အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု (UAE) မှာ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်ရာကနေ အခက်အခဲတွေ အများကြီးကြုံတွေ့ရပြီး သက်ဆိုင်ရာကို အကူအညီတောင်းခံလာတဲ့ မြန်မာအမျိုးသမီး ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားငါးဦးက ပြီးခဲ့တဲ့ဧပြီလကုန်ပိုင်းမှာ ဒူဘိုင်းမြို့မှာရှိတဲ့ မြန်မာကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးရဲ့ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးမှုနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့ပါတယ်။

ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာခြင်းကြောင့် ဘေးအန္တရာယ်မျိုးစုံ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်ကို သတင်းမီဒီယာအစုံမှ သိရှိတွေ့မြင်နေကြရသည်။ ကမ္ဘာမြေပေါ်တွင် ငလျင်လှုပ်ခြင်း၊ မီးတောင်ပေါက်ကွဲခြင်း၊ မြေပြိုခြင်း၊ မိုးကြိုးပစ်ခြင်း၊ မိုးခေါင်ခြင်း၊ တိရစ္ဆာန်များ သေကျေပျက်စီးခြင်းစသည်တို့ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသကဲ့သို့ မိုးသည်းထန်ခြင်း၊ ရေကြီးခြင်း၊ ဆူနာမီရေလှိုင်းရိုက်ခတ်ခြင်း၊ ရေခဲတောင်များ အရည်ပျော်ခြင်းကြောင့် ပင်လယ်ရေမြင့်တက်ခြင်း၊ ရေနေသတ္တဝါများ သေကျေပျက်စီးခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။ လေမုန်တိုင်းများ အရှိန်ပြင်းစွာ မကြာခဏတိုက်ခတ်မှုကြောင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြားတွင် ဘေးဒုက္ခကြုံတွေ့နေရသည်။ အလွန်ပူပြင်းသောအခါ လေထုမငြိမ်မသက်ဖြစ်ခြင်း၊ မုတ်သုံလေမဝင်ရောက်မီကာလအတွင်း အရှေ့မြောက်မှလာသည့်လေတို့သည် မျက်နှာချင်းဆိုင်တိုက်ခတ်မှုကြောင့် လေကြောင်းနှစ်ခုဆုံတွေ့သည့် နေရာအနီးတစ်ဝိုက်တွင် လေထုမငြိမ်မသက်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် လေများအပေါ်သို့ ထိုးတက်ရာမှ မိုးတိမ်တောင်ကြီးများ တန်းစီဖြစ်ပေါ်ပြီး တိမ်တိုက်ကြီးများအတွင်း လေထုနှင့် မိုးရေပေါက်တို့ ပွတ်တိုက်မှုများဖြစ်ပေါ်ကာ တည်ငြိမ်လျှပ်စီးများ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။

မြန်မာတို့၏ ဆယ့်နှစ်လရာသီတွင် ကဆုန်လသည် ဒုတိယမြောက်လဖြစ်သည်။ ကဆုန်လ၏ သဘာဝအလှတို့ကား စာဖွဲ့မကုန်နိုင်ပါချေ။ မိုးရနံ့နှင့်အတူ ဖူးပွင့်လာသော စံကားဝါပန်းကလေးများ၏ မွှေးရနံ့လေးများသည် ရင်ကိုအေးမြစေပါသည်။ ကဆုန်လတွင်ကျင်းပသည့် ညောင်ရေသွန်းပွဲတော်သည် စည်ကားသိုက်မြိုက်လှသော ပွဲတော်တစ်ခုဖြစ်သည်။

“ယေဓမ္မာ= အကျိုးတရား ဟူသမျှသည်၊ ဟေတုပ္ပဘဝါ-အကြောင်းတရားက အစပြုသည်ဟု၊ တေသံဟေတုံတထာဂတာ= ဆရာကအကြောင်းရင်းသဘောကို ဟောကြား၏။ အကြောင်းကြောင့် အကျိုးဖြစ်သော တရားကိုပြပါ၏”

“လွယ်မိုင်းတောင်”သည် မဲနယ်တောင်ကြောတွင်တည်ရှိ၏။ ၈၂၆၃ ပေမြင့်၏။ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ပေ ၈၀၀၀ ကျော်မြင့်သော တောင်တန်းဖြစ်သည်နှင့်အညီ မြူခိုးတွေ၊ နှင်းဝေဝေတွေ အမြဲမှိုင်းဝေအုပ်ဆိုင်း အလှဆင်နေတတ်သည်။ ဤတောင်ထိပ်၌ ဆောင်းတွင်းကာလတွင် တောင်ဇလပ်နီနီများလည်း လှပခမ်းနားစွာပွင့်လေ့ရှိသည်။ တိမ်တွေ အဆုပ်လိုက်အဆုပ်လိုက် ပုံသဏ္ဌာန်မျိုးစုံနှင့် ရွေ့လျားနေသည့် တိမ်ပင်လယ်များက အပြည့်နေရာယူတတ်ပြန်သည်။

လူစိတ်ရှိခြင်း၊ အကြင်နာတရားရှိခြင်းဟာ ဘာကြောင့် ၂၁ ရာစု လူသားဗဟိုပြု ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးရဲ့ အောင်မြင်မှုများမှာ အဓိကသော့ချက်ကျနေရတာလဲ။ Anthony Howard ရေးတဲ့ စာအုပ်ခေါင်းစဉ်ကို တွေ့လိုက်ပြီးနောက် ခေါင်းထဲတွေးစရာတွေ ဝင်လာပြီပေါ့။ ဘာတဲ့ “လူသားဗဟိုပြု ခေါင်းဆောင်မှုပညာ” ဆိုလားပဲ။

ဆီထွက်သီးနှံ (မြေပဲ၊ နှမ်း၊ နေကြာ၊ ဆီမုန်ညင်း၊ ပန်းနှမ်း) များ ပန်းတိုင်အထွက်နှုန်းရရှိရန် ဖျက်ပိုးများ(ပိုးမွှား၊ ရောဂါ၊ ပေါင်း) ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်းများကို စတင်မျိုးစေ့ချချိန်မှစ၍ ရိတ်သိမ်းချိန်တစ်လျှောက်လုံး အချိန်ကိုက်ဆောင်ရွက်သွားရန် အထူးလိုအပ်လှပါသည်။ စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန သီးနှံကာကွယ်ရေးဌာနခွဲအနေဖြင့် ရာသီအလိုက်ကျရောက်တတ်သော ဖျက်ပိုးများကို သီးနှံစိုက်တောင်သူများ သိရှိစေရန်နှင့် ကြိုတင်ကာကွယ်နှိမ်နင်းမှုများ အချိန်မီဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ကြိုတင်သတိပေးချက် (Early warning) များကို တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်များသို့ ထုတ်ပြန်ပေးပို့ခြင်း၊ သီးနှံကာကွယ်ရေးဌာနခွဲဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

နိုင်ငံမှာ စားရေရိက္ခာဖူလုံမှုဟုဆိုရာမှာ စိုက်ပျိုးသီးနှံသာမက မွေးမြူရေး၊ ရေထွက်ကုန် အမယ်စုံဖူလုံနေမှသာ အဓိပ္ပာယ်နဲ့ကိုက်ညီမှာဖြစ်ပါတယ်။ စား၊ ဝတ်၊ နေရေးသုံးဖြာမှာ အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့အပြင် ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်ပြီး ဘေးကင်းတဲ့အစားအသောက်ကို လုံလုံလောက်လောက် မျှမျှတတစားသုံးနိုင်မှလည်း ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ အသက်ရှင်သန်မှာဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့အတွက် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေး (food security) နဲ့ ဘေးကင်းတဲ့အစားအစာ (food safety) ဆိုတာမှာ လူသားအားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်သွားပါတယ်။ မြန်မာလူမျိုးအားလုံးအတွက် ဖူလုံဖို့နဲ့ ဘေးကင်းဖို့ နှစ်ချက်လုံးနဲ့ဆိုင်နေတဲ့အပြင် ပြဿနာရှိနေတဲ့ အစားအစာတစ်ခုကို ညွှန်ပြပါဆိုရင်တော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့အစားအစာမှာ မရှိမဖြစ်ပါဝင်နေတဲ့ စားသုံးဆီကိုသာ တိုက်ရိုက်ညွှန်းရပါလိမ့်မယ်။

စာရေးသူသည် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးနှင့် လူထုဗဟိုပြုစီမံကိန်း အတွေ့အကြုံဖလှယ်ရေး အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများ၊ လေ့လာရေးခရီးစဉ်များအတွက် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ သွားရောက်ခဲ့ဖူးပါသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ၂၆-၁၁-၂၀၂၃ ရက်နေ့မှ ၂-၁၂-၂၀၂၃ ရက်နေ့အထိ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ Sufficiency Economic Philosophy-SEP အစီအစဉ်နှင့် ဆောင်ရွက်ထားသည့် ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးဆိုင်ရာ အကောင်အထည်ဖော်မှုအခြေအနေများကို Theory ပိုင်း လေ့လာခြင်း၊ ကျေးရွာနှစ်ရွာကို လက်တွေ့ကွင်းဆင်းလေ့လာခြင်းတို့ကို “ထိုင်းနိုင်ငံ လူထုဖွံ့ဖြိုးရေးဌာန၏ မဲခေါင်-လန်ချန်းအထူးရန်ပုံငွေ”မှ ထောက်ပံ့ငွေဖြင့် ကျခံကာ ဖိတ်ကြားချက်အရ သွားရောက်ခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါထောက်ပံ့ငွေဖြင့်ပင် ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးဆိုင်ရာ စီမံကိန်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ထားသည့် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ လန်ချန်း-မဲခေါင်စီမံကိန်းမြို့များရှိ ဆင်းရဲမှုလျှော့ချရေးကျေးရွာများသို့ လေ့လာရေးအစီအစဉ်ဖြင့် ၃-၁၂-၂၀၂၃ရက်နေ့မှ ၁၀-၁၂-၂၀၂၃ ရက်နေ့အထိ သွားရောက်ခဲ့ပါသည်။

ရောင်းချရန်ပဋိညာဉ် (သို့မဟုတ်) စရန်ပေးစာချုပ်ဆိုသည်မှာ ရောင်းသူနှင့် ဝယ်သူကြားတွင် ရောင်းသူက ဝယ်သူအား ပစ္စည်းရောင်းချရန် သဘောတူညီချက်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။