တစ်နာရီမိုင် ၁၀၀ ကျော်နှုန်းတိုက်ခတ်နေသည့် လေပြင်းဒဏ်ကြောင့် ပင်လယ်ထဲကတဝုန်းဝုန်း ရိုက်ခတ်နေသောလှိုင်းသံတွေ၊ တဖြောင်းဖြောင်း ကျိုးကျလဲပြိုနေသော သစ်ပင်သစ်ကိုင်းတွေ၊ မိုးသံလေသံတွေကြားမှာ ကိုယ်ဝန်အရင့်အမာနှင့် မီးမဖွားရသေးသော မိခင်လောင်းတစ်ဦးသည် မည်သည့်အရာကို ဆုတောင်းလိမ့်မည်ထင်ပါသနည်း။ မိမိတို့နေထိုင်လျက်ရှိသည့် အိမ်လေးပြိုလဲ မသွားရေးလား၊ မိမိ၏အသက်အန္တရာယ်မဆုံးရှုံး စေရေးလား၊ သို့တည်းမဟုတ် မွေခါနီးဖွားခါနီး မိမိလွယ်ထားရသော ဝမ်းကြာတိုက်ထဲက သားရတနာ၊ သမီးရတနာလေး ဘေးမသီရန်မခ လူ့လောကကြီးထဲကို ရောက်ရှိလာစေရေးလား၊ ကျွန်တော်ကတော့ တုနှိုင်းမရသည့် မိဘမေတ္တာနှင့်ယှဉ်၍ ထွက်ပေါ်လာသော ဆုတောင်းသံတွေကို ကြားယောင်နေသလိုပင်။

လူတစ်ခုပူမှုရယ်နဲ့ ဆယ်ကုဋေဆိုတဲ့အထဲမှာ အခုနောက်ပိုင်း ကျွန်မတို့လို အိမ်ရှင်မတွေရဲ့ပူမှုက မနက်မိုးလင်းဈေးထဲရောက်ကတည်းက အစပြုတယ်လို့ပဲ ဆိုရမယ်။

နား၊ နှာခေါင်း၊ လည်ချောင်း၊ ဦးခေါင်းနှင့် လည်ပင်းခွဲစိတ်အထူးကုဆေးရုံကြီး (ရန်ကုန်မြို့)သည် ခုတင် ၁၅၀ ဆံ့ အထူးကုသင်ကြားရေးဆေးရုံကြီးတစ်ရုံဖြစ်ပြီး မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးမှ ညွှန်းပို့လာသော နား၊ နှာခေါင်း၊ လည်ချောင်း၊ ဦးခေါင်း၊ လည်ပင်းနှင့် ပတ်သက်သောရောဂါများကို ကုသမှုပေးလျက်ရှိရုံသာမက မွေးရာပါနားမကြားသော ကလေးငယ်များအား နားအကြားအာရုံနှိုးဆွစက် (Cochlear Implant–CI) ခွဲစိတ်တပ်ဆင်ပေးသော အဓိကဆေးရုံကြီးတစ်ရုံလည်းဖြစ်သည်။

ယနေ့ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ဆီးချို၊ သွေးတိုး၊ နှလုံး၊ ကင်ဆာ၊ နာတာရှည်အဆုတ်နှင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းရောဂါများ စသည့် မကူးစက်နိုင်သောရောဂါ (Non-Communicable Diseases)များ ကြောင့် နှစ်စဉ်လူဦးရေ ၄၁ သန်းကျော် အသက်ဆုံးရှုံးနေရပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် သေဆုံးမှုအားလုံး ၏ ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ အချက်အလက်များအရ ဝင်ငွေနည်းပါးသော ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် အသက်(၃၀)နှစ်နှင့် (၇၀)နှစ်ကြား သေဆုံးမှုအားလုံး၏ ၈၆ ရာခိုင်နှုန်းသည် မကူးစက်နိုင်သောရောဂါများကြောင့် အသက်ဆုံးရှုံးနေရကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်လည်း ၂၀၁၈ ခုနှစ်၌ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းများတွင် ဖြစ်ပွားသော သေဆုံးမှု (Hospital Death) စုစုပေါင်း၏ သုံးပုံနှစ်ပုံခန့်သည် မကူးစက်နိုင်သောရောဂါများကြောင့် သေဆုံးနေရကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ မကူးစက်နိုင်သောရောဂါများဖြစ်ပွားရသည့် အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ခုမှာ ဆေးလိပ်နှင့်ဆေးရွက်ကြီးသုံးစွဲခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းသည်ရှောင်လွှဲ၍ရသည့် ရောဂါဖြစ်ပွားစေသောအကြောင်းရင်း တစ်ရပ်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် မေလ ၁၉ ရက်နေ့ ၀၉:၂၅ နာရီ၊ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအတွင်းရေးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်လင်းဒွေးထံမှ တယ်လီဖုန်းဖြင့် ညွှန်ကြားချက်တစ်ခု လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ ၁၀:၀၀ နာရီတွင် နေပြည်တော်လေဆိပ်မှ တပ်မတော်လေယာဉ်တစ်စင်း စစ်တွေသို့ထွက်ခွာမည်၊ ခဏစောင့်ရန် ပြောထားပေးမည်၊ မီအောင်လိုက်သွားပါရန်ဟူ၍……။

မိမိဘဝရဲ့တန်ဖိုးတစ်ခုဟာ ပညာစွမ်းအားအပေါ်မှာသာ မှီတည်ပါတယ်။ တည်ငြိမ်တဲ့ လမ်းကြောင်းတစ်ခုမှာ လျှောက်ချင်ရင် အခြားအရာတွေထက် ပညာကိုသာ ဦးစားပေးရှာဖွေရပါမယ်။ ပညာကသာ ကောင်းတဲ့အလုပ်ကိုရွေးချယ်နိုင်ပြီး အကောင်းဆုံးအကျိုးပြုနိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက် ကောင်းတဲ့ဂုဏ်သတင်းနဲ့အတူ ဘဝရှင်သန်ရပ်တည်မှုအခက်အခဲ‌မရှိ‌အောင် လမ်းပြသည်က ပညာသာလျှင်ဖြစ်ပါတယ်၊၊

“နိုင်ငံနဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ချောက်ထဲတွန်းချမှာက နိုင်ငံသားတွေရဲ့ပညာမဲ့ခြင်းနဲ့ အသိဉာဏ်ခေါင်းပါးခြင်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံကိုမြင့်မားအောင်လုပ်မှာကတော့ နိုင်ငံသားတိုင်းမှာ ပညာဉာဏ်ထွန်းတောက်နေခြင်းပါပဲ”

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဦးတည်ချက်(၁၂)ရပ်အနက် ဦးတည်ချက် ၁(ဃ)သည် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကို ဖော်ပြထားသည် (ပြည်ထောင်စုတစ်ဝန်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်မှု လုံခြုံချောမွေ့စေရေး)။ ထို့အပြင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်က ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် အစည်းအဝေး၌ “စီးပွားရေးကို အထောက်အကူပြုနိုင်တဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်တွေ ကျွန်တော်တို့ရှိဖို့လိုပါတယ်။ လမ်းတွေကောင်းအောင်လုပ်ရပါမယ်။ မဖြစ်မနေ လမ်းတွေကောင်းအောင်လုပ်ရပါမယ်။...လာမယ့်နှစ်မှာ လမ်းတွေကောင်းအောင်လုပ်ဖို့ ကျွန်တော်တို့လျာထားပါတယ်။” ဟူ၍ လမ်းများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အလေးထားပြောကြားသွားခဲ့သည်။ ဤသို့ ညွှန်ကြားခဲ့ခြင်း၏နောက်ကွယ်၌ ဖွံ့ဖြိုးမှုသီအိုရီများရှိသည်ဟုဆိုနိုင်သည်။

ယနေ့ခေတ်သည် ပညာခေတ်ဖြစ်သည်နှင့်အညီ လူငယ်ထုအတွက်ပြိုင်ဆိုင်မှုများ၊ စိန်ခေါ်မှုများက ယခင်ခေတ်များနှင့်မတူ ပို၍ကြီးမားလာသည်။ ကုလသမဂ္ဂကလည်း ကမ္ဘာ့လူဦးရေနေ့ (World Population Day)၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူငယ်များနေ့ (International Youth Day)အခမ်းအနားများတွင် လူငယ်များနှင့်ဆက်စပ်၍ “လူငယ်တွေဟာ မည်သည့်လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာမှ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးအသွင်မဖြစ်စေရေး၊ လူငယ်တွေဟာ အဖိုးထက်ဆုံးရတနာများဖြစ်စေရမည်”

မိဘတိုင်း မိဘတိုင်းသည် မိမိတို့၏သားသမီးများကိုဆင်စီး၍ မြင်းရံသည်ကိုမြင်ချင်ကြသည်။ ဉာဏ်ပညာထူးချွန်ထက်မြက်သည့် သားကောင်းသမီးကောင်းဖြစ်လိုကြသည်။ များသောအားဖြင့် မိဘများသည် မိမိတို့သားသမီးများကို အရည်အချင်းကောင်းများ ရှိနေကြသူများဟုသာ ခံယူထားကြ၏။ ဆန်းစစ်လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းသောကလေးငယ်များသည် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အသိဉာဏ်အဆင့်အတန်း အတန်အသင့်မြင့်မားကြသည်ဟု ဆိုထားသည်။