မြန်မာပြည်တစ်ဝန်းမှ ကျောင်သား ကျောင်းသူများ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲကြီး ယနေ့စတင်ဖြေဆိုကြပြီ ဖြစ်သည်။ အခြေခံပညာအဆင့်ကို အပြီးသတ် ဖြတ်ကျော်ရန်အတွက် ရုန်းကန်ကြိုးစားနေကြသော ကျောင်းသား ကျောင်းသူများအားလုံး စာမေးပွဲကို အောင်မြင်ချောမွေ့စွာ ဖြေဆိုနိုင်ကြပါစေဟု ဆုမွန်ကောင်း တောင်းအပ်ပါသည်။

ချမ်းသာသူက ချမ်းသာဂုဏ်မောက်ပြီဆိုလျှင် ချမ်းသာမာန်တက် မာနဖက်လာလေ့ရှိ၏။ ထိုသူသည် ဤလောကကြီး၌ ချမ်းသာမာန် မတက်ပါဘဲ သူ့ထက် များစွာချမ်းသာသောသူတွေ များစွာ များစွာရှိသည်ကို သတိမပြုမိချေ။ ဤသည်ကိုပင် အဝိဇ္ဇာဟု ခေါ်၏။ အမှန်ကို မမြင်နိုင်။ မာန်မာနတက်လွန်းသည့်အခါ ဂုဏ်မောက်မာနေသည့်အခါ အမှန်ကို မမြင်တတ်တော့။ ငြင်းပယ်လို့မရနိုင်အောင် သိသာထင်ရှားလွန်းသော အမှန် တရားကိုပင် အဝိဇ္ဇာ အမိုက်မှောင်က ဖုံးကွယ်ထားတတ်သော ကြောင့် ဖြစ်ပေသည်။ ။

လတ်တလော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါ (COVID-19) နှင့် စပ်လျဉ်း၍ ကမ္ဘာ တစ်ဝန်း ရောဂါကူးစက်ဖြစ်ပွားသည့် နိုင်ငံများ တစ်နိုင်ငံပြီး တစ်နိုင်ငံဆိုသလို ဆက်တိုက် များပြားလာနေသည်။ နိုင်ငံပြင်ပမှ ရောဂါကူးစက်ဝင်ရောက်လာခြင်း၊ နိုင်ငံအတွင်း၌လည်း ဆက်လက် ကူးစက်ပြန့်ပွားခြင်း နည်းလမ်းများဖြင့် ရောဂါကူးစက်ပြန့်ပွားမှု အခြေအနေများ ဖြစ်ပေါ်နေရာ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ကြီးက ကူးစက်ပြန့်ပွားနိုင်မှု (Risk Assessment) အလွန်မြင့်မားသည့် အဆင့် (Very High) အဖြစ် တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ထားပြီဖြစ်သည်။

ရန်ကုန်မြို့ ပန်းဘဲတန်းမြို့နယ် ၃၁ လမ်းနှင့် ၃၂ လမ်းကြား (အောက်ဘလောက်)တွင် “အားလုံးအတူတကွ ပူးပေါင်းပါဝင်သော လူမှုဝန်းကျင်” အမည်ရှိ ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဖန်တီးပုံဖော်ထား သည့် နောက်ဖေးလမ်းကြားဥယျာဉ်တစ်ခုကို ဖွင့်လှစ်လိုက်ရာ ရန်ကုန်မြို့တွင် နောက်ဖေးလမ်းကြားဥယျာဉ် စုစုပေါင်း ၁၁ ခု ရှိလာပြီဖြစ်သည်။ ယင်းသည် ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ၊ ဒို့အိမ်အဖွဲ့၊ ရပ်ကွက်နေပြည်သူများ၊ စေတနာ့ဝန်ထမ်း လုပ်အားပေးသူ များနှင့် အလှူရှင်တို့၏ပူးပေါင်းအကောင် အထည် ဖော်မှုများမှ ပေါ်ထွက်လာသည့် ရလဒ်များပင်ဖြစ်သည်။

တရားမဝင် သစ်ဖမ်းဆီးမှုများကို သတင်းများ၌ နေ့စဉ်လိုလို တွေ့ရှိနေရသည်။ သစ်မှောင်ခိုလုပ်ငန်းသည် အကျိုးအမြတ်များသည့် လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည့်အလျောက် သစ်မှောင်ခို ခုတ်လှဲ၊ ခွဲစိတ်၊ သယ်ယူ ရောင်းဝယ်မှုများကို အထက်၊ အောက် မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြား၌ ဖမ်းမိနေခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

တပေါင်းသည် မြန်မာပြက္ခဒိန်တွင် ဆယ့်နှစ်လမြောက် နောက်ဆုံးလဖြစ်သည်။ မြန်မာသက္ကရာဇ်အရ နှစ်တစ်နှစ် ကုန်ဆုံးတော့မည့် အခါသမယလည်းဖြစ်သည်။ ဆောင်းအကုန် နွေသို့အကူး၊ နေ့တွင်ပူ၍ ညတွင်ချမ်းသည့် ဤကာလမှာ လောကဓာတ်တစ်ခွင်မှာလည်း သာယာလှသည့်အလျောက် တပေါင်းသည် လတကာတို့၏သခင် ဟူ၍လည်း စာဆိုရှိသည်။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) က ဂိမ်းအလွန်အကျွံစွဲလမ်းခြင်း (Gaming Disorder) ကို ရောဂါတစ်ရပ်အဖြစ် ၂၀၁၈ ခုနှစ် အတွင်းက စာရင်းသွင်းခဲ့သည်။ တန်ဆေး လွန်ဘေးဆိုသည့် ဆိုရိုးစကားအတိုင်းပင် ဗီဒီယိုဂိမ်းကစားခြင်းတွင် အကောင်း အဆိုး ဒွန်တွဲနေပြီး အလွန်အကျွံ ကစားမှုများကြောင့် ဆိုးကျိုးများ ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းဖြစ်သည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နွေရာသီရေရှားပါးကျေးရွာများ သောက်သုံးရေ ရရှိရေး လုပ်ငန်းညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်က နေပြည်တော်ရှိ ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဦးစီးဌာန တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ ယင်းအစည်းအဝေးတွင် ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး ဒေါက်တာအောင်သူက “နွေရာသီ ရေရှားပါးမှု ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရာတွင် သောက်သုံးရေဖြန့်ဝေခြင်းကဲ့သို့ လတ်တလော ဆောင်ရွက်မည့် အစီအစဉ်များသာမကကျေးရွာများ၏ ရေရှားပါးရခြင်း အဓိကအကြောင်းရင်းများကို ဖော်ထုတ်ပြီး ဖြေရှင်း နိုင်မည့် ကာလတို၊ ကာလလတ် အစီအမံများကို ရေးဆွဲ၍ စနစ်တကျဆောင်ရွက်ရန်” မှာကြားသွားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင်ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများ ရုံတင်ပြသသည့်လုပ်ငန်းမှာ ၁၉ဝဝ ပြည့်နှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည်ဟု သမိုင်းမှတ်တမ်းများက ဆိုသည်။ ထိုစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံသည် ဗြိတိသျှ လက်အောက်ခံ ကိုလိုနီနယ်ပယ်ဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်တစ်ခုဘဝ ကျရောက်နေရဆဲ ကာလဖြစ်သည့်အလျောက် ရုပ်ရှင်ပြသသည့် လုပ်ငန်းများမှာလည်း အိန္ဒိယမှ ဝင်ရောက်လာ ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ပြသသည့် ဇာတ်ကားများမှာလည်း ဟောလိဝုဒ်မှထုတ်လုပ်သည့် ဇာတ်ကား များဖြစ်ပြီး မြန်မာရုပ်ရှင်ဟူ၍ မပေါ်သေး။