တကယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (World Health Organization–WHO) တို့ဟာ ဖွားဖက် တော်တွေပါပဲ။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှာ အတူတူ ဖြစ်တည်လာခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် WHO ရယ်လို့ ပေါ်ပေါက်လာတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ WHO ရဲ့ ဝါအရင့်ဆုံးအဖွဲ့ဝင်ထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံလည်းပါပါတယ်။

ကမ္ဘာကြီးက ရွာတစ်ရွာလို ဖြစ်နေပြီ။ နိုင်ငံတွေ၊ တိုင်းပြည်တွေဟာ ဆက်စပ်တည်ရှိနေပြီး ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် သဘာဝဘေးဒဏ်တွေကို အားလုံး အနည်းနဲ့အများ ခံစားကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၊ ဒေသတစ်ခုက သတ်မှတ် စည်းကမ်းတွေမလိုက်နာရင်၊ သစ်တောသစ်ပင်တွေ မထိန်းသိမ်းရင်၊ သစ်တောပြုန်းတီးအောင် လုပ်ရင်၊ ကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှုတွေ ဆိုးရွားစွာ လုပ်ရင်၊ ဓာတုဆေးတွေ အလွန်အကျွံသုံးရင်၊ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုး ဖြစ်တဲ့ သဘာဝဘေးက အဲဒီနိုင်ငံတစ်ခုတည်း ထိခိုက်မှာ မဟုတ်ဘဲ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အနည်းအများသာ ကွာခြားပြီး ထိခိုက်မှာဖြစ်တယ်။

ရာသီဥတုပြောင်းလဲခြင်းကို ယခုအခါ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေကြရာ မြန်မာနိုင်ငံသည်လည်း အပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ မုတ်သုံအဝင်နောက်ကျခြင်း၊ အထွက်စောခြင်း စသည့်ပြောင်းလဲမှုများကြောင့် မုတ်သုံကာလ ရက်သတ္တ သုံးပတ်တာခန့် တိုတောင်းလာသည့်အတွက် မုတ်သုံမိုးကို မှီခိုအားထားရသည့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများကို အခက်တွေ့စေခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင် ဆိုးရွားပြင်းထန်သော ရာသီဥတု အစွန်း ရောက်ဖြစ်စဉ်များကိုလည်း ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရပါသည်။

အားမာန်သုံး၍ ပြေးလွှား၊ လုယက်ယှဉ်ပြိုင် ကစားရသည့် ဘောလုံး၊ ဘတ်စကက်ဘောကစား နည်းမျိုးကဲ့သို့ ကစားပွဲများတွင် ထိခိုက်ကြ၊ နာကျင် ကြပါသည်။ ထို့အတူ တမင်သက်သက်တိုက်ခိုက် ခြင်းမျိုး၊ ကိုယ်နှုတ်အမူအရာဖြင့် စော်ကားခြင်းမျိုး လည်း ခံရတတ်ပါသည်။ မောပန်းပြီး ဒေါသ ထွက်လွယ်သည့်အချိန်မျိုးမှာ သည်းခံမှုကင်းကာ ပြန်လည်တုံ့ပြန်ခဲ့လျှင် ပြစ်ဒဏ်ပေးခံရပါမည်။ တုံ့ပြန်မှုအားကြီးလျှင် ပြိုင်ပွဲကထွက်ရပါလိမ့်မည်။ ထိုသို့မဖြစ်ရန် မိမိပြိုင်ဘက်ကို သည်းခံရသလို ကိုယ့်ကစားဖော်၏ အားနည်းချက်ကြောင့် အသင်း ရှုံးခဲ့လျှင် (သို့မဟုတ်) ပြစ်ဒဏ်ခံရလျှင်လည်း အပြစ် တင်မည့်အစား အားပေးရပါသည်။

ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုမ္ပဏီများ ညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနအနေဖြင့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ ပိုမိုဝင်ရောက်လာစေရန်နှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေချောမွေ့ စွာဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်သောဝန်ဆောင်မှုများ ပေးစွမ်းနိုင်ရန် စဉ်ဆက်မပြတ် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများတွင် တိုင်းပြည်၏အကောင်းအဆိုးသည် နိုင်ငံရေးသမားများ၏ လက်ထဲတွင်ရှိသည်။

ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်မှာ ယူကရိန်းကို မြှောက်ပေး၊ sanctions ပေါင်းစုံ အထောက်အပံ့မျိုးစုံနဲ့ ကမ္ဘာပတ် အဖော်ညှိ၊ ကမ္ဘာ့ပြဿနာအဖြစ် မရမကဖန်တီးနေတဲ့ အမေရိကန်ကြီးဟာ မြန်မာနိုင်ငံဘက် တစ်မျိုးတစ်ဖုံနဲ့ လှည့်လာပြန်ပါပြီ။

နိုင်ငံပိုင်မြန်မာ့ရုပ်မြင်သံကြား၊ မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား၊နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာများတွင် ပြီးခဲ့သည့် ရက်သတ္တတစ်ပတ်ကျော်ခန့်မှစ၍ အသိပေးကြေညာချက်တစ်ခုကို သတိပြုမိ နေပါသည်။ “မိဘပြည်သူများသို့ အသိပေးကြေညာခြင်း” ဆိုသည့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာချက်ပင်ဖြစ်သည်။ယင်းကြေညာချက်ကို ထဲထဲဝင်ဝင် ဖတ်ရှုလျှင်တော့ ကြေညာချက်၏ ရည်ရွယ်ချက်ကိုသိရှိနားလည်နိုင်ပေမည်။ တချို့ကမျက်လုံးစိမ်းနှင့်ကြည့်သော် အမြင်စိမ်းစိမ်းဖြင့်မြင်ပြီး တလွဲအသိများဖြင့် မလိုအပ်ဘဲ လွတ်လပ်စွာသွားလာနေထိုင်မှုကို ကန့်သတ်သည်ဟုထင်နိုင်သည်။

အားမာန်သုံး၍ ပြေးလွှား၊ လုယက်ယှဉ်ပြိုင် ကစားရသည့် ဘောလုံး၊ ဘတ်စကက်ဘောကစား နည်းမျိုးကဲ့သို့ ကစားပွဲများတွင် ထိခိုက်ကြ၊ နာကျင်ကြပါသည်။ ထို့အတူ တမင်သက်သက် တိုက်ခိုက်ခြင်းမျိုး၊ ကိုယ်နှုတ်အမူအရာဖြင့် စော်ကားခြင်းမျိုးလည်း ခံရတတ်ပါသည်။ မောပန်းပြီး ဒေါသထွက်လွယ်သည့်အချိန်မျိုးမှာ သည်းခံမှုကင်းကာ ပြန်လည်တုံ့ပြန်ခဲ့လျှင် ပြစ်ဒဏ်ပေးခံရပါမည်။ တုံ့ပြန်မှုအားကြီးလျှင် ပြိုင်ပွဲကထွက်ရပါလိမ့်မည်။ ထိုသို့မဖြစ်ရန် မိမိပြိုင်ဘက်ကို သည်းခံရသလို ကိုယ့်ကစားဖော်၏ အားနည်းချက်ကြောင့် အသင်း ရှုံးခဲ့လျှင် (သို့မဟုတ်) ပြစ်ဒဏ်ခံရလျှင်လည်း အပြစ် တင်မည့်အစား အားပေးရပါသည်။

ကျွန်တော့်ဘဝမှာ နေရာဒေသတစ်ခုကို နှစ်ကြိမ်နှစ်ခါ ပြန်လည်၍ ရောက်တာမျိုး ကြုံရတတ်ပါသည်။ နတလ ဝန်ထမ်းအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည့် ၂၃ နှစ်တာကာလအတွင်းမှာလည်း နှစ်ကြိမ်နှစ်ခေါက် ပြန်လည်ရောက်ခဲ့သည့် မြို့ရွာဒေသများ ရှိခဲ့ပါသည်။