ဝတ်ရည်ခင် (ပဲခူး)

ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန အမျိုးသားစာပေဆု စိစစ်ရွေးချယ်ရေးကော်မတီသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ပထမအကြိမ် ထုတ်ဝေခဲ့သည့် စာအုပ်များ ကို   စိစစ်ရွေးချယ်ခဲ့ပြီး  အမျိုးသားစာပေဆုချီးမြှင့်ရန် ရွေးချယ်ခံရသော စာအုပ်များနှင့် စာရေးဆရာများ၏ အမည်စာရင်းကို ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ရာ ဆုရရှိသူများအား မြန်မာ့အလင်းမှ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုများကို ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။                      
ဘာသာရပ်    -    အင်္ဂလိပ်ဘာသာ(သုတ)  
စာရေးသူ    -     Win Thein     
စာအုပ်အမည်-    My Anthology of Nation- Building Endeavours   
“လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်   ၂၀ ခန့်က  ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊    ပို့ဆောင်ရေး မဂ္ဂဇင်းမှာ   စာတည်းမှူးချုပ်တာဝန်  ခြောက်နှစ်ခန့်  စာပေတာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။   အဲဒီမဂ္ဂဇင်းဟာ   ဌာနလုပ်ငန်းအကျိုးကို ဆောင်သလိုပဲ စာပေဖွံ့ဖြိုးရေးကိုလည်း တစ်ဖက်တစ်လမ်းက အကျိုး ပြုခဲ့ပါတယ်။   အဆက်မပြတ်ရေးသားလာခဲ့တဲ့   အဲဒီမဂ္ဂဇင်းမှာ ကျွန်တော်က သင်တန်းဆိုင်ရာသင်ကြားရေး၊ လေ့ကျင့်ရေး၊ အုပ်ချုပ် ထောက်ပံ့ရေး၊ သုတေသနနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးတို့ကို ကိုယ်တိုင် နေ့စဉ်ထိတွေ့ ဆောင်ရွက်နေရသူဖြစ်တဲ့အတွက် စာရေးသူရဲ့နေ့စဉ် ဘဝခံစားချက် များထဲမှာ  အကြီးအကဲတစ်ယောက်ရဲ့   တာဝန်နဲ့အတူ  စေတနာ ကြီးမားထက်သန်ပြီး အဲဒီစေတနာတရားဟာ စာမျက်နှာများပေါ်မှာ  စာပေလက်ရာအဖြစ်   ပေါ်ထွန်းလာခဲ့ပါတယ်။    စာဖတ်ဝါသနာ၊   နှစ်ပေါင်းများစွာ  ဆည်းပူးလာခဲ့သူရဲ့  အထုံပါရမီက နှစ်ကာလကြာ လာတာနဲ့အမျှ      ဗဟုသုတဝမ်းစာ    ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော့်ရဲ့ စာတွေက မဂ္ဂဇင်းတွေမှာ ပြန့်ကျဲနေတာကြောင့် (အင်္ဂလိပ်+ မြန်မာ)မှာလို တစ်စုတစ်စည်း၊ “စာတစ်စောင်၊ ပေတစ်ဖွဲ့” ဖြစ်သင့်၊ ရှိသင့်တဲ့ အတွက်  ဒီစာအုပ်ကို  ထုတ်ဝေခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။  ဒီစာအုပ်မှာ ဆောင်းပါး  ၃၈ ပုဒ်ပါပါတယ်။ အကျဉ်းအားဖြင့်  နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကျော် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံတွေထဲက   ရေကြောင်းပညာ ဆိုင်ရာပညာရေးနှင့်လေ့ကျင့်ရေး၊ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် ရေး၊ ရေအရင်းအမြစ်နှင့် ရေထုညစ်ညမ်းမှုများ ကာကွယ်စောင့်ရှောက် ရေး၊ ရေကြောင်းကဏ္ဍတိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေး၊  မြစ်ချောင်းများ  ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးတာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ အရာရှိငယ်ဘဝက သတင်းစာ တွေမှာ  ဆောင်းပါးစတင်ရေးသားခဲ့ပါတယ်။   သပြေမဂ္ဂဇင်းမှာ   ဝတ္ထုတို  စတင်ရေးသားခဲ့ပါတယ်။  ၁၉၈၁ ခုနှစ်မှာ  Burma Research Congress “Computer Analysis Of Tidal Records Of Ports Along The Burma Coast” သုတေသနစာတမ်းကိုရေးသား ဖတ်ကြား တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်မှာ ရန်ကုန်မြို့UNDP ရုံးမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ “High Level Conference On Disaster Management” ကွန်ဖရင့်မှာ ဘေးဒုက္ခကပ်စီမံခန့်ခွဲမှုရေတိုကာလ (၅နှစ်အောက်)ရည်မှန်းချက်များ အကျဉ်းချုပ်(Summary  Of  Priority  Short-Term  Disaster Management) စာတမ်းကို  ရေးသားဖတ်ကြားတင်ပြခဲ့ပါတယ်။  ၁၉၉၅ခုနှစ်မှာ ကင်ညာနိုင်ငံ UNEP ရုံးမှ မြန်မာနိုင်ငံရှိUNDPရုံးမှ တစ်ဆင့်    မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသား   ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး ကော်မရှင်(National Commission For Environmental  Affairs -  NCEA)အဖွဲ့၊   ကော်မတီဝင်ဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော့်ကို မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးဆိုင်ရာ မြန်မာနိုင်ငံ ရဲ့ ၂၁ရာစုအစီအစဉ် (Myanmar Agenda  21) ရေးဆွဲဖို့  ရန်ကုန်မြို့  ဆီဒိုးနားမှာ သုံးရက်တိုင်တိုင် ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အလုပ်ရုံ ဆွေးနွေးပွဲမှာ (Myanmar Agenda  21) စာစောင်ကို  အတည်ပြု  ပြဋ္ဌာန်းနိုင်ဖို့ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၆ခုနှစ်မှာ ဗီယက်နမ် နိုင်ငံမှာ   ကျင်းပ တဲ့  “Workshop  On  Mekong  River  Basin Diagnostic Study”မှာ ကျွန်တော်ရေးသားခဲ့တဲ့ “Environmental Value Papkr” စာတမ်း အား ဂုဏ်ပြုဆုငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၀၀၀ ချီးမြှင့်ခြင်းခံရပါတယ်။  အာရှတိုက်ရှိ ရေကြောင်းပညာနှင့် ငါးလုပ်ငန်းတက္ကသိုလ်များဖိုရမ် ဆွေးနွေးပွဲများမှာ   ဖတ်ကြားတင်သွင်းခဲ့တဲ့  သုတေသနစာတမ်း ငါးစောင်ကို    နိုင်ငံတကာအဆင့်ထုတ်ဝေခြင်းအနေနဲ့   အသီးသီး ထုတ်ဝေဖော်ပြခြင်းခံရပါတယ်။    မြန်မာဘာသာ  ဆောင်းပါး၊ စာတမ်း ၃၃ စောင်၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာနဲ့ ဆောင်းပါး၊ စာတမ်း ၃၈ စောင်ရေးသားခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ လောလောဆယ် စာပေလုပ်ငန်းများ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိသေးပါဘူး။ သုတမျှဝေခြင်းလုပ်ငန်း များကိုသာ ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။  အလွန်တရာမှ  ဝမ်းသာပီတိ ဖြစ်ရပါတယ်။     နိုင်ငံတော်က    အသိအမှတ်ပြုခြင်း   ခံရတဲ့အတွက် စိတ်ခွန်အားတက်ရပါတယ်။ “You Reap What You Sow”ဆိုတဲ့ စကားက   သက်သေပြနေပါတော့တယ်။  “တန်ဆေး  လွန်ဘေး” (Medication  IF  Moderate  Harmful  IF  Excessive) ဆိုရိုး စကားအတိုင်း    တစ်ဖက်စွန်းမရောက်ကြစေဖို့     မေတ္တာရပ်ခံ တိုက်တွန်းအပ်ပါတယ်။    လူငယ်တွေအနေနဲ့      ယနေ့ဒစ်ဂျစ်တယ် နည်းပညာဟာ   တစ်နေ့တခြား   တိုးတက်လာနေတာမို့  ပညာရှာဖွေ လေ့လာရာမှာ ဖြူစင်သန့်ရှင်းစွာနဲ့ အပြုသဘောဆောင်ကာ စာပေ တွေကို ဖက်ရှု၊ မှတ်သား၊ ပြုစု၊ မျှဝေကြပါလို့ အလေးအနက်တိုက်တွန်း မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
သီရိပျံချီ ဒေါက်တာဝင်းသိမ်းသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၁၁ ရက် ၌ မိဘနှစ်ပါးဖြစ်သူ တိုးတက်ရေး  ဦးသိမ်း (လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်း ဝင် ပထမအဆင့်) နှင့်  ဒေါ်မမလေး (လွတ်လပ်ရေး မော်ကွန်းဝင် တတိယအဆင့်)တို့မှ ရန်ကုန်မြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။  St. Paul's High School ကျောင်း၌ ၁၉၆၅ ခုနှစ်တွင် အထက်တန်းပညာသင်ယူ ပြီးဆုံးချိန်တွင်    စစ်တက္ကသိုလ်   ဗိုလ်လောင်းသင်တန်းအမှတ်စဉ် (၁၁) ၌ ဗိုလ်လောင်းအဖြစ်   ရွေးချယ်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး  မေမြို့  (ပြင်ဦးလွင်) စစ်တက္ကသိုလ်တွင်   လေ့ကျင့်  ပညာသင်ယူခဲ့သည်။    ၁၉၆၅-၁၉၆၉ ခုနှစ်တွင် စစ်တက္ကသိုလ်မှ သိပ္ပံဘွဲ့ ရရှိခဲ့ပြီး တပ်မတော် (ရေ) တွင် ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် အထက်တန်းရှေ့နေသင်တန်း၊ ၁၉၇၈-၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ အဏ္ဏဝါဗေဒသင်တန်း၊ ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် တက္ကသိုလ်များ၊ ကွန်ပျူတာအစီအစဉ်သင်တန်းများ တက်ရောက်အောင်မြင်ခဲ့သည်။
တပ်မတော်(ရေ)တွင်  တာဝန်များအဆင့်ဆင့်   ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ဗိုလ်မှူးအဆင့်ဖြင့် ၁၉၈၄ ခုနှစ်တွင် ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးဌာနအောက်ရှိ ရေးလမ်းထိန်းသိမ်းရေးညွှန်ကြားရေးဦးစီးဌာနသို့      လွှဲပြောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။  ၁၉၉၄  ခုနှစ်တွင်  ဗဟိုစာရင်းအင်းအဖွဲ့၌ အဆင့်မြင့်ကွန်ပျူတာစီမံခန့်ခွဲရေးသင်တန်းကို   တက်ရောက်ခဲ့ပြီး
ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ရေလမ်းထိန်းသိမ်းရေးဦးစီးဌာနတွင် ဒုတိယ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊   ၁၉၉၈   ခုနှစ်တွင်  ရေကြောင်းပညာသိပ္ပံ ကျောင်းအုပ်ကြီး၊ ၂၀၀၇ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေကြောင်း ကောလိပ်ကျောင်းအုပ်ကြီး၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင်  ပြည်ထောင်စုရာထူး ဝန်အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်များ ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဆရာကြီးသည် မိသားစုနှင့်အတူ ရန်ကုန်မြို့တွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည်။။                                  
ဘာသာရပ်    -    ကလေးစာပေ      
စာရေးသူ    -    ဝတ်ရည်ခင် (ပဲခူး) 
စာအုပ်အမည်-    မြန်မာ့မေတ္တာစွမ်း    ကမ္ဘာကိုလွှမ်းစေရမည်နှင့် ကလေးဝတ္ထုတိုများစာအုပ်(စာပေဗိမာန်)
“အမျိုးသားစာပေဆုရရှိတဲ့ စာအုပ်က ၂၀၂၀ စာပေဗိမာန်စာမူဆု ကလေးစာပေပထမဆုရရှိတဲ့ စာအုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာ့မေတ္တာစွမ်း ကမ္ဘာကို   လွှမ်းစေရမည်နှင့်  ကလေးဝတ္ထုတိုများ  စာအုပ်ပါ။ ဒီစာအုပ်လေးက ကျွန်မရဲ့ကိုယ်တွေ့ခံစားချက်လေးတွေကို ရေးသား ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မမှာ သားနှစ်ယောက်ရှိပါတယ်။ သားတို့ ငယ်ငယ်တုန်းက အသက် ၁၀ နှစ်ဝန်းကျင်လောက်မှာ တွေ့ကြုံခဲ့ရတာ တွေကို ရင်ထဲမှာမှတ်သားထားပြီး နိုင်ငံအတွင်းမှာ ရှိကြတဲ့ အနာဂတ် ကလေးတွေကို အသိပညာလေးတွေ ပေးချင်မိတယ်။ အမှားတွေကို သင်ခန်းစာယူစေချင်ပါတယ်။ ဘက်စုံ၊ စာရိတ္တပိုင်းကအစ လိမ္မာ ယဉ်ကျေးစေချင်တာ အဓိကပါ။ စိတ်ထားကောင်းရင် စာကောင်းထွက် တယ်ဆိုတဲ့ စကားအတိုင်း ကလေးတွေကို  အသိပညာပေးချင်တဲ့  ဆန္ဒတွေက အလွန်များနေတော့ စာအုပ်လေးရေးမိပြီး စာပေဗိမာန် စာမူမှာ ဝင်ပြိုင်ဖြစ်တာပါ။ အချိန် ခြောက်လလောက်ပေးပြီး ရေးသား ခဲ့ရပါတယ်။ စာအုပ်ပါ အကြောင်းအရာလေးတွေကတော့ ရသစုံပါ တယ်။ ကလေးတွေဖတ်ရင် အကျိုးကျေးဇူးတွေ အများကြီးရရှိမှာပါ။ 
ကလေးတွေ နိုင်ငံနဲ့လူမျိုးကို ချစ်ခင်မြတ်နိုးစိတ်၊ အမျိုးဂုဏ်၊ မိသားစုဂုဏ်ကို စောင့်ထိန်းလိုစိတ်တွေ၊ ပညာကို မြတ်နိုးစွာ တန်ဖိုး ထားသင်ယူလိုစိတ်တွေ၊ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်လိုစိတ်၊  သစ်တောသစ်ပင်တွေကို  ချစ်ခင်တဲ့စိတ်တွေ ဖြစ်ပေါ်လာစေဖို့၊ အထူးသဖြင့် မြန်မာလူမျိုးတို့ရဲ့ နှလုံးသားလှပြီး ကူညီပေးကမ်းချင်တာ၊ သည်းခံခွင့်လွှတ်တတ်တဲ့ မေတ္တာတွေက ရှေးအဘိုးအဘွားတို့ လက်ထက်ကတည်းကနေ ယနေ့တိုင်ရှိနေတယ် ဆိုတာ ကျွန်မရဲ့သားငယ်လေးရဲ့ ကိုယ်တွေ့ဖြစ်ရပ်တွေကို ရေးသား ထားတာဖြစ်ပါတယ်။  မြန်မာဆိုတာနဲ့  စိတ်ထားလှပြီး  စေတနာ မေတ္တာနဲ့ ပေးကမ်းကူညီတဲ့လူမျိုးဆိုတာ သိနေကြတာကို ဂုဏ်ယူပြီး ရေးသားထားတာဖြစ်ပါတယ်။   
ကလေးသူငယ်တွေ   ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး စတဲ့ကဏ္ဍပေါင်းစုံမှာ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးလာစေဖို့အတွက်   အသိပညာ၊  ဗဟုသုတတွေကို လက်တွေ့ကျကျ တကယ့်ဖြစ်ရပ်မှန်တွေကို ရေးသားထားတာဖြစ်ပါ တယ်။ စာပေခရီးအနေနဲ့ကတော့ ၂၀၀၆ ခုနှစ်ကစတင်ပြီး စာတွေ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။  မင်္ဂလာမောင်မယ်မှာ  စရေးခဲ့တာပါ။  အခုလို စာပေဆုရရှိမှုအပေါ်ခံစားချက်ကို ပြောရရင် အမျိုးသားစာပေဆုရ ချင်လို့ ကြိုးစားခဲ့တာမို့လို့ ကျွန်မရဲ့ရည်မှန်းချက် ပြည့်တယ်လို့ ဆိုရ မှာပါ။ အခုလက်ရှိ ပဲခူးမြို့နယ် စာရေးဆရာအသင်းမှာ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူဆောင်ရွက်နေသလို  စာပေနဲ့ပတ်သက်ပြီး   မြန်မာနိုင်ငံ စာကြည့်တိုက်များဖောင်ဒေးရှင်း(ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး)မှာ တိုင်းဒေသ ကြီးဥက္ကဋ္ဌအနေနဲ့ စာကြည့်တိုက်တွေ ရှင်သန်အောင်မြင်ဖို့ ဆောင်ရွက် နေပါတယ်”ဟု ပြောသည်။
စာရေးဆရာမ ဝတ်ရည်ခင် (ပဲခူး)အား အဖ ဦးသိန်းဟန်-အမိ ဒေါ်စောနွဲ့တို့က ၁၉၆၂  ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် အ.ထ.က(၃) ပဲခူးမှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းအောင်မြင် ခဲ့ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင်  B.A ဘွဲ့ ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင်  ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် အရှေ့တိုင်းပညာဌာနတွင် နည်းပြတာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့သည်။ ဝတ္ထု၊ ဆောင်းပါးနှင့် ကဗျာများအပုဒ်ရေ  ၂၀၀ ကျော် ရေးသားခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော်ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲဆု ၃ဝ  ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန်စာမူဆု လူငယ်စာပေ တတိယဆု ရရှိခဲ့သည်။ ၂ဝ၁၃ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန်စာမူဆု ကလေးစာပေ ဒုတိယဆုရရှိခဲ့ သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် စာပေဗိမာန်စာမူဆု ပြဇာတ်စာပေ တတိယဆု ရရှိခဲ့သည်။ ၂ဝ၂ဝ ပြည့်နှစ်တွင် စာပေဗိမာန်စာမူဆု (ကလေးစာပေ) ပထမဆုကို ရရှိခဲ့သည်။ ယခုနှစ်တွင် ၂ဝ၂ဝက ရရှိခဲ့သည့် ကလေး စာပေသည် အမျိုးသားစာပေဆုကို ဆွတ်ခူးရရှိပြီး  ဝတ္ထုရှည် ဝတ်မှုန် ကူးချိန်စာမူသည် စာပေဗိမာန်စာမူ တတိယဆုရရှိခဲ့ကာ ယခုအချိန် တွင် ပဲခူးမြို့၌ နေထိုင်လျက်ရှိသည်။ 
အာကာလင်း၊ ဓာတ်ပုံ-တင်စိုး