စိန်ရတုမြန်မာ့အသံ

မြန်မာ့အသံနှင့်ရုပ်မြင်သံကြား (မြန်မာ့ရုပ်သံ) သည် တိုင်းကျိုးပြည်ပြု ဝန်ဆောင်မှုပြုခဲ့သည်မှာ သက်တမ်း ၇၅ နှစ်သို့ တိုင်ချေပြီ။ “စိန်ရတုမြန်မာ့ရုပ်သံ” အဖြစ် ကမ္ပည်းတင်နိုင်၊ မော်ကွန်းထိုးနိုင်ခဲ့ပြီ။ “ရာပြည့်မြန်မာ့ ရုပ်မြင်”သည်လည်း ဖြစ်တည်လာမည်မှာ မြေကြီး လက်ခတ်မလွဲ။ သို့သော် ရာပြည့်ပွဲကိုတော့ ကျွန်တော် မြင်နိုင်ကြားနိုင်မည်မထင်။ သက်မဲ့ဖြစ်သော မြန်မာ့ရုပ်သံ ကို သက်ရှိဖြစ်သော “လူသား”နှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မိသည်။ အရွယ်တော် တစ်ဆိတ်ဟိုင်းနေပြီဖြစ်ကြောင်း သိသာ သည်။

“မြန်မာ့ရုပ်သံ”မူကား နုပျိုနေဆဲ

လူဆိုလျှင် “ဗျာဓိ”၊ အနာရောဂါတို့က နှိပ်စက် အပ်သောကြောင့် အိုမင်းမစွမ်းဖြစ်ရလောက်ပြီ။ လက်မမြဲ၊ ခြေတုန်၊ နှလုံးခုန်နှုန်း မမှန်လောက်တော့။ အို၊ နာ၊ သေနိယာမသည် အမြဲတမ်းမှန်သော ဘုရားနှုတ်ထွက် ဒေသနာ။ သို့သော် သက်မဲ့ဖြစ်သော “မြန်မာ့ရုပ်သံ”မူကား နုပျိုနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ထပ်ဆောင်းတိုးဝင်ဖြစ်တည် လာသော အသစ်တို့သည်လည်း အရည်အသွေးရှိသူများ ဖြစ်သည်။ “သူ့အဆင်းနှင့် အချင်းနှင့်” ဖြစ်သည်။ အရည်အသွေးရှိစွာ လေ့ကျင့်မွေးမြူခြင်းခံထားရသော အဟောင်းတို့ထံမှ ကောင်းမွေများရ၍ အသစ်တို့သည် ကောင်းနေဆဲဖြစ်သည်။ အားမာန်ပြည့်ဝသည်။ အရောင် အသွေးစုံစွာ လှပသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် “စိန်ရတုမြန်မာ့ ရုပ်သံ”သည် နုပျိုဆဲဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ရုပ်သံသည် “အိုနေ”သော်လည်း “အိုကေ”ဆဲ ဖြစ်သည်ဟု ကျွန်တော် ဆိုချင်သည်။

၇၅ နှစ်သား မြန်မာ့ရုပ်သံကို ကျွန်တော် စတွေ့ တော့ သူသည် လူလတ်ပိုင်းမျှသာဖြစ်သည်။ သူ့အသက် ၄၈ နှစ်မှာ ကျွန်တော် သူနှင့်စတင်ရေစက်ဆုံသည်။ ထို အချိန်က ကျွန်တော် ၃၃နှစ်သားဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ရုပ်သံ တွင် ကျွန်တော် ၂၇နှစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ရှင်ကြီး ဝမ်း၊ ရှင်လေးဝမ်း၊ ရှင်ငယ်ဝမ်းအားလုံး ကျွန်တော် ဝင်ခဲ့ပြီးပြီ။ အစိုးရလေးဆက် မီခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ် ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့(နဝတ)၊ နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ(နယက)၊ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ၊ ယခုအစိုးရ စုစုပေါင်း အစိုးရလေးဆက် တာဝန်ထမ်းရွက်ခဲ့ရသည်။

ထိုသို့သောအစိုးရလေးဆက် ကျွန်တော့်လုပ်သက် ၂၇ နှစ်အတွင်း မြန်မာ့ရုပ်သံသည် မည်ကဲ့သို့ ကပြအသုံး တော်ခံခဲ့သည်၊ အသစ်အသစ်တို့ကို မည်ကဲ့သို့ လေ့ကျင့် မွေးထုတ်ခဲ့သည်၊ ထိုအသစ်အသစ်တို့၏ စုပေါင်းအားဖြင့် နောင်တော် အစ်မတော်များ၏ခြေရာကို နင်းနိုင်အောင် မည်ကဲ့သို့ ကြိုးပမ်းကပြ အသုံးတော်ခံခဲ့ကြသည်ကို ကျွန်တော့်အမြင်၊ ကျွန်တော့်အတွေးဖြင့် ကျွန်တော် ရေးသားမော်ကွန်းတင်လိုပါသည်။ အထူးသဖြင့် ကျွန်တော်ရေးသားတင်ပြလိုသည်မှာ မူလတာဝန်ဖြစ်သော “ရုပ်သံထုတ်လွှင့်ခြင်းလုပ်ငန်း” သာမက “နိုင်ငံတကာ ရုပ်သံများနှင့်လည်းကောင်း”၊ “လုပ်ငန်းချင်းဆက်စပ် ပတ်သက်သော မိတ်ဖက်နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် လည်းကောင်း” ဆက်စပ်လုပ်ကိုင်ရသော လုပ်ငန်းများကို ရုပ်သံကျွမ်းကျင်သူများက မည်ကဲ့သို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ ကြသည်ကို မီးမောင်းထိုးပြလိုခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

ကျွမ်းကျင်စွာ ပေါင်းစပ်အသုံးတော်ခံနိုင်သူများ

တပ်မတော်တွင် ကျွန်တော်စစ်သက် ၁၀ နှစ်ကျော် တာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီးချိန် ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် မြန်မာ့ ရုပ်သံသို့ ကျွန်တော်ပြောင်းရွှေ့တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် တာဝန်ပေးခြင်းခံရသည်။ မြန်မာ့အသံနှင့်ရုပ်မြင်သံကြား၏ ဆောင်ပုဒ်သည် “ပြန်ကြားပေးရန်၊ ပညာပေးရန်၊ ဖျော်ဖြေ ပေးရန်” ဖြစ်သည်။ ထိုဆောင်ပုဒ်ကို မပျက်စီး မယိုယွင်း စေဘဲ အစိုးရအဆက်ဆက်၏ မူဝါဒကို မြန်မာ့ရုပ်သံက လိုက်နာကျင့်သုံးခဲ့သည်။ မြန်မာ့ရုပ်သံဝန်ထမ်းအားလုံး (အများစု)သည် ကျွမ်းကျင်သူ (Professionals) များ ဖြစ်သည် ဟု “စလုံးရေစ” အလုပ်စတင်ဝင်ဝင်ချင်းကတည်းက၊ ပြည်တည်ကတည်းက ကျွန်တော် နဖူးတွေ့၊ ဒူးတွေ့ဖြစ်ခဲ့ရ သည်။ ဘယ်ဘက်ကစမ်းစမ်း ဝမ်းစာပြည့်စွာ လုပ်ကိုင် နိုင်စွမ်းရှိသူများဖြစ်သည်။ သက်ဆိုင်ရာဘာသာရပ်ကို ကျွမ်းကျင်သူများ ဖြစ်သည်။ အသံနှင့်အရုပ်ကို ကျွမ်းကျင် စွာပေါင်းစပ်အသုံးတော်ခံနိုင်သူများ ဖြစ်သည်။ မြန်မာစာ၊ အင်္ဂလိပ်စာနှင့် ပါဠိဘာသာကိုပင် နှံ့စပ်ကျွမ်းကျင်သူများ ဖြစ်ကြလေသည်။

ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပရုပ်သံဌာနများ (BBC၊ VOA၊ NHK စသည့် ရုပ်သံဌာနများ)တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ ရှိသည်။ အသံသရုပ်ဆောင် ကျွမ်းကျင်သူများဖြစ်သည်။ ရုပ်သံဖန်သားပြင်ပေါ်တွင် ကင်မရာရိုက်ချက်များဖြင့် သဟ ဇာတမျှစွာ ပေါင်းစပ်ကာ အရုပ်ထင်စေသူများသာ ဖြစ် သည်။ အင်္ဂလိပ်စာ၊ မြန်မာစာ ကျွမ်းကျင်သူများ ဖြစ်သည်။ ဒွတ်ဒက် ရွှတ်ရှက်ကို ပိုင်နိုင်ကြသည်။

ရုပ်သံခေတ်ဦးအစက ရုပ်သံဝန်ထမ်းများဆိုလျှင် ဩစတြေးလျ၊ ဂျာမနီ စသည့် ရုပ်သံရှေ့ဆောင်နိုင်ငံများတွင် အုပ်စုလိုက် လေ့လာဆည်းပူးပြီးမှ လုပ်ငန်းခွင်ဝင်ကြ သူများဖြစ်သည်။

ပေါ်ခါစ ရုပ်သံဖန်သားပြင်မှ အရုပ်များကိုလည်း ပြင်ပမှ ဝါရင့်အနုပညာရှင်များက ပေါင်းစပ်ပါဝင်ပေးကြ သဖြင့် ယနေ့တိုင်မမေ့နိုင်သေး(မင်းသားကြီး ဦးဝင်းဦး၏ ခါသင်္ကြန် ဆိုကများရှု)။

ကင်မရာဆရာများက လက်သစ်အလုပ်သင် ကင်မရာ သမားများကို လက်ထပ်သင်ပေးသည်။ ရိုက်ချက်ကို ကြည့်လျှင် ဆရာတပည့်မေးစရာမလို။ အရုပ်အသံ တည်းဖြတ်မှုများလည်း ထိုနည်းနှင်နှင်။ နောက်ခံစကား ပြောကောင်းသော ဆရာဦးလှဝင်းတို့၊ မမကြီး ဒေါ်သန်းသန်းဝင်းတို့၊ အစီအစဉ်ရေးဆွဲရာတွင် စေတနာ ပါသော ကျွမ်းကျင်သော အစ်မဒေါ်ခင်မျိုးဝင်းတို့သည် ကျွန်တော်တို့ လက်သင်အသစ်လေးများအတွက် မြင်ဆရာ၊ ကြားဆရာများ ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်လိုပြောရာတွင် ဒေါ်နီနီနေဝင်း(မမနီကွယ်လွန်)၊ ဘာသာပြန်ရာတွင် လျင်မြန်ကျွမ်းကျင်သော ဆရာဦးအေး၊ ဆရာဦးစိုးမြင့် တို့ထံမှ ကျွန်တော် ဘာသာပြန်နည်းနာများစွာရ သည်။

ဆရာနှစ်ပါးလုံး ကွယ်လွန်ရှာပြီ။ နှမြောတသမိပါသည်။

ကျွန်တော့်ကို အင်္ဂလိပ်စာကျွမ်းကျင်အောင် မြင်ဆရာ ကြားဆရာအဖြစ် သင်ပေးခဲ့သူမှာ ဆရာကြီးဦးမင်းကျော်မင်း ဖြစ်သည်။ ပျော်တတ်သော ဆရာသည် ဘာသာပြန်ရာ တွင်လည်း စကားလုံးများ လှလွန်းသည်။

၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ကျွန်တော် ပြည်ပ ပညာတော်သင်ဆု ရခဲ့သည်။ Reuter’s Foundation ကဖွင့်သော TV Journalism Course ကို အင်္ဂလန်၊ အမေရိကန်၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ၊ ကနေဒါနိုင်ငံတို့တွင် လှည့်လည်သင်ကြားလေ့လာခွင့်ရခဲ့သည်။

သမိုင်းမှတ်တိုင်တစ်ခု

တရုတ်၊ ဘူဂေးရီးယား၊ ပီရူး၊ ချီလီ၊ အာဂျင်တီးနား၊ အာဖရိကနှင့် မြန်မာမှ သင်တန်းသားတစ်ဦးစီဖြင့် နှစ်လ ကြာတက်ရသောသင်တန်း ဖြစ်သည်။ လိုက်မီအောင် မနည်းကြိုးစားရသည်။ ရုပ်သံသတင်းထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်သော ပညာများစွာရသည်။ ထိုပညာနှင့်ပင် ကျွန်တော် မြန်မာ့ရုပ်သံသမိုင်းတွင် ပထမဦးဆုံးသော အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်လွှင့်သည့် (MRTV-3) Myanmar International Channel ကို လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ကျွန်တော့် ကျေးဇူးရှင်ဝန်ထမ်းများနှင့်အတူ ၂၀ဝ၁ ခုနှစ်တွင် အောင်မြင်စွာ မွေးဖွားထုတ်လွှင့်နိုင်ခဲ့သည်။ သမိုင်းမှတ်တိုင်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ဝန်ထမ်းများကို ဦးညွှတ်ပါသည်။ ကျွန်တော်တတ်သမျှကို ဝန်ထမ်းများအား မျှဝေပါသည်။ ကျွန်တော် မတတ်သေး သည်များကိုလည်း ဝန်ထမ်းများထံမှ လေ့လာသင်ယူပါ သည်။ သူတို့ကလည်း စိတ်ရှည်လက်ရှည်သင်ပေးပါသည်။ ထုတ်လုပ်ပြီး အစီအစဉ်များပြသသင့်၊ မပြသသင့်ကို အကဲဖြတ် သုံးသပ်သော Program Production Board သည် အခရာကျ ပညာရသည်။ အစီအစဉ်ကို ထုတ်လုပ် သော ဝန်ထမ်းနှင့် တာဝန်ရှိသော ကျွန်တော်တို့လူကြီး များ ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာ ဆွေးနွေးသည်။ ဆရာဦးဝင်းကြည် (မြန်မာ့အသံကိုသစ္စာ)၊ ဦးလှဝင်း၊ ဦးဟန်မြင့် စသော ပညာရှင်များ၏ သုံးသပ်ချက်နှင့်သဘောထားသည် ကျွန်တော်တို့အတွက် သောက်၍မကုန်၊ ထောက်၍မမီ သော ပညာပင်လယ်ကြီးများဖြစ်သည်။ ရန်မဖြစ်ပါ၊ ငြင်းတော့ ငြင်းကြခုံကြပါသည်။ လူငယ်လူကြီး အမြင် မတူနိုင်တာများသော်လည်း ညှိလို့ရသည်။ နားလည်ပေး နိုင်ကြပါသည်။ ဝါရင့်ကင်မရာဆရာ၊ တည်းဖြတ် ကျွမ်းကျင်သူ၊ ဘာသာပြန်ကျွမ်းကျင်သူ၊ မြန်မာ-အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာ အသံထွက် ကျွမ်းကျင်သူများက ညီ/ညီမငယ်များကို ပြင်ပေးသင်ပေးသည်မှာ မြန်မာ့ရုပ်သံ၏ ချစ်စရာဓလေ့ ထုံးစံဖြစ်သည်။ လွမ်းမိပါသည်။ Stand Reporting၊ News Presentation၊ Program Production တို့ကို ဆန်းသစ်နိုင်ခဲ့သည်။ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာ့ရေမြေတောတောင် သဘာဝအလှ၊ တိုင်းရင်းသား တို့၏ ချစ်စရာဓလေ့များကို အချို့ဥရောပနိုင်ငံများနှင့် အမေရိကကဲ့သို့ နိုင်ငံများက သိလာအောင် ကျွန်တော်တို့ လုပ်ပြနိုင်ခဲ့သည်။

မြန်မာ့ရုပ်သံတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် ကျွန်တော် ဂုဏ်ယူသော အချက်တစ်ချက်မှာ အခြားအာဆီယံအဖွဲ့ ဝင်နိုင်ငံများနည်းတူ တစ်ကျော့ပြန်အသင်းဝင်ဖြစ်သော မြန်မာနိုင်ငံသည် အာဆီယံပြန်ကြားရေးကဏ္ဍတွင် ရင်ပေါင်တန်းပါဝင်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မူလက ASEAN စတင်ဖွဲ့စည်းစဉ်က အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်သော မြန်မာသည် အကြောင်းမညီညွတ်၍ထင့်၊ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်၍ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ပြန်ဖြစ်လာပြန်သည်။ ASEAN ၏ Sub Committee on Information (SCI) သည် ပြန်ကြားရေးကဏ္ဍ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး ဌာနက ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရသည်။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး ဌာနကိုယ်စား ယင်းဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်တွင်ရှိသော ဦးစီးဌာနနှင့် လုပ်ငန်း ငါးခုအနက် မြန်မာ့အသံနှင့် ရုပ်မြင်သံကြားက တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရသည်မှာ ယနေ့တိုင်ဖြစ်သည်။ nစာမျက်နှာ ၆ မှ

လူပုံအလယ် ပွဲလယ်တင့်ခဲ့ကြ

SCI ဆွေးနွေးပွဲများကို မြန်မာပြည်တွင် အလှည့် ကျ၍ ကျင်းပပေးရသောအခါ မအိပ်နိုင်၊ မစားနိုင်။ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း တတ်လို့မရ။ လုပ်လို့မရ။ ညီငယ် ညီမငယ် ဝန်ထမ်းငယ်များကို ကြိုတင်လေ့ကျင့် သင်ကြားပေး၊ ဆွေးနွေးပေးထားရသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ရေး/ဖတ်/ပြော ကျွမ်းကျင်သူများကို အမာခံထားကာ ရုံးအဖွဲ့၊ ဆက်ဆံရေးအရာရှိအဖွဲ့၊ အုပ်ချုပ်စီမံအဖွဲ့စသည် ဖြင့် တာဝန်ခွဲဝေ လုပ်စေရသည်။ မြန်မာ့ရုပ်သံ ဝန်ထမ်း များကို လေးစားရသည့်၊ ချစ်ရသည့် အကျင့်တစ်ခုရှိသည်။ ယင်းမှာ သူတို့သည် ပွဲတိုးသည်။ ပညာရဲရင့် ပွဲလယ်တင့် ကြသူများဖြစ်သည်။ လူမကြောက်။ Stage Fright မရှိ။ ရည်မွန်ကာ လူရည်လည်ခြင်းဖြစ်သည်။ သည်အစည်း အဝေးများကိုလည်း ကျွန်တော့် ရုပ်မြင်ညွှန်မှူးဖြစ်သူ ဦးဘုန်းမြင့်နှင့်အတူ ကျွန်တော်ရုန်းခဲ့သည်။ ဝန်ထမ်းများ က ဝိုင်းသည်။ ရန်ကုန်မှနေပြည်တော်သို့ လူ ၈၀ လောက် လေယာဉ်ဖြင့် ပို့ကြိုလုပ်ရမှု၊ ဟိုတယ်မှာထား၊ အစည်း အဝေးလုပ်၊ အစည်းအဝေးမှတ်တမ်းကို နေ့ချင်းပြီးထုတ်။ လွယ်သောအလုပ်မဟုတ်။ သို့သော် ကျွန်တော်တို့ မျက်နှာမငယ်ခဲ့။ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများက မြန်မာ နိုင်ငံသည် အဖွဲ့ဝင်သစ်အနေဖြင့် သည်မျှလုပ်နိုင်၍ ချီးကျူးသည်။ ကျွန်တော်တို့ ရုပ်သံဝန်ထမ်းများ သည်လို အပြန်အလှန် လေ့ကျင့်ရင်း၊ ပျိုးထောင်ရင်း ကျွန်းကိုင်းမှီ ကိုင်းကျွန်းမှီခဲ့ကြသည်။ တင့် တယ်စွာ ခေါင်းမော့ရင်ကော့ ကာ မြန်မာ့ရုပ်သံဝန်ထမ်းများဟု လူပုံအလယ် ပွဲလယ် တင့်ခဲ့ကြပါသည်။

ရုပ်သံလွှင့်ဌာနတစ်ခု၏ အဓိကကျသော ရိုးစင်း လှသောတာဝန်မှာ ပရိသတ်ကို အရည်အသွေးပြည့်မီသော၊ တစ်စုံတစ်ရာသောအကျိုးကိုဆောင်သော ရုပ်သံနှင့် အသံလွှင့်အစီအစဉ်များကို တင်ဆက်ပေးရန်ဖြစ်သည်။

ယင်းအဓိကတာဝန်ကိုလည်း မြန်မာ့ရုပ်သံမှ ဝန်ထမ်းများ တာဝန်ကျေခဲ့သည်။ ရုပ်သံလောက ဖွံ့ဖြိုးရေး အတွက် “မြဝတီရုပ်သံ”ဟု လူသိများသော တပ်မတော် ရုပ်မြင်သံကြား ဖြစ်တည်ပေါ်ထွန်းလာရေးအတွက် မြန်မာ့ရုပ်သံသည် အဓိကကျသော မောင်းနှင်အား တစ်ရပ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ မိမိတို့တွင်ရှိသော ရုပ်သံအစီအစဉ် များ၊ ရေဒီယိုသီချင်းများ၊ အစီအစဉ်များကို လိုအပ်၍ တောင်းလာတိုင်း အိတ်သွန်ဖာမှောက် ပေးခဲ့သည်။ မြဝတီ ရုပ်သံဝန်ထမ်းများဖြစ်လာမည့် သန္ဓေဝင်များကို လည်း ကင်မရာရိုက်၊ တည်းဖြတ်၊ သတင်းလွှင့်မှအစ လေ့ကျင့်ပြုစုပျိုးထောင်ပေးခဲ့သည်။ MRTV-4 အဖြစ် ပရိသတ်ကို ယနေ့ကာလအထိ အသုံးတော်ခံခဲ့သည့် Forever Group ကိုလည်းကောင်း၊ FM အသံလွှင့်ဌာနသစ်များ၊ Sky Net ရုပ်သံကို လည်းကောင်း ထိုနည်းနှင်နှင် ပြုစု ပျိုးထောင် ကူညီပံ့ပိုးပေးခဲ့သည်မှာလည်း မြန်မာ့ ရုပ်သံ ဖြစ်သည်။ ထိုထို ရုပ်သံလွှင့်ဌာနများ အောင်မြင်နေခြင်း ကိုလည်း မုဒိတာပွားရပါသည်။

ကျွန်တော် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ်ကာလအတွင်း ဒေသတွင်းရုပ်သံဌာနများနှင့်ပေါင်း၍ ရုပ်သံအစီအစဉ် ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ထုတ်လွှင့်ခြင်းကိုလည်း ပေမီဒေါက်မီ အောင်မြင်စွာဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပြန်ပေသည်။ “လန်ချန်း- မဲခေါင်” မှတ်တမ်းတင် ရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲ အစီအစဉ်ကို ဒေသတွင်း နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံဌာနများနှင့် ပူးပေါင်းထုတ်လုပ် နိုင်ခဲ့သည်။ “မဲခေါင်” မြစ်ကို တရုတ်ဘာသာဖြင့် “လန်ချန်း” ဟုခေါ်သည်။ မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းဒေသတွင်းနိုင်ငံများအတွင်း မဲခေါင်မြစ်သည် ဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေသည်။ ထိုမြစ် ကြောင်းမှတစ်ဆင့် မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းဒေသတွင်းနိုင်ငံများ ၏ ယဉ်ကျေးမှုပျံ့နှံ့သည်။ စီးပွားအတူ လုပ်ကြသည်။ မဲခေါင်မြစ်မှ သားငါးများက ဒေသခံများကို အာဟာရပေး သည်။ မဲခေါင်မြစ်ကြောင့် ဒေသတွင်းနိုင်ငံများ ပိုမို နီးစပ်စွာ၊ ရင်းနှီးစွာ၊ အေးချမ်းချစ်ကြည်စွာ ယှဉ်တွဲနေထိုင် ရန် ရည်ရွယ်ရိုက်ကူးခြင်းဖြစ်သည်။ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ ဗီယက်နမ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့မှ နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံဌာန များက သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများအတွင်း CCTV မှ ရိုက်ကူး ရေးအဖွဲ့များနှင့် ညှိနှိုင်းကာ ရိုက်ကူးသင့်သည်များ ရှာဖွေပေး၊ ညှိပေး၊ လိုအပ်သော အုပ်ချုပ် ထောက်ပံ့မှုလုပ် ပေး၊ အချက်အလက်ပြုစုပေးရုံသာ ဖြစ်သည်။ ထိုပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးအစီအစဉ်တွင် နိုင်ငံအလိုက် Country Coordinator များ ခန့်ထားကာ ဆောင်ရွက်စေရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ Country Coordinator မှာ ကျွန်တော် ဖြစ်သည်။ ကျွန်တာ်က အာသွက်လျှာသွက်ဖြစ် သည်။ စပ်စပ်စပ်စပ်လုပ်ရသည်ကို နှစ်သက်သည်။ စရိုက်နှင့် တာဝန် အံဝင်ခွင်ကျမို့အောင်မြင်သည်။

Liaison Officers များအဖြစ်

တွဲဖက်တာဝန်ထမ်းဆောင်

စီမံကိန်းဝင်နိုင်ငံများမှ နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံများနှင့် မြန်မာ့ရုပ်သံဝန်ထမ်းများ ပိုမိုနီးစပ်ခဲ့လေသည်။ ကောင်း သောနမူနာများ အတုယူနိုင်ခဲ့သည်။ ကျွန်တော်ရော ပါဝင် ဆောင်ရွက်သောဝန်ထမ်းများပါ အရည်အသွေး တိုးတက်ခဲ့ရသည်။ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် အကြံပေးရင်း၊ ကူညီရင်း အရည်အသွေး အပြိုင်းအရိုင်း တက်လာသည်။ ဝန်ထမ်းများက တရုတ်ရိုက်ကူးရေး အဖွဲ့များတွင် Liaison Officers များအဖြစ် တွဲဖက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရင်း လူလူချင်းပေါင်းသင်းဆက်ဆံမှု၊ ခေတ်မီကင်မရာနှင့် ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ ကိုင်တွယ်ပုံ၊ ရိုက်ကူးသည့်နည်းစနစ်များ စသည့်အဖိုးတန်အတွေ့ အကြုံများ ပွားများရယူနိုင်ခဲ့သည်။ မိမိတို့လုပ်ငန်းခွင်တွင် ပြန်လည်အသုံးချနိုင်ခဲ့သည်။ ထုတ်လုပ်ရေးစီမံ ကိန်းကာလသည် ၂၀ဝ၅-၂၀ဝ၆၊ တည်းဖြတ်သည့်ကာလ ၂၀ဝ၆-၂၀ဝ၇ ဖြစ်သည်။ ထိုကာလမှပင်စတင်ကာ ကျွန်တော်နှင့်ဝန်ထမ်းများ Drone camera သုံးပုံ၊ ရိုက်ပုံ ကို CCTV တရုတ်ရုပ်သံရိုက်ကူးရေးအဖွဲ့ များထံမှ လေ့လာ နိုင်ခဲ့သည်။ အတွေ့အကြုံများစွာရသည်။

ကျွန်တော် အကျေနပ်ဆုံးမှာ Liaison Officers အတော်များများကို ကျွန်တော်တို့ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ သည်သို့ ပွဲထုတ်ရသည်မှာလည်း ကျွန်တော့်တွင် ရည်ရွယ်ချက်ကြီးမားစွာရှိသည်။ ဆက်၍ဖတ်ရှုရမည် ဖြစ်သည်။ ထိုLanchang-MeKhong Documentaries ကို တရုတ်နိုင်ငံမှ CCTV က ဦးဆောင်တည်းဖြတ်သည်။ ကျွန်တော်တို့ Country Coordinators များက နိုင်ငံအလိုက် ရိုက်ကူးထားချက်များ၊ စာမူများအပေါ် အကြံပေးရ၊ ပြင်ဆင်ရသည်။ ပျော်စရာကြီးပင် ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော့် အင်္ဂလိပ်စာ ရေး၊ ဖတ်၊ ပြော အရည်အသွေး များစွာတိုးတက်လာသကဲ့သို့ ဝန်ထမ်းများလည်း တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ထိုရုပ်သံဇာတ်လမ်းတွဲကို တရုတ်၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ ဗီယက်နမ်၊ မြန်မာနိုင်ငံတို့ တွင် သက်ဆိုင်ရာ ဘာသာစကားဖြင့် အသံသွင်း အသံထပ် ကာ ပြသခဲ့သည်။ အောင်မြင်ကျော်ကြား လူကြိုက်များသည်။ CCTV က နိုင်ငံတကာ ရုပ်သံပြိုင်ပွဲများတွင် ဝင်ပြိုင်သည်။ အဆင့်မြင့်ဆုများရခဲ့သည်။ အသေးစိတ် မမှတ်မိတော့။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နှစ်ကျော့၊ သုံးကျော့ပြရသည်။ MRTV နှင့် MRTV-3 တွင် ပြခဲ့သည်။ မူရင်း အင်္ဂလိပ်ဘာသာစာမူကို ကျွန်တော် မြန်မာဘာသာပြန်သည်။ အလွန်အားရ သည်။ “ကုသိုလ်လည်းရ ဝမ်းလည်းဝ”သည်လေ။

ကျွန်တော့်မှာ အကျင့်တစ်ခုရှိသည်။ ပတ်ဝန်းကျင် နှင့် လက်ရှိအခြေအနေကို ကောင်းကောင်းအာရုံစိုက် လေ့လာသုံးသပ်ပြီး လာမည့်အနာဂတ်ကာလအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားခြင်းနှင့် အလုပ်တစ်ခုမပြီးမီ နောက် တစ်ခုအတွက် ကြိုတင်ခင်းကျင်းထားခြင်း ဖြစ်သည်။ မူလရုပ်သံထုတ်လုပ်ရေး၊ ထုတ်လွှင့်ရေးများကို ဝန်ထမ်း များနှင့် ဒိုးတူပေါင်ဖက်ရုန်းကန်ရင်း မြှင့်တင်ခဲ့သည်။ ကျွန်တော့်အား အပိုတာဝန်ပေးထားသော International Relation နှင့် ASEAN Information Sector အတွက် ကြိုထည့် ကြိုပြင်ထားခဲ့သည်။

တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် အသင့်ဖြစ်နေခဲ့

ကျွန်တော်သည် ကံအားလျော်စွာ တာဝန်ဖြင့် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ သက်စေ့နီးပါး သွားရောက်ခဲ့ရသည်။ အာရှ၊ ဥရောပ၊ အမေရိကန်၊ ဂျပန်စုံသည်။ ကျွန်တော် ကြိုးပမ်းလေ့လာဆည်းပူးခဲ့သော အင်္ဂလိပ်စာက ကျွန်တော့် ကို ရှေ့သို့ရောက်အောင် တွန်းပို့ခဲ့သည်ဟု ဆိုပြီးဖြစ်သည်။ သွားတိုင်း သူတို့၏ပြင်ဆင်ထားမှုများ၊ လက်တွေ့လုပ် ဆောင်မှုများကို လေ့လာထားသည်။ မရှင်းလျှင်မေးထား သည်။ ဝန်ထမ်းများကို မည်သို့လေ့ကျင့်၊ မည်သို့တာဝန်ပေး သည်ကို မျက်ခြည်မပြတ်ကြည့်သည်။ သည့်အတွက် ကျွန် တော်အတွေ့အကြုံများသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံတကာ နှင့် အာဆီယံအစည်းအဝေးများကျင်းပလျှင် ဘာလုပ်ရ မည်ကို ကျွန်တော်ကြိုပြင်ထားသည်။ BIMSTEC (Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic)၊ သမ္မတရုံးက ကြီးမှူးကျင်းပသော Poverty Eleviation အတွက် ကျင်းပသော နိုင်ငံတကာမှပါဝင်သည့် အစည်းအဝေးများ၊SEA Games၊ ASEAN Summit စသည့် ပွဲကြီးပွဲကောင်းများအတွက် မည်သည့်ပွဲအတွက်လိုလို မြန်မာ့ရုပ်မြင်သံကြားသည် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် အသင့်ဖြစ်နေခဲ့သည်။ သတင်းရိုက်ကူးရေးအဖွဲ့များ၊ SIS (Simultaneous Interpretation System)၊ Liaison Officers ၊ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ Press Brieffing၊ Master of ceremony စသည်တို့ လိုအပ်ပါက မြန်မာ့အသံကို လက်တို့ရုံသာ။ ဤသို့ ဘယ်ကစမ်းစမ်း၊ ညာကစမ်းစမ်း အစမ်းသပ်ခံနိုင်အောင်လည်း ကျွန်တော်တို့ရှေ့က နောင်တော်များက ကျွန်တော်တို့ကို on job trainning ပေးပြီးသား။ ကျွန်တော်ပင်စင်မယူမီ ကျွန်တော်တို့အတွက် နောက်ဆုံးလုပ်ပြခွင့်ရခဲ့သည်မှာ AMRI (ASEAN Ministers Responsible for Information) Meeting ဖြစ်သည်။ အာဆီယံပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးများအဆင့် အစည်းအဝေး ဖြစ်သည်။ လေးရက်တာ ကျင်းပသည်။ ရှေ့ကနှစ်ရက်မှာ ဝန်ကြီးများအဆင့် အစည်းအဝေးအကြိုဖြစ်သော အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများ အစည်းအဝေး (Senior Official Meeting - SOMRI) ဖြစ်သည်။ ညွှန်ချုပ်အဆင့်များ တက်ကြသည်။ အရေးကြီးသည်။ နောက်နှစ်ရက်တွင် ဆက် ကျင်းပမည့် ဝန်ကြီးများအဆင့်အစည်းအဝေးတွင် အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်အောင် ကြိုညှိသော အစည်းအဝေးဖြစ် သည်။ ကိုယ့်နိုင်ငံလည်း မနစ်နာအောင် အကျိုးရှိအောင် ဆွေးနွေးနိုင်ရသည်။ အခြားအာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် သဘော ထားကွဲလျှင်လည်း ကိုယ်လိုရာနှင့် အနီးစပ်ဆုံးရအောင် မိတ်ဝတ်မပျက် ညှိနိုင်စွမ်းရသည်။

ကျွန်တော်က သည်အစည်းအဝေးကို 5th AMRI မှစကာ ပင်စင်မယူမီ 12th AMIR အထိ ဆက်တိုက်မပျက် မကွက် တက်ခဲ့ရသူဖြစ်သည်။ ကျွန်တော့်အထက် ညွှန်ချုပ်၊ ဒု-ညွှန်ချုပ်များကို ကျွန်တော်အထောက်အကူပေးရသည်။ ဝန်ကြီးများ၊ အစည်းအဝေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ပေး၊ ကျင်းပစဉ် ထောက်ကူပေးရသည်။ ကျွန်တော် ပျော်ပါသည်။ ကျွန်တော်လုပ်ခဲ့ရသည်များကို ကျွန်တော့်ထက်အငယ် များအား မျှဝေပေး၊ သင်ပြပေးခဲ့သည်။ သူတို့တတ်မှ ကျွန်တော်တို့ မျက်နှာလွှဲနိုင်မည်၊ သူတို့မျက်နှာပန်းလှ မည်ကို ကျွန်တော်သိသည်။ ကျွန်တော်သိသော နောက်တစ်ချက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံက အိမ်ရှင်အဖြစ် သည် AMRI အစည်းအဝေးကို လက်ခံကျင်းပရလျှင် ကျွန်တော် သည် Joker ဖြစ်မည်ကို ကြိုသိနေခြင်းဖြစ်သည်။ ဝန်ကြီးများ၊ ဒုတိယဝန်ကြီးများ၊ ညွှန်ချုပ်များသာ ထိုအစည်းအဝေးကို အလှည့်ကျ ပြောင်းလဲ၍ တက် ကောင်းတက်မည်။ ကျွန်တော်က မပျက်မကွက် မပြောင်းမလဲတက်ရန် အမည်စာရင်း ပေးပြီးသားဖြစ်နေ သည်။ ဘာသာစကား၊ လုပ်ရသည့် လုပ်ငန်းကို ကျွန်တော် ကျွမ်းကျင်သည်။ အာဆီယံ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးများ၊ ညွှန်ချုပ်များ၊ ကျွန်တော့်လိုလူများကို ကျွန်တော် အကုန်ခင် သည်။ သည်အစည်းအဝေးက လက်ခံဖို့စကတည်းက စာပေးစာယူ၊ ဆွေးနွေးမည့်အကြောင်းအရာ၊ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်မည့်လုပ်ငန်း ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်တို့ကို အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးနှင့် တောက်လျှောက် ညှိရသည်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ အနည်းဆုံး ငါးဦးမှ လူ ၂၀ ကျော်အထိတက်သည်။ သူတို့ကလည်း လူသစ်များကို သည်ပွဲမျိုးမှာ လေ့ကျင့်ပေးသည်။ ပွဲထုတ်သည်။ လေ့လာစေသည်။

ငါးရှဉ့်ဆီသုတ် ချောမွေ့စွာ အောင်မြင်စေခဲ့

အခမ်းအနားအဖွင့်အတွက် ရိုးရာဓလေ့ အဆို၊ အကများဖြင့် စထွက်ပြီး တာထွက်ပေးရသည်။ မလွယ်ပါ။ ပြောရလျှင် မဆုံးနိုင်။ ဒါတွေအတွက် ကျွန်တော်ကြိုပြီး စီစဉ်ထားသည်။ သူများနိုင်ငံများတွင် လုပ်သည် ကိုင်သည် များကို ဗီဒီယိုရိုက်ကာ မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။ တကယ် လုပ်မည့်ဝန်ထမ်းများကို မည်သို့လုပ်မည် မည်သည်မည် ကို ပြထားအကြံပြုထားသည်။ သူတို့ထံမှလည်း မြန်မာ ဆန်သော၊ ပိုကောင်းသော အကြံများရသည်။ အခမ်း အနားအစီစဉ်များ ပြောကြားသည့်ပုံစံများကို မာဒင်္ဂထုံး နှလုံးမူကာ ကျွန်တော်က အာဆီယံအတွင်းရေးမှူး ချုပ်ရုံးနှင့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများရှိ မိတ်ဆွေများထံမှ တောင်း ထား၊ စုဆောင်းထားသည်။ ဤသည်တို့ကို နမူနာပေး၍ မည်သို့ဆောင်ရွက်ရမည်ကို ကျွန်တော့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် အရာထမ်းအမှုထမ်းများဖြင့် ကျွန်တော် ဇာတ်တိုက်ထားပြီး၊ လေ့ကျင့်ထားပြီး ဖြစ်သည်။ ဆွေးနွေးထားပြီး ဖြစ်သည်။ ဝမ်းစာပြည့်၍ ချက်ဆို နားခွက်က မီးတောက်သော ကျွန်တော့်ဆရာများ၊ ဝန်ထမ်းများက ပေးသမျှ တာဝန်ကို ငါးရှဉ့်ဆီသုတ် ချောမွေ့စွာ အောင်မြင်စေ ခဲ့သည်။

သည်နေရာမှာ ကျေးဇူးမဖြစ်မနေတင်သင့်သော ခေါင်းဆောင်ပီသသောသူမှာ ကျွန်တော့်အထက်အရာရှိ (ထိုစဉ်က ဒုတိယဝန်ကြီး၊ နောင်တွင် ဝန်ကြီး) ဦးရဲထွဋ် ဖြစ်သည်။ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများ အစည်းအဝေးတွင် Chair Person တာဝန်ကို သူက ရဲရဲတင်းတင်း ပြုံးပြုံး ရွှင်ရွှင်ဖြင့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ကိုယ်စားလှယ်များ ကြည် ဖြူကျေနပ်စွာ လက်ခံလာသည်အထိ ဦးဆောင်ညှိနှိုင်းဆွေး နွေးကာ သဘောတူညီချက်များ၊ ရလဒ်ကောင်းများ ထွက် ပေါ်စေခဲ့ပါသည်။ ဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတွင်လည်း အဆင်ပြေချောမွေ့အောင် သူကပင် တော်တော်များများ ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။

သည်သို့သော အာဆီယံပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးများ အဆင့် အစည်းအဝေးကို အဆင်ပြေအောင်မြင်စွာ ကျင်း ပနိုင်ခဲ့သည်မှာလည်း ကျွန်တော်တို့ မြန်မာ့ရုပ်သံမှ ဝန် ထမ်းများ၏ ကောင်းမြတ်သောအစဉ်အလာ၊ ကြီးမြတ် သောဂုဏ် ဖြစ်သည်။ အကြီးကအငယ်ကို သွန်သင်ဆုံးမ နည်းလမ်းပြ၊ အငယ်ကလည်း အကြီးများ၏ ဩဝါဒနှင့် သွန်သင်ဆုံးမမှုများကို နာယူပွားများကျင့်ကြံခဲ့၍ မြန်မာ့ ရုပ်သံသည် ယနေ့အထိ တည်တံ့ခိုင်မြဲ အောင်ပွဲဆင်နေဆဲ ဖြစ်သည်။ ရေးရပြောရလျှင် များစွာကျန်ရှိနေပါသေး သည်။

ကျွန်တော်တင်ပြခဲ့သကဲ့သို့ ကျွန်တော်တို့သည် လက်ဆင့်ကမ်းတာဝန်ကို အောင်မြင်စွာ ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ထိုမျှမက မျိုးဆက်သစ် ညီ၊ ညီမငယ်များကို လည်း ပခုံးပြောင်းတာဝန်များကို လွှဲပေးခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ဟင်းစားသာမက ကွန်ချက်ပါပေးခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါသည်။

ကျွန်တော်တို့၏ တူသားနောင်မယ်များကလည်း ကျွန်တော်တို့ မျက်နှာမငယ်ရလေအောင် အစဉ်အလာ မပျက်ရလေအောင် ကျွန်တော်တို့ထက် သာလွန်ကောင်း မွန်သော လက်စွမ်းပြလုပ်ကိုင်နေဆဲ အရည်အသွေးကို ထုတ်ပြဆဲဖြစ်သည်။ နည်းပညာသစ်များ၊ နောက်ဆုံးပေါ် ကင်မရာများ၊ ခေတ်မီစက်ကိရိယာများကလည်း ယင်းတို့ ကို ပိုမိုတောက်ပြောင်စေသည်မို့ မြင်တွေ့ရသည်မှာ နှစ် ထောင်းအားရဖြစ်မိသည်။

ယင်းမျိုးဆက်သစ်များကလည်း ကျွန်တော်တို့ကဲ့ သို့ သမိုင်းပေးတာဝန်ကျေပွန်ကာ လက်ဆင့်ကမ်းပခုံး ပြောင်းတာဝန်များ လွှဲခဲ့ကြပေဦးမည်။ ယင်းသို့ဖြင့် “ကာလအပိုင်းအခြားအရ အိုမင်းလာသည့် မြန်မာ့ရုပ်သံ သည်” စိန်ရတု ၇၅ နှစ်တိုင်သည်အထိ ထွန်းလင်းတောက် ပြောင်နေသည့် “ကြယ်တစ်ပွင့်” ဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည်။

“အိုနေ”သော်လည်း “အိုကေ”ဆဲဖြစ်သော မြန်မာ့ရုပ်သံ၏ အနာဂတ်အင်အားသစ်များဖြင့် အရှိန် အဟုန်ပြင်းစွာ ဆက်လက်ချီတက်ကာ အောင်မြင်မှု မှတ်တိုင်များ စိုက်ထူနေပေလိမ့်မည်။

“ရာပြည့်မြန်မာ့ရုပ်မြင်”၏ အောင်လံသည် ကျွန်တော့်အာရုံထဲတွင် ငွားငွားစွင့်စွင့် တလွင့်လွင့်ဖြင့် လှပ ခံ့ညားလွန်းသည်။ ထိုအောင်လံကို ကျွန်တော်သက်ရှိ ထင်ရှား မြင်ချင်စမ်းပါဘိတော့သည်။ ။

စာကြီးသား(ပနီပင်)