နာမည်ကြီးတဲ့ခေါင်းဆောင်တွေက သူတို့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့စွမ်းရည်တွေကြောင့် အလွန်ကြီးကျယ်တဲ့ အလုပ်တွေကို အောင်မြင်အောင် ဆောင် ရွက်နိုင်တယ်လို့ ကျွန်တော် အစကထင်ခဲ့မိပါတယ်။ လူတွေဆီက အထောက်အကူရသည်ဖြစ်စေ၊ မရသည်ဖြစ်စေ ရာဇဝင်မှာ နာမည်ကြီးတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေက အောင်မြင်မှုတွေကို စွမ်းဆောင်နိုင် ခဲ့တယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ခဲ့မိပါတယ်။ တကယ်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ရာဇဝင်မှာ နာမည်ကြီးခဲ့တဲ့ ဂျူးလီးယက်ဆီဇာ (Julious Ceasar)၊ အေဗရာဟင်လင်ကွန်း (Abraham Lincoln)၊ ဝင်စတန်ချာချီ (Winston Churchill)စတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေကအစကြီးရဲ့ အကူအညီ၊ အထောက်အပံ့ကြောင့် အောင်မြင်မှုတွေရခဲ့ကြတာ ပါ။ လူတွေရဲ့ အထောက်အကူတွေမရခဲ့ရင် အောင်မြင်တဲ့ခေါင်းဆောင် တွေဖြစ်လာဖို့ မလွယ်ပါ။

(၁) ကုန်းဘောင်ခေတ် မြန်မာ့ကြေးနန်းမီဒီယာခေတ်၌ “ ငါမကောင်း၊ ငါ့အကြောင်းရေးကြပါ၊ ငါ့မိဖုရား မကောင်းလျှင် ငါ့မိဖုရားအကြောင်းရေးကြပါ၊ သတင်းစာဆရာတွေ ငါ့နန်းတော်၌ အတားအဆီး မရှိ ဝင်ကြစေ၊ ထွက်ကြစေ ”။ မင်းတုန်းမင်းကြီး (၁၁၇၆-၁၂၄၀)၊ (မြနန်း စံကျော်၊ ရွှေနန်းတော်၊ ကုန်းဘောင်ခေတ် မြန်မာ့သမိုင်း) မင်းတုန်းမင်းကြီးသည် ၁၈၇၅ ခုနှစ် မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့မှစတင်ပြီး ရတနာပုံနေပြည်တော် သတင်းစာကို ထုတ်ဝေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးကိုအကောင်အထည်ဖော်ဆဲ ကာလဖြစ်သည်နှင့်အညီ စိန်ခေါ်မှုများသည် ကြောက်ခမန်းလိလိ များပြားလှပေ၏။ ပြဿနာ များသည် တစ်ခုရှင်းနိုင်လျှင် နှစ်ခုပေါ် လာသကဲ့သို့ တစ်ခုမရှင်းနိုင်ပါက သုံးခုဖြစ်သွားတတ်သော သဘောရှိရာ နိုင်ငံတည်ဆောက် ရေးကို ဦးဆောင် ဦးရွက်ပြုကြရသော ခေါင်းဆောင်များ၏တာဝန် သည် လွယ်ကူလှသည် မဟုတ်ပါ။

ပစ္စက္ခမိမိတို့ကြုံတွေ့နေရသည့်စာသင်ကျောင်းနှင့် နိုင်ငံပိုင်အဆောက်အအုံများကို ပစ်မှတ် ထား၍ ဗုံးခွဲမီးရှို့ခြင်း၊ လုံခြုံရေးအဖွဲ့ဝင်များနှင့် ပြိုင်ဘက်ပါတီဝင်များ၊ ရပ်/ကျေးအုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့ဝင်များအား စနစ်တကျပစ်မှတ်ထား လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ Non CDM ဝန်ထမ်း များ၊ အမျိုးသားရေးအင်အားစုများ၊ ငြိမ်းချမ်းစွာပညာသင်ကြားနေသော ကျောင်းသားလူငယ်များနှင့် အပြစ်မဲ့ပြည်သူများအား သူလျှို ဒလန်များဟု စွပ်စွဲ၍ ခြိမ်းခြောက်သတ်ဖြတ်ခြင်း စသည့် ဖြစ်စဉ်များသည် နိုင်ငံသမိုင်းတွင် မကြုံဖူးသော အလွန်စက်ဆုပ်ရွံရှာဖွယ် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ် များဟု ဆိုရပေမည်။ ထိုအကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်ကို ထောက်ခံသူ၊ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသူများထဲတွင် အမျိုးသမီးငယ်များပင် ပါဝင်နေသည်မှာ အံ့သြတုန်လှုပ်ဖွယ်ဖြစ်သည်။

“ကြီးမြန်သစ်ပင်စိုက်ပျိုးလျှင် စွမ်းအင်လည်းရ ပြည်လည်းလှ”၊ “သစ်တောသစ်ပင် ဒို့ချစ်ခင် အစဉ်စိုက်ပျိုး အလှတိုး”၊ “သစ်ပင်စိုက်ပါ ဒို့ကမ္ဘာ သာယာလှပ စိမ်းမြမြ” စသည့် စာသား ဆောင်ပုဒ်များကို သတင်းစာများမှာ အမြဲလိုလို ဖတ်ရှုနေရပေမယ့် ဖတ်ပြီး မေ့သွားတာက ခပ်များများ။ ကျွန်တော်တို့လူသားတွေဟာ တစ်ခါတစ်ခါ တချို့ကိစ္စတွေကို ကိုယ်နှင့်မဆိုင်ဟု ထင်ကာ မေ့မေ့ပျောက်ပျောက်နေလိုက်ကြသည်က များသည်။

အကွက်စေ့သော ခရီးစဉ်ဒေသ စီမံ ခန့်ခွဲရေး ဆောင်ရွက်ရန် အင်္ဂါရပ်သည် အဓိက ပါဝင်သင့်သော (6 As) စဉ်းစား ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းထားရမည်ဟု စာအုပ် စာစောင်များက ဆိုပါသည်။ 6 As ဆို သည်မှာ

လူမိုက်များနှင့် မပေါင်းသင်းထိုက် ကြောင်း ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။ အသေဝနာစ ဗာလာနံကိုဟောပြီး ပဏ္ဍိတာနဉ္စ သေဝနာ၊ ပညာရှိများကို မှီဝဲဆည်းကပ်ခြင်းသည် မင်္ဂလာမည်၏ဟု ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ ဘုရားက ဟောပါသည်။

“အလိမ္မာ စာမှာရှိသည်”ဟူ၍ မြန်မာတို့၏ ဆိုရိုးစကားရှိပါသည်။ စာထဲမှာ အလိမ္မာတွေ ရှိနေသည်ဟု ညွှန်ပြပေးနေသော မြန်မမာ့ဆိုရိုး စကား ဖြစ်ပါသည်။

နွေကာလ ဧရာဝတီမြစ်ရေ နည်းချိန်ပင် ဖြစ်သော်လည်းတောင်သူများ သီးနှံစိုက်ပျိုးနိုင်ရန် ရေစုပ်စက်များဖြင့် စုပ်တင်၍ စိုက်ပျိုးရေပေးဝေသော လုပ်ငန်းကို တာဝန်ကျေစွာ လုပ်ဆောင် လျက်ရှိသည်။ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး မင်းဘူးမြို့နယ် ကမ်းနီ ကျေးရွာတွင် ဖြစ်သည်။

“ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွေမှာ စာပေ သင်ကြားနိုင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ပိဋကတ်စာပေကျမ်းဂန် တွေ လုံလုံလောက်လောက်ရှိအောင် အလှူရှင် တွေက လှူဒါန်းကြတာဟာ ပုဂံခေတ်ကတည်းက တွေ့ရတဲ့အစဉ်အလာပဲဆိုတာ သမီးကိုပြောခဲ့ တယ်နော်” “ဟုတ်ကဲ့ပါ”