင် စတင်၍ ထူးချွန်ထက်မြက်သည့် နိုင်ငံ့သား ကောင်းရတနာများ လူကောင်း၊ လူတော်လေးများဖြစ်အောင် ပြုစုပျိုးထောင် မွေးထုတ်ပေးကြရန် တာဝန်ရှိပါသည်။ ထိုတာဝန်သည် နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံသားအားလုံး၊ မိဘများနှင့် လူမှုအဖွဲ့အစည်းအားလုံးအပေါ်တွင် ကျရောက်လျက်ရှိပါသည်။

နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးမှာ အမြဲတမ်းရန်သူ၊ အမြဲတမ်းမိတ်ဆွေဆိုတာ မရှိဆိုသလို နိုင်ငံရေးမှာလည်း ထိုနည်းတူတူ၊ ရန်သူမိတ်ဆွေဆိုတာ ခဏတာပါ။ နိုင်ငံတကာအရေး၊ နိုင်ငံရေးတွေမှာ ထိုသဘောတရားက အတူတူပါ။ အကျိုးစီးပွားချင်းမတူကြခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။

စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတက္ကသိုလ်များအပါအဝင် နိုင်ငံတကာ ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်များ (World-Class Top Universities) ကမ္ဘာကျော်ဖြစ်နေရခြင်း နောက်အကြောင်းရင်းတစ်ခုမှာ -