သိမ်းဆည်းထားသော မှတ်တမ်းဓာတ်ပုံလေးတစ်ပုံက ကျွန်တော်၏ အတွေးစများကို မြန်မာပြည်တစ်နံတစ်လျား အရှေ့မှအနောက်၊ တောင်မှမြောက်သို့ တိုင်အောင် ဆွဲဆောင်ခေါ် ယူသွားနိုင်စွမ်း ရှိနေပါပကောလား။ ရက်စွဲက ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၂ရက်၊ နေရာက ရုံးအမှတ်(၄၂) နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန ဌာန၏ စုပေါင်းခန်းမ ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အခမ်းအနားကတော့ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ပညာသင်နှစ် တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲတွင် ထူးချွန်စွာ အောင်မြင်ခဲ့သော ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများအား ဆုချီးမြှင့်ခြင်းနှင့် ပညာသင်ထောက်ပံ့ကြေး ပေးအပ်ခြင်းအခမ်းအနားပဲ ဖြစ်ပါ၏။ သည်အခမ်းအနား အပြီး ကျွန်တော်နှင့် ဓာတ်ပုံတွဲရိုက်ခဲ့သော ကလေးများမှာ ကျိုင်းတုံလူငယ်သင်တန်းကျောင်းမှ လေးဘာသာဂုဏ်ထူးရှင် မောင်ဇာခလိ၊ တစ်ဘာသာဂုဏ်ထူးရှင်များဖြစ်ကြသော မီးရှိန်၊ မအားမီ(၂)၊ စောလှမောင်တို့ လေးဦး၊ မြစ်ကြီးနား အမှတ်(၁) လူငယ်သင်တန်းကျောင်းမှ မထုထုမိုင် အပါအဝင် စုစုပေါင်း ငါးဦးဖြစ်သည်။ ဝန်ကြီးဌာနက ပေးအပ်ချီးမြှင့်သော ဂုဏ်ပြုဆုကို သူတို့ရကြသည်။ ထို့ပြင်တဝ သူတို့နှင့် ကျွန်တော်တွေ့ဆုံခဲ့စဉ်အချိန်က တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲကို အောင်မြင်အောင် ကြိုးစားဖြေဆိုကြပါ။ အောင်တဲ့အထဲက ဂုဏ်ထူးထွက်တဲ့သူတွေကို အဘအနေနဲ့ တစ်ဘာသာ တစ်သိန်းဆုချမယ်၊ မင်းတို့ကိုဆုပေးဖို့ အဘစောင့်နေမယ်ဟု ကတိပြုပြောကြားခဲ့သည့်အတိုင်း ကျွန်တော်ရှစ်သိန်း ဆုချကာ အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံရိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုဝင်ဘာလ၁ရက်နေ့က အခြေခံပညာကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်ပါပြီ။ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် ကျောင်းတွေ ပိတ်ထားရတာလည်း လေးလကျော်ကြာခဲ့ပါတယ်။ ယခင်ကလည်း ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ထဲမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်လို့ တစ်နှစ်ကျော် ပိတ်ထားခဲ့ရပါတယ်။ ဒီကာလအတွင်းမှာ ကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝတွေ ဘယ်လိုဖြတ်သန်းနေကြသလဲ၊ အနာဂတ်တွေဆိုတာ ဘယ်လိုဖြစ်လာမယ်ဆိုတာ မှန်းဆကြည့်လို့ ခက်ခဲခဲ့ပါတယ်။

အမျိုးသားစာပေတစ်သက်တာဆုရ ဆရာကြီး ဦးအောင်သင်းအကြောင်း ရေးသားမည်ကြံရွယ် မိစဉ်မှာပင် “ဟေ့ကောင်လေးတွေ ကောင်မလေးတွေ ငါပြောမယ်ကွ...” ဟူသည့် ဆရာကြီးလေသံကို နားထဲဝှေ့ဝှေ့ကြား ယောင်မိသည်။ အင်္ကျီလက်ကို ပင့်ကာပင့်ကာ လက်သီးလက်မောင်းတန်းလျက် မာန်ပါပါဟောပြောတတ် သည့်ဟန်ပန်ကိုလည်း အာရုံထဲမြင်ယောင်လာသည်။ မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များအတွက် စိတ်ဓာတ်ခွန်အားနှင့် နှလုံးသား အာဟာရ ဆေးတိုက်ကျွေးခဲ့သူဆရာကြီးအကြောင်း ရေးသားရသည့်အတွက်လည်းဝမ်းမြောက်ကြည်နူးရပါသည်။

ခွေးရူးရောဂါကို ဘီစီ ၂၀၀၀ ဝန်းကျင်ကတည်းက သိရှိခဲ့ကြသည်ဟု သိရသည်။ ခွေးရူးရောဂါအကြောင်း ရေးသားခဲ့သည့် ပထမဆုံးမှတ်တမ်းမှာ ဘီစီ ၁၉၃ဝ က မီဆိုပိုတေးမီးယား Codex of Eshnunna အညွှန်းစာအုပ်ထဲတွင်ဖော်ပြပါရှိသည့် မှတ်တမ်းထဲ၌ ခွေးရူးရောဂါ လက္ခဏာများပြနေသည့် ခွေး၏ပိုင်ရှင်သည် အကိုက်မခံရအောင် အကာအကွယ် အတားအဆီးလုပ်ထားသင့်သည်ဟုပါရှိသည်။ မိမိမွေးမြူထားသော ခွေးက ခွေးရူးရောဂါဖြစ်ပွားပြီး တစ်ယောက်ကို ကိုက်မိသောကြောင့် ထိုလူသေဆုံးလျှင် ခွေးပိုင်ရှင်အား ကြီးလေးသော ဒဏ်ငွေပေးဆောင်စေသည်ဟု မှတ်တမ်းတင် ခဲ့သည်။

မုန်တိုင်းအပြီး ထွက်ပေါ်စနေခြည်သည် လောကကို သာယာလှပါစေသည်။ မျှော်လင့်ချက်တို့ကို ပိုမိုဝင်းပစေသည်။ နိုင်ငံတော်၏ စနစ်တကျစီမံခန့်ခွဲမှု၊ နိုင်ငံတော်၊ ပြည်သူ၊ တပ်မတော်နှင့် လူမှုအဖွဲ့အစည်း၊ အသင်းအသီးသီး၏ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတို့ကြောင့် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါဆိုးကြီး၏ တတိယလှိုင်းသည် ပစ္စက္ခကာလတွင် အထိုက် အလျောက်လျော့ပါးသွားခဲ့သည်။

မိမိပတ်ဝန်းကျင်တွင် နေ့စဉ်လိုလို မြင်တွေ့ခံစားရသည့် အကြောင်းအရာများအနက် လူတစ်ဦးချင်း စီအနေဖြင့် ကိုယ်တိုင် တွေ့ကြုံလာသည့် ကိစ္စရပ်များကို မည်သို့ရှုမြင်ကြသည်၊ မည်သို့နားလည် လက်ခံကြသည်နှင့် မည်သည့်ပုံစံဖြင့် တုံ့ပြန်ကြ သည်ဆိုသည်မှာ လွန်စွာစိတ် ဝင်စားဖွယ်ဖြစ်သည်။

ကျွန်တော်တို့သည် တစ်ခါတစ်ရံ မိမိတစ်ကိုယ်တည်း ကိုယ်နှင့်စိတ်ပင်လျှင် ဟန်မရအံမကျ ဖြစ်ရသည်ကို ကြုံဖူးကြပါ လိမ့်မည်။ ထိုသို့ဆိုလျှင်မိသားစုတစ်ခုတွင် မိခင်၊ ဖခင်တို့အပြင်သား သမီးများရှိကြသည့်အတွက် အနည်းဆုံး လူနှစ်ဦးရှိ လျှင်ပင် စိတ်နှစ်မျိုးရှိနေပြီဖြစ်သောကြောင့် မိသားစုတွင် ပါဝင်သူများအနေဖြင့် စိတ်အနေအထားအမျိုးမျိုး ရှိနေကြမည် မှာယုံမှားဖွယ်မရှိပါပေ။ ထိုနည်းတူမိသားစုများစွာမှ မွေးဖွားလာပြီး ဘဝဖြတ်သန်းမှုအထွေထွေ ကြုံခဲ့ရ သည့်လူပုဂ္ဂိုလ် များနှင့် ပေါင်းစည်းထားသော လုပ်ငန်းခွင်တစ်ခုတွင် လူအမျိုးမျိုးတို့၏ စိတ်အထွေထွေ ရှိနေကြမည်မှာ အသေအချာပင် ဖြစ်ပါသည်။

“အချင်ချင် အမျက်အဤ တစိယ်မဟိယ် ချတ်သမ္မက်စိဖွင် ရှုကြရစိယ်နော်။” သိင်္ဃသူ့သမီး ကျောက်စာ သက္ကရာဇ်-၆၂၈ ပိသျှက်နှစ် နံကာလဆန်း ၇ ရက် ကြာသပတေး ပုဂံခေတ်ဦးကရေးထိုးခဲ့သည့် အထက်ကျောက်စာပါစာသား၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ- “အချင်းချင်း အမျက်ဒေါသ တစ်စေ့မရှိ ချစ်သောမျက်စိဖြင့် ရှုကြရစေ၏” ဟုဖြစ်ပါသည်။ “ ငြိမ်းချမ်းရေး” ကိုဖော်ဆောင်သည့် မွန်မြတ်ပြီး တန်ဖိုးကြီးမား လှသော စကားစုပင်ဖြစ်၏။

၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်အတွက် အမျိုးသားစာပေဆုနှင်း သဘင်ကို ၂၇-၁၂-၂၀၁၁ ရက်တွင် နေပြည်တော် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၌ကျင်းပရာ အမျိုးသား စာပေတစ်သက်တာဆုကို ဆရာကြီး ဦးသော်ကောင်း အားချီးမြှင့်ခဲ့သည်။

တစ်စုံတစ်ရာကို လူသည် တောင့်တသည့်အခါ ဒိဋ္ဌရမည်ကို သိသည်နှင့်တစ်ပြိုင်တည်း စိတ်၏တန်ခိုး ဝေးလ်ပါဝါကင်းပျောက်မြဲဖြစ်လေသည်။ ထိုတန်ခိုး ကိုထုတ်ရခြင်းသည် လိုသောအရာကို မရနိုင်သေးကြောင်း သက်သေဖြစ်လေသည်။ သို့ဖြစ်သောကြောင့် ကျန်းမာခြင်း၊ ရောဂါပျောက်စေလိုခြင်း မှစ၍ တစ်စုံတစ်ရာကို အလိုရှိသည့်အခါဝေးလ် ပါဝါကိုထုတ်ခြင်း၊ စိတ်ကိုတင်းခြင်း၊ အံကြိတ်ခြင်း သည် ခက်ခဲခြင်း၏ကြီးမားခြင်းကို ဝန်ခံရာရောက်သဖြင့် ရဖို့ခက်လေသည်။