စာကြည့်တိုက်ပညာ၏ဖခင် ဆရာကြီး ဒေါက်တာစည်သူသော်ကောင်း

(ယမန်နေ့မှအဆက်)

စာပေတာဝန် သူကျေပွန်

အမျိုးသားစာပေဆု စိစစ်ရွေးချယ်ရေးကော်မတီတွင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၂၀၁၂ ခုနှစ်မှစ၍ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ဆရာဝန် တင်ရွှေဆု၊ ထွန်းဖောင်ဒေးရှင်းစာပေဆု၊ ပခုက္ကူ ဦးအုံးဖေ စာပေဆု၊ သုတစွယ်စုံစာပေဆု စသည့် စာပေဆိုင်ရာ ဆုရွေးချယ်ရေးအဖွဲ့များ၌လည်း ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ မြန်မာစာ ကော်မရှင်တွင် အတွင်းရေးမှူး အဖြစ် ၁၉၇၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၆ ခုနှစ်အထိဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး မြန်မာ - အင်္ဂလိပ် အဘိဓာန်ပြုစုရေးအဖွဲ့၏ ပထမဆုံး သဘာပတိအဖြစ် (၁၉၈၁- ၁၉၈၂) ခုနှစ်၌ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ စာကြည့်တိုက်အသင်း ဖြစ်မြောက်အောင် စီစဉ်ဆောင်ရွက် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး အသင်း၏ နာယက အဖြစ် ယနေ့အထိဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံ စာပေနှင့် စာနယ်ဇင်းအဖွဲ့ ပူးတွဲပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထင်ရှားကျော်ကြားခဲ့သော စာရေးဆရာကြီးများ၏ ပေါင်းချုပ်များကို ထုတ်ဝေ နိုင်ရန် ဦးဆောင်စီစဉ်ပေးခဲ့ရာ ဆရာဇော်ဂျီစပေါင်းချုပ်၊ ပီမိုးနင်း စာပေါင်းချုပ်၊ လယ်တီပဏ္ဍိတဦးမောင်ကြီး စာပေါင်းချုပ်နှင့် မှော်ဘီဆရာသိန်းကြီး စာပေါင်းချုပ်တို့ကို ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ဆရာကြီးသည် မြန်မာစာပေ ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်း အဖြစ် ပုဂ္ဂလိကစာပေဆုများ တီထွင်ချီးမြှင့်သည့်အခါတွင်လည်း ပါဝင်ကူညီ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

ဦးသော်ကောင်းသည် စာကြည့်တိုက်မှူးဘဝဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအပြင် ဗြိတိန်၊ ဂျပန်နှင့် စင်ကာပူတို့ရှိ စာကြည့်တိုက်ကြီးအချို့တွင် ကျောင်းသားများ၊ ပညာရှင်များ၊ သုတေသီများနှင့် အခြား စာရှာသူ များစွာတို့ကို ကူညီပေးခဲ့ပြီး ကိုယ်တိုင်လည်း သုတေသ စာတမ်းများစွာတို့ကို ရေးသား ဖတ်ကြားခဲ့သည်။ အငြိမ်းစားယူပြီးနောက်ပိုင်း ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိသုတေသီများနှင့် ကျောင်းသား များ လှကိုးကားနိုင်စေရန် ရှေးဟောင်းပေစာ၊ ပုရပိုက်စာများအား ထိန်းသိမ်းစုဆောင်းလျက် အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ပြန်ဆိုပေးခြင်း၊ မြန်မာသမိုင်းနှင့် မြန်မာစာပေဆိုင်ရာစာတမ်းနှင့် စာအုပ် စုစုပေါင်း ၁၈၀ ကျော်တို့ကို ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ယင်းတို့အနက် အများစုမှာ တစ်ကမ္ဘာလုံး လေ့လာ ဖတ်ရှုနိုင်ရန် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဆရာကြီးသည် အင်္ဂလိပ်မြန်မာ နှစ်ဘာသာစလုံးတွင်ပင် ကျွမ်းကျင်သူ၊ စာရေးကောင်းသူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ဒေါက်တာညီညီက “သူ့လို မြန်မာမှုပညာရပ်များ၊ မြန်မာပြည်အကြောင်းရပ်များကို ပြည့်စုံစွာ ဖတ်ရှုတတ်ကျွမ်း သိနားလည်ပြီး အင်္ဂလိပ် - မြန်မာ နှစ်ဘာသာဖြင့် လူရိုသေ၊ ရှင်ရိုသေရေးနိုင်သူ မြန်မာ ပြည်တွင် သိပ်မရှိတော့ပါဟု မှတ်တမ်းတင် ဂုဏ်ပြုခဲ့ပါသည်။

ကိုးကွယ်ယုံကြည်သည့် ဘာသာအယူဝါဒ အမျိုးမျိုးကွဲပြားကြသော ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လူမျိုးအသီး သီး ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ချစ်ကြည်ရေးကို ရှေးရှုလျက် သင့်မြတ်စွာ နေထိုင်ရေးကိုရည်မှန်း၍ အိန္ဒိယ နိုင်ငံတွင် ရှေးကထွန်းကားခဲ့သော နာလန္ဒတက္ကသိုလ်ကို ပြန်လည် တည်ထောင်ရန် အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ ဂျပန်နှင့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများမှ ရွေးချယ်သော အကြံပေးပညာရှင် အဖွဲ့တွင် ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှစ၍ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

အင်္ဂလန်၊ အမေရိကန်၊ သြစတြေးလျ၊ ဂျပန်၊ တရုတ်၊ ထိုင်း၊ မလေးရှားနှင့် စင်ကာပူ စသည့် နိုင်ငံ များတွင် မြန်မာစာပေ၊ စာကြည့်တိုက်နှင့် သုတပညာ၊ မြန်မာ့သမိုင်းနှင့် မြန်မာယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာ သုတေသနစာတမ်းများစွာကို သွားရောက်ဖတ်ကြား ခဲ့သည်။ မြန်မာနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ဖြင့် ဆောင်းပါး၊ စာတမ်း၊ စာအုပ်များ ပြုစုခဲ့သည်။

ဘုရင့်နောင်မင်းတရားကြီးအကြောင်းစာတမ်း (Accounts of King Bayin naung's Life and Hanthawady Hsinbyu-mya-shin Ayed awbone arecord of his Campaigns) နှင့် မြန်မာ့စာပေဖန်ရေး စစ်တမ်းအကျဉ်းချုပ် (Brief survey of Myanmar literary criticism) စသည့်စာတမ်းများနှင့် ၁၈ရာစုက မဟာရတနာပုံတိုက်တော်စိုး ရာဇသင်္ကြန် အမတ်ကြီးရေး သည့် ဇင်းမယ်သမိုင်းရာဇ၀င်ပေစာကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ ပြန်ဆိုတည်းဖြတ်ထုတ်သော "Sithu Gamani Thingyan (Maha Yadanabon Tike Taw Sowe). Zinme Yazawin "စာအုပ်တို့မှာ ထင်ရှားသည်။ ထို့ပြင် From the Librarian's Window, Aspects of Myanmar History and Culture, Myanmar Wonderland အစရှိသည့် စာအုပ်များမှာ ရေးသားထုတ်ဝေပြီး ဖြစ်သည်။ ထွန်းဖောင်ဒေးရှင်း စာပေဆုကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် မြန်မာစာပေ၊ မြန်မာ စာကြည့်တိုက်ပညာနှင့် ပေ၊ ပုရပိုက်အကြောင်း ရေးသားထားသည့် From the Librarian's Window  စာအုပ်ဖြင့် လည်းကောင်း၊ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် Aspects of Myanmar History And Culture စာအုပ်ဖြင့် လည်းကောင်း ရရှိခဲ့သည်။ ယင်းစာအုပ်သည် ရန်ကုန်၊ ဘန်ကောက်၊ ပီနန်၊ စင်ကာပူ၊ အိုဆာကာ နှင့် မီချီကန် စသည်တို့တွင် ကျင်းပသည့် နိုင်ငံတကာညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးပွဲများတွင် ဖတ်ကြား ခဲ့သည့် စာတမ်းအချို့ကို စုစည်းထုတ်ဝေ ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ယင်းစာအုပ်ထဲတွင် မြန်မာ့သမိုင်း ဆိုင်ရာနှင့် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာဟူ၍ အခန်းနှစ်ခန်းခွဲကာ စာတမ်း ၁၀ စောင်ကို ထည့်သွင်းရေးသားထားသည်။ ယခုအခါ ဆရာကြီးသည် မြန်မာ့စာပေဆိုင်ရာ၊ ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ စာတမ်းပေါင်း ၅၀ ပါဝင်သည့် “Papers From My Shoulder Bag” စာအုပ်ကို ရေးသားထုတ်ဝေပြီး ဖြစ်ပါသည်။

ဆရာကြီးနှင့် စာပေဗိမာန်ရေစက်

ဆရာကြီးနှင့် စာပေဗိမာန်ရင်းနှီးမှုကို ပြန်ပြောင်းတွက်စစ်လျှင် နှစ်ပေါင်း ၇၀ ခန့်ရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ ဆရာကြီး၏ဖခင် ပညာမင်းကြီး စည်သူ ဦးကောင်းသည် စာဖတ်ဝါသနာကြီးသူပီပီ စာဖတ်ခန်း၏ စာအုပ်စင်ကြီးတစ်ခုတွင် မြန်မာနိုင်ငံ ဘာသာပြန်စာပေ အသင်းနှင့် စာပေဗိမာန် စာအုပ်များ ပြည့်လျှံလျက်ရှိရာ စာဖတ်ဝါသနာပါသည့် ဆရာကြီးက အမြဲယူဖတ်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ စာပေဗိမာန်နှင့် ရင်းနှီးခဲ့သည်ဟု ဆိုဖူးသည်။

ထိုစာအုပ်တိုင်းတွင် ပါရှိသည့် “အမှောင်ခွင်း၍ အလင်းဆောင်အံ့” ဟူသည့် ဆောင်ပုဒ်ကို အထူး သဘောကျသူဖြစ်သည်။ ဆရာကြီး၏ဖခင်သည် ၁၉၅၁ ခုနှစ်မှ ကွယ်လွန်သည့် ၁၉၅၇ ခုနှစ် အထိ ပညာမင်းကြီးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး အမေက အထူးခင်မင်လေးစားသော ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် စာကြည့်တိုက်မှူး ဦးသိန်းဟန် (ဆရာဇော်ဂျီ) က ကျောင်းသုံးစာအုပ် ပြုစု ထုတ်ဝေရေးဌာနတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဖခင်က ဆရာဦးသိန်းဟန် ရုံးခန်းသို့ မကြာခဏ သွားသည်။ ထိုစဉ်က ပညာရေးဝန်ကြီး ဌာနသည် စာပေဗိမာန်နှင့်ပူးပေါင်းပြီး လွတ်လပ်ရေးရခါစကာလတွင် အင်္ဂလိပ်ကိုလိုနီခေတ် က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော ကျောင်းသုံးစာအုပ်များအစား ကျောင်းသုံးစာအုပ်အသစ်များကို စာပေဗိမာန်နှင့် ပူးပေါင်းပြီး ပြုစုထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က စာပေဗိမာန်၏ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးစံသွားသည် ဦးကောင်း၏မိတ်ဆွေဖြစ်သကဲ့သို့ မိခင်ချင်းလည်း ခင်မင်ရင်းနှီးကြသည်။ ဖခင် ဦးကောင်း ကြောင့် ဆရာကြီးဦးသော်ကောင်း၏ ဘဝတစ်လျှောက်လုံး စာပေဗိမာန်နှင့် ရင်းနှီးခဲ့သည်။

၁၉၅၁- ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် ဖခင် ဦးကောင်း ဦးဆောင်သည့် ပညာရေးလေ့လာရေးမစ်ရှင်အဖွဲ့နှင့် အတူ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၏ စာကြည့်တိုက်မှူး ဆရာဦးသိန်းဟန်၊ စာပေဗိမာန် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဆရာဦးစံထွားတို့လည်းလိုက်ပါကာ အင်္ဂလန်၊ အမေရိကန်၊ မက္ကဆီကိုနှင့် ကနေဒါနိုင်ငံများသို့ ခြောက်လကြာ လေ့လာရေးခရီး သွားရောက်ခဲ့ပြီး ပြည်သူလူထုအတွက် စာကောင်းပေမွန်များ ထုတ်ဝေနိုင်ရေး၊ အထူးသဖြင့် မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းများ ပြုစုရေးကိစ္စကို အလေးထား လေ့လာခဲ့ကြသည်။ ဖခင်ဖြစ်သူနှင့် ဆရာရင်း ဦးသိန်းဟန် (ဆရာဇော်ဂျီ) နှင့် ဆရာ ဦးထင်ကြီး (တက္ကသိုလ်ထင်ကြီး) တို့၏ တိုက်တွန်းတာဝန်ပေးချက်အရ ၁၉၆၄ ခုနှစ်ခန့် မှစ၍ စာပေဗိမာန်၏ လုပ်ဆောင်ချက်များတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ဆရာကြီးသည် ဆရာကြီး ဇော်ဂျီ၏ လက်ထောက်စာကြည့်တိုက် မှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေပြီ ဖြစ်သည်။ ဆရာကြီး ဇော်ဂျီ၏ တာဝန်ပေးလမ်းညွှန်မှုဖြင့် စာပေဗိမာန် စာကြည့်တိုက်သင်တန်းများ ကိုလည်း ဆရာတိုက်စိုးနှင့်အတူ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန် ပြည်လမ်း၌ စာကြည့်တိုက် နှီးနှောဖလှယ်ပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယင်းဟောပြောချက်များကို စာကြည့်တိုက်လုပ်ငန်း နှင့် စာကြည့်တိုက်လက်စွဲစာအုပ်များ ပြုစုထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။ ဆရာတိုက်စိုး၊ ဆရာမစမ်းစမ်းမေ တို့နှင့်အတူ ဆရာကြီးဦးသော်ကောင်း ပြုစုထားသည့် မြန်မာစာပေ စာစုစာရင်းကို စာပေဗိမာန် က ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် စာအုပ်အဖြစ် ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းစာတည်းမှူးချုပ် ဆရာမ ဒေါ်အုန်းကြည် လက်ထက်တွင် “မြန်မာ့ရည်ညွှန်းစာအုပ်ဟူသည်” စာတမ်းကို ရေးသား တင်သွင်းခဲ့သည်။ ယင်းမှ ဘာသာပြန် စာပေစာတမ်းဖတ်ပွဲ (၁၉၈၇) တွင် ဆရာငြိမ်းကျော်နှင့်အတူ “ရှေးခေတ်ဘာသာပြန် သဘောနှင့် အထောက်အကူကျမ်းများ” စာတမ်းကို ရေးသားဖတ်ကြားခဲ့သည်။ အဓိကမှာ အစောဆုံး ဘာသာပြန်ကျမ်းများ၊ ဗုဒ္ဓသာသနာ၊ ပါဠိစာပေမှ မြန်မာပြန် စာပေများအကြောင်းဖြစ်သည်။

၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန်က မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်စာအုပ်ကို စတင်ထုတ်ဝေရာ စွယ်စုံကျမ်း နှစ်ချုပ်ပြုစုထုတ်ဝေရေး ကော်မတီတွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ဥက္ကဋ္ဌမှာ ဆရာဦးမျိုးမင်း ဖြစ်သည်။ ထိုမှ ရည်ညွှန်းကျမ်းစာပေ ပြုစုထုတ်ဝေရေးအဖွဲ့တွင် ပါဝင်လာခဲ့ပြီး ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည်မှာ ယနေ့တိုင်ဖြစ်သည်။ ဆရာဦးမျိုးသန့် စာတည်းမှူးချုပ် ဖြစ်လာချိန်တွင် ဆရာကြီး သည် အမျိုးသားစာပေဆု အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အမျိုးသားစာပေ စိစစ်ရွေးချယ်ရေး ကော်မတီတွင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် နှစ်ပေါင်းများစွာ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်မှစ၍ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထိ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကာ ကျန်းမာရေး အခြေအနေအရ စာပေတာဝန်များကို ရပ်နားခဲ့ရသည်။

ဆရာကြီးသည် စာပေဗိမာန်က ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် မြန်မာ့ စွယ်စုံကျမ်းတွဲသစ်များ ပြန်လည်ထုတ်ဝေရေးနှင့် မြန်မာဂန္ထဝင်အတွဲ ၁၀၀ စာစဉ်များ ထုတ်ဝေရေးတို့တွင် စာတည်း အဖွဲ့၏  စာတည်းမှူးချုပ်အဖြစ် တက်ကြွစွာ ဦးဆောင်ပါဝင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ စာပေဗိမာန်၏ စာပေလုပ်ငန်းဟူသမျှတွင် ဆရာကြီး၏ အကြံဉာဏ်နှင့် ဦးဆောင် ကူညီမှုများ ပါဝင်ခဲ့သည် ချည်း ဖြစ်ပါသည်။

နိဂုံး

ဆရာကြီးသည် မိမိသက်တမ်းတစ်လျှောက် စာကြည့်တိုက်လောက၊ စာပေလောကတွင် စိတ်အားထက်သန်စွာ၊ စိတ်ပါဝင်စားစွာ ဝန်ဆောင် မှုပေးလျက် နှစ်ပေါင်း ၇၀ နီးပါး မြန်မာစာပေအကျိုးကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ယခုအသက် ၈၄ နှစ် အရွယ်အထိ စာကြည့်တိုက်များ ဖွံ့ဖြိုးရေး၊ စာအုပ်များလှူဒါန်းရေးနှင့် ရှေးဟောင်းပေ။ ပုရပိုက်မှ စာကောင်းပေမွန်များကို ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်း (Digitization) နှင့် ထိန်းသိမ်းဖြန့်ဝေရေးလုပ်ငန်း များကို ကူညီဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ဆရာကြီး၏ ဇနီးမှာ ဒေါ်ခင်သန်း (စာရင်းကိုင်ချုပ်ငြိမ်း) ဖြစ်ပြီး သားသမီးသုံးဦး ထွန်းကားခဲ့သည်။ ဦးမင်းသော်ကောင်း၊ ဒေါက်တာ သန့်သော်ကောင်း နှင့် ဦးမြတ်သော်ကောင်းတို့ဖြစ်သည်။ ယခုအခါ ဆရာကြီးသည် အမှတ် ၅၂ ဘီ သံလွင်လမ်း ရန်ကုန်မြို့တွင်  မိသားစုနှင့်အတူ နေထိုင်လျက်ရှိသည်။ ဆရာကြီး ၏ အသက် ၇၅ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် “ ဦးသော်ကောင်း ၇၅ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ် မုဒိတာ  စာစု” စာအုပ်ကို ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး အသက် နှစ် ၈၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ်လည်း “ဆရာကြီးဦးသော်ကောင်း နှစ် ၈၀ ပြည့်စာစုများ” စာအုပ်ကို ထုတ်ဝေခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။ သို့ပါ၍ ဆရာကြီး အသက် ၁၀၀ တိုင်အောင် မိသားစုနှင့်အတူ သက်ရှည် ကျန်းမာစွာ နေထိုင်ပြီး  အသက်နှစ် ၁၀၀ ပြည့်အတွက် အမှတ်တရစာစုများ  ဆက်လက်ထုတ်ဝေနိုင်ပါစေကြောင်း ဆုတောင်း မေတ္တာပို့သပါသည်။ စာကြည့်တိုက်လုပ်ငန်းများ၊ မြန်မာစာပေ၊ မြန်မာသမိုင်းနှင့် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာ သုတေသနပြုလုပ်ခြင်း၊ စာတမ်းများရေးသားခြင်း၊ အထက်ပါပညာရပ်နယ်ပယ်တွင် စွမ်းစွမ်း တမံ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့်အတွက် ဆရာကြီးသည် စာကြည့်တိုက်တပည့်အပေါင်းတို့၏ ခိုနားရာအရိပ်  သစ်ပင်ကောင်းကြီးဖြစ်ပါကြောင်း ဂါရဝတရား ရှေ့ထား၍ ဂုဏ်ပြုရေးသား လိုက်ရပါသည်။ ။

စာပေထဲကလူ၊ လူထဲကစာ

စာထဲမှာ သူနေ

စာပေမှာ မွေ့လျော်၏။

စာစားကာ အာဟာရနဲ့

ဘဝမှာ စာကိုစွဲ မြဲလှပါဘိ။

ဆရာသော်တဲ့

စာတော်က စာအဆင့်

မြင့်တဲ့ဂုဏ်ရည်။

သူသိရာ စာအကြောင်းတွေက

စာအပေါင်းရယ် မွှေကာမွေ့

စေ့လို့စုံသည်။

စာပန်းကို သူသီ

စာဝတ်ရည် သူစား။

စာအပွင့်တွေနဲ့

ဖြာဝင့်ကာ စာမြိုင်နန်းမှာဖြင့်

ကြိုင်လျှမ်း ရောင်စုံဖြာလို့

ရတနာ စာအသီးတွေနဲ့

ခိုင်ဖြိးကာ စာဓလေ့ရယ်ကြောင့်

စာစေ့တွေ မြေလွှာထဲ

ကြဲဖြန့်တကား။

စာအုပ်ပေမို့

စာအုပ်နဲ့သူမကွာ

 သူ့ရင်မှာ စာအပြည့်။

 ရှာကြံကာ ဖွေကာနှိုက်ပါလို့ စာဘဏ္ဍာ ရွှေရတနာသိုက်မှာ

ပျော်ပိုက်နေ၏။ ။ (စာဘဏ္ဍာစိုး ဆရာ ဒေါက်တာသော်ကောင်းသို့)

သူရဇော်

စာကိုး

၁။ ၂၀၀ပြည့်နှစ်အတွက်အမျိုးသားစာပေဆု တစ်သက်တာဆု၊ အမျိုးသားစာပေဆုနှင့် စာပေဗိမာန်စာမူဆုလက်ကမ်းစာစောင်။

၂။ ဦးသော်ကောင်း၏ စကားသံများ

၃။ ထွန်းဖောင်ဒေးရှင်းစာပေဆု (၂၀၁၆)

၄။ ဦးသော်ကောင်း ၇၅ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ် မုဒိတာစာစု

၅။ ဆရာကြီး ဦးသော်ကောင်း နှစ် ၈၀ ပြည့်စာစုများ

၆။ စာပေဗိမာန် နှစ်၇၀ပြည့် (၁၉၄၇ -၂၀၁၇)

ပုံ့ပုံ့ (စာပေဗိမာန်)