ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ တတိယလှိုင်း ဖြစ်ပွားနေသောကာလတွင် ပြည်သူများကြား၌ အိမ်သုံး ဆေးဝါး လိုအပ်ချက်များ မြင့်မားလာသည်ကို တွေ့ရသည်။ အခြေခံအိမ်သုံး ဆေးဝါးများနှင့် ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်ဖြင့် သုံးစွဲရသောဆေးဝါးများ ဝယ်ယူရာတွင် လူသုံးများ ရှားပါးသည့် နာမည်ကြီးဆေးဝါးများကို ဝယ်ယူရန် မလွယ်ကူဘဲ ဈေးနှုန်း အဆမတန်ကြီးမြင့်ပြီး ခက်ခက်ခဲခဲ ဝယ်ယူသုံးစွဲနေရသည်။ ဆေးဝါးပစ္စည်း သာမက အခြားကုန်ပစ္စည်းများတွင်ပါ ရှားပါးနေသော အခါ၌ ဈေးအဆမတန် တက်နေသည်မှာ အစဉ်အလာလိုဖြစ်နေသည်။ ။
အမျိုးသားရေးလက္ခဏာများတည်ဆောက်
“မိမိတို့နိုင်ငံတွင် လူဦးရေ ၅၅သန်းခန့်ရှိပြီး အများစုမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ဗုဒ္ဓအဆုံးအမ၏ ယဉ်ကျေးမှုအောက်တွင် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု စရိုက်လက္ခဏာ များစွာရှိကြောင်း၊ ရှေးရိုးစွဲခြင်းမဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံတစ်ခုကို တည်ဆောက်ရာတွင် အမျိုးသားရေးစရိုက်လက္ခဏာ (National Characteristics)ကို ပထမဆုံး ထည့်သွင်းစဉ်းစား ဆောင်ရွက်ရန် အရေးကြီးကြောင်း” နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၊ ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် အိမ်စောင့်အစိုးရ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးအမှတ်စဉ် (၁/၂၀၂၁)တွင်ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ လူတိုင်းသတိမူကာကွယ်
ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါသည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ယခု မေလကုန်၊ ဇွန်လဆန်းမှစတင်၍ ရောဂါဖြစ်ပွားနှုန်း ပြန်လည်မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ယခုအခါ တစ်နေ့လျှင် ဓာတ်ခွဲ အတည်ပြုလူနာ ရာဂဏန်းတွေ့ရှိနေပြီး နေ့စဉ်ထပ်မံသေဆုံးသူများလည်း ရှိနေသည်။ ဇွန်လဒုတိယပတ်မှစတင်၍ လူနာသစ် ရာဂဏန်းနှစ်ဆကျော်လာသဖြင့် ရောဂါကာကွယ်ရေးနှင့်ထိန်းချုပ်ရေးအပြင် ကုသရေးအတွက်ပါ အလျင်အမြန် ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။
လူမှုကွန်ရက်စံနှုန်းများအလေးထား အဖျက်လုပ်ရပ်များဖယ်ရှား
ဖေ့စ်ဘွတ်သည် လူသားအချင်းချင်းတို့ လွယ်ကူချောမွေ့စွာ ထိတွေ့ဆက်ဆံရေးနှင့် လူသားအကျိုးပြုရန်အတွက် ထူထောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖေ့စ်ဘွတ်အသုံးပြုသူများ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ်တိုးပွားလျက်ရှိပြီး သန်းပေါင်း များစွာသော ပြည်သူများသည် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ဖေ့စ်ဘွတ်နှင့်အတူ ရှင်သန်နေထိုင် လျက်ရှိသည်။ ဖေ့စ်ဘွတ်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များစွာတို့နှင့်အတူ ကျင့်ဝတ်စံနှုန်း များကိုပါမျှဝေပေးထားသဖြင့် ဖေ့စ်ဘွတ်အသုံးပြုသူ အတော်များများ နားလည် သိရှိနေကြသည်။
စစ်မှန်သည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်သို့ ဦးတည်
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ် (၅)ရပ်အနက် ပထမဆုံး လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည့် မဲစာရင်းများ စစ်ဆေးခြင်းလုပ်ငန်းကို ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဦးစီးဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ယခုအခါတွင် ၂၀၂၀ပြည့် နှစ်က ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပခဲ့သည့် မြို့နယ် ၃၁၅ မြို့နယ်အနက် ၃၀၆ မြို့နယ်၏ မဲစာရင်းများကို စစ်ဆေးခဲ့သည်။ မဲစာရင်းစစ်ဆေးအဖြေထုတ်ရန် မြို့နယ် ကိုးမြို့နယ်သာကျန်ရှိပြီး မကြာမီတွင် မဲစာရင်းစစ်ဆေးမှုများ ပြီးစီးတော့မည်ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံတော်ကြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းကာကွယ်စောင့်ရှောက်
“တပ်မတော်အနေဖြင့် ပြည်သူက ရွေးချယ်ထားသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်း ခိုင်ခိုင်မာမာဖြစ်စေရန် နိုင်ငံတော်၏ တာဝန်များကို ဥပဒေနှင့်အညီ ခေတ္တတာဝန်ယူ ထမ်းဆောင်နေခြင်းဖြစ်သဖြင့် ပေးအပ်လာသည့် တာဝန်များကို ကျေပွန်အောင် ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ကြရန် လိုကြောင်း၊ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို ဆင်ခြင် သုံးသပ်ပြီး နိုင်ငံတော်အတွက် မဖြစ်သင့်တာ မဖြစ်ရအောင် ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ကြရန် လိုကြောင်းနှင့် နိုင်ငံတော်နှင့် တပ်မတော်အပေါ် သစ္စာစောင့်သိရမည်ဖြစ်ကြောင်း” နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ၊ တပ်မတော်ကာကွယ် ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က မေလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် မန္တလေးတပ်နယ်မှ အရာရှိ၊ စစ်သည်၊ မိသားစု များအား တွေ့ဆုံစဉ် မှာကြားခဲ့သည်။
ကောင်းသောနှလုံးသားဖြင့် လောကအကျိုးဆောင်ကြဉ်း
ဒေါသ၊ မောဟ အကုသိုလ်စိတ်များလူတို့၏စိတ်သန္တာန်တွင်ဖြစ်ပေါ်လာသောကြောင့် ဣဿာ၊ မစ္ဆရိယ (မနာလိုခြင်း၊ ဝန်တိုခြင်း)ဟူသည့် တစ်စုံတစ်ရာ၊ တစ်ဦးတစ်ယောက်၊ တစ်ခုခုကို အကောင်းမမြင်နိုင်ခြင်း၊ အသိအမှတ်မပြုနိုင်ခြင်း၊ လက်မခံခြင်း၊ မပြုလုပ်စေလိုခြင်း စသည့်စိတ်ထားများ ထွန်းကားလာပါသည်။ မျက်မှောက်ကာလ၌ လူအများတွင် ထိုကဲ့သို့ စိတ်ထားများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်ပါသည်။
အကြမ်းဖက်အုပ်စုကိုလက်မခံ အမြစ်ပါမကျန်တိုက်ဖျက်
မတရားအသင်းအဖြစ် ကြေညာထားသည့် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ CRPH နှင့် ၎င်းတို့ဖွဲ့စည်းထားသည့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ဟု ခေါ်ဆိုသည့် တရားမဝင်အစိုးရတို့သည် CDM တွင် ပါဝင်လှုပ်ရှားသူများအား အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များ လုပ်ဆောင်စေရန် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်ခြင်း၊ တွန်းအားပေးခြင်းတို့ကို တစိုက်မတ်မတ် ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ ထို့အပြင် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များကို ပြည်တွင်း၌ လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် PDF ဟူ၍ ထပ်မံဖွဲ့စည်းကာ အဖျက်လုပ်ရပ်များ လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။
နိုင်ငံတော်အပေါ်သစွာစောင့်သိ၍ ပြည်သူ့အကျိုးစီးပွားထမ်းရွက်
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲကာလက မဲစာရင်းအမှားအယွင်းများ၊ မဲမသမာမှုများကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ဥပဒေနှင့်အညီ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးရန် အကြိမ်ကြိမ် တင်ပြခဲ့သော်လည်း ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းမရှိသဖြင့် အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာပြီး နိုင်ငံတော်၏ တာဝန်ကို တပ်မတော်က မလွှဲမရှောင်သာ ယူခဲ့ရပေသည်။ နိုင်ငံတော်ကို တာဝန်ယူသည်မှာ အာဏာသိမ်းခြင်းမဟုတ်ဘဲ စစ်မှန်သည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ပြန်လည်ဖော်ဆောင်နိုင်ရန် ဆောင်ရွက် နေခြင်း ဖြစ်သည်။
တိုင်းပြည်ဖျက်ဆီးမှုကိုလက်မခံ ဝိုင်းဝန်းဖယ်ရှား
တပ်မတော်က နိုင်ငံ့တာဝန်ကို ထိန်းသိမ်းရယူခဲ့ရသည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ နောက်ပိုင်းမှစတင်၍ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု၊ တိုင်းပြည်ဖျက်ဆီးမှုများကို အဆင့်လိုက် တစ်ဆင့်ချင်းပြုလုပ်လာသည်ကို မြင်တွေ့ရမည် ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ပြုလုပ်ခြင်းသည် နိုင်ငံရေးအာဏာကို ရယူလိုသော အစွန်းရောက်နိုင်ငံရေးသမား တို့က ပြည်သူလူထုတို့အား သွေးထိုးလှုံ့ဆော်ပေးကာ မိမိတို့အာဏာမရသဖြင့် တိုင်းပြည်ပျက်စီးရာပျက်စီးကြောင်းဖန်တီးသည့် လုပ်နည်းလုပ်ဟန်များဖြစ်သည်။