၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှာ ကျင်းပမယ့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲဟာ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ခိုင်မာစေရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီနဲ့ ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံတဲ့ ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာ အရေးပါတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ရပ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို နိုင်ငံရေးပါးဝသူတိုင်း၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးကို လေ့လာတီးခေါက်မိသူတိုင်း နားလည်သဘောပေါက်ကြပေမယ့် နယ်တစ်နယ် ဓားတစ်စင်း၊ တစ်တောတစ်ကြက်ဖ စစ်ဘုရင်ဝါဒကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ကိုင်စွဲထားပြီး လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို သဘောတွေ့နေကြတဲ့ ပြည်တွင်းတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းအချို့ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံတဲ့သဘောထားတွေကို ထုတ်ဖော်ပြောနေတာ ကြားရပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ သမ္မတကြီးထံ ယခင်နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၊ ယခု နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌက အလျဉ်းသင့်၍ ပါးခဲ့သည့် သဝဏ်လွှာပါအကြောင်းကြားစာမှ အကြောင်းအရာတစ်ခုနှင့်ပတ်သက်ပြီး စဉ်းစားမိတာလေးရှိလာခဲ့သည်။ မြန်မာနှင့် အမေရိကန်တို့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်များတွင် တူညီစွာကြုံခဲ့ရသော နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တစ်ခုနှင့်ပတ်သက်၍ နောက်ဆက်တွဲ စဉ်းစားမိခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၂၀ အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲမှာ သမ္မတကြီးဒေါ်နယ်ထရမ့် ကြုံခဲ့ရသလို ကျွန်တော်တို့မြန်မာနိုင်ငံရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ကြီးမားသည့်မဲမသမာမှု ကြုံခဲ့ရပုံသည် နှိုင်းယှဉ်စရာဖြစ်ခဲ့သည်။

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်“လွတ်လပ်တဲ့ လုပ်ငန်းယန္တရား” လို့ တထစ်ချသတ်မှတ်ထားတဲ့ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ဟာ အခြေအမြစ်မရှိတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေပါတဲ့ အစီရင်ခံစာတစ်စောင်ကို မကြာသေးခင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ တကယ်တော့ အဲဒီကြီးကျယ်ခမ်းနားလေးစားလောက်စရာ အဖွဲ့အစည်းကြီးဟာ အခုအခါ ဘတ်ဂျက်အကြီးအကျယ် ဖြတ်တောက်ခံနေရတာပါ။ သူတို့တစ်တွေ တစ်သွားတည်းသွားနေတဲ့ ခရီးသွားစရိတ်တွေနဲ့ လျှာအရင်းမြက်စရာ ညစာစားပွဲတွေအတွက် ရန်ပုံငွေရဖို့ အသည်းအသန်ရှာဖွေနေကြရပါတယ်။ တစ်ခါတလေလောက်တော့ လူသားတွေရဲ့အကျိုးအတွက် ကိုယ်ကျိုးလေးစွန့်ပြီး ရိုးရိုးတန်းလောက်နဲ့ ခရီးသွားလိုက်ပါဦးလား။ ဒါမျိုးတော့ သူတို့ဗီဇထဲမှာ ပါလာပုံမရပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ “မဟာအန်ကယ်ကြီး” ကနေ အခုလို ဘတ်ဂျက်အကြီးအကျယ် ဖြတ်တောက်ခံရတာ သူတို့တစ်သက်မှာ မကြုံဖူးပါဘူး။

မြန်မာ့ယွန်းထည်လက်မှုပညာခေါ် ပန်းယွန်းသည် လက်မှုပညာချည်းသက်သက်မဟုတ်ဘဲ မြန်မာနိုင်ငံရှိ လူမျိုးများ၏ ပေါင်းစည်းခြင်းအား ဖော်ပြနေခြင်းဖြစ်သည်။ ယွန်းထည်လုပ်ငန်းအတွက် လိုအပ်သော ဝါးများကို ဧရာဝတီမြစ်ညာ ဒေသများမှထုတ်လုပ်ရပြီး ယွန်းထည်တွင် သုတ်လိမ်းရမည့် သစ်စေးသည် ရှမ်းကုန်းမြင့်ဒေသတွင်သာ အများဆုံးထွက်ရှိပါသည်။ ထို့အတူ ယွန်းထည်ဆေးခြယ်ရန်နှင့် တန်ဆာဆင်ရန် လိုအပ်သော ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများသည် ယွန်းထည်ထုတ်လုပ် ရေးလုပ်ငန်းများရှိရာ ပုဂံမြို့တွင် ထွက်ရှိခြင်း မဟုတ်ဘဲ မြန်မာနိုင်ငံဒေသအသီးသီးမှထွက်ရှိကာ ပုဂံသို့ပို့ဆောင်ပြီးမှ ယွန်းထည်များထုတ်လုပ်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပုဂံမြို့ရှိ ယွန်းကောလိပ်သို့ ယွန်းအတတ်ပညာဖလှယ်ရန်လာသော ဂျပန်၊ တရုတ်မှ ယွန်းပညာရှင်များက မြန်မာ့ယွန်းထည်တစ်ခုသည် မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးကို ကိုယ်စားပြုနိုင်သည်ဟု မှတ်ချက်ချသွားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

မြန်မာလူမျိုးတို့သည် ဧည့်ဝတ်ကျေပွန်ကာ သူတထူးအား ယဉ်ကျေးစွာဆက်ဆံတတ်သည့် လူမျိုးများဖြစ်သည်။ မိမိတို့အိမ်သို့ ဧည့်လာလျှင် ကွမ်း၊ ဆေး၊ လက်ဖက်၊ အချိုအချဉ် အစုံအလင်နှင့် ဧည့်ခံလေ့ရှိသလိုပင် မိမိကအခြားတစ်ပါးသို့ ခရီးသွားလျှင်လည်း ကောင်းနိုးရာရာ လက်ဆောင်ပစ္စည်းများအား ယူဆောင်သွားလေ့ရှိသည်။ ရှေးမြန်မာဘုရင်များ လက်ထက်ကတည်းကပင် မိတ်ဖက်နိုင်ငံများနှင့် အပြန်အလှန်ကမ်းလှမ်းသည့် လက်ဆောင်များတွင် တန်ဖိုးကြီးမားမှုရှိသလို နိုင်ငံနှင့်လူမျိုး၏ဂုဏ်ရည်ကို ပြသနိုင်သည့် လက်ဆောင်များပေးလေ့ရှိသည်။

ကျွန်တော်တို့မြန်မာတချို့ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အစွန်းရောက်ခဲ့ကြပြီးပြီ။ ပညာနှင့် သဒ္ဓါနှစ်ဖက်တွင် ဘက်မညီခဲ့ကြ၊ ပညာအားနည်းတော့ သဒ္ဓါပိုခဲ့ကြသည်။ ယုံကြည်မှုအစွန်းရောက်ခဲ့ပြီး အမုန်းနှင့်အချစ်ကို မသဲကွဲ၊ ပုဂ္ဂိုလ်အစွဲလွန်တော့ အမှားကို အမှန်ထင်၊ အမှန်ကို အမှားမြင်၊ အပြစ်မမြင်အကောင်းထင်၍ လိုချင်ပြင်းပြလောဘ၊ ငါမှတစ်ပါး အခြားမရှိမာန၊ အယူမှားဒိဋ္ဌိများအောက်တွင် ဖိစီးမှုတသီတတန်းကြီးနှင့် အပျက်အစီးများအောက် ပြားပြားဝပ်ခဲ့ကြရသည်။