လူ့သဘာဝအရ စိတ်ခံစားမှုသည် အလွယ်တကူ ဖြစ်နိုင်သော်လည်း ဆင်ခြင်စဉ်းစားရန်အတွက်မှာမူ အလေ့အထလည်း ရှိပါမှ၊ ဆင်ခြင်စဉ်းစားနိုင်သည့် ဉာဏ်အရည်အသွေးလည်း ရှိပါမှ ဖြစ်နိုင်သည်။ သို့ဖြစ်သည့်အတွက် လူအများစုမှာ စိတ်ခံစားမှုကိုသာ ဦးစားပေးတတ်ကြသည်။ နောက်ထပ် လူ့သဘာဝတစ်ခုမှာ ကောင်းသတင်းထက် ဆိုးသတင်းကို လည်းကောင်း၊ အပြုအဖြစ်သတင်းထက် အပျက်အဖျက် သတင်းကိုလည်းကောင်း ပို၍စိတ်ဝင်စားတတ်ကြခြင်းဖြစ် သည်။ နောက်ထပ် လူ့သဘာဝတစ်ခုမှာ အမှားတစ်ခုကို အမှန် အဖြစ် အကြိမ်ကြိမ်အထပ်ထပ် ကြားသိလာရသည်နှင့်အမျှ အမှန်ဟူ၍ လက်ခံလာတတ်ကြခြင်းဖြစ်သည်။
ဝန်ထမ်းနှင့် စည်းကမ်း
နိုင်ငံတော်ယန္တရားရပ်ဆိုင်းသွားခဲ့လျှင် ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်သနည်း။ အကျဉ်းဆုံးဖြေရလျှင် တိုင်းပြည်ပျက်စီးသွားလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု ပျက်ပြားခြင်း၊ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသား တို့၏ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်များ လုံခြုံမှုပျက်ပြားခြင်း၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပညာရေး စသည့် ကဏ္ဍအသီးသီးတို့ ပြိုကွဲပျက်စီးခြင်းတို့ အပါအဝင် ဖြစ်ပေါ်လာမည့် အနိဋ္ဌာရုံများစွာတို့မှာ ရေးပြ၍ မကုန်နိုင်ဖွယ်ရှိလိမ့်မည်။ ။
စည်းကမ်းနှင့် လူ့ဘောင်
စိတ်ကောင်းရှိဖို့က ပထမ၊ ဝိနည်းလေးစားဖို့ကဒုတိယ၊ ကျန်းမာဖို့က တတိယ၊ သန့်ရှင်းဖို့က စတုတ္ထ၊ အဝတ်အစားဝတ်တတ်ဖို့က ပဉ္စမ၊ အနေအထိုင်တတ်ဖို့က ဆဋ္ဌမ၊ အပြောအဆိုတတ်ဖို့က သတ္တမ၊ အသွားအလာတတ်ဖို့က အဋ္ဌမ၊ စည်းကမ်းလိုက်နာဖို့က နဝမ၊ စာတတ်ဖို့က ဒသမဟူသော ဩဝါဒလမ်းစဉ် (၁၀) ချက်ကို အမရပူရမြို့ မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းတိုက်ရှိ တပည့်သား သံဃာများ လိုက်နာကြရန် ကျေးဇူးတော်ရှင် ဆရာတော်ကြီး အရှင်ဇနကာဘိဝံသက ချမှတ်ခဲ့ရာ ယနေ့တိုင် တပည့်သားသံဃာအဆက်ဆက်တို့က လိုက်နာကျင့်သုံးခဲ့သည့်အတွက် မဟာဂန္ဓာရုံကျောင်းသည် ပြည်တွင်းမှာသာမက ပြည်ပသို့တိုင်အောင် ထင်ရှားကျော်ကြားသည်။
တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှုသည် ပြည်ထောင်စု၏ အသက်သွေးကြော
ကမ္ဘာပေါ်တွင် နိုင်ငံဟုဆိုသည်နှင့် အင်္ဂါရပ် (၄) ပါးနှင့် ပြည့်စုံဖို့ လိုသည်ဟု သတ်မှတ်ထားကြသည်။ ယင်းတို့မှာ ပိုင်နက်နယ်မြေ၊ လူဦးရေ၊ အစိုးရနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်စိုးမှုတို့ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ အင်္ဂါရပ် (၄) ပါးကို နိုင်ငံ၏ ဥပဓိရုပ်ဟုလည်းဆိုကြပြီး တစ်ပါးပါးချွတ်ယွင်းပါက နိုင်ငံဟုဆို၍ မရနိုင်တော့။ တစ်ဖန် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးတို့၏ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံမျ
နစ်ကိုတင်း သုံးစွဲမှုနှင့် ကိုဗစ်-၁၉
မြန်မာနိုင်ငံတွင် အခြေခံပညာကျောင်းသားအရွယ် လူငယ်များအတွင်း ဆေးလိပ်နှင့် ဆေးရွက်ကြီးသုံးစွဲမှု မြင့်တက်နေကြောင်း လွန်ခဲ့သည့် နှစ်အနည်းငယ်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်တမ်းတစ်ရပ်က ဆိုသည်။ စီးကရက်၊ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ ဆေးရွက်ကြီးပါသည့် ကွမ်းစားခြင်း၊ ဆေးရွက်ကြီးငုံခြင်း စသည့်အမူအကျင့်အားလုံးမှာ ဆေးရွက်ကြီးတွင် ပါဝင်သည့် နစ်ကိုတင်းဓာတ်ကို စွဲလမ်းမှုကြောင့်ပင်ဖြစ်သည်။
အစိုးရိမ်လွန်စရာမရှိ သတိကြီးစွာဖြင့်...
ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးများကို မြန်မာနိုင်ငံတွင်း၌ စတင် ထိုးနှံနေပြီဖြစ်သည်။ အခြားသော ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများကဲ့သို့ပင် လက်ဝယ်ရရှိထားသော ကာကွယ်ဆေးနှင့် ထိုးနှံရန်လိုအပ်သည့် လူအရေအတွက် မမျှမတဖြစ်နေသည့်အတွက် မည်သို့သောသူများကို ပထမဆုံး စတင်ထိုးနှံမည် ထို့နောက် မည်သူတို့ကို ဆက်လက် ထိုးနှံမည် စသည့် ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံရေး ဦးစားပေးအစီအစဉ်များ ရေးဆွဲကာ အကောင်အထည်ဖော်နေခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
ပြည်ထောင်စုညီညွတ်မှု အင်အားမှသည် ...
လွတ်လပ်ရေးရပြီးသည့်နောက် မြန်မာနိုင်ငံကို မည်သို့ထူထောင် ကြမလဲဆိုသည်နှင့် ပတ်သက်၍ အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဦးအောင်ဆန်းက “စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို စုပေါင်းပြီး စနစ်တကျ စီစဉ်နိုင်မယ့် ပြည်ထောင်စုမျိုးဖြစ်ရလိမ့်မယ်။ ဒါမှ လူမျိုးအားလုံး တိုင်းသူပြည်သား အများဆုံး တိုးတက်မှုကို လုပ်နိုင်မှာပဲ။ ပေါင်းတယ် ဆိုတာ အချင်းချင်း ကောင်းကျိုးရှိအောင် ပေါင်းကြတာဖြစ်ပြီး ဆိုးကျိုး ရှိအောင် ပေါင်းတာမျိုး ဘယ်နည်းနဲ့မှ မဖြစ်နိုင်ဘူး။” ဟု ၁၉၄၇ခုနှစ် မေလ ၁၉ ရက် ဖဆပလ ပဏာမပြင်ဆင်မှု ညီလာခံတွင် မိန့်ကြားခဲ့ ဖူးသည်။
ကိုဗစ်ကာလ သံဝေဂဖြင့်
ရုတ်ခြည်းပေါ်ပေါက်လာသည့် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးနှင့် ကပ်ရောဂါတစ်ခုကြောင့် လူတို့၏ ပုံမှန်အနေအထိုင်၊ အပြုအမူတို့ ပြောင်းလဲ သွားကြကာ လူမှုဘဝနေထိုင်မှုပုံစံသစ်အဖြစ် ပြောင်းလဲလာ ခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါက်ခဲ့ပြီ။
ကပ်ရောဂါကို တစ်ဆင့်ချင်းကာကွယ်နိုင်တော့မည်
နှစ်ဦးကာလအတွက် သတင်းကောင်းမှာ ယနေ့ဆိုလျှင် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ကာကွယ်ဆေး တစ်သန်းခွဲရောက်ရှိလာမည် ဖြစ်ပါသည်။ လူတစ်ဦးအတွက် ဆေးနှစ်ကြိမ်ထိုးရမည်ဖြစ်သောကြောင့် လူခုနစ်သိန်းခွဲကို စတင်ထိုးနှံပေးနိုင်တော့မည်ဟု သိရပါသည်။
ကာကွယ်ဆေး ထုတ်လုပ်နိုင်မှုနှင့် ထိုးရန် လိုအပ်သည့် အရေအတွက်မှာ မမျှမတ ဖြစ်နေသောကြောင့် လူတိုင်းကို တစ်ခါတည်း ထိုးနိုင်ဦးမည် မဟုတ်ဘဲ၊ နိုင်ငံတိုင်းတွင် ဦးစားပေးအစီအစဉ်များ ရေးဆွဲကာ အလှည့်ကျစနစ်ကို စီစဉ်နေရပါသည်။
ညီညွတ်ရေးသဘောထားနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး
“သမဂ္ဂါနံ တပေါ သုခေါ”
မြတ်စွာဘုရားက ဟောကြားတော်မူခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ညီညွတ်ခြင်းသည် ချမ်းသာခြင်းအကြောင်း ဖြစ်သည် ဟူ၏။