ကိုဗစ်-၁၉ အလွန် လူငယ်တို့၏အနာဂတ်အရေး
ကိုဗစ်-၁၉ ၏ ထိခိုက်မှုများ
၂၀၀၉ ခုနှစ်သင်းပိုင်းမှ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သော ကိုဗက်-၁၉ သည် နှစ်နှစ်ကျော်လာသည့် ယနေ့ထက်တိုင် ကူးစက်မှု ဆက်လက်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ ကိုဗစ်-၁၉ မှာ ဗီဇမျိုးကွဲများဖြင့် ဆက်လက်ရှင်သန်နေဆဲဖြစ်ရာ ကူးဆက်မှုထိန်းချုပ်ရေး၊ ကာကွယ်ရေးနှင့် ကုသရေးများ ဆောင်ရွက်နေရသဖြင့် အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ယင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားလာသည့် အကျိုးတော်များသည် ကဏ္ဍအသီးသီးသို့ သက်ရောက်လျက်ရှိပါသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် ထိခိုက်ကျဆင်းနေသည့် စီးပွားရေးများ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ ဝင်ငွေလျော့ကျလာမှု၊ ပညာသင်ကြားရာတွင် ကွဲပြားခြားနာမှု၊ ကာကွယ်ဆေး ရရှိနိုင်မှုတို့တွင် မညီမျှမှုကြောင့် ဆင်းရဲနွမ်းပါးသူများနှင့် ထိခိုက်လွယ်သူများပေါ် အချိုးမညီမျှမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်၏ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ကိုဖစ်-၁၉ သုံးသပ်ချက် အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို ကျဆင်စေလျက်ရှိသည့်အပြင် အလွန်အမင်း ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုနှင့် မညီမျှမှု လျှော့ချရေး ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုမျိုးကို အခက်အခဲ ဖြစ်စေလျက်ရှိကြောင်း ဆိုပါသည်။ ထို့အပြင် ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် နှစ် ၂၀ အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှု တစ်ဟုန်ထိုး မြင့်တက်လာခဲ့ရာ တစ်နေ့လျှင် ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၉၀ ခန့်ထက်နည်းသောဝင်ငွေဖြင့် နေထိုင်ရပ်တည်နေရသည့် လူဦးရေ သန်း ၁၀၀ ခန့်ရှိကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ဆိုပါသည်။
ထို့အပြင် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါနှင့်အတူ လူသားတို့၏ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး၊ အလုပ်အကိုင်နှင့် ပညာရေးကဏ္ဍတို့တွင်လည်း မကြုံစဖူး စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရပါသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့်ဖြစ်လာသည့် ထိုစိန်ခေါ်မှုများတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ လူငယ်တို့၏ အနာဂတ်အရေးမှာလည်း အရေးကြီး တုံ့ပြန်ရန် လိုအပ်သည့် အခြေအနေ ဖြစ်လာပါသည်။
လူငယ်များအပေါ် သက်ရောက်မှု
ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါသည် လူငယ်များ၏ ပညာရေး၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများနှင့် အနာဂတ်မျှော်မှန်းချက်များအပေါ် လတ်တလော အခြေအနေ၌ပင် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရပါသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသရှိ လူငယ်များ၏ အလုပ်အကိုင်အလားအလာသည် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် တွေ့ကြုံနေရကြောင်း၊ လူငယ်များအနေဖြင့် ယင်းအကျပ်အတည်းကို အရွယ်ရောက်ပြီးသူထက် ပိုမိုပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်ခံစားရလျက်ရှိပြီး ရေရှည်စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးကုန်ကျစရိတ်များ ပိုမိုမြင့်တက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ကိုဗစ်-၁၉ ၏ ကဏ္ဍပေါင်းစုံ အကျိုးသက်ရောက် မှုများသည် ကာလရှည်ကြာ ခံစားရမည်ဖြစ်ပြီး လူငယ်များကို "လော့ခ်ဒေါင်းမျိုးဆက်” များအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိစေနိုင်ကြောင်း ADB နှင့် ILO တို့ ပူးပေါင်းထုတ်ပြန်သော Tackling the COVID-19 youth employment crisis in Asia and the Pacific 2020 အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ထို့အပြင် ကပ်ရောဂါမတိုင်မီက အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် အသက် ၁၈ မှ ၂၄ နှစ်ကြား လူငယ် ၂၃ ရာခိုင်နှုန်းသည် ယခုအခါ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်နေကြောင်း၊ အလုပ်လုပ်ချိန်နှင့် ဝင်ငွေလျော့ပါးသွားကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ ထို့အပြင် ကျောင်းသားများ၏ အနာဂတ်အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း အလားအလာအပေါ် မျှော်မှန်းချက်များမှာ ဝေဝါးလျက်ရှိကြောင်း၊ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းက မသေချာမရေရာသော အနာဂတ်များနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်းနှင့် ၁၄ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ကြောက်ရွံ့မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း ဆိုပါသည်။
လူမှုရေးလုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အကန့်အသတ်များသည် လူငယ်များ၏ လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်မှုတို့အပေါ် ထိခိုက်စေလျက်ရှိပြီး ပညာရေးဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များကြောင့်လည်း လူသားရင်းမြစ်များနှင့် ကျွမ်းကျင်မှုများ သင်ယူလေ့လာနိုင်သည့် လူငယ်တို့၏ အခွင့်အရေးကို အဟန့်အတား ဖြစ်စေလျက်ရှိပါသည်။ ထို့အပြင် ကျောင်းသားများသည် အဝေးမှသင်ကြား နိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းများရှိသည့်တိုင် ကျောင်းသားအများစုသည် ဆရာ/ ဆရာမများအကြား ကျွမ်းကျင်မှု ကွာဟချက် သို့မဟုတ် မိဘများ၏ ပံ့ပိုးပေးနိုင်မှု အခြေအနေများကြောင့် အခက်အခဲများ ဖြစ်လျက်ရှိကြပါသည်။ နိုင်ငံများ၏ သုံးပုံတစ်ပုံကျော်တွင် အဝေးမှသင်ကြားနိုင်သည့် အစီအစဉ်များ အသုံးပြုနိုင်ရန် ဆရာ/ ဆရာမကို လေ့ကျင့်သင်ကြားမှု မပံ့ပိုးပေးနိုင်ဟု ဆိုပါသည်။ ယင်းသည် ကလေးများ၏ သင်ယူမှု အထူးသဖြင့် ကျေးလက်နှင့် သို့မဟုတ် ဆင်းရဲသောမိသားစုမှ ကလေးများ၏ သင်ယူမှုအပေါ် ထိခိုက်စေလျက်ရှိကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် တစ်နှစ်တည်း၌ပင် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် ကျေင်းသားပေါင်း ၁၆၈ သန်းကျော်မှာ လူကိုယ်တိုင်သင်ကြားခွင့် ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး လူငယ်လေးဦးတွင် တစ်ဦးမှာ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရသည့်အပြင် သန်းနှင့်ချီသော ကလေးသူငယ်များနှင့် လူငယ်များ၏ စိတ်ကျန်းမာရေး ထိခိုက်မှုများဖြစ်ခဲ့ရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres က ဆိုပါသည်။ သို့ဖြစ်ရာ ကိုဗစ်ကူးစက်ရောဂါ၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုကြောင့် လူငယ်များရင်ဆိုင်နေရသည့် ပညာရေး၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာများနှင့် အနာဂတ်မျှော်မှန်းချက်များအပေါ် ထိခိုက်ဆုံးရှုံးရမှုများသည် လတ်တလောအတွက်သာမက ရေရှည်ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရမည့် လုပ်ငန်းများအဖြစ် တွေ့ရပါသည်။
ကြီးမားသောလူသားရင်းမြစ်
ယနေ့ကမ္ဘာကြီးသည် သမိုင်တစ်လျှောက် ၁ ဒသမ ၅ ဘီလီယံခန့်ရှိ အကြီးမားဆုံးသော လူငယ်မျိုးဆက်များ၏ နေအိမ်ကြီးဖြစ်နေပြီး ၎င်းတို့အနက် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီပါခန့်သည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် နေထိုင်လျက်ရှိရာ လူဦးရေ၏ကြီးမာေသော အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုအနေဖြင့် ပါဝင်နေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ဆိုပါသည်။
ကမ္ဘာတွင် အသက် ၁၅ နှစ်အောက် လူငယ်အချိုးအစားအနေဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က လူဦးရေ၏ ၂၆ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေကြောင်း world population စာရင်းများအရ သိရပါသည်။ ထိုစာရင်းအရ အာဖရိကတွင် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ အာရှတွင် ၂၄ ရာခိုင်နှုန်း၊ မြောက်အမေရိကတွင် ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဥရောပတွင် ၁၆ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ ဖွံ့ဖြိုးပြီး နိုင်ငံများရှိရာဒေသတွင် အသက် ၁၈ နှစ်အောက် လူငယ်အချိုးအစား နိမ့်ကျနေသည်ကို တွေ့ရပြီး ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ ရှိရာဒေသတွင် လူငယ် လူဦးရေအချိုးအစား မြင့်မားနေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ အာရှမှ ဖွံ့ဖြိုးပြီးဂျပန်နိုင်ငံတွင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က အသက် ၁၄ နှစ်အထိ လူဦးရေအချိုးအစား ၂ ဒသမ ၄၅ ရှိပြီး အသက် ၁၅ နှစ်နှင့် ၆၄ အကြားမှာ ၅၉ ဒသမ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၆၅ နှစ်အထက် အချိုးအစားမှာ ၂၈ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် အသက် ၁၅ နှစ်နှင့် ၃၅ နှစ်အတွင်းကို လူငယ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်းအရ အသက် ၁၄ နှစ်အထိ ၂၉ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၁၅ နှစ်မှ ၂၄ နှစ်အထိ ၁၈ ရာခိုင်နှုန်း ရှိသည်ကို တွေ့ရပါသည်။
လူငယ်အသက်သတ်မှတ်ချက်မှာ တစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံ မတူညီကြသဖြင့် လူဦးရေနှင့် အချိုးအစား ပမာဏာအားဖြင့်လည်း ကွဲပြားရှိနိုင်ပါသည်။
အထက်ပါစာရင်းများအရ လူငယ်များသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွက် ကြီးမားသော လူသားရင်းမြစ်ဟု သတ်မှတ်နိုင်ပါသည်။ လူဦးရေအရ လူငယ်အချိုးအစား ပမာဏကြီးမားသကဲ့သို့ လူငယ်များသည် ထူးခြားသော အရည်အသွေးများ ပိုင်ဆိုင်ထားကြပါသည်။ ထို့အပြင် လူငယ်များသည် အသက်အပိုင်းအခြားအားဖြင့် ငယ်ရွယ်သူများဖြစ်ခြင်း၊ ပြုစုပျိုးထောင်ရန် အချိန်လုံလောက်စွာ ရှိနေခြင်းတို့သည် လူငယ်များအတွက် ကြီးမားသော အခွင့်အလမ်းများ ဖြစ်သည်သာမဟာ နိုင်ငံများအတွက်လည်း ကြီးမားသော စွမ်းအားစုကြီးကို ပိုင်ဆိုင်ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
လူငယ်ရေးရာစီမံကိန်းများ
သို့ဖြစ်သောကြောင့် ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် နိုင်ငံတိုင်းလိုလိုသည် ငယ်ဆိုင်ရာ ဥပဒေများ၊ လူငယ်မူဝါဒ၊ လူငယ်စီမံကိန်းများ၊ လူငယ်လှုပ်ရှားမှု စသည်ဖြင့် လူငယ်တို့၏ အနာဂတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံကိန်းများ အကောင်အထည်ဖော်နေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ ကုလသမဂ္ဂသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်က ချမှတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့က အသက်ဝင်လာသော ၂၀ ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရည်မှန်းချက်များ "Youth 2030: working with and for Young people” မူဘောင်ကို ၂၀၁၈ ခုနှစ်က ချော် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရပါသည်။
ယင်းသည် မည်သည့်လူငယ်မှ နောက်မကျန်ခဲ့စေရ (Leave No Youth Behind) ကုလသမဂ္ဂ၏ အာမခံချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်ရန်အတွက်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ လူငယ်များသည် ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ရောဂါ၊ရာသီဥသီဥတုပြောင်းလဲမှု၊ ရှည်ကြာနေသည့် ပဋိပက္ခများ၊ ကျား မ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု လူမျိုးရေးဆိုင်ရာများနှင့် အမြစ်တွယ်နေသည့် မညီမျှအပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော ပဋိပက္ခများကို မညီမျှစွာ ထိခိုက်ခံစားနေရသဖြင့် လူငယ်ရေးရာစီမံကိန်းများသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွက် အရေးကြီးသော လုပ်ငန်းတစ်ရပ်အဖြစ် တွေ့ရပါသည်။
အရှပစိဖိတ်ဒေသတွင်လည်း ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် လူငယ်များတွင် ရင်ဆိုင်နေရသည့် ပညာသင်ကြားခွင့်ဆုံးရှုံးမှု၊ ကျောင်းနုတ်ထွက်နိုင်မှု အလားအလာများ၊ အများဆုံး ထိခိုက်လွယ်သော ပညာရှာသူများအပေါ် မညီမျှမှုကဲ့သို့သော ပညာသင်ကြားမှုစနစ်ဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများနှင့် စိန်ခေါ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ ယူနက်စကိုအဖွဲ့က အားလုံးအကျုံးဝင်သော စီမံကိန်းများကို အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိကြောင်း ယူနက်စကို၏ဒေသဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ Shigeru Ayeyagi က ဆိုပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလက လူငယ်ရေးရာမူဝါဒ ရေးဆွဲပြဌာန်းထားပြီး ဦးဝင်ဝန်ကြီးဌာနများအဖြစ် လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန၊ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အားကစား နှင့် လူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနတို့ ပါဝင်သည်ကို တွေ့ရပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အိမ်နီးချင်း လာအိုနိုင်ငံတွင် Lac Youth and Adolescent Development Strategy 2021-2030 မဟာဗျူဟာကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ရေးဆွဲအကောင်အထည်ဖော်နေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။
နိုင်ငံအလိုက် လူငယ်ရေးရာစီမံကိန်းများ၊ မူဝါဒများ ချမှတ်အကောင်အထည်ဖော်လျက် ရှိကြသော်လည်း လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် လူငယ်များအပေါ် ထိခိုက်မှုများကို ကုစားနိုင်ရန် လက်ရှိမူဝါဒများမှာ ကိုက်ညီမှု ရှိ/ မရှိ၊ ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ရန် ရှိ/ မရှိ ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် လိုအပ်လာပါသည်။ အချို့သော မူဝါဒများနှင့် စီမံကိန်းများသည် ကိုဗစ်-၁၉ မတိုင်မီ ပုံမှန်အခြေအနေအတွက် ရေးဆွဲထားကြသည်ဖြစ်ရာ လက်ရှိ ကိုဗစ်-၁၉ ဖြစ်ပွားနေဆဲနှင့် ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုများနှင့်အညီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲ အကောင်အထည်ဖော်မှသာ လူငယ်များအတွက် ထိရောက်သော မူဝါဒနှင့် စီမံကိန်းများ ဖြစ်လာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။
ကိုဗစ်-၁၉ အလွန်
ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်မှု နှစ်နှစ်လွန် ကာလအတွင်းမှာပင် ယင်း၏ဂယက်ကြောင့် ပညာရေး၊ အလုပ်အကိုင်နှင့် ရည်မှန်းချက် မရေရာ၊ မသေချာမှုများနှင့် မညီမျှမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေပြီး လူငယ်များ၏ အနာဂတ်ခရီးအပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရိုက်ခတ်လျက်ရှိပါသည်။ အထူးသဖြင့် ဝင်ငွေနည်းသော နိုင်ငံများတွင် နေထိုင်ကြသော လူငယ်များ၏အခြေအနေမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလာပြီး ပညာရေးတွင် အင်တာနက် သုံးစွဲနိုင်မှုနည်းပါးခြင်း၊ စက်ကိရိယာမရှိခြင်း၊ အဝေးရောက်ပညာရေး ပလက်ဖောင်းမရှိခြင်းနှင့် ငွေကြေးမပြည့်စုံခြင်း စသည့် များစွာသော အခက်အခဲတို့ကြောင့် ပညာရေးနောက်ကျမှုများကို ရင်ဆိုင်နေကြရပါသည်။ ထိုထိခိုက်မှုများကို အမြန်ဆုံးကုစားဖြေရှင်းရန် လိုအပ်နေပါသည်။
“ကပ်ရောဂါက လူငယ်တွေကို ဘက်ပေါင်းစုံကနေ တုန်လှုပ်ခြောက်ခြား စေလျက်ရှိတယ်။ ဒါဟာလူငယ်တွေရဲ့ အလုပ်အကိုင်နဲ့ အလုပ်အကိုင် အလားအလာတွေကို ဖျက်ဆီးရုံသာမကဘူး၊ သူတို့ရဲ့ ပညာရေးနဲ့ လေ့ကျင့်ရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေပြီး လူငယ်တွေရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်စေလျက်ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ဒါကို ဒီအတိုင်းပစ်မထားနိုင်ပါဘူး” ဟု ILO ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Guy Ryder က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
သို့ဖြစ်ရာ ကိုဗစ်-၁၉ သည် ယနေ့ထက်တိုင် ကူးဆက်ပြန့်ပွားလျက်ရှိဆဲဖြစ်ရာ မည်သည့်အချိန်အထိ ကိုဗစ်-၁၉ ဆက်လက်ရှိနေဦးမည်ဆိုသည်မှာ ခန့်မှန်းရန်ခက်ခဲသည့် အခြေအနေ ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့သောအချိန်တွင် လူငယ်များအတွက် လက်ရှိဖြစ်နေသည့် အခက်အခဲများနှင့် ဆက်လက်ဖြစ်ပွားလာမည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ဖြေရှင်းရန်မှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် ဖြစ်လာသည့် ထိခိုက်မှုများနှင့်အညီ ထိရောက်ကျယ်ပြန့်သော မူဝါဒများ၊ စီမံကိန်းများဖြင့် တုန့်ပြန်ခြင်းဖြင့်သာ လူငယ်မျိုးဆက်များ၏ အနာဂတ်ကို ကာကွယ်နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
ကိုးကား
၁။ လူငယ်ရေးရာမူဝါဒ၊ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ
၂။ 2014 Myanmar Population and Housing Census
၃။ Youth 2030: Progress Report 2021, UN
၄။ GUIDE to the implementation of the World Programme of Action for youth, UN
၅။ Tackling the COVID-19 youth employment crisis in Asia and the Pacific 2020, ILO and ADB
၆။ COVID-19 and Youth: The Future of Work for Young People, https://www. un.org/en/academic-impact/covid19-and-youth-future-work-young-people
၇။ Viewpoint: Shigeru Aoyagi, Director, UNESCO Bangkok, The SEAN DOUBLEISSUE FEBRUARY-MARCH 2021
၈။ https://www.statista.com/statistics/270087/age-distribution-in-japan/
၉။ https://www.statista.com/statistics/265759/world-population-by-age-and region/
သိန်းထွန်း(IR)