ဘန်ကောက် ဧပြီ ၁၄
ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းနှင့် ဘတ်ငွေ အားကောင်းလာမှုတို့ ကြောင့် ထိုင်းပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ လွတ်လပ်စွာကုန်သွယ်မှုသဘော တူညီချက် (FTA)ပါ အထူးအခွင့်အရေးများကို အသုံးပြုမှုသည် ဇန်နဝါရီ လတွင် မြင့်မားနေဆဲဖြစ်သည်။
ထိုင်းပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များသည် အာဆီယံ၊ တရုတ်၊ သြစတြေးလျ နှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့မှ FTA အထူးအခွင့်အရေးများကို အများဆုံးအသုံးပြုခဲ့ပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅ ဒသမ ၃၉ ဘီလီယံရှိကြောင်း နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှု ဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
FTA အထူးအခွင့်အရေးများ အသုံးပြုမှုနှုန်းသည် ယခင်နှစ် ဇန်နဝါရီလအောက် ၁ ဒသမ ၆၁ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီး ယခုနှစ်ဇန်နဝါရီ လတွင် ၇၁ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ညီတူညီမျှရှိသည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ FTA အထူးအခွင့်အရေးများ အသုံးပြုမှု သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၄ ဒသမ ၆ ဘီလီယံအထိ တိုးမြင့်လာခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ကထက် ၈၂ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းနှင့်ညီမျှသော ၁၀ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြင့်လာခဲ့သည်။
အသုံးပြုသည့် FTA အထူးအခွင့်အရေးများသည် အလေးချိန် ငါးတန် အောက်ရှိသော ကုန်ပစ္စည်းများ၊ သကြား၊ ဓာတုရော်ဘာထုတ်ကုန်များ၊ လတ်ဆတ်သောဒူးရင်းသီးများ၊ မော်တော်ကားများနှင့် အခြားသော ဒီဇယ်ဆီ သို့မဟုတ် semi-diesel စက်ပစ္စည်းများနှင့် ၂၅၀၀ ကုဗစင်တီ မီတာ ကုန်တင်ကားများကို သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်းတို့အတွက် အသုံးပြုမှု မြင့်မားခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်က ပြောကြားသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံသည် ဒေသတွင်း ဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု (RCEP) အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၈ နိုင်ငံနှင့် FTA ၁၄ ခုရှိသည်။ အထက် ဖော်ပြပါ FTA အခွင့်ထူးများကို အသုံးပြုမှုသည် မူရင်းအထောက်အထား အတွက် ကိုယ်တိုင်ကြော်ငြာရန်လိုအပ်သည့် ထိုင်း-နယူးဇီလန် FTA နှင့် စာချုပ်မတိုင်မီ ထိုင်းနိုင်ငံမှ တင်သွင်းသည့် ကုန်ပစ္စည်းအများစုအပေါ် စည်းကြပ်ခွန်များ လျှော့ပေါ့ပေးခဲ့သည့် အာဆီယံ-ဟောင်ကောင် FTA တို့ ပါဝင်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ယခင်နှစ်က တင်ပို့မှုမြင့်မားခဲ့သည့် အဓိက ကုန်ပစ္စည်းများမှာ ကုန်စည်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်များ၊ လတ်ဆတ် သော ဒူးရင်းသီးများနှင့် ကြက်သားတို့ဖြစ်သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံသည် ယခုနှစ်အတွင်း ဥရောပသမဂ္ဂ(EU)နှင့် လွတ်လပ်စွာ ကုန်သွယ်မှုသဘောတူစာချုပ် (FTA) ဆွေးနွေးပွဲများ စတင်ရန်မျှော်မှန်း ထားပြီး ဥရောပ လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုအသင်း (European Free Trade Association -EFTA)၊ ကနေဒါ၊ တူကီယဲနှင့် သီရိလင်္ကာတို့နှင့် ဆောင်ရွက်ဆဲ FTA များကို အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင်၍ အပြီးသတ်ဆွေးနွေး သွားရန် စီစဉ်ထားကြောင်း FTA ညှိနှိုင်းရေးတာဝန်ခံ ကုန်သွယ်မှုညှိနှိုင်း ရေးဦးစီးဌာန၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Ms. Auramon Supthawee-thum က ပြောကြားသည်။
