Skip to main content

ဉာဏ်ရည်လည်းရှုံး လူညွန့်တုံး စည်းလုံးတိုက်ပစ် ထိုမူးယစ်

လူငယ်တို့သည် နိုင်ငံ၏အနာဂတ်လူသားရင်းမြစ်များဖြစ်ပေသည်။ အနာဂတ်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးသည် ထိုလူငယ်လူသားရင်းမြစ်များ၏ အစွမ်းကုန်ကြိုးစားအားထုတ်နိုင်မှုအပေါ်တွင် မူတည်သည်။ ထိုမျှအရေးပါသည့် လူငယ်တို့သည် ကျန်းမာသန်စွမ်းသော၊ ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်သော၊ စာရိတ္တမြင့်မားသော လူငယ်များဖြစ်ရန် လိုအပ်လှပါသည်။ လူငယ်များ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ချိုးနှိမ်ဖျက်ဆီးနေသော မိစ္ဆာရန်သူတစ်ပါးမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးအန္တရာယ်ပင်ဖြစ်သည်။ မူးယစ် ဆေးဝါးသုံးစွဲခြင်းသည် မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များမှသည် လူသားအားလုံးကို အဘက်ဘက်မှ နိမ့်ကျပျက်စီးစေသဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ နိုင်ငံအားလုံးက ဝိုင်းဝန်းကာကွယ်တိုက်ဖျက်နေကြရပေသည်။

Critical Thinking နဲ့ Common Sense

Critical Thinking နဲ့ Common Sense ဆိုတာ အခုတစ်လောလူပြောများတယ်။ အထူးသဖြင့် ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ် အမေရိကန်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ ဟိုဘက်၊ ဒီဘက် အဲဒီစကားလုံးတွေ အတော်သုံးတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရတဲ့ ထရမ့်ဆိုရင် ရွေးကောက်ပွဲကာလမှာ မဲဆန္ဒရှင်တွေကို Common Sense သုံးကြပါဆိုပြီး အကြိမ်ကြိမ်တိုက်တွန်းတယ်။

အမေရိကန် USAID , NED တို့နှင့်ပတ်သက်၍ ...

ဒီမိုကရေစီအရေးကြွေးကြော်၊ လူ့အခွင့်အရေးရှေ့တန်းတင်၊ လစ်ဘရယ်လမ်းကြောင်း ထာဝရလျှောက်လှမ်းနိုင်ရေး ရေသောက်မြစ်များဖြစ်တဲ့ USAID  နဲ့ NED...၊ ထိုအေဂျင်စီနဲ့ ဖောင်ဒေးရှင်းနှစ်ခုကို ဒီမိုကရေစီနဲ့ လစ်ဘရယ်အရေး ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံက ယနေ့ဒီမိုကရေစီဘက်တော်သားများဖြစ်တဲ့ သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင် အီလွန်မတ်စ်တို့ ကိုယ်တိုင် USAID နဲ့ NED တို့ရဲ့ဆောင်ရွက်ချက်နဲ့ အဂတိဖြစ်မှုတွေအပေါ် ပိတ်ဆို့ဟန့်တားစိစစ်ခြင်း တွေကို ဘာကြောင့်များ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဆောင်ရွက်နေကြပါသလဲ။

အာဟာရသည် ကလေးဘဝမှစ၍ အသက်အရွယ်ကြီးသူများအထိ ကျန်းမာရေးကို ထောက်ပံ့ပေးခြင်းနှင့် အန္တရာယ်ရှိသော အပြုအမူများမှ ကာကွယ်ပေးခြင်း

အာဟာရသည် ကလေးဘဝမှစ၍ အသက်အရွယ်ကြီးသည်အထိ ကျန်းမာစွာ နေထိုင်နိုင်ခြင်းနှင့် ရောဂါများ ကာကွယ်ပေးခြင်းတို့အတွက် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုပင်ဖြစ်ပါသည်။ အာဟာရမျှတစွာရရှိပါက ခန္ဓာကိုယ်၏ အလုပ်လုပ်ဆောင်မှုများကို ထောက်ပံ့ပေးပြီး သွေးတိုးရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါ၊ အဝလွန်ရောဂါ၊ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရော‌ဂါစသည့် မကူးစက်နိုင်သော ရောဂါများကို ကာကွယ်ပေးသည်။

မြူကင်းစင်သောကောင်းကင်

“မြူ” ဟု ဆိုရာတွင် မြူမှုန်နှင့် မြူငွေ့နှစ်မျိုးကွဲပြားပြီး ၎င်းတို့ဖြစ်ပေါ်စေသော အကြောင်းအချက်များ၊ ၎င်းတို့၏ဖွဲ့စည်းမှုများနှင့် သက်ရောက်မှုများလည်း ခြားနားကြပါသည်။ မီးခိုးမြူငွေ့(Smog)သည် မီးခိုး(Smoke)နှင့် မြူ(Fog)များ ပေါင်းစည်းမှုဖြစ်ပြီး နေရောင်ခြည်နှင့် ဓာတ်ပြုမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာရပါသည်။

လိင်မှုဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်စေရန် ခုခံအားကျဆင်းမှုကူးစက်ရောဂါနှင့် လိင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်တတ်သောရောဂါများ ကာကွယ်ခြင်း

ယနေ့ခေတ်ကမ္ဘာကြီးတွင် ကပ်ရောဂါအသွင်ဖြစ်ပွားနေသည့် ခုခံအားကျဆင်းမှု ကူးစက်ရောဂါ (HIV/AIDS)နှင့် လိင်မှတစ်ဆင့်ကူးစက်တတ်သောရောဂါ (Sexually Transmitted Infections-STIs)များ ဖြစ်ပွားနေမှုသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကုန်အထိရရှိသော စာရင်းဇယားများအရ ခုခံအားကျဆင်းမှု ကူးစက်ရောဂါ(HIV) ပိုးကူးစက်ခံနေရသူသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ ၃၉ သန်းခန့်ရှိပြီး အရှေ့တောင်အာရှဒေသတစ်ခုထဲတွင်ပင် ၃ ဒသမ ၉ သန်းခန့် HIV ပိုး ကူးစက်ခံနေရပါသည်။

ကမ်းဆင့်လို့ ထိန်းသိမ်းရမယ့် သမိုင်းထဲက တောင်ငူ အမွေအနှစ်

တူးဆွဖော်ယူထားသည့် မြေစာပုံများကြားမှ အုတ်ရိုးအုတ်ဟောင်းများသည် ထင်ရှားကျော်ကြားခဲ့သော သမိုင်းတစ်ခေတ်၏ အမွေအနှစ်အဖြစ်တည်ရှိနေသည်။ အချိန်ကာလ၏တိုက်စားမှုကြောင့် ပြိုပျက်ဟောင်းနွမ်းနေပြီဖြစ်သော်လည်း စည်ပင်ဝပြောခဲ့သည့် တောင်ငူမင်းဆက်၏ ရှေးဟောင်းမြို့တော် အသွင်အပြင်ကို အုတ်ရိုးအုတ်ဟောင်းတို့က လှစ်ဟပြသနေသည်။ ထိုအုတ်ရိုးအုတ်ဟောင်းတို့ကို လေ့လာခြင်းဖြင့် ရှေးကဘိုးဘေးများ၏ ရှင်သန်နေထိုင်ခဲ့မှုနှင့် ဗိသုကာပညာရပ်ဆိုင်ရာစွမ်းရည်များကို သိရှိနိုင်သည်။

ဓမ္မနှင့် အဓမ္မ ခွဲခြားသိမြင်နိုင်ပါမှ

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ၊ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံရေးလောကမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် နိုင်ငံရေးသမားအများစုသည် ရွေးကောက်ပွဲအကြိုကာလများနှင့် အခမ်းအနားမိန့်ခွန်းများတွင် ရှေးရှေးက သမ္မတများ၊ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များ၏ ကမ္ဘာကျော်မိန့်ခွန်းကောက်နုတ်ချက်များကို ကိုးကား၍တစ်နည်း၊ လိုရင်းတိုရှင်းထိမိသော၊ အားပါသောကြွေးကြော်သံများ၊ ဆောင်ပုဒ်များဖြင့်တစ်ဖုံမဲဆန္ဒရှင်များ၊ ပြည်သူများ ရင်ထဲအသည်းထဲ စွဲထင်ကျန်ရစ်အောင် ပြောဆိုလေ့ရှိကြသည်-

စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာသုံးစွဲနေသည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ

ကမ္ဘာပေါ်တွင် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများကို နိုင်ငံအများအပြားတွင် အဆင့်မြှင့်တင်အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နေကြသည်။ သမားရိုးကျ သီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်းများကိုသာမက ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာသုံး စိုက်ပျိုးရေးနည်းလမ်းများကိုပါ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင် ဆောင်ရွက်လာကြသည်။ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာအသုံးပြုနေသည့် နိုင်ငံများအကြောင်း ရေးသားဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

ပြည်တွင်းစားသုံးဆီဖူလုံဖို့ ဆီထွက်သီးနှံများ တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးကြပါစို့

မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးအခြေခံ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ ဆန်၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ဆီထွက်သီးနှံများကို အဓိကထားစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဆီထွက်သီးနှံစိုက်ဧက ၈ ဒသမ ၂၄ သန်း စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။ ဆီထွက်သီးနှံများကို ပြည်တွင်းစားသုံးခြင်းနှင့် ပြည်ပသို့တင်ပို့ ရောင်းချခြင်းတို့ရှိရာ ဈေးကွက်ရရှိမှုအရ မြေပဲနှင့်နှမ်းအမျိုးမျိုးတို့ကို ပြည်ပသို့တင်ပို့ပြီး စားအုန်းဆီ၊ နေကြာဆီ စသည့် စားသုံးဆီများကို ပြည်ပမှတင်သွင်းလျက်ရှိသည်။
Subscribe to ဆောင်းပါး