ကျန်းမာသက်ရှင်နေထိုင်ရေး ငါးအာဟာရစားသုံးပေး

ဒေါက်တာ အောင်နိုင်ဦး (ငါးဦးစီး)

ဘာကြောင့် ငါးကိုစားသင့်ပါသလဲ

ငါးနှင့်ပုစွန်များသည် အဆီနည်းခြင်း၊ ကယ်လိုရီနည်းခြင်းနှင့် အသားဓာတ်မြင့်မားစွာပါဝင်သော အစားအစာဖြစ်ပြီး စားသုံးသူ၏ ခန္ဓာကိုယ်၊ ဦးနှောက်နှင့်နှလုံးတို့ကို အကျိုးရှိစေသည့် ဗီတာမင်၊ သတ္တုဓာတ်၊ မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အာဟာရဓာတ်များအတွက် အလွန်ကောင်းမွန်အကျိုးရှိသော အရင်းအမြစ်ဖြစ်ပါသည်။

အဆိုပါ အကျိုးရှိသော အာဟာရဓာတ်များထဲမှ တစ်မျိုးဖြစ်သော အိုမီဂါ-၃အဆီအက်စစ်များသည် ကင်ဆာ၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းနှင့် နှလုံးရောဂါများ လျော့နည်းစေရန် ဆက်စပ်မှုများရှိပါသည်။ အိုမီဂါ-၃ အဆီအက်စစ်သည် မမွေးဖွားသေးသော သန္ဓေသားနှင့် မွေးဖွားပြီးကလေးငယ်များ၏ ဦးနှောက်ဉာဏ်ရည် ကျန်းမာဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက်လည်း ပိုမိုကောင်းမွန်စေပြီး ငယ်ရွယ်သူကလေးငယ်များ ကျန်းမာဖွံ့ဖြိုးရန်အဟန့်အတားဖြစ်စေသည့် ပြဿနာများကိုလည်း တိုးတက်ကောင်းမွန်စေပါသည်။

ငါးစားသုံးခြင်းဖြင့် အခြားသောဖြစ်စေနိုင်သည့်အရာများ

အချို့သော ငါးမျိုးများမှာ မာကျူရီဓာတ်မြင့်မားစွာပါဝင်သဖြင့် အဆိုပါငါးမျိုးများကို ကာလကြာရှည်စွာပမာဏများများစားသုံးပါက ကျန်းမာရေးဘေးအန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါသည်။ မာကျူရီဓာတ်သည် ဦးနှောက်နှင့်အခြားသော အာရုံကြောစနစ်၏ အချို့သောအပိုင်းများကို ပျက်စီးစေနိုင်ပါသည်။ မမွေးဖွားရသေးသော သန္ဓေသားများ၊ ကလေးငယ်များနှင့် ငယ်ရွယ်သူများသည် ၎င်းတို့၏အာရုံကြော စနစ်များသည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲဖြစ်သဖြင့် မာကျူရီ၏ ဘေးအန္တရာယ်မှာ အလွန်ကြီးမားပြီး ပျက်ပြယ်သွားခြင်းမရှိဘဲ အမြဲတမ်းထိခိုက်နိုင်ပါသည်။

အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ ကိုယ်ဝန်ရယူရန်အစီအစဉ်ရှိသည့် အမျိုးသမီးများ၊ ကလေးအမေများနှင့် အသက်ခုနစ်နှစ်အရွယ်အောက်ကလေးများသည် မာကျူရီအဆိပ်သင့်မှု အနည်းဆုံးဖြစ်စေရန် ဂရုပြုရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ငါးပမာဏမည်မျှစားသုံးသင့်ပါသနည်း

သင်စားသုံးမည့် ပင်လယ်စာအမျိုးအစားနှင့် ပမာဏတို့ကိုကန့်သတ်ချင့်ချိန်ခြင်းဖြင့် ငါးစားသုံးခြင်းမှ မာကျူရီအဆိပ်သင့်မှုကို လျှော့ချနိုင်ပြီး အစာအာဟာရမှ ကျန်းမာရေးအကျိုးရှိမှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ကျန်းမာရေးကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက အကြံပြုထောက်ခံထားသည်မှာ ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် ပင်လယ်စာအမျိုးမျိုး နှစ်ကြိမ်စားသုံးသင့်ကြောင်း အကြံပြုထားပါသည်။ အရွယ်ရောက်သူများအနေဖြင့် ငါးကို ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် ၁၂ အောင်စ၊ ၆ အောင်စ နှစ်ကြိမ်စားသုံးသင့်ပြီး ငယ်ရွယ်သူ ကလေးများအနေဖြင့် ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် ၆ အောင်စ၊ ၃ အောင်စ နှစ်ကြိမ် စားသုံးသင့်ပါသည်။ ချက်ပြုတ်ပြီးသောငါး ၆ အောင်စသည် မချက်ပြုတ် ရသေးသောငါး ၈ အောင်စ (ပေါင်ဝက်)နှင့် ညီမျှ ပါသည်။

မည်သည့်ငါးမျိုးများသည် စားသုံးရန် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်ပါသနည်း

မာကျူရီဓာတ်အနည်းဆုံးပါဝင်ပြီး အိုမီဂါ - ၃ အဆီအက်စစ်ပါဝင်မှုမြင့်မားသော ငါးများသည် စားသုံးရန်အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်ပါသည်။ မည်သူမဆို မာကျူရီဓာတ်နည်းသော ငါးမျိုးကို ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် နှစ်ကြိမ်စားသုံးရပါမည်။ မာကျူရီဓာတ်အနည်းဆုံးပါဝင်ပြီး အိုမီဂါ-၃အဆီအက်စစ် ပါဝင်မှုမြင့်မားစွာပါရှိသည့် စားသုံးရန်အကောင်းဆုံးငါးမျိုးများမှာ ဟာရင်း(Herring)၊ ယောက်သွား (Mussels)၊ ကမာ(Oysters)၊ ဆယ်လ်မွန်(Salmon)၊ ငါးသေတ္တာငါးခေါ် ငါးကုန်းညို (Sardine)၊ ငါးဖြူ (Whitefish) တို့ဖြစ်ပါသည်။

မာကျူရီဓာတ်အနည်းဆုံးပါဝင်ပြီး အိုမီဂါ-၃ အဆီအက်စစ်ပါဝင်မှု မမြင့်မားသော်လည်း စားသုံးရန် သင့်တော်သောငါးမျိုးများမှာ စည်သွတ်ကျူနာ (Light Canned Tuna)၊ ငါးခူငါးမျိုး(Catfish)၊ ကဏန်း (Crab)၊ ရေချိုကျောက်ပုစွန် (Crawfish)၊ ခုံးကောင် (Scallops, Clams)၊ ရေငန်ပုစွန်(Shrimp)၊ ကင်းမွန်(Squid)၊ ထရောက်ငါး(Trout)၊ ဖလောင်ဒါငါး (ငါးခွေးလျှာငါးမျိုး Flounder)တို့ ဖြစ်ပါသည်။ မာကျူရီဓာတ်အသင့်အတင့် ပါဝင်သော အကန့်အသတ်အတိုင်းအတာဖြင့် စားသုံးရမည့် ငါးမျိုးများမှာ စည်သွတ်ကျူနာ (Canned Tuna- White/ albacore)၊ ငါးလက်ကိုက်/ငါးခွေးကဲ့သို့ ငါးကင်(Halibat steak)၊ ကျူနာငါးကင် (Tuna Steak) တို့ ဖြစ်ပါသည်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ ကိုယ်ဝန်ရယူရန် အစီအစဉ်ရှိသည့် အမျိုးသမီးများ၊ ကလေးအမေများနှင့် ကလေးငယ်များသည် အကန့်အသတ်အတိုင်းအတာဖြင့် စားသုံးရမည့်ငါးမျိုးများကို ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် တစ်နပ်သာစားသုံးပါက ဘေးအန္တရာယ်ကင်းနိုင်ပြီး မာကျူရီဓာတ်နည်းသော (ရေငန်ပုစွန်၊ စည်သွတ်ကျူနာ၊ ဆယ်လ်မွန်ငါး၊ ပိုလော့ငါးနှင့်ငါးခူ) ငါးများကို ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် နှစ်ကြိမ်စားသုံးနိုင်ပါသည်။

အကြံပြုရလျှင် အိုမီဂါ-၃ ဓာတ် မြင့်မားစွာပါပြီး မာကျူရီဓာတ်ပါဝင်မှုနည်းသောငါးကိုစားပါ။ သေးငယ်ပြီးငယ်ရွယ်သောငါးကိုစားပါ။ အခြားငါးများကို မစားသောငါးကို ရွေးချယ်စားပါ။ အရွယ်ကြီးပြီး အသားစားသော ငါးမျိုးများသည် မာကျူရီဓာတ်ပိုမိုစုဆောင်းပါရှိနိုင်သောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။

မည်သည့် ငါးမျိုးများကိုရှောင်စားရမလဲ

အမေရိကန် FDA မှ အကြံပြုထားသည်မှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ ကိုယ်ဝန်ရယူရန် အစီအစဉ်ရှိသည့် အမျိုးသမီးများ၊ ကလေးအမေများနှင့် အသက်ခုနစ်နှစ်အောက် ကလေးငယ်များသည် မာကျူရီဓာတ်မြင့်မားစွာပါရှိသော ငါးများဖြစ်သည့် ငါးကွမ်းရှပ် (king mackerel)၊ ငါးဂဠုန် (Swordfish)၊ ငါးမန်း (Shark)၊ ငါးပါးနီ (Golden snapper) တို့ကိုစားသုံးခြင်းအား ရှောင်ရှားရမည်ဖြစ်ပါသည်။ အရွယ်ရောက်သူများနှင့် အသက်ခုနစ်နှစ်အထက် ကလေးငယ်များသည် မာကျူရီဓာတ်မြင့်မားစွာ ပါရှိသောငါးများကို ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် တစ်နပ်စားသုံးပါက ဘေးကင်းနိုင်ပါသည်။ မာကျူရီဓာတ်မြင့်မားသော ငါးများကိုစားပါက ကျန်းမာစေသော အိုမီဂါ-၃ ဓာတ်၏အကျိုး အာနိသင်ကိုလည်း လျော့နည်းစေမည်ဖြစ်ပါသည်။

အခြားသောရေထွက်ကုန်ငါးများကိုရော ဘယ်လိုစားနိုင်ပါသလဲ

စည်သွတ်ကျူနာ (Chunk light tuna) သည် ကျူနာငါးအသားတုံး (Solid white or chunk white tuna) ထက် မာကျူရီဓာတ်ပါဝင်မှုနည်းသဖြင့် စားသုံးရန်ဘေးဥပဒ်ကင်းပါသည်။ တစ်နပ်လျှင် စည်သွတ်ကျူနာ (Chunk light tuna) (၆-၈) အောင်စစားနိုင်ပြီး ရက်သတ္တပတ်တစ်ပတ်လျှင် နှစ်ကြိမ်အထိစားနိုင်ပါသည်။ ကျူနာငါးအစိမ်း (သို့မဟုတ်) ကျူနာငါးအကင်ဆိုပါက ရက်သတ္တ တစ်ပတ်လျှင် တစ်ကြိမ်သာစားသင့်ပါသည်။

မွေးမြူရေးရေထွက်ကုန်များဖြစ်သော ငါးခူမျိုးများ၊ တီလားပီးယားငါးများ၊ ရေငန်ပုစွန်နှင့် ယောက်သွားများသည် မာကျူရီဓာတ်နည်းသော ရေထွက်ကုန်များဖြစ်ပါသည်။ ငါးအသားချောင်း၊ အသားညှပ်ပေါင်မုန့်ကဲ့သို့ အမြန်စာ (fish sticks, fast food sandwiches)၊ အခြားသော အေးခဲငါးများ၊ ပေါင်မုန့်ကပ်ရေထွက်ကုန်များသည် မည်သူမဆိုစားသုံးရန်ဘေးကင်းပြီး ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် နှစ်ကြိမ်အထိ စားသုံးနိုင်ပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါရေထွက်ကုန်များသည် အိုမီဂါ-၃ အဆီ အက်စစ်မြင့်မားစွာမပါရှိဘဲ အဆီဓာတ်နှင့် ကယ်လိုရီဓာတ်များ ပါဝင်မှုများပါသည်။ ဂဏန်းနှင့်ကျောက် ပုစွန်အသားတုများသည် မည်သူမဆိုစားသုံးရန် ဘေးကင်းပါသည်။ ပင်လယ်စာ(သို့မဟုတ်) ခုံးတို့နှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ ကျိုထားသော ဟင်းချိုပြစ်ပြစ် (Seafood chowder and clam chowder) များသည် မည်သူမဆိုစားသုံးရန် ဘေးကင်းပါသည်။

ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင်စားသုံးရန် အကြံပြုထောက်ခံထားသော ပမာဏထက်ပိုစားပါက ဘာဖြစ်နိုင်ပါသလဲ

သင့်ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးရှိစေမည့် စားသုံးရန်သင့်တော်သော ငါးပမာဏသည် သင်၏ အသက်၊ နှလုံးကျန်းမာရေးအခြေအနေနှင့် သင်စားသုံးမည့် ငါးမျိုးအပေါ် မူတည်ပါမည်။ အကယ်၍ သင်သည်ရက်သတ္တတစ်ပတ်လျှင် စားသုံးရန် အကြံပြုထောက်ခံထားသော ပမာဏထက်ပိုစားလိုပါက သင့်အတွက် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်မည့် ငါးမျိုးကို ရွေးချယ်နိုင်ရန် ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ပင်လယ်စာငါးများကို မည်ကဲ့သို့ အကောင်းဆုံး ချက်ပြုတ်ပြင်ဆင်စားသုံးသင့်ပါသလဲ

ပင်လယ်စာသည်သဘာဝအားဖြင့် အာဟာရဓာတ်ပြည့်ဝစွာပါဝင်ပြီး အဆီနှင့်ကယ်လိုရီဓာတ် နည်းပါးစွာပါဝင်ပါသည်။ (စားမည့်ငါး ၆ အောင်စတွင် ကယ်လိုရီဓာတ် ၁၈၀-၂၀၀ ကယ်လိုရီပါရှိပါသည်။) ပင်လယ်စာ၏ အာဟာရအကျိုးရှိမှုကို မပျက်စီးစေရန် အဆီအနည်းဆုံးဖြစ်စေမည့် နည်းလမ်းများ သင်ရွေးချယ်စားသုံးရန်အရေးကြီးပါသည်။ ပင်လယ်စာ၏ ကျန်းမာရေးအကျိုးရှိမှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန်အတွက် ချက်ပြုတ်သည့်နည်းလမ်းများသည် အရေးကြီးပါသည်။

ငါးတစ်ကိုယ်လုံးတွင် မာကျူရီဓာတ်များ တွေ့ရှိရပါသဖြင့် သန့်စင်ခြင်းနည်းစနစ်များသည် ငါးဟင်းတွင်ပါဝင်သော မာကျူရီပမာဏကို လျှော့ချနိုင်လိမ့်မည်မဟုတ်ပါ။ ငါးကိုဖုတ်ခြင်း (Baking)၊ မီးကင်ခြင်း (Broiling)၊ ရေနွေးဖြင့် ပြုတ်ခြင်း (Poaching)၊ ပေါင်းခြင်း (Steaming)၊ ကင်ခြင်း(Grilling)၊ မိုက်ကရိုဝေ့ဖြင့်ချက်ခြင်း (microwaving)၊ ထောပတ်(သို့မဟုတ်) ဆီအနည်း ငယ်ဖြင့်ကြော်ခြင်းတို့သည် သင်၏ဟင်းပွဲတွင် အဆီဓာတ်ပါဝင်မှု အနည်းဆုံး ဖြစ်စေပါလိမ့်မည်။

ငါးအမျိုးမျိုးအတွက် တစ်ခုသောစံပြုချက်နည်း တစ်ရပ်မှာ အထူတစ်လက်မရှိသော ငါးအသားလွှာကို အပူချိန် ၄၀၀ ဒီဂရီဖြင့် ၁၀ မိနစ်ကြာ ဖုတ်ခြင်း(Baking) ဖြစ်ပါသည်။ ငါးကိုချက်ပြုတ်ရာတွင် ဆီများများဖြင့် ကြာမြင့်စွာကြော်ပြီး ခရင်ဆော့ဖြင့်စားမည်ဆိုပါက သင်၏ဟင်းပွဲတွင် အဆီဓာတ်နှင့် ကယ်လိုရီဓာတ်မြင့်စေမည်ဖြစ်ပါ သည်။

အရည်အသွေးကောင်းသောအေးခဲငါးကို မည်ကဲ့သို့ရွေးချယ်နိုင်မည်နည်း

အေးခဲငါးများ၏ ထုပ်ပိုးထားသောအရာများသည် ပျက်စီးမနေရပါ။ အေးခဲငါးများ၏ အထုပ်အပိုးအပေါ်၌ ရေခဲမှုန်များနှင့် နှင်းခဲမှုန်များဖုံးနေပါက မဝယ်ပါနှင့်။ အဆိုပါ ငါးများသည် ရက်ကာလ ရှည်ကြာစွာ သိုလှောင်ထားသောငါးများ (သို့မဟုတ်) အရည်ဖျော်ပြီး ပြန်လည်အေးခဲထားသော ငါးများဖြစ်ပါသည်။ လတ်ဆတ်သောငါးအသားလွှာ၏ အရောင်သည် အမျိုးမျိုးဖြစ်နေသော်လည်း များသောအားဖြင့် အရောင်ညီစွာဖြင့် တောက်ပနေပြီး အစွန်းဘက်များ၌ အဝါရောင် (သို့မဟုတ်) မြေဖြူရောင်သန်းမနေပါ။ ငါးအသားလွှာများသည် စိုစွတ်၍ တင်းမာနေရမည်ဖြစ်ပြီး လတ်ဆတ်သော အနံ့ဖျော့ဖျော့ဖြစ်နေရပါမည်။ ငါးညှီနံ့ စူးစူးဝါးဝါးဖြစ်မနေရပါ။

အိမ်၌ မည်ကဲ့သို့ ငါးများကို သိုလှောင်ထားရပါမည်နည်း

ငါးများကိုနေရောင်ခြည်အောက်၌ တိုက်ရိုက်မထားဘဲ ရေခဲအပေါ်၌ထားရှိရပါမည်။ လတ်ဆတ်သောငါးများ (သို့မဟုတ်) အေးခဲသောငါးများကို နှစ်ရက်အတွင်း ချက်ပြုတ်စားသောက်ရပါမည်။ ငါးကိုအေးခဲခန်းဖြင့်ဆိုလျှင် သုံးလအထိ သိုလှောင်ထားနိုင်ပါသည်။ ချက်ပြုတ်ပြီးသောငါးကို ရေခဲသေတ္တာအတွင်း၌ (၃-၄) ရက်ကြာ သိုလှောင်ထားနိုင်ပြီး အေးခဲအခန်း၌ဆိုပါက တစ်လကြာသိုလှောင်ထားနိုင်ပါသည်။

ရည်ညွှန်းချက်-LOUISIANA DEPARTMENT OF HEALTH and HOSPITAL

www.seet.dhh.louisiana.gov